Morgunblaðið - 19.04.2000, Blaðsíða 30
30 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 2000
LISTIR
MORGUNRLAÐIÐ
Ljósmynd/Halldór Björn
Eitt af verkum Margrétar Sveinsdóttur í Sverrissal, Hafnarborg.
Hvítt á hvítt ofan
Lýsingar við ljóð
MYIVDLIST
Sverrissal, llafnar-
borg, Halnarlirði
MÁLVERK - MARGRÉT
SVEINSDÓTTIR
Til 2. maí. Opið miðvikudag-a til
mánudaga frá kl. 12-18. Aðgangur
200 kr.
MARGRÉT Sveinsdóttir byggir
einlit málverk sín á reglulegri
mynsturgerð svo útkoman verður
optísk þegar öll kurl koma til graf-
ar.
Ferningarnir sem mynda
mynstrið reglulega eru upphleypt-
ir og inndregnir svo hvarvetna
milli þeirra verður til eins konar
fjögurra blaða blóm. Þegar litið er
yfir Sverrissal blasa þessi reglu-
legu mynstur við og stundarkorn
fá þau áhorfandann til að ruglast á
forgrunni og bakgrunni. Það tekur
augun smástund að venjast því
sem fyrir augu ber.
Margrét byggir á langri hefð
einlitra, hvítra verka í list tuttug-
ustu aldar. Þegar árið 1918 var
rússneski málarinn Kasimir Malev-
ich kominn að endastöð málverks-
ins þegar hann málaði hvítt á hvítt
ofan. Þessi verk sem voru lyktir
þeirrar hugmyndar sem listamað-
urinn kallaði súprematisma sýndu
að einlitar myndir voru langt frá
því að vera einhæfar.
Þó voru fáir til að fylgja for-
dæmi Malevich, að minnsta kosti
enn um sinn.
Að vísu reyndi konstrúktívistinn
óþreytandi, Alexander Rodchenko,
fyrir sér með einlitum málverkum
en hvít voru þau ekki.
Það var varla fyrr en á sjötta
áratugnum, með ítalanum Piero
Manzoni og Bandaríkjamönnunum
Robert Rauschenberg og Robert
Ryman að hugmyndin um hvítt
málverk tók hug listamanna. Hvít-
ur var litur allra lita, og þó var
hann eins og andsvar í beinu fram-
haldi af allri þeirri litadýrð sem
listunnendur höfðu kynnst eftir
heimsstyrjöldina síðari. ítalski
málarinn Lucio Fontana hafði ekki
aðeins dregið litina ofan í einn
grunntón heldur risti hann göt í
myndflötinn eins og hann vildi ná
aftur fyrir málverkið. ítölum bætt-
ist enn annar listamaður sem hafði
hvíta litinn í hávegum. Það var Cy
Twombly, bandarískur málari sem
settist að á Ítalíu og átti síðar eftir
að taka virkan þátt í mótun listar-
innar á níunda áratugnum.
Vestan hafs var svo Jasper Johns
að mála stafrófsmyndir sínar með
hvítum lit á hvítan grunn. Þannig
var sjötti áratugurinn sú tíð þegar
hvítar myndir sóttu í sig veðrið. Nú
fjörutíu árum síðar sýna þær sig
ennþá vera ómótstæðilegar. Mar-
grét með hefðina á bakinu hefur
hvað sem öðm líður fundið hrífandi
leið til útvíkkunar mengi litlausa
málverksins. Þótt myndir hennar
séu stórar, sumar jafnvel risastórar,
búa þær yfir þeim töfrum sem lát-
leysið eitt getur framkallað. Þegar
allir litir hafa verið prófaðir með
misjöfnum árangri rennur upp sól
hvíta litarins. Blæbrigðaspilið sem
Margrét Sveinsdóttir dregur fram
sýnir að lengi má komast af án lita,
án þess að verkið virki einsleitt eða
litvana.
Halldór Björn Runólfsson
MYNDLIST
Svarta pakkhúsið
Hafnargötu 2,
Keflavík
TEIKNINGAR/ OLÍA/
VATNSLITIR-
SIGURÐUR ÞÓRIR
Opið virka daga frá 16-18. Laugar-
og helgidaga. Til 24 apríl. Aðgang-
ur ókeypis.
