Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1992, Blaðsíða 165

ÁRSSKÝRSLA 1992
169
Fornleifaskráning
Ekkert var unnið að fornleifaskráningu á vegum safnsins í ár. Nokkrar viðræður áttu sér
stað milli Landsvirkjunar og fornleifadeildar um að deildin tæki að sér skráningu á væntan-
legum virkjunarsvæðum á Austurlandi fyrir Landsvirkjun. Því miður fórst það fyrir vegna
niðurskurðar hjá Landsvirkjun.
Fornleifafundir
Alls barst 21 tilkynning á árinu um fornleifafundi eða um minjar sem taldar voru í hættu.
Flestar tilkynningar voru þess eðlis að nauðsynlegt þótti að kanna þær nánar eins fljótt og
kostur var. Aðrir fundir bíða betra færis. Enn aðrir eru aðeins færðir í skráningarbækur forn-
leifadeildar.
Annað
Alltaf er leitað nokkuð til deildarinnar um fyrirspurnir og erindi sem þarf að sinna. Deild-
arstjóri skráði hjá sér 299 símtöl. Þar af eru 56 fyrirspurnir um fornfræðileg efni. Deildinni
bárust 144 bréf og 106 bréf voru send frá deildinni.
Deildarstjóri hélt fimm erindi um fornleifarannsóknir á árinu. Eitt var um fornleifa-
rannsóknir á Bessastöðum og fjögur um rannsóknina á Grænlandi. Dagana 22. til 25. janúar
sat deildarstjóri ráðstefnuna „North Atlantic Biocultural Workshop" í New York og greindi
þar m.a. frá rannsóknarverkefnum fornleifadeildar.
Fornleifadeild útbjó smásýningu á spjöldum um starfsemi deildarinnar fyrir opið hús á
Þjóðminjasafni sunnudaginn 17. maí og auk þess voru deildarstjóri og Sigurður Bergsteins-
son á staðnum og kynntu gestum starfsemina. Deildarstjóri flutti við þetta tækifæri tvisvar
sinnum erindi um rannsóknina á Bessastöðum.
Húsafriðunarnefnd ríkisins
Hlutverk húsafriðunarnefndar ríkisins er að stuðla að varðveislu byggingararfs þjóðar-
innar í umboði þjóðminjaráðs, að meta hvaða hús sé ráðlegt að friða hverju sinni og gera um
það tillögur til ráðherra. Einnig úthlutar nefndin styrkjum úr húsafriðunarsjóði, en markmið
sjóðsins er aðallega að stuðla að varðveislu og viðhaldi friðaðra húsa og mannvirkja. Sjóðn-
um er einnig heimilt að veita styrki til viðhalds annarra húsa en friðaðra sem að dómi nefnd-
arinnar hafa menningarsögulegt eða listrænt gildi. Sjóðnum ber og að stuðla að byggingar-
sögulegum rannsóknum og útgáfu rita um þær.
f húsafriðunarnefnd sátu á árinu 1992 Guðný Gerður Gunnarsdóttir, safnstjóri á Akur-
eyri, sem er formaður, Hörður Ágústsson, listmálari, Guðmundur Gunnarsson, arkitekt,
Sturla Böðvarsson, alþingismaður, Þór Magnússon, þjóðminjavörður, fram til 1. júní, er hann
fór í tveggja ára leyfi frá störfum, og Guðmundur Magnússon, þjóðminjavörður, frá sama
tíma.
Nefndin hélt 17 fundi á árinu, þar af einn með þjóðminjaráði.
Hjörleifur Stefánsson var starfsmaður nefndarinnar, en hætti í árslok. Frá sama tíma flutti
húsafriðunarnefnd skrifstofu sína frá Fjölnisvegi 12 í Reykjavík i hús Þjóðminjasafns íslands.
í nóvember 1991 samþykkti þjóðminjaráð að fela húsafriðunarnefnd að fara með málefni
húsa í eigu eða umsjón Þjóðminjasafnsins. I framhaldi af því var starfsemi húsverndardeildar
safnsins og húsafriðunarnefndar sameinuð og opnuð sameiginleg vinnustofa að Fjölnisvegi
12. Nýtt skipulag húsverndarmála komst þó ekki að öllu leyti í fast form á árinu, enda þarf
lagabreytingu til að festa hana í sessi. Nokkrar umræður hafa farið fram á milli húsafriðunar-
nefndar, þjóðminjaráðs og þjóðminjavarðar um heppilega framtíðarskipan þessara mála.