Skírnir - 01.01.1901, Page 4

4
Þingmál, lðggjðf og Btjðrnarfar.
stjðrnarinnar um stofnun landspítala i Reikjavík og slíkt hið sama frum-
varp til laga um takmörkun á rétti til fasteignaráða á íslandi.
Af þingmannafrumvörpum skai first minst lítið eitt á frumvarp til
stjórnarskipunarlaga um breiting á stjórnarskrá um hin sérstaklegu mál-
efni íslands 5. jan. 1874. Þetta mál horfði nokkuð uðruvísi við nú en á
hinum firri þingum, því að margt var nú tekið inn í frumvarpið af þeim atrið-
um, er métstöðuflokkurinn hafði krafist. Þ6 skiftust menn enn í flokka
og voru harðar doilur um málið, áður það næði fram að ganga. Flokk-
arnir voru nær því jafnstðrir. Þ6 hafði Valtír Guðmundsson og hans
félagar betur í atkvæðagreiðslu um forseta og kosning þjóðkjörinna
manna til efri doildar. Kom það afþvi, að einnúr hinum flokknum kom
ekki til þings. Fengu þeir með þessu meiri hlut atkvæða í báðum deild-
um. — Aðalatriðið, er menn deildi á um, var það, hvort ráðgjafinn ætti að
vera búsettur hér eða í Kaupmannahöfn. Valtír og hans sinnar höfðu
það í frumvarpi sínn að Ijann ætti að hafa aðsotur sitt í Höfn og töidu þeir
ófæru að fara fram á hitt að hanu sæti hér. En mótstöðumennirnir héldu
því fram, að krafan um þetta væri sjálfsögð og engin heimastjörn ella.
Töldu og sennilegt &ð vinstrimenn mundu brátt komast að í Danmörku.
Enda hafði Finnur Jónsson háskólakennari sagt þingmönuum frá því, að
það mundi brátt fram koma En hann var þá nikominn heiman að frá
sér frá Kaupmannahöfn. Vildu nú heimastjórnarmonn fresta málinu þang-
að til og sjá svo hvort hin nía vinstrimannastjórn mundi eigi vilja fall-
ast á, að ráðgjafinn ætti heima í Reikjavík. En það vildu hinir ekki og
töldu það óhugsandi að nokkur stjórn dönsk mundi samþikkja það. Þá
sömdu þeir 10 heimastjórnarmenn, sem í neðrideild voru, annað frumvarp
tii stjórnskipunarlaga um breiting á stjórnarskrá um hin sérstaklegu mál-
efni ísiands 5. jan. 1874. í því frumvarpi var reint að komast fram hjá
búsetuskerinu með því að hafa undirráðgjafa i Kaupmannahöfn. Viidu
þeir með þessu fá aðalráðgjafann búsettan í Reikjavík, on fullnægja kröf-
unni um að ráðgjafinn sæti við hlið konungs með hinu, að þar væri um-
boðBmaður með ráðgjafanafni. Þetta frumvarp var felt með 12 atkvæð-
um gegn 10. Enn báru þeir fram aðalatriðin úr frumvarpinu í breitingar-
tillögum við frv. meiri hlutans. Þá var breitingartillagan um búsetu
ráðgjafans i Reikjavík feld með 11 atkvæðum gegn 11; því að EinarJóns-
son var með henni, en filgdi að öðru leiti hinum flokknum að málum.
Þeir sem greiddu atkvæði með tiliögunni voru: Eiuar Jóusson, Björn
Bjarnason Bgf., Björn Bjarnarson Dal., Hannes Hafstein, Hannes Þor-