Morgunblaðið - 06.11.1999, Síða 24

24 LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
s
Ahrif samverkandi þátta á erlenda verðbréfasjóði undanfarna mánuði
Minnkandi raunávöxtun erlendra
sjóða verðbréfafyrirtækjanna
RAUNAVOXTUN á erlendum
verðbréfasjóðum verðbréfafyrir-
tækjanna á ársgrundvelli hefur
heldur farið lækkandi á seinustu
mánuðum og jafnvel orðið neikvæð,
og segja forráðamenn fyrirtækjanna
sem reka þessa sjóði að ástæðna sé
að leita í hlutabréfaverði erlendis
sem hafi farið lækkandi undanfarið, í
hækkandi vaxtastigi erlendis, styrk-
ingu krónunnar og aukinni
verðbólgu hérlendis sem hafi
neikvæð áhrif á reiknaða
raunávöxtun.
A meðfylgjandi grafi kem-
ur fram hvemig uppreiknuð
ársraunávöxtun nokkurra
sjóða, sem ætla má að séu til-
tölulega samanburðarhæfir
hvað varðar áhættustig og al-
menna samsetningu eigna,
hefur verið á undanfömum
þremur, sex og tólf mánuðum
í þeim tilvikum sem gögn um
hana er til. Sumir sjóðanna
era nýir á markaði og því að-
eins til saga yfir þá í skamm-
an tíma, en þessar upplýsing-
ar birtast í Morgunblaðinu á
Peningamarkaðssíðum.
A grafinu má sjá að al-
menna þróunin hefur verið sú
að uppreiknuð raunávöxtun
miðað við heilt ár hefur lækk-
að og er í sumum tilvikum
neikvæð. Ailir leggja sjóðimir
áherslu á erlend hlutabréf eða
erlend skuldabréf. Skiptast
þeir í grófum dráttum niður í
sjóði sem fjárfesta beint í
ákveðnum hlutafélögum eða
skuldabréfum, eða að þeir
fjárfesta í öðram sjóðum og
kallast slíkir sjóðir sjóðasjóðir. Er
almennt meiri dreifing á fjárfesting-
um þeima síðamefndu og ætti að
vera minni áhætta hvað varðar
sveiflur í arðsemi.
Til samanburðar er einnig birt
sambærileg raunávöxtun sam-
kvæmt hinni alþjóðlegu hlutabréfa-
vísitölu Morgan Stanley Capital Int-
emational, MSCI World, sem tekin
er saman af Morgan Stanley fjár:
festingarbankanum í New York. í
vísitölunni birtist útreikningur á
veginni meðalávöxtun hlutabréfa
hjá stærri fyrirtækjum sem era á
þróðaðri hlutabréfamörkuðum í
heiminum.
Sitthvad reiknuð raunávöxtun
og raunbreyting
Hvað tölur yfir 3 og 6 mánaða
raunávöxtun sem birtast í töflunni
varðar er rétt að taka fram að t.d.
talan -8,1%, sem er uppreiknuð
raunávöxtun Einingabréfa 6 miðað
við þriggja mánaða breytingu,
merkir ekki að eignir eða gengi við-
komandi sjóðs hafi rýrnað um 8,1% á
þriggja mánaða tímabili. Þama er
hins vegar tekin breyting þriggja
seinustu þriggja mánaða og reiknað
út hver ársávöxtunin yrði ef þróunin
yrði óbreytt í 12 mánuði.
Hina raunverulegu breytingu má
gróft á litið áætla með því að deila í
töluna með fjóram, sbr. fjóra árs-
fjórðunga. Þegar raunávöxtun er
-8,1% má því áætla að raunveraleg
lækkun á eign hafi verið nálægt -2%.
I tílviki sex mánaða breytinga má
deila í með tveimur, sbr. tvo árs-
helminga. Hér er þó rétt að taka
fram að þegar um hærri prósentu-
tölur er að ræða, og til að fá fram
hárrétta útkomu, þarf að beita veld-
isreikningi.