JAFNAN af hinu góða þá listafé-
lög í landsbyggðinni sem nágranna-
byggðinni efna til gildra framninga á
myndlistarsviði, en hér hefur minna
en skyldi verið um slíka suður með
sjó, að Hafnarfjarðarbæ undanskild-
um. Kópavogur og Seltjarnarnes
teljast innan marka Stór-Reykjavík-
ursvæðisins, sem einn góðan veður-
dag gleypir svo einnig Hafnarfjörð,
hafi svo ekki gerst nú þegar. Kefla-
vík er hins vegar óskrifað blað og í
vissum skilningi næstum jafn langt
þangað og til Vestmanneyja og við-
burðir á myndlistarsviði næstum
jafn fátíðir á báðum stöðunum.
Landskunnir myndlistarmenn hafa
komið frá Vestmanneyjum eins og
margur véit, en það er víst frekar á
öðrum listasviðum sem Keflvíkingar
hafa haslað sér völl og hafa þó af afar
myndrænum sjónhring að státa, en
vitað að áhugi er fyrir hendi og að
einstaklingar hafa fest sér samtíma-
list. Það var þvf tilefni viðbragða, að
Sigurður Þórii’ listmálari í Reykja-
vík hefur sett upp sýningu í húsi
myndlistarmanna í Reykjanesbæ,
nánar tiltekið í Svarta pakkhúsinu að
Hafnargötu 2. Óþarfi að kynna lista-
manninn sérstaklega hér í blaðinu,
en hins vegar gefst Keflavíkingum
tækifæri til að kynnast list hans
rækilega af sjón og raun, því að á
sýningunni eru allir þeir miðlar sem
listamaðurinn hefur helst fengist við
um dagana. Að auk er sýnihorn frá
Hulda
Bragadóttir
fékk starfs-
styrk
HULDA Bragadóttir, organisti við
ísafjarðarkirkju, hlaut í síðustu
viku styrk úr Minningarsjóði Önnu
Ingvarsdóttur, en hlutverk sjóðsins
er að styðja til náms og starfa tónl-
istarmenn í bænum. Styrkurinn var
afhentur á tónleikum til fjáröflunar
fyrir hljóðfærasjóð Isafjarðar-
kirkju.
Um það bil hálf milljón króna
safnaðist í hljóðfærasjóðinn á tón-
leikunum, en hvert sæti kirkjunnar
var skipað. Sigrún Hjálmtýsdóttir
og Bergþór Pálsson sungu lög eftir
Sigfús Halldórsson og lög úr söng-
leikjum og var Jónas Ingimundar-
son meðleikari. Tónleikarnir voru
haldnir í tilefni af því að um þessar
mundir eru liðin 100 ár frá fæðingu
Önnu.
Bókaverslun Jónasar Tómasson-
ar, sem fagnar 80 ára afmæli á ár-
inu, stóð straum af kostnaði vegna
tónleikanna og rann aðgangseyrir
því óskiptur í hljóðfærasjóðinn. Nú
vantar tæpa hálfa milljón króna
upp á kaupverð flygils sem pantað-
ur hefur verið. Von er á honum með
haustinu.
Grafíkverk
í Borgarnesi
í SAFNAHÚSI Borgarfjarðar verð-
ur opnuð sýning á verkum Jóhönnu
Sveinsdóttur laugardaginnn 22. apr-
íl. Á sýningunni eru grafíkverk unn-
in á síðustu tveimur áram.
Sýningin stendur til 31. maí og er
opin virka daga kl. 13-18, að auki
fimmtudagskvöld frá 20-22.
ýmsum fyrri framkvæmdum Sigurð-
ar á borði ásamt listaverkabókinni,
sem hann gaf út sjálfur sem eitt sér
er umtalsvert afrek.
