Alþýðublaðið - 24.12.1962, Page 7

Voðaskot
og Þórarinn Þórarinsson, bóndi á Grá-
síðu í Kelduhverfi, voru að koma innan
af Húsavík frá uppboði Guðjohnsens.
Er við sáum til ferða þeirra, biðum
við, þar til þeir komu heim. Sögðum
þeim, hvað títt var orðið í för okkar.
Þeir urðu hljóðir mjög og fékk þetta
augsýnilega mikils.
Var síðan ráðgazt um, hvað gera skyldi.
Þótti ráðlegast að leggjast til hvíldar
litla stund, en fá svo aðstoð þeirra við að
koma líkinu heim í Voladal og láta það
standa þar uppi.
Varð þetta hvoru tveggja.
Þá var eftir að fá einhvem til að fara
heim í Máná og tilkynna slysfarir þess-
ar. En enginn úr þessum hópi treysti
sér til þess. Var í fyrstu tekið það fáð
að senda vestur í Sandhóla og freista
þess að fá Þorberg Þórarinsson, sem þá
var hreppstjóri þar, til að taka þetta að
sér.
En þetta tók svo á hann, að- hann treyst-
ist ekki til þess. Var þá áfram haldið,
komið við á Hallbjarnarstöðum og reynt
við þá feðga Sigurjón og Kára, son
hans.
En það fór á sömu leið.
Var nú liðið allnokkuð fram á dag og
full nauðsyn á að tilkynna slysið í Máná,
áður en kvöld væri komið. Bar margt til
þess. Það fyrsta, að veður var tekið að
versna og við búnir að vera óvenju lengi
og þess vegna allverulegur grunur kvikn-
aður um, að eitthvað myndi út af hafa
borið. Þá þurfti ég einnlg að komast heim
til ýmissa kvöldverka, taka hey handa
kúnum og sinna um lambær með ungum
lömbum sakir versnandi veðurs.
Var nú ekki margra kosta völ og raun-
ÁN ORÐA
ar ekki annað eftir en fara fram í Ytri-
Tungu og vita, hvernig bóndinn þar tæki
þessari málaleitan. En hann var Jóhannes
Jóhannesson, síðar á Ytra-Lóni, faðir sr.
Þorsteins Jóhannessonar, fyrrum pró-
fasts í Vatnsfírði. Var það síðasta vonin
þennan dag.
Ekki var liðs að vænta í þessum efnum
fyrr en þá inni á Húsavík, en það gat ekki
orðið fyrr en næsta dag úr þessu.
Sagði Jóhannes, að. sér væri ákaflega
erfitt að verða við þessari bón, þó að
hann fyndi nauðsyn þess allra hluta
vegna.
Þurfti að doka við um stund eftir þvf,
að Jóhannes játaðist undir þetta, sem þó
varð. Dagur var þá að kvöldi kominn.
Jóhannes fór svo í Máná og tilkynnti
þennan hörmulega atburð.
Amma mín og stjúpa tóku fréttinni með
mikilii stillingu, enda e. t. v. ekki komið
þeim alveg á óvart, að snöggt kynni að
verða um föður minn.
Mann-
skaðinn
frá
Framhald af 3. siðu.
DRAUMUR ÞORGEIRS.
Þorgeir Þórðarson átti heima á Skíðs-
holtum á Mýrum. Hann var vinnumaður
þar hjá Benedikt Þórðarsyni hálfbróður
sínum. Þorgeir var ungur maður, um tví-
tugs aldur og vel ger að ölium mannkost-
um, og þótti því hinn efnilegasti maður.
Þegar kom fram undir áramótin (1896-
1897) þennan vetur, fór hann að hafa orð
á því, að líklega færi hann suður á land
til sjóróðra á komandi vertið, enda var
sá háttur hafður á þar um slóðir, að
menn fóru að heiman til atvinnuleitar,
þeir sem að heiman gátu komist, og þá
einkum til Suðurnesja til sjóróðra eða á
skútur. Þetta áform Þorgeirs fékk þegar
góðar undirtektir á heimilinu, og var
þegar afráðið, að svo skyldi vera sem
hann vildi í þeim efnum. Liðu svo fram
stundir, að Þorgeir hugsaði til suður-
ferðar, eins og það var kallað.