Útilokað er að fullyrða hvort þró-
un seinustu þriggja eða sex mánaða
hjá einstökum verðbréfasjóðum
muni haldast óbreytt í tólf mánuði.
Hinar uppreiknuðu stærðir segja
því oft lítið um það hver endanleg
þróun muni koma til með að verða,
en era hins vegar gagnlegar til að
átta sig á nýjustu atburðum.
Ef fjárfestir vill reyna að átta sig á
hvort söguleg gögn gefi til kynna
miklar eða litlar sveiflur í ávöxtun
Erlendir verðbréfasjóðir sem verðbréfafyr-
irtækin reka hafa sýnt lægri ávöxtunartölur
undanfarið en oft áður. Sverrir Sveinn
Sigurðarson fór í saumana á því máli og
ræddi við fulltrúa verðbréfafyrirtækjanna.
Raunávöxtun erlendra verðbréfasjóða
í íslenskum krónum reiknað á ársgrundvelli
Alþjóðlegir hlutabréfasjóðir
Búnaðarb. ísl. Kaupþing Kaupþing
Alþj. hl.bréfasj. Einingarbréf 6 Lux. Alþj. hlbr.sj.
1. nóv.
1. nóv.
+17,1%
1. nóv.
+20,2%
VIB
Sjóður 14
27. okt.
VIB
Sjóður12
27. okt.
MSCI
World
29. okt.
+8,1%
0,0%
+17,9%
-8,1%
-4,0%
Alþjóðlegir skuldabréfasjóðir
•k k k :k
11
-21,8%
1—^-7,1%
•9,8%
Búnaðarb. Isl. Kaupþing Kaupþing
Alþj. sk.bréfasj. Einingarbréf 5 Lux. Alþj. skbr.sj.
1,nóv. I.nóv. 1. nóv.
+1,3%
Skýringar:
Raunávöxtun í ísl. kr.,
uppreiknuð á ársgrundvelli:
Ik
■' M- 1 «ÍH
^ 1|
-18,9% -18,2% EMfeLJ
- síðustu 12. mánJ
- síðustu 6. mán. ■
- síðustu 3. mán.
vantar upplýsingar
-20,4% -20,6%
verðbréfasjóða er gjaman litið til
staðalfráviks ávöxtunar þehTa. Lágt
staðalfrávik vísar á minni sveiflur
ávöxtunar í fortíðinni. Hátt staða-
Ifrávik gefur til kynna miklar sveifl-
ur ávöxtunar í fortíðinni, sem merkir
að viðkomandi verðbréfasjóður er
talinn fremur áhættusamur vegna
óvissu um ávöxtun til skamms tíma.
Þess skal getið að stundum er
söguleg meðalarðsemi sjóða með
hátt staðalfrávik í hærri kantinum,
og eru slíkir sjóðir taldir ákjósanleg-
ir fyrir þá sem sætta sig við áhætt-
una, sé ætlunin að fjárfesta tO langs
tíma. Jafnframt eru slíkir sjóðir
taldir síður fysilegur kostur til
skemmri tíma ávöxtunar, vegna
mögulegra sveiflna í ávöxtun.
Morgunblaðið innti fulltrúa verð-
bréfafyrirtækjanna sem um ræðir
eftir viðbrögðum þein-a við lægri
ávöxtunartölum undanfarið.
Yfirvegnir í Asíu
Agúst Freyr Ingason, sem stýrir
erlendum sjóðum hjá Búnaðarbanka
Verðbréfum, segir um raunávöxtun
Alþjóðlega hlutabréfasjóðsins upp á
síðkastið að þróun sjóðsins sýni að
almennt hafi verið gott árferði á
þessu ári á alþjóðlegum hlutabréfa-
mörkuðum, og kannski hafi best
gengið í Asíu.