Sýningin er öðru fremur byggð
upp í kringum lýsingu Ijóðabókar
Þórs Stefánssonar, Ljóð út í veður
og vind, frál998, en upp úr þeim
gerði hann einnig olíu- og vatnslita-
myndir, eða réttara akvarellur. Hér
er það hin hreina og áherslulausa
lína sem jafnaðarlega ræður ríkjum í
pennateikningunum, þó að einni
undanskilinni, Hús andans, (16). Yf-
irbragðið er létterótískt sem hæfir
vel ljóðmáli en hér hefði ég viljað sjá
meiri áherslur og fjölbrejtni því í
heildina verður þetta nokkuð eintóna
þó vera megi að það hæfi brag ljóð-
anna. Við sjáum svo teikningamar
ganga aftur í olíumálverkinu og enn
ber full mikið á hinum staðlaða og fá-
brotna tóni. Það er fyrst í akvarell-
unum að listamaðurinn nýtir sér
miðilinn til fulls bæði í hryni og fjöl-
breytni og vil ég hér einkum vísa til
myndanna Lífsþorsti (6), Lífsblómið
(28) og Vonarfar (29), sem telja verð-
ur hápunkt sýningarinnar.
Vel er búið að framkvæmdinni
þótt aðkoman sé nokkuð hrá, en á því
má ráða bót og er afar mikilvægt at-
riði varðandi sýningarsali og listhús,
en hér eigum við Islendingar mikið
ólært.
Get trauðla skilist við þetta skrif,
án þess að minnast á útsýnið heilu
leiðina frá Hafnarfirði til Keflavíkur
og kristalstæra birtuna þennan heið-
skíra sunnudagseftirmiðdag. Skugg-
arnir í hrauninu svo undarlega djúp-
ir og slikjumettir, að það var töfram
líkast og yfir jarðarsverðinum sá í
heiðbláa sjávarræmu og svo fjalla-
lengju yfir með Snæfellsjökul sem
túrban sköpunarverksins. Man ekki
eftir slíkri birtu á þessum slóðum
fyrr, sem gerði að auk gömlu húsin á
leiðinni eitthvað svo óræð, lifandi og
tímalaus.
Bragi Ásgeirsson
Pöpppassía í
Bústaða-
kirkju
POPPPASSÍAN Síðustu dagar
Krists verður ílutt í Bústaðakirkju í
kvöld, miðvikudagskvöld, kl. 20 og
kl. 22.
Verkið er byggt á síðustu dögum
Jesú Krists, krossfestingu hans og
upprisu. Öll tónlist er framsamin.
Hlutverk frelsarans er í höndum
Jóns Rósmanns, Rúnar Júlíusson
syngur Júdas ískaríot. Auk þeirra
koma fram Margrét Eir, Lýður
Ámason, stúlknakór Bústaðakirkju
undir stjórn Jóhönnu Þórhallsdóttur
og drengjahljómsveitin COR frá
Flateyri. Gabríela Friðriksdóttir sér
um leikmynd og búninga en vemdari
sýningarinnar er Pálmi Mattíhasson,
prestur í Bústaðasókn.
Hinrik Ólafsson leikari leikstýrir
verkinu.
Aðgangseyrir 1.000 kr.
Trú, list og
börn
Á SKÍRDAG kl. 12 verður opnuð
myndlistarsýning 6-11 ára barna í
safnaðarheimilinu Borgum í Kópa-
vogi. Sýningin er í tilefni af þúsund
ára afmæli kristni á Islandi og eru
verkin unnin undir handleiðslu
myndmenntakennara skólans. Á
sýningunni eru m.a. íkonar, grafík-
myndir og verk unnin í pappír, gler
og leir en öll verkin eiga það sameig-
inlegt að hafa trúarlega skírskotun-
Sýningin verður opnuð á skírdag að
aflokinni messu.
Sýningin verður opin á skírdag til
kl. 17, á páskadag verður hún opnuð
kl. 8, mánudag annan í páskum til
sunnudags 30. apríl verður hún
kl.14-17, en þá lýkur sýningunni.
Auglýsendur!
Minnum á, að auglýsingapantanir
fyrir sérblaðið Heimili/fasteignir,
sem kemur út 26. apríl, þurfa að berast
fyrir kl. 12.00 miðvikudaginn 19. apríl.
AUGLÝSINGADEILD
Sími: 569 1111 • Bréfasími: 569 1110» Netfang: augl@mbl.is