Morgunblaðið - 20.09.2000, Page 14
14 MIÐVIKUDAGUR 20. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
Vill minnisvarða
um ferð Churchills
/
til Islands
Winston Churchill, forsætis-
ráðherra Bretlands, kom til
Reykjavíkur árið 1941, þegar
Evrópa logaði í styrjaldarátök-
um. Viðskiptafræðingur í borg-
inni hefur lagt til að Reykjavík-
urborg láti reisa minnismerki
um þennan atburð.
Reykjavík
TILLAGA um að reistur
verði minnisvarði um komu
Winstons Churchills, for-
sætisráðherra Bretlands,
til Islands árið 1941, var
lög-ð fyrir borgarráð hinn
5. september. Tillagan kom
ekki frá borgarfulltrúun-
um heldur, Stefáni S. Guð-
jónssyni, viðskiptafræðingi
í Reykjavík, en í bréfi hans
til borgarráðs, segir að
minnisvarðann mætti t.d.
reisa við Reykjavíkurhöfn,
þar sem forsætisráherrann
hafi fyrst stigið á land af
skipi sínu.
„Undirrituðum hefur í
mörg ár verið hugleikinn
þessi atburður í sögu þjóð-
arinnar og hvernig Island
tengdist þarna skyndilega
þeim voveifleigu atburðum
sem geisuðu á meginlandi
Evrópu,“ segir í bréfi Stef-
áns.
Kom til íslands eftir
fund með Roosevelt
í bréfinu segir að árið
1941 hafi Winston Church-
ill átt afdrifaríkan fund
með F.D. Roosevelt, forseta
Bandarikjanna, um þróun
stríðsins í Evrópu. Þar seg-
ir að sagnfræðingar hafi
margsinnis bent á mikil-
vægi fundarins, þar sem
m.a. hafi verið fjallað um
þátttöku Bandarikjanna i
stríðinu gegn nasistum.
Með bréfi sem Stefán
sendi borgarráði fylgir
stutt samantekt Lýðs
Björnssonar sagnfræðings
um komu Churchills til Is-
lands, en þar segir m.a.:
„Á heimleiðinni heim-
sótti W. Churchiii bresku
hersveitirnar á Islandi.
Hann hafði haldið til fund-
ar við F.D. Roosevelt
Bandaríkjaforseta á or-
ustuskipinu Prince of Wal-
es þá nýkomnu úr viðgerð,
en það hafði laskast tals-
vert í orustu við þýska or-
ustuskipið Bismarck á
Grænlandssundi 24. maí.
Orustuskipið var einnig
farkostur forsætisráðherr-
ans í íslandsferðinni. Það
sigldi inn á Hvalfjörð, en
þaðan var W. Churchill
fluttur með tundurspilli til
Reykjavíkur. Höfnin hefur
væntanlega ekki hentað or-
ustuskipinu, það var 35.000
smálestir. Tundurspillirinn
lagðist við Sprengisand, á
hafnarbakkanum tóku H.
Smith sendiherra og Curtis
yfirhersfhöfðingi á móti
Churchill og skosk her-
deild lék á sekkjapípur.
Heimsótti herbæki-
stöðvar í Reykjavik og
Mosfellssveit
I för með Churchill voru
ýmsir fyrirmenn, t.d. F.D.
Roosevelt yngri, D. Pound
flotamálaforingi og J. Dill
forseti herforingjaráðsins.
Eftir móttökuathöfnina á
hafnarbakkanum ók
Churchili til Alþingishúss-
ins og átti þar fundi með
Sveini Björnssyni ríkis-
stjóra og ríkisstjórninni. I
lok fundarins gekk breski
forsætisráðherrann út á
svalir Alþingishússins á
samt Sveini Björnssyni rík-
isstjóra, Hermanni Jónas-
syni forsætisráðherra og
Koma Winstons Churchills til Reykjavíkur vakti mikla athygli bæjarbúa og færði þá nær
hringiðu þeirra stóratburða sem voru að gerast í Evrópu. Fjöidi fylgdist ineð stórmenn-
inu á göngu um Reykjavík í fylgd breska sendiherrans og flotaforingja.
Winston Churchill kvaddi Reykvíkinga með sigurmerk-
inu sem löngum þótti einkennandi fyrir hann. I saman-
tekt Lýðs Björnssonar sagnfræðings kemur fram að sum-
ir íslendingar héldu því fram að Churchill hefði tekið
upp á þessum sið hér á landi. Lýður telur ekki unnt að
staðfesta réttmæti þeirra fullyrðinga.
ávarpaði mannfjölda, sem
safnast hafði saman á Aust-
urvelli, með nokkrum orð-
um.
Frá Alþingishúsinu hélt
W. Churchill á hersýningu,
sem haldin var innarlega
við Suðurlandsbraut. Þar
stóð hann á eins konar
kassa á meðan hersveit eft-
ir hersveit gekk fram hjá.
Síðan fór forsætisráðherr-
ann í heimsókn til herbæki-
stöðva í grennd við Reykja-
vík, meðal annars í Mos-
fellssveit. Þar komst hann í
kynni við hvernig fslend-
ingar hagnýttu heita vatnið
og hreifst mjög af, jafnvel
svo að hann hefur eftir
stríðssögu sinni að dæma
gjarnan viljað eigna sér
hugmyndina að hitaveit*
unni.
Síðan var haldið um borð
í tundurspillinn, sem flutti
W. Churchill að borði á
Prince of Wales í Hvalfírði,
en með orustuskipinu fór
hann heim til Bretlands.
