Morgunblaðið - 13.08.1999, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 13. ÁGÚST 1999 3#
GUÐRÚN
JÓELSDÓTTIR
+ Guðrún Jóels-
dóttir fæddist í
Laxárdal á Skógar-
strönd 22. júní
1912. Hún lést á
hjúkrunarheimiiinu
Víðihlíð í Grindavík
2. ágúst síðastlið-
inn. Foreldrar
iiennar voru hjónin
Halldóra Einars-
dóttir frá Borgum
á Skógarströnd, f.
1888, d. 1927, og
Jóel Gíslason, f.
1873 á Arnarhóii í
Fróðárhreppi, d.
1966, bóndi í Laxárdal á Skóg-
arströnd. Systkini Guðrúnar
voru fimm: Lilja, Lára, Jónas
og Daníel sem nú eru iátin og
Fjóla sem býr í Garðabæ.
Guðrún giftist 6. janúar 1942
Ingva Jónssyni frá Ljárskógum
í Dölum, f. 2. febrúar 1904, d.
10. ágúst 1978. Þau Guðrún og
Ingvi hófu búskap hjá föður
Guðrúnar í Laxárdal en keyptu
siðan jörðina Ketilsstaði í
Hörðudal og
bjuggu þar til
1947 er þau flutt-
ust til Grindavík-
ur, en þar bjuggu
þau siðan. Guðrún
og Ingvi eignuðust
þrjá syni. Þeir eru:
1) Halldór Jóel, f.
1940, félagsmála-
stjóri, búsettur í
Grindavfk, kvænt-
ur Helgu Emils-
dóttur og eiga þau
einn son. 2) Jón
Yngvi, f. 1944, d.
1985, var hann í
sambúð með Ingibjörgu
Björnsdóttur og eiga þau eina
dóttur. 3) Bragi, f. 1945 húsa-
smíðameistari, búsettur í Gr-
indavík, kvæntur Bylgju
Björk Guðmundsdóttur og
eiga þau tvo syni og eina dótt-
ur. Barnabarnabörn Guðrún-
ar eru sex.
Guðrún verður jarðsett frá
Grindavíkurkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku amma mín. Þú átt alltaf
stóran hluta af hjarta mínu. Við vor-
um nánar og þú veittir mér mikið og
kenndir mér mai'gt. Það var alltaf
gott að koma til þín á Blómsturvelli
og leita hjá þér ráða og stuðnings ef
eitthvað bjátaði á. Alltaf stóðstu
mér við hlið og studdir við bakið á
mér ef ég steig hliðarspor. Þú hafð-
ir á mér mikla trú og varst alltaf
viss um að ég myndi spjara mig í Hf-
inu. Það er oft sem ég hugsa til
þinna ráða og oft vitna ég til frá-
sagna þinna og reynslu í kennara-
starfinu. Þér þótti ávallt sælla að
gefa en þiggja og það þurfti ekki
mikið til að gleðja þig.
Sólin er hnigin,
sest bak við skýin,
og ég hugsa ti! þín næturlangt.
Baráttuknúin,
boðin og búin.
Tókst mig upp á þína arma á ögurstundu.
Þú varst alltaf þar í blíðu og stríðu
og hjá þér átti ég skjólið mitt.
Alltaf gat ég treyst á þína þýðu
og ég þakka þér alla mina ævidaga.
Hve oft þú huggaðir og þerraðir tárin mín.
Hve oft þau hughreystu mig orðin þín.
Studdir við bakið.
- Stóðst með mér alla leið.
Opnaðir gáttir.
Allt sem þú áttir léstu mér í té og meira til.
Hófþittogdugur.
Heill var þinn hugur.
Veittir mér svo oft af þínum vizkubrunni.
Kenndir mér og hvattir æ til dáða
og mín kaun græddir þá þurfti við.
Alltaf mátti leita hjá þér ráða,
og ég eigna þér svo ótal margt í mínu lífi.
(Stefán Hilmarsson.)
Þegar ég lauk mínu námi varst
þú komin á Víðihlíð og ég lofaði að
passa húsið þitt sem nú er í minni
eigu. Þú áttir þér enga ósk heitari
en að sleppa við veikindi og sjúkra-
legu áður en þú fengir að yfirgefa
þennan heim. En þvi miður þurftir
þú að stríða við sjúkdóminn
alzheimer þín síðustu ár og það var
sárt að horfa upp á þig hverfa frá
okkur.
