Morgunblaðið - 07.06.2000, Blaðsíða 12

12 MIÐVIKUDAGUR 7. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fjórir tækni-
fræðingar
heiðraðir
FJÓRIR félagar í Tæknifræðinga-
félagi Islands voru sérstaklega
heiðraðir á ijörtíu ára afmælishátíð
félagsins, sem haldin var á Hdtel
Sögu sl. laugardag. Fyrir hátíðina
opnaði Sturla H. Böðvarsson sam-
gönguráðherra, sögusýningu þar
sem rakin er saga félagsins.
Af þeim sem voru heiðraðir
fengu þrír gullmerki félagsins þeir
Freyr Jóhannesson, Guðmundur
Hjálmarsson og Haraldur Sigur-
steinsson og Hreinn Jónasson var
gerður að heiðursfélaga TFÍ.
Að sögn Jóhannesar Bene-
diktssonar, formanns TFÍ, sóttu um
300 manns hátíðina og þar af voru
formenn og framkvæmdastjórar
allra norrænu félaganna. Á tveggja
daga ráðstefnu sem haldin var á
vegum félagsins í tengslum við af-
mælið varfjallað um verkfræði- og
tæknifræðinám í upphafi nýrrar al-
dar. „Vandamál hjá tæknifræðing-
um og verkfræðingum er að við
teljum að þörf sé á fleirum í þetta
nám. Þetta er gott nám og ágæt-
lega launað en svo virðist sem eitt-
hvað annað nám heilli meira,“ sagði
Jóhannes.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
í tilefni af 40 ára afmæli Tæknifræðingafélags íslands voru fjórir félagar heiðraðir. Tafið frá vinstri er Logi
Kristjánsson, framkvæmdasfjóri félagsins, þá Freyr Jóhannesson, Guðmundur Hjálmarsson og Haraldur Sig-
ursteinsson, sem sæmdir voru guflmerki félagsins, Hreinn Jónsson, sem gerður var að heiðursfélaga, og Jó-
hannes Benediktsson, formaður félagsins.
Tækniskóiar í Danmörku
Sækjast í auknum
mæli eftir íslensk-
um nemendum
Yfirmaður hjá Nokia í Danmörku segir nauðsynlegt
að ungt fólk velji tæknigreinar
Far símar eru 1 % plast
og 99% stærðfræði
UM 70% allra tækni- og verkfræði-
menntaðra í Finnlandi starfa hjá fyr-
irtækinu Nokia og eykst starfsemi
fyrirtækisins svo hratt að það hefur
þurft að setja upp stöðvar í öðrum
löndum til að anna álaginu. Nú eru
útibú frá rannsókna- og þróunar-
deild Nokia í Danmörku, Þýskalandi,
Bretlandi, Bandaríkjunum, Kína og
Japan.
Karsten Vandrup, yfírmaður
verkfræðideildar Nokia í Danmörku,
þar sem nú vinna um 1200 manns,
hélt fyrirlestur á ráðstefnu á vegum
tæknifræðinga og verkfræðingafé-
lags Islands, sem haldin er í tilefni 40
ára afmælis tæknifræðingafélagsins,
og sagði meðal annars frá því hve
hentugt væri að nýta möguleika
fjarvinnslunnar á sviði rannsókna og
þróunar.
„Nokia í Finnlandi er orðið svo
gríðarlega stórt fyrirtæki að það get-
ur vart orðið stærra þar,“ segir
Vandrup í samtali við Morgunbiaðið,
„en það er mjög auðvelt að vera með
rannsókna- og þróunardeildimar í
öðrum löndum því það eina sem þarf
fyrir slíka vinnu er nettenging."
Nýjar og auknar kröfur
gerðar til tæknimenntaðra
Vandrup segir að Nokia hafi valið
að hafa þessar deildir í löndum þar
sem er mikið framboð af fólki sem er
vel menntað í tæknigreinum.
„Það er mikil
og flókin tækni-
þekking sem
liggur að baki
framleiðslu far-
síma, sem eru
alltaf að verða
flóknari tæki.
Ungt fólk, í Dan-
mörku sérstak-
lega, virðist ekki
endilega átta sig
á því að til þess að vinna við gerð
tækja á borð við farsíma þarf
stranga verkfræðimenntun. Svona
tæki er nefnilega ekki bara búið til
úr plasti. Farsími er 1% plast og 99%
stærðfræði," segir Vandrup. Hann
segir þörf á því að ungt fólk sæki
meira í tæknigreinar, í Finnlandi
hafí velgengni Nokia vissulega orðið
til þess að auka áhuga ungs fólks á
þessum greinum, en sama uppsveifla
hafi hins vegar ekki orðið í Dan-
mörku.
Vandrup bendir einnig á að nýjar
og fjölbreyttari kröfur séu gerðar til
verk- og tæknifræðinga í stórum fyr-
irtækjum á borð við Nokia. Þeir
þurfi að geta unnið í stórum hópum,
stöðugt með nýju fólki, og því þurfi
þeir að hafa góða aðlögunarhæfni og
hæfni í mannlegum samskiptum.