Hermann Jónasson for-
sætisráðherra kvaddi W.
Churchill á hafnarbakkan-
um. Þar mælti Churchill
eftirfarandi orð til hinna
fjölmörgu, sem safnast
höfðu saman á hafnarbakk-
anum: „Hamingjan fylgi
ykkur. Guð blessi ykkur
öll.“ Við þetta tækifæri gaf
hann V-merki (V fyrir
Victory eða sigur). Sumar
heimildir telja að þetta hafi
verið í fyrsta skipti sem W.
Churchill notaði hið fræga
merki, en ekki hefur höf-
undi þessarar greinar tek-
ist að ganga úr skugga um
að það sé svo öruggt.“
Miklar bygffingaframkvæmdir eru framundan á lóð Háskólans í Reykjavik
Húsnæðisrými
skólans tvöfaldast
á næsta ári
Kringlan
HÚSNÆÐISRÝMI Háskól-
ans í Reykjavík mun tvö-
faldast á næsta skólaári því
hinn 1. september árið 2001 er
ráðgert að taka í notkun nýja
tæplega 4.000 fermetra við-
byggingu og verður skólinn þá
orðinn um 8.000 fermetrar að
stærð. Guðfinna S. Bjarna-
dóttir, rektor Háskólans í
Reykjavík, sagði í samtali við
Morgunblaðið að ákveðið hefði
verið að ráðast í framkvæmdir
einu ári fyrr en upphaflega
hefði verið áætlað, þar sem
þörfin fyrir stærra húsnæði
væri orðin mjög brýn.
„Ég sagðist á skólasetning-
unni 1998 gera ráð fyrir því að
byrjað yrði á öðrum áfanga
árið 2001,“ sagði Guðfinna.
„Þannig að við erum ári á
undan áætlun í stækkun skól-
ans.“
Um 650 nemendur
Þegar skólinn hóf starfsemi
árið 1998 voru nemendur um
300 og sagði Guðfinna að um-
svif skólans og fjölgun nem-
enda hefði aukist hraðar en
Byggingaframkvæmdir við
Háskólann í Reykjavík
USTABBAUJ
Háskólinn í Reykjavík
Tengi-
brú
rw*
..._ „1 Nvbygging tekin í notkun í sept. 2001 4.000 fm
hpn hefði átt von á í upphafi.
Nemendur eru nú um 650.
Hún sagði að aukinn áhugi
fólks á menntun almennt
skýrði að miklu leyti þessa
nemendafjölgun og að tölvun-
arfræðin og viðskiptafræðin,
sem báðar væru kenndar við
skólann, nytu mikilla vin-
sælda. Þá sagði hún að í byrj-
un næsta árs yrði í fyrsta
skipti boðið upp á MBA-nám í
rafrænum viðskiptum og að
nemendum myndi þá enn
fjölga.
Að sögn Guðfmnu var upp-
haflega reiknað með því að
núverandi húsnæði gæti hýst
um 500 nemendum. Þar sem
nemendur eru nú þegar orðn-
Morgunblaðið/Kristinn
Búið er að grafa grunn fyrir nýrri byggingu Háskólans í Reykjavík en Guðfinna S. Bjarna-
dóttir rektor segir að byggingin verði tekin í notkun í september á næsta ári.
ir fleiri sé nauðsynlegt að
stækka skólann.
V er slunar ráð stendur
straum af kostnaði
Að sögn Guðfinnu mun
Verslunarráð íslands, sem er
helsti bakhjarl skólans,
standa straum af byggingar-
kostnaðinum, en samninga-
viðræður við verktaka standa
yfir þessa dagana og því ligg-
ur endanlegur kostnaður ekki
fyrir. Hún sagði að Háskólinn
myndi síðan leigja nýja hús-
næðið af Verslunarráðinu líkt
og núverandi húsnæðið.
Nýbyggingin verður eins
og áður sagði tæplega 4.000
fermetrar á fimm hæðum, líkt
og núverandi bygging, en hún
er um 4.100 fermetrar. Guð-
finna sagði að þeir Ormar Þór
Guðmundsson og Örnólfur
Hall arkitektar hjá Arkitekta-
stofunni, hefðu teiknað nýja
húsið, en að þeir hefðu einnig
teiknað núverandi byggingu
og því væri um sama bygging-
arstílinn að ræða.
Kennslusalur
fyrir 300 nemendur
Guðfinna sagði að bygging-
arnar myndu tengjast við
suðausturenda núverandi
húss og að hægt yrði að ganga
á milli húsanna á öllum hæð-
um, en tengibyggingin verður
að mestu úr gleri.
í nýju byggingunni verða
fleirí og stærri kennslusalir,
en í núverandi byggingu, t.d.
salur sem myndi rúma um yfir
300 nemendur og þrír salir
fyrir 50 til 100 nemendur.
Guðfinna sagði að skrifstofur
fyrir kennara og yrðu starfs-
fólk á fimmtu hæðinni. Hún
sagði mötuneyti, bókasafn og
skólaskrifstofan yrðu áfram í
núverandi byggingu.
Auk þess að ráðast úti í
framkvæmdir við nýja bygg-
ingu verður bílastæðum á lóð-
inni fjölgað í samræmi við
hugsanlegan nemendafjölda.
Þá er einnig gert ráð fyrir
þriðja byggingaráfanga á lóð-
inni.