Þú hvarfst
þér sjálfum og okkur
hvarfst
inn í höfuð þitt
dyr eftir dyr luktust
og gátu ei opnast á ný
þú leiðst hægt á brott
gegnum opnar bakdyr.
(Tovn Findal Bengtsson.)
Þú kvaddir þennan heim snemma
á fallegum sumardegi á leið til
nýrra verkefna og endurfunda. Þú
varst svo falleg og mikill friður yfir
þér og ég vissi að þér leið vel og þú
varst á leið í meiri birtu en þú upp-
lifðir þína síðustu daga. Þú trúðir
því að þú myndir hitta Ingva afa og
Nonna frænda og alla aðra ástvini
sem þú hafðir misst í þínu lífi og ég
veit fyrir víst að nú líður þér vel og
þú ert sátt. Ég var svo lánsöm að
eiga þig að og minning þín lifir með
mér. Vertu sæl, elsku besta amma
mín. Ég hlakka til að hitta þig aftur.
Þín nafna,
Guðrún Inga
á Blómsturvöllum.
Fastur punktur í tilverunni er
horfinn. Hún Guðrún amma er dáin.
Amma sem alltaf var til staðar og
tilbúin að veita skjól og ást. Já, og
alltaf átti íspinna.
Amma var af þeirri kynslóð ís-
lendinga sem lifað hefur breytingar
sem eru meiri en nokkur kynslóð
hefur lifað áður. Hún ólst upp á ís-
lensku sveitaheimili á Skógar-
ströndinni. Heimili þar sem ríki-
dæmi var ekki til staðar. Lífsbar-
áttan var hörð og heimilisfólkið
þurfti að taka þátt í lífsstritinu
strax á bamsaldri. Það varð síðan
hlutverk ömmu að halda stritinu
áfram. Ekkert kom af sjálfu sér og
vinna þurfti hörðum höndum fyrir
hverjum hlut.
Guðrún amma og Ingvi afi til-
heyrðu þeim hópi fólks sem skapaði
velferðarþjóðfélagið sem við hin
yngri njótum nú svo ríkulega. Þau
voru ekki það sem kallað er frum-
kvöðlar eða athafnamenn. En þau
voru það sem slíkum mönnum er
nauðsynlegt. Þau voru vinnuafl.
Vinnuafl sem fór þangað sem þörfin
var til staðar. Heima í Grindavík á
vetrarvertíð, síld á Raufarhöfn og
Seyðisfirði á sumrin og haustin og í
brúarvinnu þegar hún var til staðar.
Mikið var á sig lagt til að eignast
sitt heimili og eignast það skuld-
laust.
Það er mikill lærdómur sem við
yngri getum haft af þvi að skoða
lífshlaup ömmu og afa. Aldrei var
kvartað og aldrei öfundast. Lifað
var í sátt við tilveruna og tekið af
einstöku æðruleysi á þeim erfiðleik-
um sem lífinu fylgdu.
Það eru mín forréttindi að hafa
notið þess að alast upp með ömmu.
I sjö ár var ég eina þarnabarnið og
naut þess ríkulega. Ég átti ömmu
einn. Þegar okkur barnabömunum
tók síðan að fjölga kom það ekki að
sök því amma átti nóg af hlýju og
ást fyrir okkur öll. Af ömmu lærði
ég nokkrar lífsreglur sem ég mun
aldrei gleyma og kappkosta að lifa
samkvæmt. Þær eru um heiðarleika
og virðingu gagnvart lífinu og um-
hverfinu og þó helst heiðarleika
gagnvart sjálfum mér.
Þegar ég eignaðist síðan tvo eldri
syni mína, Halldór Ingva og Hrann-
ar Jón, var amma að mestu hætt að
vinna. Urðu þeir því sömu forrétt-
inda aðnjótandi og ég hafði notið.
