Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1992, Side 16

20
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
stofninn er þrengstur gengur utan um
hann kringlótt lykkja. Sniglunum neðri er
brugðið hvorum innan í annan og enda í
þríblaðablöðku. Líkt og á dýrastafnum
skjóta blöðkurnar smáteinungum. Yfir-
leitt er neðri hlutinn reglubundinn, þar
sem meiri tilbreytni gætir í þeim efri,
einkum í því hvernig pálmettusveigarnir
enda. Þeir neðstu ganga í hógværan sveig
utan um efstu sniglana en þegar ofar dreg-
ur lengjast þeir og sveifla sér einar tvær
deildir niður. Pálmettustafurinn er mun
skertari á hliðum en dýrastafurinn og því
verra að átta sig á sambandi brugðninga
þar.
Rétt er nú að líta út fyrir landsteinana
og leita að samanburðarefni, spyrja, hver
er staða þessa verks í listsögu evrópskra
miðalda? Aður en það er gert skulum við
þó athuga stuttlega aldur þeirra. Yfirleitt
verða fræðimenn að leita aldurs listaverka
frá þessum tímum eftir gerðþróunarleiðum.
Hér gæti þessu verið öfugt farið. Hugsan-
legt er að aldur stafanna megi ákvarða eft-
ir annarskonar gangi mála. Krónólógían
gæti hjálpað upp á týpólógíuna. Oneitan-
lega væri mikill fengur að því.
Eins og áður var minnst á er vitað um
tvo kirkjubruna í Laufási, árin 1167 og
1258. Nú er nokkurn veginn víst að eng-
inn bjargar naglföstum dyrustöfum úr
brennandi kirkju. Enda hugsa menn þá
fyrr um að forða öðru helgara ef hægt er,
eins og lausamunum hverskonar. Eftir
1258 er þess hvergi getið í annálum eða
öðrum heimildum að kirkja hafi skaðast í
Laufási, hvorki af eldi eða foki. Einnig
10. mynd. Dyrustafahluti frá kirkjunni í Vogi í
Guðbrandsdal.