Morgunblaðið - 19.04.2000, Blaðsíða 52
2 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 2000
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
^Verksvið lyíjafræð-
inga í lyfjabúðum
INGI Guðjónsson
lyfsali skrifar grein
sem birtist í Morgun-
blaðinu 4. april síðast-
liðinn. Þar fjallar
hann um verksvið
lyfjatækna í ljrfjabúð-
um. í greininni segir
j*fhann eins og rétt er
að lyfjafræðingar búi
yfir mjög traustri og
víðtækri þekkingu á
lyfjum og öllu sem
viðkemur lyfjameð-
ferð. Ingi talar einnig
um aðra stétt sem
starfar fyrst og
fremst í apótekum, en
það eru lyfjatæknarn-
ir. Lyfjatæknar eru eins og nafnið
bendir til tæknimenntuð stétt á
sviði lyfjamála. Um er að ræða
fólk sem hefur fengið menntun, áð-
ur fyrr í Lyfjatækniskólanum, en
undanfarin ár á Lyíjatæknabraut
Fjölbrautaskólans í
Armúla. Lyfjatækn-
um hefur fjölgað mjög
þau 25 ár eða svo sem
liðin eru frá því að
þeir fyrstu útskrifuð-
ust. Það er skoðun
mín að í apótekum
ætti að starfa í'yrst og
fremst sérmenntað
fólk, lyfjafræðingar
og lyfjatæknar.
Hjúkrunarfræðingar,
næringarfræðingar,
tannfræðingar og aðr-
ir sérmenntaðir heil-
brigðisstarfsmenn
geta líka haft góð
áhrif á þjónustu apót-
ekanna. Það er reyndar skoðun
mín að í apótekum ættu fyrst og
fremst að vera á boðstólum lyf,
hjúkrunarvörur og aðrar vörur
sem samkvæmt faglegu mati telj-
ast eiga þar heima. Þannig er
Lyfjaafgreiðsla
s
Eg deili ekki þeirri trú
Inga, segir Finnbogi
Rútur Hálfdanarson, að
tæknin leysi faglegt mat
vel menntaðs lyfjafræð-
ings á lyfseðlinum af
hólmi í fyrirsjáanlegri
framtíð.
reyndar staðan í Danmörku. Hér á
Islandi er þetta ekki raunhæft
markmið við núverandi aðstæður.
Hörð samkeppni milli apóteka og
strangt aðhald hins opinbera hafa
leitt til þess að margir eigendur
apóteka álíta það nauðsynlegt að
hafa margt annað til sölu. Þá jafn-
vel hluti sem ýmist myndu ekki
standast faglegt mat sem vörn
gegn sjúkdómum eða alls óskyldar
vörur. Það er því á sama hátt
óraunhæft markmið að í apótekun-
um starfi fyrst og fremst menntað
heilbrigðisstarfsfólk.
Ingi opinberar trú sína á tækni-
framförum sem samkeppnin leiðir
af sér. Afgreiðsluforritin kanni
hvort læknirinn hafi gert mistök
við útskrift lyfseðilsins. Tækni-
framfarir síðustu ára hafa vissu-
lega auðveldað vinnuna í apótek-
unum og aukið öryggi við
afgreiðslu lyfja. Ég deili þó ekki
Byggingaplatan WÖK@(S®
sem allir hafa bedið eftir
VIROC*byggingaplatan er fyrir
veggi, loft og gólf
VlROC®byggingaplatan er eldþolin,
vatnsþolin, höggþolin, frostþolin og
hljóðeinangrandi
VIROC® byggingaplötuna er hægt
að nota úti sem inni
j, -VIROC® byggingaplatan
er umhverfisvæn
VIROC*byggingaplatan er platan
sem verkfræðingurinn getur
fyrirskrifað blint.
