Skírnir - 01.01.1880, Blaðsíða 138

138
DANMÖRK
í þessa deilu, og tók a8 nokkru leyti í sama strenginn og
Pingel. — RifrildiS og hávaSinn hjelzt fram yfir nýjár, og sí8an
hefir slegiö í l?ögn smám saman. Vjer höfum ekki getað sjeö,
hvaö á hefir unnizt hvorum um sig, eða hvaö mönnum hefir orÖiÖ
skýrara eptir enn áöur, nema ef til vill þaÖ, aÖ hvorutveggju
t>urfi aö ohafa vit sitt heima» og gæta betur hófs og sannsæis,
Jiegar þeir taka til málanna í næsta skipti.
Mönnum er nú fariÖ aö óga, ekki aÖ eins brennivínsdrykkjan
í Danmörk, en brennivínsgeröin sjálf, og hefir hún þó veriÖ
stundum meiri enn nú og þótt sæmileg atvinna og ríkissjóÖinum
vei arÖsöm. Svo er tatiö, aö til sje búiö í Danmörk af brenni-
víni 30—35 mill. potta, og sjest þá, aö vel er sopiö á, ef þetta
kemur á hálfa millíón manna — og þykir vet í lagt, ef svo
margir eru um þá berging, svo mikiö sem nú er orÖiÖ um bjór-
drykkjuna. En þaö eru afleiöingarnar, sem mönnum btöskrar
mest, ærsl og vitleysa, heilsumissa, örbirgð og volæÖi — og svo
öll þau afbrot og áviröingar, sem drukknir menn vinna, eÖa
standa af ofdrykkju. Um allt þetta veröa menn vísari, þegar
menn lesa skýrslurnar frá spitölum vitfyrringa og sjúkra manna,
frá varbhötdum, betrunarhúsum — eigi aÖ tala um lögregtu-
og dómaskýrslurnar eÖa skýrslurnar frá stjórn ómagamálanna.
Einn af læknunum, Gædeken prófessor, hjelt í vetur fyrirlestra
um skaðvæni áfengra drykkja, og tók með öllu fjarri, aö menn
hefðu annað enn ógagn af brennivíni og öörum áfengum drykkjum.
Um brennivínsdrykkju hafa líka komið greinir í sum dagblöðin
(t. d. «FööurlandiÖ»), og má vera, aö þetta hafi valdiö nokkru
um, er margir menn hafa gengið í bindindisfjelög í Kaupmanna-
liöfn og öðrum bæjum.
í vetur (1. febrúar) var manntal hatdiö um alla Danmörk og
Færeyjar. þá var fólksfjöldinn 1,980,675, og komu af þeirri
tölu í Færeyjar 11,221. Karlmenn voru að tölu 974,955 en
kvenmenn 1,005,720. Tata Haínarbúa 235,254, eða, að með-
töldum þeim sem á FriÖriksbergi búa, 261,764. Næst Kaup^
mannahöfn varð Árós með 24,831, þá Odense með 20,804, þá
Átaborg meö 14,152, þar næst Randers og Ilorsens með 13 og
12 þúsundum íbúa. — 1870 var fólkstala konungsríkisins 1,784,741.