Fólk sem vinni að tæknimálum sé
ekki eins einangrað og það var ef til
vill áður og verður hæfni þeirra því
að vera byggð á breiðari grundvelli.
Aðspurður segir Vandrup ekki
hafa verið til umræðu að koma upp
útibúi frá Nokia hér á landi. Til þess
þyrfti að vera mun meira af tækni-
menntuðu fólki sem ekki hefði vinnu
við sitt hæfi.
„Mér skilst að atvinnuleysi meðal
tæknimenntaðra sé varla til hér,“
segir Vandrup. „En ef staðan breytt-
ist gæti alveg komið til greina að
opna deild hér enda er Nokia mjög
sveigjanlegt og opið fyrir nýjum
möguleikum. En þá þyrfti líka að
vera tryggt að hér væri nægur
mannskapur svo ekki þyrfti að flytja
fólk inn til að vinna hér, það yrði
óhagkvæmt.“
Þörf á fólki til að sinna störfum
sem fylgja tækniþróuninni
Vandrup ítrekar nauðsyn þess að
ungt fólk velji tæknigreinar í aukn-
um mæli. Þróun í framleiðslu tækja
sé sífellt að verða hraðari og til þess
að sinna öllum þeim flóknu störfum
sem tækniþróuninni fylgja þurfi
mikið af vel menntuðu fólki á þessu
sviði. Sem dæmi um þær gríðarlega
hröðu breytingar sem eiga sér stað á
þessu sviði nefnir hann að því sé spáð
að innan þriggja ára muni þráðlaus-
ar nettengingar á borð við þær sem
eru í nýjustu gerð farsíma verða
fleiri en nettengingar í hefðbundn-
um tölvum.
DANSKIR
tækniháskólar
munu í síaukn-
um mæli sækja
nemendur hing-
að, en nokkuð
er um að full-
trúar þeirra
komi til íslands
og kynni fyrir
íslenskum nem-
endum það sem Lyngbo
skólar þeirra hafa upp á að bjóða.
Að sögn Kristine Lyngbo náms-
stjóra Tækniháskólans í Óðins-
véum mun slíkt aukast enn frekar
því mikil og vaxandi samkeppni sé
á milli tækniháskóla í Danmörku
um nemendur.
Lyngbo hélt í gær erindi á ráð-
stefnu tæknifræðinga og verkfræð-
ingafélags íslands, sem haldin er í
tilefni 40 ára afmælis tæknifræð-
ingafélagsins, þar sem hún sagði
meðal annars frá því að tæknihá-
skólar í Danmörku sæktust sífellt
meira eftir nemendum erlendis frá,
meðal annars frá íslandi.
„Samkeppni um nemendur meðal
tækniháskóla í Danmörku er mikil,
en dönskum ungmennum sem velja
tækni- og verkfræði, fer fækk-
andi,“ segir Lyngbo í samtali við
Morgunblaðið. „Þess vegna leitum
við til annarra landa, þar á meðal
íslands. Ég er viss um að í fram-
tíðinni munu danskir skólar stunda
enn öflugri markaðssetningu á ís-
landi og þið megið búast við því að
fulltrúar þeirra mæti hingað með
bæklinga á íslensku og alls konar
tilboð handa ungmennunum. Þessir
skólar verða því í öflugri sam-
keppni um ykkar nemendur."
Námsráðgjafar verða að vera
upplýstir um gæði skólanna
Lyngbo bendir á að samfara
þessu verði íslenskir námsráðgjaf-
ar að vera vel upplýstir um þá
skóla sem bera víurnar í íslenska
nemendur.
„Það er mjög mikið og fjölbreytt
úrval af tækniskólum í Danmörku.
Nemendur hér vita kannski bara af
örfáum þeirra, þeim sem hafa sent
fulltrúa sína hingað. Þetta eru ekki
endilega bestu skólamir, heldur
þeir sem em aðgangsharðastir í
markaðssetningu sinni. Því er mik-
ilvægt að námsráðgjafar hér hafi
góðar upplýsingar um alla þá
möguleika sem em til staðar í Dan-
mörku á þessu sviði.“ Hún bendir á
að á vefsíðunni www.ius.dk megi
finna upplýsingar um alla tækni-
skóla í Danmörku.
Lyngbo sagði að þeir íslensku
nemendur sem stunduðu nám við
Tækniháskólann í Óðinsvéum, sem
nú væm um 30 talsins, stæðu sig
yfirleitt með stakri prýði. Stundum
væri um tungumálörðugleika að
ræða í fyrstu, því námið færi allt
fram á dönsku, en yfirleitt væm
nemendurnir fljótir að yfirstíga þá.