„Við höfum tekið þá stöðu að hafa
sjóðinn yfirveginn í Asíu, þ.e. að
leggja meiri áherslu á hlutabréf þar,
en hafa sjóðinn jafnframt undirveg-
inn annars staðar. Það hefur skilað
sér til fjárfesta," segir Ágúst.
Búnaðai-bankinn Verðbréf rekur
einnig Framsækna alþjóðlega hluta-
bréfasjóðinn, sem Ágúst segir að
hann einbeiti sér aðallega að vaxandi
atvinnugreinum og öðrum góðum
vaxtartækifæram, og sé töluvert
áhættusamari en hinn fyrmefndi.
Því ekká hafður með í samanburðin-
um, en raunávöxtun hans var 29,7%
seinustu sex mánuði.
Auk þessa rekur Búnaðarbankinn
Verðbréf Alþjóða skuldabréfasjóð-
inn sem skilaði neikvæðri rauná-
vöxtun seinustu 6 mánuði upp á
-18,9%. „Skýringin á þessum tölum
er lækkandi skuldabréfaverð í kjöl-
far hækkandi vaxta, bæði í Banda-
ríkjunum og Evrópu. í Bandai-íkj-
unum hafa vextir verið hækkaðir
vegna áhyggna af jienslu svipað og
hér á landi,“ segir Ágúst.
Ágúst bendir á hættur því sam-
fara að horfa til talna yfir raunávöxt-
un sem byggð er á stuttum tíma.
„Gallinn við þessar tölur að þær era
settar á ársgrandvöll, og þriggja
mánaða breyting blásin upp í eitt ár
sem er nálægt því að margfalda
raunbreytinguna með fjórum. Þess-
ar tölur geta verið misvísandi bæði
þegar tölur era í plús og mínus, svo
ég bendi fólki alltaf á að skoða frekar
12 og 24 mánaða tölur,“ segir Ágúst.
lita ber til lengri tíma
Raunávöxtun á erlendum sjóðum
Kaupþings hf. hefur einnig farið
minnkandi að undanfömu, en Kaup-
þing rekur sjóðina Einingabréf 5
sem er sjóður sem fjárfestir í erlend-
um hlutabréfum og Alþjóðlega
hlutabréfasjóinn í útibúi sínu í Lux-
embourg, og einnig Einingabréf 6 og
Alþjóðlega skuldabréfasjóðinn í
Luxembourg en báðir fjárfesta í er-
lendum skuldabréfum.
Að sögn Vilhjálms Vilhjálmssonar
hjá eignastýringarsviði Kaupþings
er meginskýringin vaxtahækkanir
erlendis og verðlækkun á erlendum
hlutabréfamörkuðum á þessu tíma-
bili.
Vilhjálmur kvaðst þó geta vel við
unað, enda árangur sjóðanna betri
en viðmiðunarvísitölur á sama tíma.
„Hafa verðm- í huga að fjárfesting
í erlendum verðbréfum er til langs
tíma og skammtímasveiflur hafa
ekki áhrif á hversu fysilegur kostur
það er. Það eru alltaf skammtíma-
sveiflur og það hittist einmitt þannig
á í þessari þriggja mánaða mælingu.
Þannig var gengið á alþjóðahluta-
bréfasjóðnum nærri 178 í lok júní en
nærri 170 í lok september, mælt í ís-
lenskum krónum. Kaupþing hins
vegar metur árangm’ sjóða út frá al-
þjóðlegum mælikvörðum sem era
allsendis óháðir skammtímasveifl-
um,“ sagði Vilhjálmur, og bendir á
að líta beri til lengri tímabila við fjár-
festingarákvarðanir og varar við að
ávöxtun í fortíð gefi ekki nauðsyn-
lega vísbendingu um ávöxtun í fram-
tíð.
Verðbólga og gengishækkun
hafa áhrif
Friðrik Magnússon, deildarstjóri
eignastýringar hjá Verðbréfamark-
aði Islandsbanka, VIB, segir að VIB
reki nú þrjá erlenda hlutabréfasjóði.
