Morgunblaðið - 16.10.1999, Page 31

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 16. OKTÓBER 1999 31
NEYTENDUR
Við gefum þér GSM-síma og
100.000 kr. í afmælisgjöf!
Fjármái heimilanna
Til hamingju með 17 ára afmælið! Við
gefum þér GSM-síma og 100.000 kr. í af-
mælisgjöf. Eitthvað á þessa leið hljómar
„gjafatilboð“ sem Elín Sigriín Jónsdóttir
segir að sé til þess eins að glepja
óharðnaða neytendur.
ÞAÐ er bifreiðaumboðið B&L hf.
sem sendir 17 ára unglingum í
landinu umrædd skilaboð um þess-
ar mundir. Við nánari skoðun kem-
ur í Ijós að í „gjafatilboðinu" felst
að 100.000 kr. skoðast sem inn-
borgun á notaðan bíl hjá umboðinu.
En bíllinn þarf að kosta a.m.k.
600.000 kr. Þá fylgir tilboðinu
einnig GSM-sími og GSM-frelsi
með 2.000 kr. inneign. Við markað-
setningu sem
þessa vakna
ýmsai’
spruningar.
Fyrsta til-
finningin er í
raun óhugur.
Hvað kemur
næst? Hvar
eru mörkin?
Eru kannski
engin takmörk
fyrir því
hvernig hægt
er að glepja
neytendur,
jafnt óharðnaða ófjárráða ung-
linga sem og fullorðið fólk? Er
neytendavernd engin í þessu
landi? Aðferðafræðin hlýtur að
kalla á viðbrögð foreldra og
stjórnvalda. Eða er þetta kanski
bara allt í lagi? Er þetta kannski
tilboð sem ekki er hægt að hafna?
Fjármögnun
Hvernig á 17 ára ófjárráða ung-
lingur í menntaskóla að fjármagna
500.000 kr. greiðslu? Sölumenn
bifreiðaumboðsins segja það „ekk-
ert vandamál að forráðamenn taki
bílalán fyrir mismuninum". En
það er ekki bara það að borga af
bílaláni 17-20.000 kr. á mánuði,
það þarf að reka bflinn og tryggja
hann. Samkvæmt tölulegum upp-
lýsingum FÍB má ætla að rekstr-
arkostnaður þessarar bifreiðar sé
um 32.000 kr. á mánuði.
Hver eru þessi skilaboð?
Þau eru: Þú, ungi, óharðnaði
neytandi,
njóttu nú, taktu
bara lán,
mamma og
pabbi ábyrgjast
það fyrir þig.
Þú nýtur nú og
hefur ekki
áhyggjur af af-
borgunum fyrr
en síðar.
84 eftirvinnu-
stundir á mán-
uði
En hvernig
er hægt að meta þennan kostnað í
vinnustundum 17 ára mennta-
skólafólks? Ljóst er að fjölmargir
stórmarkaðir eru reknir á vinnu-
afli skólafólks á kvöldin og um
helgar. Nærtækt er því að meta
kostnað út frá greiddu tímakaupi
stórmarkaða. Hvað eru margar
vinnustundir að baki reksturs bif-
reiðar á mánuði?
Algeng laun í dagvinnu eru
380,00 kr. á klst. Og um 600 kr. í
eftirvinnu. Það þýðir að til að
greiða 50.000 kr. á mánuði þarf að
Unglingar!
w Látið ekki fai-a illa með ykk-
ur.
Verið ekki auðveld bráð mark-
aðsaflanna.
w Reiknið sjálf dæmið til enda.
w Það er ekki heppilegt að
hefja framhaldsnám með þriggja
ára skuldasúpu á bakinu.
w Hvers virði er bíll?
w Hvers virði eru hin raun-
verulegu lífsgæði?
Morgunblaðið/Kristinn
Til að greiða 50.000 kr. á mánuði þarf unglingur að vinna um 84 eft-
irvinnustundir í mánuði. Það gerir 21 kist. á viku sem er rúmlega
50% fullrar vinnu.
Dæmi um 500.000 kr.
bílalán til þriggja ára:
Lánsupphæð 500.000 Vextir 11,3%
Lántökugjald 11.716 Fyrsta afborgun 19.850
Stimpilgjald 7.815 Þinglýsing 1.200 Meðaltalsafborgun Vextir á tímabilinu 17.149 91.043
Lánsfjárhæð samtals 520.731 Vextir á tímabilinu 91.043
Rekstrarkostnaður
Lánsfjárhæð m. vöxtum 611.774 - bifreiðar á ári 392.000
- á þremur árum 1.176.000
ÞAÐ SEM BORGA ÞARF Á 3 ÁRUM:
Lánsfjárhæð með vöxtum Rekstrarkostnaður bifreiðar 611.774 kr. 1.176.000 kr. / y/
SAMTALS 1.787.834 kr.
(Áætl. söluverðm. e. 3 ár, m. v. 13% afföll á ári: 366.000 kr.)
vinna um 84 eftirvinnuklst. í mán-
uði. Það gerir 21 klst. á viku sem er
rúmlega 50% fullrar vinnu.
Viðbrögð við auglýsingunni?