Þess að alast upp með ömmu, því
gamla-amma varð dagmamma
bræðranna. Ég veit þeir munu njóta
þess og muna alla ævi. Það var
ómetanlegt drengjunum að eyða
fyrstu æviárunum umvafðir ást og
hlýju gömlu-ömmu sem aldi-ei er að
flýta sér svo mikið að ekki sé tími til
að setjast niður, taka þá á hné sér
og hverfa inn í umhverfi gömlu bað-
stofunnar og fara með vísu eða kvið-
ling. Þær eru ógleymanlegar þær
stundir þegar þeir svo komu heim
og fóru með heilu þulumar og
brugðu síðan fyrh- sig orðum eða
orðatiltækjum sem ættuð vom af
Skógarströndinni frá upphafi aldar-
innar.
Amma, við Gerða Sigga, Halldór
Ingvi, Hrannar Jón og Helgi Hrafn
kveðjum þig með söknuði, ást og
virðingu.
Jón Emil.
Elsku, elsku amma mín. Mikið er
allt saman skrýtið núna, skrýtið að
þú skulir vera farin. Mér líður ein-
hvern veginn eins og það vanti
þakið ofan á mig, skilurðu. Efst
varst þú og svo kom pabbi og svo
ég. Og núna þegar þið erað bæði
farin finnst mér vanta einhverja
hlíf ofan á mig og það er skrýtin til-
finning.
En nærvera þín var og mun verða
sterk, því umhyggja þín og ást lifir
svo sterkt í hjörtum okkar sem vor-
um þér kærast.
Mýkt hjarta þíns og handa, þegar
þú straukst mér um vangann, bai-a
það nægði til að gera þig einstaka,
en allt annað hélst í hendur til að
bæta um betur; listfengi þitt og
handbragð á allri handavinnu, mat-
urinn sem þú eldaðir sem var alltaf
besti matur í heiminum, natni þín
og umhyggja í garðinum og litla
húsinu þínu, sem undirstrikaði enn
frekar nafnið Guðrún á Blómstur-
völlum, þolinmæði þín og umburð-
arlyndi gagnvart svefnpurrku eins
og mér, þegar þú varst búin að lifa
hálfan dag þegar ég loks fór fram-
úr, hitinn frá þér þegar ég skreið
uppí, myrkfælin fram eftir öllum
aldri og hjúfraði mig upp að þér,
umvafin hlýju og öryggi undir
þykkri dúnsæng, angandi af þinni
góðu ömmulykt, hljóðlega raulið
þitt ofaní notalegt kumið frá kaffí-
vélinni, þar sem þú stóðst við eld-
húsgluggann á morgnana og horfðir
út og lést hugann reika.
Elsku, elsku amma mín, með
söknuði eftir liðnum stundum en um
leið með létti í hjarta, yfir því að þér
líður vel núna í faðmi afa og pabba,
kveð ég að sinni.
Þín
Sigrún.
Elsku besta Gunnamma mín. Þú
skilur eftir margar fallegar og góð-
ar minningar í huga allra sem þig
þekktu. Þú varst alltaf þessi geð-
þekka og góða amma á Sunnubraut-
inni, Blómsturvöllunum þínum.
Þú varst amma allra barna sem
voru þarna í nágrenninu og ég
gleymi aldrei hvað það var alltaf
einstakt að heimsækja þig og fá hjá
þér ís eftir erfiðan leikdag úti í
náttúrunni. Þú varst alltaf með
eitthvert góðgæti í pokahorninu
sem allir hrifust af enda ekki
ósjaldan sem maður kom í heim-
sókn og þar voru flest börnin í ná-
grenninu að kíkja á hana
Gunnömmu sína. Já, það kunnu all-
ir að meta þig, amma mín, þína ein-
stöku og sterku sál, hlýjuna sem
þig einkenndi og tímann sem þú
gafst þér alltaf til að dunda og
ræða við okkur ef eitthvað bjátaði
á. Isinn, perlurnar og leirinn voru
alltaf þitt besta meðal.
Elsku sáluga Gunnamma mín. Nú
er kominn tími til að þú finnir sælu
þína aftur í nýrri vídd sem ég veit
að þú gerir því fyrir þér ættu allar
dyr að vera opnar og bjartar. Minn-
ing þín verður mér ekkert annað en
yndislegur fiðringur og ég veit þá
að þínar hlýju hendur era að
strjúka mér. 011 sú kennsla um lífið
sem þú gafst mér er ómetanleg og
þig ættu margir að taka sér til fyrir-
myndar.