Sjóður 14 sem fjárfesti í einstökum
félögum, en Sjóður 12 fjárfesti í sjóð-
um. Einnig rekm- VIB Sjóð 13 sem
fjárfestir á svokölluðum ným-
örkuðum, sem era t.d. í SA-
Asíu og S-Ameríku, en að sögn
Friðriks er sá sjóður það nýtil-
kominn að ávöxtunartölur eru
enn ekki komnar. Hann segir
að áhættustig í Sjóði 14 sé
fremur hátt, en miðlungs mikil
í Sjóði 12 sé miðað við erlenda
fjárfestingu.
Aðspurður um ástæður
þeirrar þróunar sem orðið hef-
ur á Sjóðum 12 og 14 segir
Friðrik lækkun hafi orðið frá
miðju ári á erlendum hluta-
bréfamörkuðum sem komi
fram þama. „Það hefur einnig
haft áhrif að íslenska krónan
hefur verið að styrkjast sem
gerir þann erlenda gjaldmiðO
sem þessi hlutabréf era í
verðminni. Einnig hefur verið
mikil verðbólga hér á landi
sem hefur neikvæð áhrif á út-
reikning raunávöxtunar. Nú
hefur verið um 10% verðbólga
á ársgrandvelli seinustu tvo
mánuði," segir Friðrik.
Um ástæður þess að Sjóðir
12 og 14 lækka mun meir en
sjóðir annarra verðbréfafyrir-
tækja segir Friðrik að eignir
þeirra séu að vaxa mjög og að
eignadreifingin sé eldti orðin enn sú
sem stefnt er að. „I sjóði 14 verða
sveiflumar töluverðar vegna þess að
fjárfest er í frekar fáum sérvöldum
félögum en í staðinn er vænt ávöxt-
un hærri til lengri tíma litið,“ segir
Friðrik.
Augljós áhrif verðbólgu og
gengisbreytinga
Landsbréf hf. reka þrjá verð-
bréfasjóði á eynni Guemsey, undir
nafninu Fortuna I til III. Ami Jón
Amason, sjóðsstjóri hjá Landsbréf-
um, segir að Fortuna I og Fortuna
II séu ekki hreinir erlendir sjóðir, en
15-60% af fjármagni þeirra er fest í
íslenskum hlutabréfum. Fortuna III
er blandaður sjóður sem inniheldur
aðeins erlend hluta- og skuldabréf.
Á peningamarkaðssíðu Morgun-
blaðsins er nafnávöxtun þessara
sjóða birt í Evram. Ef þessar tölur
eru færðar til raunávöxtunar í ís-
lenskum krónum sést hve mikil áhiif
styrking krónunnar og óvenju mikil
verðbólga á íslandi seinustu mánuði
einar sér hafa á raunávöxtunina.
Þannig var nafnávöxtun Fortuna I
sjóðsins 21,76% miðað við þriggja
mánaða breytingu og 10,54% miðað
við sex mánaða breytingu. En
raunávöxtunin í íslenskum krónum
er hins vegar neikvæð eða -4,88% og
-5,21%, í sömu röð. Sambærilegar
tölur fyrir Fortuna II sjóðinn era
nafnávöxtun í evram upp á 18,40%
og 7,62% annars vegar, en neikvæð
raunávöxtun í krónum upp á -7,50%
og -7,71% hinsvegar. Tölumar fyrir
Fortuna III era 29,02% og 18,81%
annars vegar, en 0,80% og 1,88%
hinsvegar.
Hvað framtíðin mun bera í skauti
sér er erfitt að segja. Vai-la er að
búast við að áhrif verðbólgu gangi til
baka, en til þess þyrfti að verða
verðhjöðnun í íslenska hagkerfinu.
Og verðbólgan hefur raunar sömu
áhrif á raunávöxtun innlendra fjár-
festinga. En ef gengi krónunnar
hættir að styrkjast og tekur að falla
gagnvart erlendum gjaldmiðlum
myndu þessi áhrif að einhverju leiti
ganga til baka og nafnávöxtun í ís-
lenskum krónum verða meiri en
nafnávöxtun í hinum erlendu
gjaldmiðlum, á því tímabili.