Samkvæmt upplýsingum sölu-
manns hefur þetta verið „nokkuð
vinsælt". „Fólk sér hvað þetta er
gott tilboð.“
Höfundur er forstöðumaður Ráð-
gjafarstofu um fjármál hcimilanna
og skrifar regiulega pistla á neyt-
endasíðu
Nýjar kaffítegundir á
Kaffi Puccini
Sjaldgæft
kaffi
frá
Hawaii
NÝJASTA kaffið sem Kaffi Puccini
hefur fengið til landsins frá banda-
ríska fyrirtækinu Bamie’s heith’
Hawaiian Kona. Það er sjaldgæft
kaffi þar sem baunimar era rækt-
aðar við rætur eldfjallsins Mauna
Loa í takmörkuðu magni. Öm Þor-
varðarson, einn eigenda Kaffi
Puccini, segir að umrædd kaffiteg-
und sé nokkuð dýr, 250 gramma
pakki kostar rúmlega tvö þúsund
krónur, en hann segir kaffiunnend-
ur ekki setja verðið fyrir sig.
Þá segist hann nýlega hafa fengið
kaffið Guatemala Huchuetanango
til landsins en baunimar í þessu
kaffi vaxa í 3.500 metra hæð á
Cuchumantanesfjallgarðinum í Gu-
atemala. Auk þessa er nýkomið í
sölu hjá Kaffi Puecini kaffið Puerto
Rican Yauco Selcto. Kaffið er rækt-
að í suðvesturhluta Yaucofjalla í Pu-
erto Rico. Að lokum segir Öm að
nýkomið sé til landsins súkkulaði-
kaffi sem er með hvítu súkkulaði.
Þá hefur Kaffi Puccini hafið sölu
á kaffi í lokuðum plastmálum til að
taka með sér og er hægt að velja
um hvaða kaffitegund kaffihússins
sem er.
Eldhús sannleikans
Gestir Sigmars B. Haukssonar í
þættinum Eldhús sannleikans sem
sýndur var í gær, fóstudag, vora
Ólafur Skúlason og Deborah
Dagbjört Blyden vaxtaræktarkona.
Lambahryggur
1 stk. lambahryggur (Skerið kjötiS fró
hryggjarsúlunni og höggvið svo rifin
fró. Fínhreinsið kjötið.)
____________salt og pipar____________
________ Kryddblanda:________________
2 msk, fínt söxuð steinselja
4 msk. fínt söxuð hvítlauksrif
1 tsk. mulin einiber
_____________1 tsk, timian___________
4 msk. ókryddað brauðrasp
1. Kryddið kjötið með salti og
pipar.
2. Blandið kryddblönduna vel
saman og sáldrið yfir kjötið. Þrýstið
kryddinu í kjötið.
3. Setjið kjötið inn í 200 gráða
heitari ofn. Þegar kjötið er orðið
fallega brúnt er hitinn lækkaður í
160 gráður. Setjið álpappír yfir
kjötið og steikið það áfram í 15-20
mín. (Fer eftir þyngd hryggjarins.)
Bláberjasósa af heiðinni
150 g blóber
1 msk. púðursykur
2 msk. rauðvínsedik
6 dl lambasoð
Fínt saxgður börkur af hólfri gppelsínu
_____________'/2 kanelstöng___________
______________1 dl portvín____________
60 g smjör
salt og pipar
1. Setjið bláberin og sykurinn í
pott. Léttsteikið bláberin við vægan
hita þar til þau eru orðin að mauki.
2. Setjið vínedikið í pottinn. Þegar
það hefur að mestu gufað upp, er
portvín og lambasoð sett í pottinn.
3. Þegar suðan kemur upp í
pottinum er appelsínubörkur og
kanel settur ofan í og sósan látin
sjóða við vægan hita í 25 mín.
4. Síið sósuna yfir í annan pott.
Hrærið köldu smjöri saman við
hana og kryddið með salti og pipar.
Fylltir sveppir
8 stórir sveppir (aðeins hattarnir)
4 msk. gróðostur
1 msk. smjör
2 msk. balsamik-edik
1. Stilkarnir teknir af
sveppunum og þeir hreinsaðir.
2. Blandið saman í skál: Gráðosti,
smjöri og balsamik-ediki.
3. Fyllið sveppahattana með
gráðostablöndunni.
4. Sveppimir era bakaðir í 180
gráða heitum ofni í 15 mín.
Salat Debbýar
.________iceberg_____________
lambhagasalat
mandarínur
vorlaukur eða púrrulaukur
möndluflögur
ólífuolía
rauðvínsedik
salt og pipgr
timian
sykur
1. Brjótið salatið niður í hæfilega
stóra bita.
2. Skrælið mandarínurnar og
skerið himnur af þeim.
3. Ristið möndluflögur á pönnu.
4. Blandið saman rauðvínsediki
og ólívuolíu. Kryddið með salti,
pipar, timian og sykri, eftir smekk.
5. Blandið mandarínum saman
við salatið. Sáldrið möndluflögum
yfir og hellið sósunni á salatið.
til útlanda
-auðvelt dö mund
SÍMINN
www.slmi.ls
Nýjar sendingar af sófasettum
og hornsófum
Teg. Annette .J.'*""" :
d. teg. Annette 3+1+1 stgr. kr. 179.000
álklætt leðri, margir litir.
2H3 m/tauáklæði frá kr. 87.900
2H3 m/leðri á slitflötum frá kr. 119.000.
36 mán.
OPIÐ f DAG KL. 10-16.
□□□□□□
HÚSGAGNAVERSLUþ
Reykjavíkurvegi 66, Hafnarfirði, simi 565 4100
36 mán.