Morgunblaðið - 30.10.1999, Blaðsíða 14

14 LAUGARDAGUR 30. OKTÓB B R 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Starfsmenn Landmælinga Islands fagna nýjum áföngum 1 kortagerð
Nýtt kort yfír stjórn-
sýslu og sveitarfélög
Morgunblaðið/Golli
Páll Pétursson félagsmálaráðherra og Siv Friðleifsdóttir umhverfis-
ráðherra árita fimm eintök af fyrstu stjórnsýslukortunum.
STARFSMENN Landmælinga ís-
lands hafa lokið gerð korta yfir
stjómsýslu og sveitarfélög ásamt
stafrænum gögnum þar sem fram
koma mörk sveitarfélaga og önnur
mörk stjórnsýslunnar.
Umhverfisráðuneytið fól Land-
mælingum Islands þetta verkefni
fyrr á þessu ári í kjölfar þess að lok-
ið var við svæðisskipulag fyrh- mið-
hálendið. Verkefnið var unnið í
nánu samstarfi við dóms- og kirkju-
málaráðuneytið, félagsmála-
ráðunéytið, Hagstofu Islands og
umhverfisráðuneytið, að því er fram
kom á blaðamannafundi Landmæl-
inga á Akranesi í gær, en viðstaddir
fundinn voru Páll Pétursson félags-
málaráðherra og Sif Friðleifsdóttur
umhverfisráðherra.
Mörk þurfa að vera skýr
Kortin eru tvö, annars vegar með
stjómsýsluumdæmum sýslumanna
og sveitarfélög og hins vegar um
sýslumörk. Auk þess verður gefið út
stafrænt gagnasafn með stjóm-
sýslumörkum í mælikvarða en það
er ætlað til notkunar í landupplýs-
ingakerfum stofnana og fyrirtækja.
Magnús Guðmundsson, forstjóri
NÚ STENDUR yfir undirskrifta-
söfnun meðal íbúa í Neskaupstað til
stuðnings áskoran tii dómsmálaráð-
herra þess efnis að ákvörðun um að
leggja niður sýslumannsembættið í
Neskaupstað verði frestað.
Ein af forsprökkum þessarar
undirskriftasöfnunar er Dagmar
Asgeirsdóttir, starfsmaður á sýslu-
skrifstofunni. Hún sagði í samtali
við Morgunblaðið að söfnunin færi
ágætlega af stað og hefðu nú þegar
safnast á milli 200-300 undirskrift-
ir. Bjóst hún við að kippur kæmi í
Landmælinga íslands, gat þess að
um 80% allra upplýsinga í stjórn-
sýslunni mætti með einum eða öðr-
um hætti tengja við staðsetningu
eða landfræðilegar einingar og án
efa væra sveitarfélögin mikilvæg-
söfnunina eftir að fjallað var um
hana í fjölmiðlum.
Hún sagði jafnframt að aðstand-
endur söfnunarinnar gerðu sér
grein fyrir því að til lengdar gengi
það ekki að það væru tveir sýslu-
menn í einu sveitarfélagi, en sýslu-
maður er einnig staðsettur á Eski-
firði. Bæði Neskaupstaður og Eski-
fjörður tilheyra Fjarðabyggð. Dag-
mar sagði ennfremur að íbúarnir
væri mjög ánægðir með Aslaugu
Þórarinsdóttur sem sýslumann.
Henni líkaði mjög vel í Neskaup-
ustu einingamar. E»ví þyrftu mörk
þeirra og umdæmi sýslumanna að
vera skýr og upplýsingar um þau að
vera öllum aðgengilegar. Umhverf-
isráðherra fagnaði þessum áfanga
og gat þess að þar sem töluvert
stað og vildi gjarnan vera áfram
þar. Því væri íbúunum umhugað
um að halda henni. Dagmar sagði
að fólk óttaðist að þó að óbreyttu
þjónustustigi væri heitið myndi
þjónustan smám saman minnka.
Einnig sagði hún að starfsfólk
skorti á um gerð grannkorta hér á
Islandi, korta sem nauðsynleg væru
til grandvallar upplýsingastarfi,
ekki síst í tengslum við landfræðileg
mál. Ríkisstjórnin hefði ákveðið að
á næstu fjóram til fimm áram yrði
gengið rösklega til þess verks og
lokið við gerð stafræns kortagrunns
af öllu landinu.