Ensk út-
gáfa af
Frankfurt-
er All-
gemeine
Á FYRRI hluta næsta árs verður
hleypt af stokkunum enskri útgáfu
af þýska dagblaðinu Frankfurter
Allgemeine Zeitung (FAZ). Útgáf-
an er samvinnuverkefni FAZ og
dagblaðsins International Herald
Tribune (IHT). Þetta kemur fram í
International Herald Tribune nýl-
ega.
Ensku útgáfunni af FAZ verður
dreift í Þýskalandi og mun fylgja
með IHT sem þar er dreift. Blaðið
verðursett saman af 6-8 blaðsíðum
af fréttum og fleira efni úr FAZ frá
sama degi. Ritstjórar FAZ bera
ábyrgð á ensku útgáfunni en sér-
stakur hópur blaðamanna með sér-
þekkingu á Þýskalandi og góða
enskukunnáttu mun skrifa efni
blaðsins og hafa aðsetur í húsa-
kynnum FAZ í Þýskalandi. Enska
útgáfan verður einnig á Netinu.
Peter C. Goldmark jr., stjórnar-
formaður og forstjóri IHT, segir
samstarf IHT og FAZ á breiðum
ritstjómar- og viðskiptalegum
grunni. Að hans sögn eiga bæði
dagblöðin sér langa sögu af þjón-
ustu við þá sem krefjast blaða-
mennsku í hæsta gæðaflokki.
Guenther Nonnenmacher, rit-
stjóri FAZ, segir um samstarfið við
IHT: „Þetta staðfestir að FAZ er
rödd Þýskalands í heiminum um
leið og það er þýskt dagblað." Rit-
stjóri IHT segir samstarfið leiða
saman tvær af sterkustu fréttastof-
um heims. „FAZ er með þessu að
opna enskumælandi lesendum dyr
að Þýskalandi, miðju evrópsks
efnahagslífs."
IHT er í eigu The New York Ti-
mes og The Washington Post og
eru fréttir unnar af blaðamönnum
um allan heim. IHT er prentað í 19
borgum víðs vegar um heiminn og
upplagið er um 232.000 eintök. Hjá
FÁZ er áhersla lögð á fréttir og við-
skipti og er blaðinu dreift í um
411.000 eintökum. FAZ er eitt af
stærstu dagblöðum í Þýskalandi.
--------------------
Kynning á
Informix
Internet
Founda-
tion.2000
NÆSTKOMANDI miðvikudag kl.
13:15-15:00 verður kynning á
Grand Hótel á nýrri útgáfu Infor-
mix-gagnasafnskerfisins, Informix
Internet
Foundation.2000 (IIF.2000).
Kynningin er á vegum Strengs hf.,
umboðsaðila Informix á íslandi.
I fréttatilkynningu frá Streng
kemur fram að gagnagrannai’
geymi ekki lengur einungis tölur og
texta heldur visti menn skjöl, ljós-
myndir, hljóð, kvikmyndir og heilu
vefma í Informix-gagnagrannum.
IIF.2000 er fyrsti gagnagrunnur-
inn sem styður beint Java, ActiveX
og COM+. Að auki er IIF.2000 ein-
stakur að því leyti að mögulegt er
að gera hvaða gögn eða forrit sem
er aðgengileg úr grunninum í gegn-
um venjulegar SQL-fyiirspurnir
(t.d. skrár og skráarkerfi, stórtölv-
ur (CICS) og stimpilklukkur) með
svokölluðu „Virtual Table Inter-
face“.
Paul Brown, sem er einn af hönn-
uðum Informix Internet Founda-
tion.2000, mun á kynningarfundin-
um kynna stefnu Informix, útskýra
helstu nýungar fyrirtækisins og
kynna Informixlnternet Founda-
tion.2000 ásamt sýnidæmum.