Kristine
Björn Bjarnason um gagnrýni á raungreinakennslu í grunn- og framhaldsskólum
Handstýrum ekki nemend-
um inn á einstakar brautir
B JÖRN Bjamason menntamálaráð-
herra segir það staðreynd, bæði hér
á landi sem í öðmm löndum, að áhugi
nemenda á raungreinum í gmnn- og
framhaldsskólum sé minni en margir
kjósi. Þetta sé áhyggjuefni vegna
þess hvað raungreinamar skipti
miklu máli. Björn bendir hins vegar
á að með nýjum námskrám og end-
urskoðun námsefnis sé unnið að
ýmsum breytingum í skólunum og
verið að auka nám í þessum greinum.
Aukin áhersla á raun-
greinar í nýrri námskrá
í grein í Morgunblaðinu sl. sunnu-
dag fjallaði Rúnar Þorvaldsson,
deildarstjóri í eðlisfræði við Mennta-
skólann í Kópavogi, um ýmis vanda-
mál raungreinakennslu í gmnn- og
framhaldsskólum, sem hann segir
felast í þeirri umgjörð sem eigi að
skapa kennuram sem best skilyrði til
að fást við raungreinakennslu. Gagn-
rýnir Rúnar m.a. námsefni sem not-
að er í raungreinum í skólum, að-
stöðuleysi og tækjabúnað til
kennslunnar, og segir nemendur
hafa h'tinn áhuga á raungreinum.
„Með nýju námskránum emm við
í senn að auka nám í þessum grein-
um í grunnskólum og setja skýrari
markmið auk þess sem framhalds-
skólanámið er endurskoðað. Við
þessa vinnu nutum við ráðgjafar
kennara úr þessum greinum. Ráðun-
eytið markaði þá stefnu, að í kjama
einstakra bóknámsbrauta á fram-
haldsskólastigi skyldu settar þrengri
kröfur en margir raungreinakennar-
ar vilja, það er rétt. Við viljum að
nemandinn móti sér námsleiðina
með því að nýta sér kjörsvið og
frjálst val í stað þess að hún sé mótuð
af ráðuneytinu. Bekkjakerfisskólar
hafa þó farið þá leið að móta náms-
leiðir með bindandi hætti fyrir nem-
endur sína, meðal annars í raun-
greinum," segir Björn Bjamason.
„Það er val nemandans sem haft
er að leiðarijósi. Menn geta að sjálf-
sögðu deilt á þá stefnu og sagt sem
svo að það eigi að skylda fleiri til
þess að læra þessar greinar, en við
höfum valið þá meginstefnu við gerð
námskránna á framhaldsskólastig-
inu að skilgreina kjarnann frekar
þröngt og hafa frekar kjörsvið nem-
endanna og frjálsa valið meira,“
sagði hann.
Ýta undir áhuga og efla metnað
Aðspurður um þörfina á að bæta
tækjabúnað og annan aðbúnað
raungreinakennslunnar sagðist
menntamálaráðherra þeirrar skoð-
unar að allir sem hefðu metnað fyrir
skólastarfi ynnu að bótum á þessu
sviði, þótt það væri alltaf álitamál
hvenær öllum kröfum væri fullnægt.
Hann bendir á, að ýmsar leiðir sé
unnt að fara í þessu efni, til dæmis
hafi verið ákveðið, þegar haldin var
ólympíukeppni framhaldsskólanema
í eðlisfræði hér á landi, að tækjabún-
aður í keppninni yrði gefinn til skól-
anna, sem hafi væntanlega bætt úr
þörf á kennslutækjum.
,Að sjálfsögðu má betur gera. Ég
held að stjórnvöld leggi að ýmsu
leyti meira af mörkum til þess að
vekja áhuga nemenda á raungrein-
um en mörgum öðmm greinum. Við
styrkjum bæði stærðfræðinga og
eðlisfræðinga til þess að stofna til
keppni og ýta undir áhuga og efla
metnað. Við tökum hins vegar ekki
ákvarðanir fyrir hönd nemenda um
hvort þeir fara inn á þessar brautir.
Það eiga þeir sjálfir að gera. Við
handstýmm ekki nemendum inn á
einstakar brautir í framhaldsskólun-
um.“
Ekki séríslenskt fyrirbrigði
Bjöm bendir einnig á að hér sé
ekki um séríslenskt fyrirbrigði að
ræða heldur standi menn alls staðar
frammi fyrir þessu viðfangsefni. „Ég
átti á dögunum fund með Richard W.
Riley, menntamálaráðherra Banda-
ríkjanna, og þar kom þetta sama
fram, að vandinn væri sá þar, ekki
síður en hér, að nemendur væm
tregir til þess að fara í þessar grein-
ar. En öllum er kappsmál að búa
þannig í haginn að nemendur laðist
að þessu námi.
Að sjálfsögðu má segja sem svo að
betri tæki, betri laun kennara og
betri námsbækur séu þættir sem
skipti máli en hitt er ekki síður mikil-
vægt að nemendur hafi áhuga og
skilning á nauðsyn þess að leggja
þetta nám fyrir sig. Eðlisfræði er tví-
mælalaust mjög mikilvægt nám í nú-
tímaheimi," sagði Björn Bjarnason
menntamálaráðherra.