Ný heimasíða
Umhverfisráðhen-a opnaði í gær
nýjan hluta heimasíðu Landmæl-
inga Islands með kortum sem sýna
breytingar á stjómsýslumörkum og
sveitarfélögum milli áranna 1990 og
1999 ásamt skrám yfir sveitarfélög
og umdæmi sýslumanna. Slóð vefj-
arins er www.lmi.is
Umhverfisráðherra upplýsti að á
vegum ráðuneytisins og svokallaðra
Bráðamengunamefndar sjávar væri
ætlunin að láta vinna sérstakt
hættukort yfir svæðið frá Vík í
Mýrdal, vestur fyrir Reykjanes og
norður á Mýrar þar sem kortlögð
yrðu þau verðmæti sem í húfi yrðu
ef sjór mengaðist á þessu svæði.
Fram með þessari strandlengju
fara einmitt allir olíu- og eiturefna-
flutningar til landsins.
skrifstofunnar ásamt lögreglu-
mönnum staðarins hefði sent dóms-
málaráðherra persónulegt bréf þar
sem óskað er eftir endurskoðun á
þessari ákvörðun.
Ekki náðist í dómsmálaráðherra
vegna þessa máls í gær.
Skýrsla
Fangelsismála-
stofnunar
Umtals-
verð
fækkun í
fangelsum
FÖNGUM, sem afplánað hafa
fangelsisdóma, hefur fækkað
umtalsvert á liðnum árum
samkvæmt upplýsingum sem
fram koma í nýrri ársskýrslu
F angelsismálastofnunar.
Auðgunarbrot er algeng-
asta tilefni fangavistar, en síð-
an árið 1996 hefur með hverju
árinu gefist sjaldnar tilefni til
að láta menn sæta fangavist
fyrir slík brot.
Samkvæmt upplýsingum
frá Fangelsismálastofnun rík-
isins má rekja ástæður fanga-
fækkunarinnar til nýrra refsi-
leiða þar sem sumir dómþola,
sem dæmdir hafa verið í fang-
elsi, hafa fengið tækifæri til
að sinna samfélagsþjónustu
uns þeir hafa lokið sínum
dómi.
Frá árinu 1996 hefur hins
vegar ekki orðið umtalsverð
fækkun fanga sem_ framið
hafa fíkniefnabrot. í árslok
1998 var fímmtungur fangels-
isrefsinga, sem leiddu til
fangavistar, fyrir fíkniefna-
brot, eða 54 refsingar á móti
57 árið 1997 og 54 árið 1996.
í árslok 1998 vora fangels-
isrefsingar fyrir auðgunar-
brot sem leiddu til fangavistar
102 eða rúm 38% af öllum til-
vikum, en þá hafði slíkum
refsingum fækkað úr 200 frá
1996.
Kynferðisbrotum
hefur fjölgað
Astæðum til fangavistar
fyrii' kynferðisbrot hefur
fjölgað lítillega á liðnum árum
og nam fjöldi dómþola sem
sættu fangavist fyiár brot í
þeim brotaflokki 28 árið 1998,
og var hlutfall þess brota-
flokks rúmlega 10% af skráð-
urn brotafiokkum.
Astæðum til fangavistar
vegna ofbeldisbrota fækkaði
milli áranna 1997 og 1998 en
árið 1998 sættu 27 dómþolar
fangavist fyrir brot í þeim
brotaflokki og 33 árið 1996.
Undirskriftasöfnun í Neskaupstað
Vilja að sýslu-
maður sitji áfram
í Neskaupstað
Fjarðabyggð
verður eitt
sýslumannsumdæmi
Utskrifa þarf
fleiri vélstjóra
Af hverju stafar lítil aðsókn í vélstjóra-
nám? Utgerðarmenn segja að námið taki
of langan tíma en formaður Vélstjórafé-
lags Islands bendir á að vélstjóranám hér-
lendis sé styttra en í nágrannalöndunum.
