Fjölnir - 01.01.1843, Blaðsíða 45

Fjölnir - 01.01.1843, Blaðsíða 45
Regla sú, sem sjáarlollin eru sí og œ viðbundin, hlítur aö eíga sjer eínhvurja orsök, sem cr eins regluleg og ævinn eínsog j)au. Enn til að kornast að, hvur hún væri, þurí'ti lángan tíma til að athuga sjáarfollin, og cínkum að gjefa nákvæmar gjætur að tímabili j)ví, er j)au skjiptast á í hvurt sinn. Með j>essu móti urðu fróðir menn j)ess visari, að flóð og fjara cru nákvæmlega hundin við rás túnglsins í kringum jöröina, svo að flóð mundi koma á hvurjum stað hjerumbil í sama mund og túnglið er j)ar í hádei'gjisstað eðtir miðnættis ({). e. j>egar j)að gjeíngur ifir j)ess staðar hádeígjishaug íirir ofan eða neðan sjóndeíldar- hríng), svo og, að ætíð verða hæst flóð með nmm og niðum. Að vísu eru tímahil j>essi ekkji ætíð jafn laung, enn J)að cr sarnt fundið með j)ví að telja sjer til miðlúngs- leíngd margra j)eírra, aö flóð og fjara verða hvurt um sig tvisvar á hvurjum 24 stundum, 50 mínútum og 20,3 sck- úndum , enn j>etta er eínnig eínmitt jafn lángt tímahil og j)að, sem túnglið j)arf til að komast aptur i sama hádeígjis- stað, j>að er með öðrum orðum, túnglið kjemur á hvurjum deígji svo miklu seinna upp enn dagjinn firir. Jíeffa tímahil cr kallað túngldagur á líkan hátt og sá tími, sem líður frá j)ví sól er í hádeígjisstað og j)ángaðtil hún kjemur j>ar í næsta sinn , heítir sóldagur (24 stundir). Af j)essu leíðir, að j)egar eínhvurstaðar er hádeígjisflóð j)ann og þann dag, kjemur þar ekkji flóð dagjinn eptir firr enn 50 míuútum, 20,3 sekúndum seínna, eður 12h 1, 50', 20,3", liiun dagjinn lh, 40;, 52,6", þriðja dagjinn 2h, 3I;, 18,9", og svo framveígjis alltaf 50;, 20,3" seínna á hvurjum sólarliri'ng. {það er auösjcð, að liitt flóðið muni koma mitt ámillum þeírra takmarka, sem nú voru ’) h þíðir stund (hora, Iatínskt orð) og cr þessi stafur alinennt hafður í stjörnufrœðisritum til að tákna með það tímabil. (') táknar mínútur og (") sekúndur. Xalan 3, sem kjemur eptir aðgreíníngarmerkjið við 26 sekúndur, cr fugabrot og þíðir þrjá tíundu hluti sckúndu.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88

x

Fjölnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fjölnir
https://timarit.is/publication/61

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.