Skírnir - 01.01.1880, Blaðsíða 42
42
FRAKKXAND.
hann sje vel a5 sjer, vitur og forsjáll, en fráleitur öllum fífldirfsku-
áræSum. Komi honum stórræSi í hug, þá muni hann lika, eigi
síöur enn frændi hans, halda sem lengst yfir þeim hulduhjúpi.
Hann hefir til þessa látiS sem minnst á sjer bæra, J>ví hann
hefir ekki viljaS gefa stjórninni neinn grun, en veit a8 hún hefir
á sjer góSar gætur. Hann hefir J>ó leyft sinum mönnum a5 hafa
J>aS eptir sjer, a5 hann tæki a5 sjer forustunafn og forusturjett
ættar sinnar. Um tíma gengu sumir keisaravina (Cassagnac í
blaSi sínu, sem Pays nefnist) hart að prinsinum og báSu hann
gera j>aS opinshert, hvers þeir mættu af honum vænta. HljóS-
hær hafa svör hans ekki orSib, en eptir því mátti taka, aS
ákafinn sjatnaði smám saman, og allir kölluSu í vænt efni komib,
er ukeisaradæmi8» ætti sjer þar forustu, sem prinsinn væri. En
fyrir skemmstu Jótti, sem hann kæmi flestum á óvart. J>egar
blöb klerka og konungasinna gerSu sem mestan hávaSa út af
boSalýsingum stjórnarinnar, sem að framan er urn getiS, )>á ljet
prinsinn birta brjef frá sjer til vinar síns hollvinum keisaradæm-
isins til leiSbeiningar, }>ar sem hann lofar aSferð stjórnarinnar
og kallar J>aS nauðsynjaverk, sem hún hefir unnið. Hann segist
vona, að vinum keisaradæmisins verði eins litiS á máliS og honum
sjálfum, og minnir þá á, aS Napóleon fyrsti sje sá, sem hafi sett
stödd endimerki milli ríkisins og kirkjunnar. Hann tekur það
fram sem innilegast, að keisaraliðar verði hjer ávallt svo í
tvö horn að líta að hvorki ríkið, þ. e. þegnlegt fjelag, nje
kirkjan og trúflokkarnir missi neins í. RíkiS eigi aS njóta þess
frelsis og þeirra rjettinda óskertra, sem það hafi hlotiS fyrir
byltinguna 1789, en aldri gerast klerkdóminum undiropið, sem
lögerfSamenn vilji fram fylgja. Frakkland eigi föSurbróSur
sinum frelsiS aS þakka, og því sæmi sjer og sínum mönnum
ekki annaS enn halda uppi hvers manns og hvers trúfjelags
helgasta rjetti. I seinna hluta brjefsins segir hann, aS vinir
keisaradæmisins verSi aS hætta öllum mökum viS konungsflokk-
ana, og láta hjer öll tvímæli af taka, og talar um þá einsog
sýna taumdragendur ófrelsis og apturfara. J>a8 datt ofan yfir
marga, er brjefiS kom almenningi fyrir sjónir, og Cassagnac varS
svo uppvægur — en hann er talinn í flokki hinna klerkhollu