Takk fyrir allt, amma mín. Ég
vona að guð varðveiti þig og geymi.
Minning þín mun lifa um ókomnar
aldir.
Bless amma mín.
Þinn
Helgi Rúnar.
Mig langar að minnast með fá-
einum orðum ömmu minnar, Gunnu
ömmu eins og hún var gjarnan köll-
uð af barnabörnunum.
Amma var alltaf mjög barngóð
og var alltaf gaman að koma niður
að Blómsturvöllum og heimsækja
hana og Ingva afa. Ailtaf átti amma
eitthvert góðgæti fyrir smáar
barnahendur og oftar en ekki
ístoppur til í frystinum. Síðar vann
ég með ömmu í sumarvinnu á bens-
ínstöðinni þar sem hún vann á sam-
liggjandi „Hallasjoppu“. Þá sá ég
vel hversu mikill dugnaðarforkur
amma var.
Þegar ég kynnti ömmu fyrir
verðandi konuefni mínu, Sirrý, tók
hún vel á móti henni eins og hennar
var von og vísa. Amma lék á als
oddi í giftingu okkar og spurði mik-
ið hvort við ætluðum ekki að fara
að koma með börn svo hún gæti
passað fyrir okkur. Loks þegar Jón
Axel fæddist þá bjuggum við er-
lendis. Amma var einnig orðin veik
af hrörnunarsjúkdómi en gaman
þótti henni að ganga úti með Sirrý
og Jóni Axel þegar við komum á
sumrin tU Islands enda var hún
alltaf útimanneskja mikil.
Nú ertu dáin, amma mín, og hef-
ur fengið langþráða hvUd eftir erf-
iða baráttu við illvígan sjúkdóm. Þú
stóðst þig eins og hetja enda alltaf
svo líkamlega hraust. Dýrmætir
eru nú þeir fallegu hlutir sem þú
gerðir í handavinnu með eldri borg-
urum og gafst okkur Sirrý og
strákunum.
Elsku Gunna amma, minningin
um þig mun lifa með okkur alla tíð
og þökkum við þér fyrir allar góðu
samverustundirnar.
Guðmundur Bragason
og fjölskylda.
MikU kona er gengin. Einn af
bestu fulltrúum þeirrar kynslóðar
sem er óðum að hverfa, kynslóðar
sem kynntist örbirgð og síðar upp-
gangi, mestu breytingum þessarar
aldar og skUar til okkar, afkomenda
sinna, öllu því sem við eigum í dag
og skyldum aldrei gleyma hvaðan
kemur frekar en við gleymum upp-
runa okkar. Kynslóðin sem með
elju, ósérhlífni og dugnaði barðist
fyrir lífi sínu og sinna og sjálfstæði
þessarar þjóðar. Slík kona var Guð-
rún Jóelsdóttir, sannur fulltrúi al-
þýðu þessa lands, kona með stóran
faðm, stórt hjarta, heitar hendur og
mjúkan vanga, þar sem alltaf var
athvarf að finna, sem umfaðmaði og
huggaði ef erfitt var, og gladdist
með, ef tilefni var tU, en hún var
líka föst fyrir, fylgin sér og stóð
fast á sínu og varði skoðanir sínar
ef þess þurfti með og minnti að
þessu leyti á náttúra landsins okk-
ar, í senn hrjúf og mild.
Guðrún fór ekki varhluta af erfið-
leikum sinnar kynslóðar. í Laxár-
dal á Skógarströnd, þar sem hún
sleit barnsskónum, var oft þröngt í
búi hjá þeim hjónum Halldóru og
Jóel, foreldrum hennar. Hún sagði
mér margar sögur frá þeim árum
sem okkur nútímafólki finnast ótrú-
legar, um hungur, kulda og fátækt.
Mér er minnisstætt þegar hún
sagði mér frá því að þegar fatnaður
þeirra systkina eða „plögg“ eins og
hún kallaði hann var þveginn urðu
þau að dvelja í rúminu þann daginn,
því ekki áttu þau föt til skiptanna,
en víst er að ást og umhyggja for-
eldranna hefur fært þeim gott
veganesti þótt veraldlegum auði
væri ekki fyrir að fara.