AÐSÓKN í vélstjóranám í Vélskóla
íslands hefur staðið í stað nokkuð
lengi og segir skólastjóri Vélskólans
að miðað við eftirspurn eftir vél-
stjóram í þjóðfélaginu sé fjöldi nem-
enda sem hefji nám við skólann ekki
eðlilegur. Úr atvinnulífinu heyrast
þær raddir að skortur sé á vélstjór-
um og að vélstjórnamámið sé of
langt. Helgi Laxdal, formaður Vél-
stjórafélags íslands, vísar þessari
gagnrýni á bug, og segir að lengd
námsins sé eðlileg og í raun styttri
en í nágrannalöndunum.
Námið ekki sniðið
að þörfum sjávarútvegsins
Spurður um skipulag vélstjóra-
náms og hvort hann telji að lengd
námsins geti virkað fráhrindandi
bendir Björn Bjarnason mennta-
málaráðherra á að LÍÚ og Vélstjóra-
félagið hafi ekki geta komið'sér sam-
an um hvað námið ætti að vera langt.
Hann segir að margir sérfræðingar
hafi skoðað námið og það hafi verið
lagað að bæði innlendum og erlend-
um kröfum. Hann bendir einnig á að
vélstjóranám sé starfsnám og sam-
kvæmt lögum verði atvinnulífið að
koma sér saman um hvert inntak
námsins eigi að vera.
Guðbrandur Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfélags
Akureyringa, og Ólafur Marteins-
son, framkvæmdastjóri Þormóðs
Ramma-Sæbergs, kváðust aðspurð-
ir telja að lengd vélstjóranámsins
ætti þátt í því að hörgull væri á full-
menntuðum vélstjóram, en það tek-
ur rúm níu ár að fá full réttindi vél-
fræðings með sveinspróf.
Ólafur segir að hann hafi orðið
var við nokkurn skort á vélstjór-
um, en greinin hafi búið við það
ástand í nokkurn tíma. Hann seg-
ist telja að námið, eins og það er
uppbyggt í dag sé ekki ekki sniðið
að þörfum sjávarútvegsins. Það
sýni sig með því hvað fáir af
þesssum nemendum skili sér á
sjóinn.
Námið styttra en í Danmörku
Helgi Laxdal, formaður Vél-
stjórafélags Islands, segir Ijóst að
það þurfi að útskrifa fleiri vélstjóra
miðað við eftirspurnina í þjóðfélag-
inu. „Eg vil nú samt ekki fullyrða að
það sé umframeftirspum eftir vél-
stjóram. Staðreyndin er bara sú að
þeir sem geta þoðið kjör sem vél-
stjórar sætta sig við, þeir fá vél-
stjóra. Það era alltaf sömu útgerð-
irnar sem era í vandræðum," segfr
Helgi.
Helgi bendir á að útskrifa þurfi
fleiri vélstjóra vegna þess að vél-
stjóramenntaðir menn sætta sig
ekki við að vera úti á sjó allt árið
alla ævi. Menn í dag vilji vera á sjó í
5-7 ár og að því loknu vilji þeir fara
í land, enda bjóðist þeim fjöldi vel
launaðra starfa þar. „Við þurfum að
útskrifa fleiri til þess að uppfylla
þarfir þessa markaðar á sjó,“ segir
Helgi. Máli sínu til stuðnings bendir
hann á stöðuna í Danmörku. Af
8.000 mönnum í félagi vélstjóra
starfa 6.000 í landi.
Varðandi lengd námsins segir
Helgi að alþjóðleg samþykkt sem
gefin sé út af Alþjóða siglinga-
stofnuninni ráði lengd námsins.
„Það eru allir orðnir þreyttir á
þessum endalausu yfirlýsingum
LÍÚ að námið sé alltof langt og því
fékk menntamálaráðuneytið Sigurð
Brynjólfsson, prófessor við Há-
skóla íslands, til að bera þetta
saman við sambærilegt nám í öðr-
um löndum. Athugun hans var gerð
í fyrra og niðurstaðan varð sú að
nám til fyllstu réttinda í Danmörku
er 11 mánuðum lengra en það er
hér, það jafngildir því að það sé 1
ári og 1/5 úr námsári lengra. Og í
Færeyjum er það 7 mánuðum
lengra en hér. Allt eru þetta því
ómerkileg ósannindi sem hafa ver-
ið borin á borð varðandi lengd
þessa náms, og það virðist vera
ómöguleg að leiðrétta það. Þessi
misskilningur um að námið sé of
langt virðist alltaf skjóta aftur upp
kollinum,“ segir Helgi.