Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1992, Page 14

18
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
andre siden.... (2. og 3. mynd) Dette er et trekk
som ikke ser ut til á ha vært vanlig i norsk tre-
skurd. Derimot kan en finne noe tilsvarende i
manuskripter annet fra det 11. árhundre
utenfor Norden". Þá bendir hún á dýrin og tel-
ur þau vera ljón, makkann markaðan röndum
og út úr kjaftinum brugðningur sem e.t.v. er
blað að hennar dómi. Eitt sérkennið enn dregur
hún fram, formstefið hinn svokallaða „hlaup-
andi hund". Hún segir beinlínis að það sé „litt
gátefullt - temmelig enestáende i romansk
planteornamentikk, og vi má muligens se det
som en pávirkning fra gotikken".
Dr. Ellen Marie telur ekkert því til fyrirstöðu
að stafirnir skornu frá Laufási geti verið frá því
um 1260 eins og Pálmi Pálsson hafði haldið fram
á undan henni. Hún gerir hins vegar enga til-
raun til að rekja frekari menningarsöguleg tengsl
hinnar íslensku skurðlistar við erlenda, að öðru
leyti en því, að benda á hið nána menningarsam-
band Islands og Noregs á 12. og 13. öld. Hins
vegar vekur hún jafnframt athygli á því að Is-
lendingar voru þrátt fyrir það „ikke helt avskár-
et fra á motta impulser direkte fra annen kunst
enn den norske" ’ og bendir á handritalýsingar
erlendar sem hugsanlegan tengilið.
Skoðum nánar myndskurð dýrastafs. (1., 2.
og 3. mynd) Meginstef hans eins og Ellen Marie
Mageray bendir á er hinn svokallaði „hlaup-
andi hundur" sem er einskonar keðja af „ess-
um". Teinungurinn gengur hægra megin við
hvern snigil í gegnum það sem Ellen Marie kall-
ar „tuer" og nefna mætti hólka. Hólkarnir ná þó
ekki alla fjölina á enda. Við efsta snigil er eng-
inn hólkur. Hver snigill er þannig gerður að
annars vegar skýst upp úr kryppu hans vinstra
megin úr hulstri víðast hvar nýr snigill en hins
8. mynd. Leifar dyrustafs frá kirkjunni á Rein á Rissu í
Þrændalögum. Nú á safni Vísindafélagsins í Þrándheimi.