Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1992, Síða 151
ÁRSSKÝRSLA 1992
155
Njáll Sigurðsson og Magnús Jóhannsson, félagar úr Kvæðamannafélaginu Iðunni, kváðu
úrval úr Jómsvíkingarímum Sigurðar Breiðfjörðs. Sýningunni lauk 13. desember. Var hún þá
tekin niður og hún send í árslok á næsta áfangastað, Maribo á Lálandi.
14. nóvember var opnuð sýning í Bogasal á óþekktum ljósmyndum úr safni þeirra feðga
Jóns Guðmundssonar og Guðmundar Jónssonar frá Ljárskógum. Tilgangur hennar var helst-
ur að fá fólk til að þekkja myndefnið. Félagar í Breiðfirðingafélaginu fengu sérstakt boðsbréf
á sýninguna og tókst að afla upplýsinga um 50% myndanna. Sýningin stóð aðeins til 22.
nóvember.
Jólasýning var opnuð 6. desember, á Nikulásmessu, eins og venja er orðin. Þá kveikti borg-
arstjórinn í Reykjavík, Markús Orn Antonsson, á jólatré safnsins og félagar úr Barnakór
Grensáskirkju sungu nokkur lög. Sýningin var að þessu sinni í Bogasal og var þar brugðið
upp sýnishornum af hugmyndum íslenskra listamanna um útlit íslensku jólasveinanna.
Sýndar voru ljósmyndir af myndum Tryggva Magnússonar, myndir voru til sýnis frá Bjarna
Jónssyni, jólasveinabrúður frá Helgu og Guðrúnu Egilson, Árnýju Guðmundsdóttur og Hildi
Sigurðardóttur. Þá var í innsta hluta salarins komið fyrir kirkjumunum ýmsum með áherslu
á muni, sem sýna Maríu með Jesúbarnið.
Frá og með 12. desember heimsóttu íslensku jólasveinarnir safnið tvisvar á dag virka
daga til aðfangadags. Þær heimsóknir eru vinsælar meðal yngri kynslóðarinnar; koma börn-
in í hópum með bekkjarkennurum sínum úr skólunum og af leikskólum með fóstrum. Um
helgar fjölmennir fjölskyldufólk á safnið á jólaföstunni. Að þessu sinni var umsjón jóla-
sveinaheimsókna í höndum Leikfélags Kópavogs. Söng gesta stjórnuðu Sigurður Rúnar Jóns-
son og Elías Davíðsson til skiptis.
Frá 1. febrúar og fram á haust var í boði leiðsögn sérfræðinga urn sýningarsali safnsins.
Leiðsögnin var á laugardögum til 15. maí þegar sumaropnunartími komst á en þá var ákveð-
ið að hafa leiðsögnina á sunnudögum. Sérfræðingar safnsins skiptust á að leiðbeina gestum
um sali en að sumrinu sá Árni Björnsson einn um leiðsögnina.
17. maí, í tengslum við alþjóðadag safna, gekkst safnið fyrir opnu húsi í því augnamiði að
kynna almenningi hina innri starfsemi þess. Gafst fólki færi á að ganga um allt húsið, vinnu-
stofur þess og geymslur. Hver deild kynnti starfsemi sína og lagði fram efni til sýnis. Mikla
athygli vöktu valdir gripir úr tækniminjadeild, þ.e. nokkrir gamlir bílar og veghefill, sem
komið var fyrir utan við húsið að vestan. Opið var á sýningartíma safnsins frá kl. ellefu til
sex og voru skráðir gestir urn eitt þúsund talsins.
1. desember voru haldnir fullveldistónleikar Islensku hljómsveitarinnar í forsal safnsins.
Var þeim útvarpað beint og á dagskrá voru valin sönglög Inga T. Lárussonar. Flytjendur
voru Elín Ósk Óskarsdóttir og Þóra Fríða Sæmundsdóttir, John Speight og Sveinbjörg Vil-
hjálmsdóttir. Formálsorð og kynningu flutti Jón Þórarinsson tónskáld.
Samstarfvið erlend söfn
Undirbúningi að sýningunni Víkingar og Hvíti-Kristur lauk, en hann hafði staðið óslitið í
nokkur ár. Sýningin sem unnin var fyrir frumkvæði norrænu ráðherranefndarinnar var valin
til að vera Evrópuráðssýning 1992. Hún var opnuð í Grand Palais í París við hátíðlega athöfn
31. mars af Margréti Danadrottningu að viðstöddum Mitterand forseta Frakklands. Þar stóð
hún fram í miðjan júlí og var þá flutt til Berlínar þar sem hún var opnuð 1. september í Altes
Museum á safnaeyjunni frægu í gamla austurhluta borgarinnar. Þar lauk sýningunni 15.
nóvember og sáu hana hátt í tvær milljónir manna á báðum þessum stöðum.
Þjóðminjasafn Islands lánaði marga af sínum merkustu gripum frá landnámsöld og mið-
öldum en sýningin spannar tímabilið 800-1200. Slíkt er allóvenjulegt þar sem hingað til hafa
oftast verið gerð skil milli víkingaaldar og miðalda. Helstu gripir íslenskir á sýningunni eru
úr konukumli frá Daðastöðum, úr karlmannskumli á Hafurbjarnarstöðum, hneftaflið frá
Baldursheimi, þórshamarinn frá Fossi, skart frá Kornsá, næla frá Vaði, nælan frá Tröllaskógi,