Morgunblaðið - 24.12.2000, Page 32

Morgunblaðið - 24.12.2000, Page 32
MORGUNBLAÐIÐ ^32 B SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 2000 Fjárhús frá dómkirkjunni í Genoa á Ítalíu. Krippana -þarsem andrúm jólanna ríkir árið um kring Belgíumegin á landamærunum til Þýskalands stendur hús sem hýsir stærsta safn Evrópu um nóttina helgu. Anna Dóra Hermannsdóttir v og Erik Van de Perre Ijósmyndari heimsóttu Krippana-safniö sem árlega dregurtil sín um 70 þúsund gesti ogfjórðung þeirra í desember. HERGERSBERG/LOSHEIM er lítið þorp sem liggur á landamærum Belgíu og Þýskalands. Raunar er þorpið aðeins örfá hús sem standa sitt hvorum megin við eina götu, nokkur bændabýli kúra í skógarjaðri innan seilingar og nánast ekkert rýfur þögnina nema drátt- arvél sem silast eftir sveitaveginum. Landamærin eru gatan sjálf og Belgíumegin stendur hús sem árlega dregur að um 70.000 gesti en fjórðungur þeirra kemur í desember. Þetta er Krippana, stærsta safn Evrópu sinnar tegundar og viðfangsefnið er nóttin helga: fjárhúsin með jötu Jesúbamsins í fjöl- mörgum mismunandi útgáfum á gólffleti sem spannar u.þ.b. 2.500 m2. Ósjáifrátt andar maður að sér ilmi jólanna þegar stigið er inn í þetta hús, jólalög heyrast leikin og helgiblær er í loftinu, en það sem fyr- ir augu ber eru stór og smá meistaraverk. Það var fyrir tuttugu árum að hópur fólks sem kallaði sig „krippenfreunde" eða jötuvini, byrjaði að safna fjárhúsum með jötunni, Jesú- barninu, Maríu, Jósef, vitringunum og fjár- hirðunum. Komið var á fót dálitlu safni sem með árunum hefur vaxið og dafnað. Þessi æva- ♦ gamla hefð að útbúa fjárhúsin frá nóttinni helgu í Betlehem hefur fylgt kaþólskri trú og verið hluti af jólahaldi í kaþólskum kirkjum. Krippana er ekki einungis safn, heldur einn- ig sýning og á hverju ári eru fengnir að láni sýningargripir víða að, bæði frá dómkirkjum, klaustrum og einkasöfnum. Sumir gripanna eru sérstaklega gerðir íyrir Krippana og 30% af sýningunni tilheyrir safninu sjálfu. Sérstakt þema þessa árs voru fjárhús og jöt- ur frá Afríku, þar sem 112 gripir frá 17 löndum voru til sýnis, allt mjög fagrir munir. Á næsta ári verða fjárhús og jötur frá Suður-Ameríku í brennidepli. Þó að öll verkin hafi sama þema þ.e. fjár- húsin og jötuna, eru þau ákaflega ólík bæði að stærð, lögun og efni. Þau stærstu þekja 34 m2 en önnur rúmast inni í valhnetuskél. Þau allraminnstu eru reyndar máluð á naglahaus og eru til sýnis undir stækkunargleri! Efniviðurinn er marg- víslegur s.s. fjörugrjót, leir, gifs, viður, maislauf, silfur, gull, vax, gler, silikon, pappír, kristall og perl- umóðurskel svo eitthvað sé nefnt. Eitt verkið samanstendur af 27.380 eld- spýtum og annað er gert úr aðeins einni eld- spýtu. Verðmæti gripanna er mismikið en eitt fjár- húsanna er t.d. metið á 12 milljónir íslenskra króna. Þegar gengið er um sýningarsalina verður nóttin helga svo undurnálæg og þegar komið er að glugga sem vísar út í bakgarðinn er ekk- ert eðlilegra en sú sýn sem blasir við: María, Jósef og barnið í jötunni í fullri stærð með lif- andi og raunveruleg húsdýr í kring, asninn fær sér heytuggu og kýrin stendur jórtrandi hjá. Ýmislegt má lesa úr sögu fjárhúsanna frá hinni helgu nótt og á þessu ári gaf Krippana út bók sem fjallar um þessa gömlu hefð. Þar kem- ur margt í ljós t.d. var enginn Jósef í fjárhús- inu fyrr en komið var fram á 5. öld e. Kr. og fyrsti þeldökki vitringurinn birtist ekki fyrr en á 14. öld e. Kr. Ljósmyndir/Erik Van De Perre María heimsækir Elísabetu. Frásögn Biblíunnar í katalónsku, Á hverju ári er haldin samkeppni meðal listamanna í fjárhúsa- og jötugerð og er af- raksturinn síðan sýndur þegar jólin nálgast. Fyrstu verðlaun í fyrra hlaut þýsk listakona fyrir óvenjulega útgáfu sem hún mótaði í leir. Jesúbarnið er á sínum stað og einnig María, en í stað hinna hefðbundnu vitringa og fjár- hirða krýpur stríðshrjáður, hlekkjaður fangi og fórnar höndum til himins á meðan hermað- ur nútímans beinir að honum byssu. Betlandi barn réttir fram hönd, sjúk og einmana sál bið- ur um skilning og frið. Boðskapurinn er: jólabamið Jesú kemur til allra, líka hinna þjáðu hvort sem stríð eða frið- ur ríkir á jörðu. • Krippana Prumer Strasse 55, D-53940 Losheim Þýskalandi. Sími: + 49(0)6557866 Fax: + 49(0)6557 6 07 Eða: Krippana Hergersberg 4, B-4760 Manderfeld, Belgíu. Sími: +32(0) 80 54 8729 Fax: +49(0)6557607 Ktippana er opið alla daga ársins frá kl. 10-18.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.