Guðrún kynntist sorginni ung
þegar hún missti móður sína eftir
erfið veikindi. Þau systkinin fylktu
sér um föður sinn og héldu með
honum bú en ekki varð hjá því kom-
ist að hleypa heimdraganum og var
Guðrún send í vinnumennsku í
sveitinni og það ekki bara á einn
bæ heldur tvo í einu og sagði hún
mér að hún hefði verið í fæði sína
vikuna á hvoram bæ, þótt hún ynni
á báðum stöðum jafnhliða. Slíkt var
ekki óalgengt á fyrri hluta aldar-
innar og vai- þá ekki spurt uro.
heimþrá né þrá lítillar stúlku eftir
föðurfaðmi og systkinum. Allir voru
góðir við hana, sagði hún mér, enda
urðu þessi ár upphaf ævilangrar
tryggðar og vináttu við húsbændur
hennar frá þessum áram. Ein-
hverju sinni spurði ég hana hvers
vegna hún væri alltaf svona fljót að
borða, því það var eins og hún
gleypti matinn ótugginn að mér
fannst. Þá svaraði hún: „Ibbý mín,
það kemur til af því að þegar ég var
í vinnumennsku sem barn og ung-
lingur vandist ég því að borða alltaf
standandi eða á hlaupum því þa<V
var stöðugt verið að reka á eftir
mér, flýttu þér stelpa! var viðkvæð-
ið.“
Guðrún átti þess ekki kost að
ganga menntaveginn fremur en
margir af hennar kynslóð, en mér
fannst ég skynja á henni oft að hug-
ur hennar hefði staðið til skrifta en
að lífsbaráttan hefði verið það erfið
og tímafrek að fáar stundir hefðu
gefist til dekurs við sjálfan sig og
sínar langanir. Hún leyfði mér einu
sinni að lesa eftir sig smásögu sem
hún hafði skrifað sem ung stúlka.
Sagan sú lýsti ævintýraþrá og eftir-
væntingu til ókominna ára, lífsins
sjálfs. Guðrún „amma“ var snilling-
ur í höndunum, saumaði, prjónaðw"
og klæddi öll sín barnabörn að
mestu og skipti þá ekki máli hvort
um var að ræða kápur, jakkaföt,
kjóla eða fagurlega útprjónaðar
peysur. Allt lék þetta í höndunum á
henni og er geymt á vísum stað og
ber skapara sínum fagurt vitni.
Guðrún var höfðingi heim að
sækja, hún hafði yndi af að taka á
móti gestum og veita vel. Það var
oft glatt á hjalla á Blómsturvöllum
hjá Guðrúnu og Yngva meðan hans
naut við. Manni sínum vai’ hún sto§ -
og stytta, bömum sínum góð móðir
og barnabörnum góð amma, og
barnabarnabörnum góð „gamla
amma“ eins og þau kölluðu hana.
Mér reyndist hún alltaf sem
besta móðir. Hún var hin sterka í
fjölskyldunni, kletturinn sem stóð
þótt á móti blési og tók áföllum lífs-
ins af æðruleysi. Nú hefur hún
kvatt að loknu góðu dagsverki,
sannur fulltrúi þessa lands, þessar-
ar þjóðar. Ég bið góðan guð að
vaka yfir fjölskyldu hennar og
þakka allt sem sú góða kona hefur
gefið mér og mínum á lífsleiðinni.
Ég er ríkari fyrir hennar tilvist.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni.
Sitji guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Blessuð sé minning Guðrúnar Jó-
elsdóttur.
Ingibjörg Björnsdóttir.
Skila-
frestur
minning-
argreina
EIGI minningargrein að birt-
ast á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í mið-
vikudags-, fimmtudags-, föstu-
dags- og laugardagsblað þarf
greinin að berast fyrir hádegi
tveimur virkum dögum fyrir
birtingardag. Berist grein eft-
ir að skilafrestur er útrunninn
eða eftir að útfór hefur farið
fram, er ekki unnt að lofa
ákveðnum birtingardegi. Þar
sem pláss er takmarkað getur
þurft að fresta birtingu greina,
enda þótt þær berist innan
hins tiltekna skilafrests.
Sr