Skírnir - 01.01.1880, Blaðsíða 35
FRAKKLAND.
35
sem lengst í ræðufrelsi og funda, og lofa mönnum aS reiSa mál-
vopnin til þreytu og rausa úr sjer móðinn. YeriS getur aS þetta
sje hennar hyggja, en hitt getur henni ekki dulizt, hvernig í tvö
horn skiptir um Frakka og Englendinga. Hana má og minni til
reka, hvernig áþekkir fundir í París veturinn 1870—71 urSu
undanfari og leiddu til byltingarinnar um voriS. En aírir segja,
að þessu víki ekki allsendis svo við, því þó þeir sje kjarkmenn
sem viS völdin eru, þá sjái þeir sjer einn kost nauSugan, þann
sem sje: að leita þingfylgis vinstra megin, og þó utarlega þurfi
a8 fara. «Svo iangt förum viS ekki», segja þeir, sem gefa upp
völdin, en treysta sjer ekki á hinn bóginn a8 segja viS þing og
lýS: «hingaS, en ekki lengra!» «YiS freistum þess», segja þeir,
sem viS völdunum taka, og viS þetta gerast þeir miSflokksmenn
og traustaflokkur stjórnarinnar (nýju), sem fyr fylgdu henni aS
eins í sumum málum, af því þeim þótti hún vera sein á sjer og
deig aS fylgja því fram, sem þeir kalla heyra til frelsis og fram-
fara. ÁSur voru t. d. Gambetta og hans liSar utar frá miSflokki
vinstra megin. Nú er Gambetta forseti fulltrúadeildarinnar og
hans menn fylgisflokkur stjórnarinnar. Nú spyrja margir: «skal
nú ekki staSar nema um stund? eSa hvaS tekur viS, ef svo þykir
sem þessum mönnum fari aS slóSra og þeim verSur þokaS til
hægri handar af þeim sem nú eru utarlega vinstra megin?» Einn
af enum einlægustu frelsismönnum, málfræSingurinn og heimsspek-
ingurinn Littré, ritaSi í haust eS var grein í eitt tímaritiS, þar
sem hann lýsir fordæmingardómi yfir fávizku og óþreyju frekju-
flokkanna, einkum jafnaSarmanna, sem í heimsku sinni ímyndi sjer,
aS þeir geti skipaS svo til aS allir verSi jafnir og jafnsnjallir hjer
í heimi, en þeir berist þó þaS eina fyrir, aS jafna þaS allt vÍS
velli, sem hátt gnæfir og gera þá — eSalmenn, borgara, vísinda-
og fagurlistamenn —, sem mest hafa unniS til frama og þrifnaSar,
aS sínum undirlægjum, eSa meS fám orSum aS kveSiS, bæla niSur
alla þjóSmenntun. En hann er þó góSrar vonar, aS þeirri stjórn,
sem nú nýtur viS á Frakklandi, takist aS setja þessa menn aptur,
og um þaS bíl, er stjórnartími Grévys sje útrunninn, muni þjóSveld-
inu eigi heldur hætta búin af hálfu einveldisflokkanna. Vjer víkjum
3*