PP
&CO
Leitið frekari upplýsinga
Þ.ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 S: S53 8640 & S68 6100
Finnbogi Rútur
Hálfdanarson
★★★PASKA
MATSEÐILL
• BERJALÆRI (Takmarkað magn)
• LAMBAKASTALI
v • ENTRECÖTE
• NAUTA SIRLOIN
• SVÍNASTEIKUR
PtLUN SÆL^
GRENSÁSVEGI 48
þeirri trú Inga að tæknin leysi
faglegt mat velmenntaðs lyfja-
fræðings á lyfseðlinum af hólmi í
fyrirsjáanlegri framtíð. Reyndar
hljómar framtíðarsýn hans í fljótu
bragði eins og að vel útbúinn sjálf-
sali geti leyst apótekið af hólmi, þó
svo að ég ætli alls ekki að gera
honum upp þá skoðun.
Ingi talar um að í Danmörku
hafi lyfsalar heimild til að fela
lyfjatæknum ábyrgð og umsjón á
afgreiðslu lyfseðilskyldra lyfja og
ekki sé farið fram á að lyfjafræð-
ingar sjái um hverja einstaka af-
greiðslu.
I Danmörku eru aðstæður
sennilega eins ólíkar þeim sem hér
eru, eins og hægt er að hugsa sér í
hinum vestræna heimi. Lyfja-
tæknanám er byggt á mjög gama-
lgrónum grunni. Stúdentsprófs eða
ígildis þess frá öðrum fram-
haldsskólum er krafist til inntöku í
námið. Hvergi þar sem ég þekki til
er samkeppni milli apóteka jafn
fjarlæg og í Danmörku. I bæjum
með um 50 þúsund íbúa er ekki
talin ástæða til að hafa nema eitt
apótek. í bæjum á íslandi með 15-
20 þúsund íbúa duga yfirleitt ekki
minna en 3-4 apótek.
Að framansögðu ætti öllum að
vera ljóst að það er skoðun mín að
ekki sé tímabært að huga að því að
sleppa eftirliti lyfjafræðinga við
afgreiðslu lyfseðla. Ég tel að við
getum ekki miðað okkur við Dani
vegna ólíkra aðstæðna. Ég hef
ekki heyrt um það rætt annars
staðar frá að tímabært teljist að
slaka á kröfunum.
I allri umræðu um breytta háttu
í lyfjadreifingu á íslandi var tekið
fram að öryggi við lyfjaafgreiðslu
yrði ekki skert. Þetta verður ætíð
að hafa í huga þegar ný skref til
sparnaðar við dreifingu lyfja eru
stigin.
Það er varla nein tilviljun að
Ingi kemur fram með skoðanir sín-
ar á breyttu verksviði lyfjatækna
núna þegar samningar lyfjafræð-
inga við apótekin eru lausir og við-
ræður samningsaðila standa yfir.
Einnig er frumvarp til breytinga á
lyfjalögum til umræðu á Alþingi
þessa dagana. Þar er m.a. gert ráð
fyrir að lögfesta reglugerðar-
ákvæði um að a.m.k. tveir lyfja-
fræðingar skuli vera starfandi í
apótekum á almennum afgreiðslu-
tíma og á álagstímum þar fyrir ut-
an.
Ég ætla ekki að efna til lang-
vinnra deilna við Inga eða aðra
sem deila skoðunum hans hér á
síðum Morgunblaðsins. Það þýðir
þó ekki að ég sé á neinn hátt mót-
fallinn umræðum um þessi sem og
önnur mál sem snerta okkar sam-
eiginlega fag, lyfjafræðina. Ég
mun beita mér fyrir því að um-
ræða um þessi mál verði tekin upp
í félagi okkar, Lyfjafræðingafélagi
Islands. Ég efast ekki um að
Lyfjatæknafélag Islands hafi full-
an hug á að taka þátt í þeirri um-
ræðu.
Þó svo að ég undirriti þessa
grein sem formaður Lyfjafræð-
ingafélags Islands þýðir það ekki
að félagið hafl gefið út ákveðna
stefnu í þessu einstaka máli. Ég
álít þó að margir lyfjafræðingar
geti tekið undir sjónarmið mín í
þessari grein og að þau séu í sam-
ræmi við markmið og stefnu fé-
lagsins.
