Morgunblaðið - 06.11.1999, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Flokkun gististaða
hvati til aukinna gæða
FERÐAMALARÁÐ íslands hefur
kynnt flokkunarkerfi fyrir gististaði
á íslandi, sem taka mun gildi hinn 1.
september á næsta ári. Samgöngu-
ráðherra fól ráðinu að semja staðal-
inn fyrr á árinu, sem og að hafa eftir-
lit með flokkun gististaðanna. Sam-
tök ferðaþjónustunnar voru höfð
með í ráðum og tóku þau þátt í gerð
staðalsins. Að sögn Tómasar Inga
Olrich, formanns Ferðamálaráðs, er
þetta í fyrsta skipti sem íslenskir
gististaðir eru flokkaðir eftir íslensk-
um staðli.
Fáir hefðu fengið svo
mikið sem eina stjörnu
Flokkunarkerfið er ekki lögbundið
heldur er það hugsað sem mark-
aðstæki fyrir eigendur og stjórnend-
ur gistihúsa og þeim frjálst að óska
eftir að gististaðir þeirra verði flokk-
aðir. Pá er kerfið ætlað ferðamönn-
um til glöggvunar, þannig að þeir viti
við hverju er að búast er þeir velja
sér gististað. „Kerfi sem þetta hefur
reynst hvati til aukinna gæða,“ segir
Magnús Oddsson ferðamálastjóri
enn fremur og bendir á að oft þurfi
menn ekki að laga nema nokkur
smáatriði til að gististaðir þeirra
færist upp um flokk.
íslenska kerfið er samið að
danskri fyrirmynd en lagað að ís-
lenskum aðstæðum. Það tekur ein-
ungis til hlutlægra þátta þ.e. hvort
tiltekin þjónusta eða aðstaða er til
staðar en gæði þjónustunnar er
ekki metin, enda er hún að sögn
Magnúsar afar árstíðabundin hér á
landi. Yfir 100 atriði eru tekin fyrir í
staðli flokkunarkerfisins, allt frá
fjölda herðatrjáa í fataskápum og
staðsetningar rafmagnsinnstungna
til stærðar herbergjanna og lyftu-
fjölda á gististaðnum.
„Við fengum sérfræðinga frá Dan-
mörku til að meta til reynslu 15 ólíka
gististaði víðsvegar um landið og þá
kom í ljós að mjög fáir hefðu fengið
svo mikið sem eina stjörnu,“ segir
Elías Gíslason, forstöðumaður ferða-
málaráðs á Akureyri, og vísar til
þess hversu nákvæmur staðallinn er.
,Að mínu mati er hæpið að nokkur
íslenskur gististaður fengi 5 stjörn-
ur samkvæmt staðlinum, ef þeir
væru metnir á þessari stundu,“
segir Magnús, „en það kemur að
sjálfsögðu í ljós þegar flokkunin fer
fram.“
Danska kerfið er notað í Dan-
mörku, á Grænlandi og Málmeyjar-
svæðinu og er það, að sögn Magn-
úsar, von manna innan ferðamála-
greinarinnar að með tímanum muni
Morgunblaðið/Golli
Magnús Oddsson, Tómas Ingi Olrich og Elías Gislason kynna flokk-
urnarkerfí fyrir gististaði á íslandi.
staðallinn verða samnorrænn.
Skrifstofa Ferðamálaráðs Islands
á Akureyri tekur við umsóknum um
flokkun gististaða. Starfsfólk skrif-
stofunnar mun einnig sjá um eftirlit
með staðlinum og að fylgjast með
þróun gistihúsa þannig að flokkunar-
kerfið dagi ekki uppi heldur verði í
samræmi við kröfur og þarfir mark-
aðarins hverju sinni. Fyrirtækið
Rekstur og ráðgjöf Norðurlandi ehf.
mun sjá um að meta gististaðina.
Breytt
skipulag í
Trygginga-
stofnun
ríkisins
VIÐAMIKLAR breytingar hafa ver-
ið gerðar á húsnæði og innra skipu-
lagi Tryggingastofnunar ríkisins.
Karl Steinar Guðnason, forstjóri
stofnunarinnar segir að með þessu
sé verið að búa hana undir nýja öld.
„Við erum búin að koma allri starf-
semi undir eitt þak sem hefur mikla
þýðingu fyrir viðskiptavinina auk
þess sem innra skipulag verður mun
skilvirkara." Framkvæmdir við hús-
næði Tryggingastofnunar á Lauga-
vegi hófust fyrir rúmu ári og var ver-
ið að leggja lokahönd á þær á fostu-
dag.
Karl Steinar segir að svigrúm hafi
myndast til þess að bæta starfsemi
stofnunarinnar eftir að ákvörðun
hefði verið tekin um að fella ákvæði
um skipulag stofnunarinnar. Segist
hann vona að stofnunin sé sú síðasta
sem þarf að búa við að lög séu um
hvemig skipulag hennar skuli hátt-
að.
Kostnaður við framkvæmdirnar
hljóðar upp á 280 milljónir. Trygg-
ingastofnun fjármagnar hluta af
þeirri upphæð með sölu fasteigna en
afgangurinn kemur úr ríkissjóði.
011 þjónusta á einum stað
Meðal helstu breytinga á þjónustu
stofnunarinnar er ný þjónustumið-
stöð sem verður rekin á fyrstu hæð í
húsnæði stofnunarinnar. Dögg Kára-
dóttir forstöðumaður segir að þjón-
ustumiðstöðin komi til með að breyta
miklu fyrir skjólstæðinga stofnunar-
innar. „Hægt verður að reka öll sín
mál í miðstöðinni og því þarf fólk
ekki lengur að fara á marga staði til
þess að fá úrlausn sinna mála.
Einnig erum við búin að aðskilja
vinnslu og úrlausn mála og það kem-
ur til með auka öryggi og gera alla
þjónustu skilvirkari.“ ’
í kjölfar breytinga á stofnuninni
hefur hún opnað heimasíðu á Netinu,
en slóðin þar er tr.is. Þar er hægt að
ná í allar upplýsingar um almanna-
tryggingakerfið og fleiri mál sem
tengjast því. I gegnum heimasíðuna
verður hægt að fá sent til sín bæk-
linga og umsóknareyðublöð frá
stofnuninni.
Framkvæmdastjóri Kísiliðjunnar um úrskurð skipulagsstjóra
Munu leggja fram
tilhlýðileg gögn sé
þess nokkur kostur
GUNNAR Örn Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri Kísiliðjunnar á Mý-
vatni, segir að forsvarsmenn Kísiliðj-
unnar muni taka sér góðan tíma í að
fara yfir úrskurð skipulagsstjóra rík-
isins varðandi frekari kísilgúrvinnslu
í Mývatni en í honum kom fram það
álit skipulagsstjóra að ekki hefði ver-
ið sýnt fram á að frekari kísilgúr-
vinnsla í Mývatni spilli ekki um-
hverfi. Sé það mat manna að tiltölu-
lega auðvelt sé að afla þeirra viðbót-
arupplýsinga, sem skipulagstjóri fer
fram á, muni það vitaskuld verða
gert. Komi hins vegar á daginn að ill-
mögulegt sé að verða við óskum
skipulagsstjóra um frekara mat á
umhverfisáhrifum megi gera ráð fyr-
ir að Kísiliðjan kæri úrskurðinn.
„Við erum núna að fara yfir þenn-
an úrskurð og munum taka okkur
góðan tíma í það,“ segir Gunnar Örn.
„Skipulagsstjóri fer fram á það að við
vinnum ákveðna vinnu, skilum inn
frekari gögnum til þess að hann geti
síðan tekið endanlega ákvörðun."
Segir hann að hér sé um svo um-
fangsmikið mál að ræða að í raun sé
eðlilegt að skipulagsstjóri óski eftir
frekara mat á umhverfisáhrifum.
Það sé í samræmi við lög um skipu-
lagsstofnun, þar sem kveðið er á um
að skipulagsstjóri geti óskað eftir
frekara mati finnist honum frummat
ekki duga.
Segir enga hættu stafa af
kísilgúrvinnslunni
í úrskurði skipulagsstjóra er gerð
grein fyrir ellefu atriðum sem hann
vill að verði könnuð betur í frekara
mati á umhverfisáhrifum. Gunnar
Örn segir að fljótt á litið sé erfitt að
átta sig á því hversu umfangsmikil
þessi vinna muni verða fyrir Kísiliðj-
una. Verið sé að kanna það og komi á
daginn að óskir skipulagsstjóra séu
innan skynsamlegra marka þá muni
Kísiliðjan vitaskuld leggja tilhlýð-
andi gögn fram.
Sé skipulagsstjóri hins vegar að
fara fram á ómælda vinnu, ef Kísil-
iðjan þurfi t.d. að setja einhverjar
rannsóknir í gang, sé um tómt mál
að tala. Þá megi gera ráð fyrir að
Kísiliðjan kæri úrskurð hans til um-
hverfisráðherra, en kærufrestur
rennur út 10. desember næstkom-
andi. Segir Gunnar Örn að næstu
vikur verði nýttar vel, m.a. muni þeir
aðilar sem unnu upprunalegt um-
hverfismat fyrir Kísiliðjuna veita að-
stoð sína.