Höfundur er lyfjafræðingur og for-
muður Lyfjafræðingafélags íslands.
Innfluttar
kýr og innlend
þvæla
Umræðuþáttur
Morgunblaðsins hinn
29. mars sl. hýsir m.a.
svargrein Sigurðar Sig-
urðarsonar við grein
minni sem birtist í Mbl.
25. mars þar sem ég
agnúast mikið út í
ósannindi og rang-
færslur sem fram koma
í grein Sigurðar 15. jan-
úar.
Lesendum til glöggv-
unar þá fara fram skoð-
anaskipti um hvort
flytja megi sæði eða
fósturvísa úr erlendum
kúakynjum inn til Is-
lands í tilraunaskyni.
Þessi svargrein Sigurðar ber þess
keim að hann sé hálfsár út í mig.
Segir allt sem standi í janúargrein
hans vera samkvæmt hans bestu vit-
und. Mér virðist samt vandvirknin í
skrifum hans skána lítið. Leyfi ég
mér að vitna í orð Sigurðar til þess
að útskýra hvað undirritaður á við.
Byrjum á einni kostulegri yfirlýs-
ingu; Sigurður segir: „Auk þess voru
greinar mínar bornar undir marga
aðila fyrir birtingu og þess óskað að
athugasemdir væru gefnar. Þær fékk
ég ýmsar, bæði frá mönnum sem
voru sammála mér og ósammála um
innflutninginn en þó engar frá Sveini
mínum“.
Ég get frætt lesendur á því að
Sigurður hefur hvorki sent mér jan-
úargrein sína né uppkast að henni
(ég hef allavega ekki fengið neitt,
hafi hann sent það). Það sem ég fékk
frá Sigurði fyrir utan vinsamlega
jólakveðju var fyrirspurn um að-
ferðir til þess að drepa Salmónellur í
haughúsi! Hvað um það, starfsbróð-
ir okkar beggja fræddi mig á því að
Sigurður hefði sent 25 dýralæknum
öðrum en undirrituðum uppkast að
greininni í tölvupósti, hinn 29.des. sl.
Þá þætti mér gaman að vita hvaða
sérfræðingstitil Sigurður ætlar eig-
inlega að nota. Hann segir: „Ég tók
að vísu fram í Morgun-
blaðsgrein 15. janúai- að
ég væri eini sérfræð-
ingurinn í nautgripa- og
sauðfjársjúkdómum á
íslandi og í Noregi.“ Ég
hef marglesið þessa
grein Sigurðar sem ég
fékk beint frá Mbl. og
ég get hvergi fundið
þessa yfirlýsingu; þar
stendur „eini sérfræð-
ingur landsins í naut-
gripasjúkdómum á Is-
Olandi og í Noregi“. Er
stríðinn prentvillupúki
á ferðinni?
Sigurður ætiar sér
greinilega að sýna á sér
Kýr
Eg hef fengist og fæst
við, segir Sveinn Helgi
Guðmundsson,
smitsjúkdóma á Islandi
ogí Noregi.
mynd föðurlega ábyrgs sérfræðings.
Næst þetta:...Sveinn, sem er bús-
ettur í Noregi. Hann er þar laus und-
an ábyrgð á því að verja ísland gegn
smitsjúkdómum". Nei takk, Sigurð-
ur. Ég hef fengist og fæst við smit-
sjúkdóma á Islandi og í Noregi. Sem
fagaðili í forvömum og rannsóknum
þá ber ég mikla ábyrgð, bæði laga-
lega og siðferðilega, á að hindra út-
breiðslu smitsjúkdóma hvort sem
landið heitir ísland eða eitthvað ann-
að.
Vonast til að sjá eitthvað sem
minnir á umijöllun sérfræðings næst
þegar Sigurður tekur upp á því að
skrifa samkvæmt „sinni bestu vit-
und“._________________________
Höf. er dýralæknir við rannsókna-
stofu og hefur nautgripi sem sérsvið.
Sveinn Helgi
Guðmundsson