Gunnar Örn tók hins vegar skýrt
fram að það væri mat stjórnenda
Kísiliðjunnar að engin hætta væri
fólgin í þvi að leyfa fyrirtækinu að
hefja kísilgúrvinnslu í Syðriflóa á
Mývatni. Fyrirtækið hefði í 32 ár
unnið kísilgúr í Ytriflóa og aldrei
nokkum tíma verið hægt að kvarta
yfir starfsemi þess þar.
Finnur Ingólfsson
um athugasemdir
ESA
Mun taka
tillit til
ákveðinna
athuga-
semda
FINNUR Ingólfsson, iðnað-
ar- og viðskiptaráðherra, seg-
ist tilbúinn að taka tillit til
ákveðinna þátta í athuga-
semdum þeim sem Eftirlits-
stofnun EFTA, ESA, hefur
gert á nýsamþykktum lögum
um tímabundnar endur-
greiðslur vegna kvikmynda-
gerðar á Islandi. Honum
finnst þó óeðlileg sú krafa
ESA að endurgreiðsla vegna
kvikmyndagerðar verði
óskert þótt allt að 20% af
framleiðslukostnaði verði til
erlendis.
„Frumvarpið [um tíma-
bundnar endurgreiðslur
vegna kvikmyndagerðar á Is-
landi] var afgreitt á tiltölu-
lega skömmum tíma í vor og
því fengum við ekki formlega
afstöðu ESA til þess áður en
þar var lagt fram á Alþingi.
Nú þegar ESA skoðar lögin
gerir hún einkum athuga-
semdir við þrjá þætti. í fyrsta
lagi telur hún að það þurfi að
koma til sterkari áhersla á
menningarlegan tilgang lag-
anna. I öðru lagi telur hún
óeðlilegt að hærra endur-
greiðsluhlutfall sé til fram-
leiðslu á 120 milljóna kr.
kvikmynd heldur en á 80
milljóna kr. kvikmynd. Og í
þriðja lagi vill ESA að endur-
greiðslan verði óskert þótt
allt að 20% af framleiðslu-
kostnaði kvikmyndar falli til
erlendis.“
Tilbúinn að taka tillit
til tveggja þátta
Finnur segist tilbúinn að taka
tillit til tveggja fyrstu þátt-
anna og hefur komið því á
framfæri til ESA en segist
ósammála þriðja þættinum,
eins og áður sagði.
„Frumvarpið gengur út á
að endurgreiða þann innlenda
kostnað sem til fellur og
markast af því. Ef endur-
greiðslan yrði hins vegar
óskert þótt allt að 20% af
framleiðslukostnaði kvik-
myndarinnar yrði til erlendis
værum við að greiða niður
kostnað sem til yrði í öðru
landi,“ segir ráðherra.
Skurnin tekin af
eggjunum í vél
Morgunblaðið/Ásdís
Óskar Jónsson sölustjóri og Björn Jónsson, framkvæmdastjóri
Nesbús, við nýju eggjavélina.
NESBÚ ehf. á Vatnsleysuströnd
hefur fest kaup á vélasamstæðu til
að sjóða egg og hreinsa af þeim
skumina. Eggin eru seld þannig til-
búin til notkunar, meðal annars til
fyrirtækja sem framleiða samlok-
ur og salat.
Björn Jónsson, framkvæmda-
stjóri Nesbús, segir að fyrirtæki
sem nota mikið af eggjum við
framleiðslu sína hafi haft óhag-
ræði af því að fá eggin ekki tilbú-
in. Þau hafi verið með sérstakan
mannskap í að sjóða egg og taka
af þeim skumina, allt upp í tvo til
þrjá starfsmenn. Jafnvel séu dæmi
um að þau hafi dregið úr notkun
eggja af þessum ástæðum.
Vélamar sem Nesbú hefúr nú sett
upp í kjötvinnslu sem fyrirtækið á
aðild að, Esju í Kópavogi, eru þær
fyrstu sinnar tegundar sem fluttar
em til landsins. Eggin em gufúsoðin
og sett í vélar sem bijóta skumina,
taka hana af og skola eggin. Síðan
er harðsoðnum eggjum pakkað í föt-
ur af mismunandi stærð.
Tilbúnu eggin em komin á mark-
að. Bjöm segir að fyrirteki í sam-
loku- og salatgerð kaupi vömna,
einnig mötuneyti, hótel- og veit-
ingahús og smurbrauðsstofur.
„Með því að bjóða þessa þjónustu
vonumst við til að geta aukið notk-
un eggja. Niðurskorin egg em
ódýrasta áleggið á markaðnum og
það þarf að gefa fyrirtækjunum
kost á að nota þau,“ segir Bjöm.