Svo er það morgunn einn, þegar hann
er nýkominn á fætur, að hann segir heim-
ilisfólkinu frá því, að sig hafi dreymt
í nótt, að heimilið, sem hann ætlaði að
vera á í vetur til sjóróðra, heiti Þara-
vellir. Ekkert lagði Þorgeir upp úr
þessum draumi, þó að hann segði frá
honum — taldi hann viðburðalitla mark-
leysu og henti jafnvel gaman að. En
móðir Þorgeirs, sem þarna var einnig til
heimilis, lagði nokkra merkingu £ draum
þennan, en þó einkum nafnið á draum-
heimilinu, sem henni þótti allt annað en
aðlaðandi og jafnvel vera feigðarboð. Hún
lagði því mjög fast að syni sínum að
hætta við suðurferð í þetta sinn, en
reyna að fá heldur vetrarmennsku yfir
vertíðina þar efra i sveitinni, ef hægt
væri. Eftir þrábeiðni móðurinnar lét
Þorgeir undan með þá ætlun sína að fara
til Suðurnesja á vertíðinni, enda bauðst
honum nú staður á ágætis heimili yfir
vertíðina, sem var hjá Sigurði hrepp-
stjóra í Hjörsey, sem þá var talinn með
beztu bændum í sveitinni og stóð í ýms-
um framkvæmdum heima fyrir, t. d.
hafði hann mikla kartöflurækt eftir því
sem þá gerðist, auk þess sem hann
hafi stórt bú á þeirrar tíðar mælikvarða.
Það þótti því ekkert sögulegt við það,
þó Þorgeir réðist til Sigurðar, þar sem
hann þurfti á manni að halda og Þorgeir
talinn hinn nýtasti maður. Leið svo fram
tíminn og þar kom, að Þorgeir fór f
Hjörsey og gegndi sínum störfum, án
þess að nokkuð bæri til tíðinda umfram
það, sem gengur og gerizt á bæjum í
sveit. Þorgeir var ráðinn til mánaðamót-
anna apríl-maí. Hinn 1. maí var hann því
laus úr vistinni og sjálfum sér ráðandi,
enda ákveðinn að fara heim til sín þann
dag. Strax um morguninn tók hann sam-
an pjönkur sinar, því að með næstu fjöru
á Hjörseyrarsundi, sem var um hádegið,
ætlaði hann að hefja heimferð sína, á-
samt Agli Jónssyni, sem einnig hafði
dvalið um tíma í Hjörsey og stundað
þar hrognkelsaveiði, en báðir voru þeir
frá sama heimilinu og áttu því samleið.
En þennan morgun talast svo til milli
þeirra Sigurðar og Benedikts, að nú
stæði vel á sjó og veður væri sæmilegt
til að skreppa í kaupstaðinn, því að ým-
islegt væri farið að vanta, sem á þyrfti
að halda. Þeir tóku því skjóta ákvörðun
og bjuggu sig í skyndi til ferðar. En
þeir þurftu helzt að vera að minnsta
kosti fjórir á og fara á fjögra manna
fari. Og það stóð heldur ekki á mann-
aflanum, því að ýmsir höfðu erindi í
verzlunina, þó teljast mætti ef til vill til
smá-viðskipta hjá sumum þeírra. Það
varð úr, að þeir fóru þarna sex á, og
meðal þeirra Þorgeir, sem á síðustu
stundu „venti sínu kvæði í kross“
og tók þá ákvörðun, að fara með í kaup-
staðarferðina, í stað þess að fara heim
til sín þennn dag. Sannaðist það á honum,
að það verður ekki umflúið, sem fram
á að koma, hvernig sem að er farið.
Guðrún gamla, móðir Þorgeirs, lagði þá
merkingu í draum hans, að hann boð-
aði honum feigð — hann myndi
drukkna, ef hann færi til Suðumesja á
vertíðinni. En hann átti leið um sjó-
inn samt, þó að ekki væri nema þennan
eina dag. Má því segja, að hann hafí ver-
ið kallaður til starfs á Þaravöllum. Hann
kom ekki heim aftur að vertíð lokinni,
hann drukknaði við Hjörsey i lok ver-
tíðarinnar, ásamt þeim öðrum, er honum
voru samskipa, eins og frá er sagt í
fyrri hluta þessarar greinar.
EKKI ER
ALLT SEM
SÝNIST
Þessi stutta gamansaga um Rollg
Boyce, er ein sú bezta er við höfum heyrt
nýlega. Sagan gerist á þeim árum, er bílar
voru enn í bernsku. Enskur herramaður
sem ekki var fjárþurfi, hafði að lokum lát—
:ð lokka sig til að líta á bifreiðar. með það
íyrir augum, að festa kaup á slikum grip-
seinna meir. Hann hafði ekki áhuga á öðru
en þvi bezta, svo að auðvitað varð Rolls
Royce fyrir valinu. Sölumaðurinn sýndi
honum bifreiðina og benti honum á alla
hennar framúrskarandi kosti — líka það»
að í Rolls Royce brotnar aldrei neitt.
Að lokum sýndi hann honum verkfæra
kassann (sem auðvitað var aðeins ætlaður
bílstjóranum til afnota þegar herða
þyrfti upp bolta eftir leiðbeiningum fyrir-
íækisins).
Herramaðurinn enski, var eftir sýning-
una vantrúaður, seiía fyrr og eftirfarandi
orðaskipti áttu sér stað milli hans og sölu-
mannsins: Ég sé að í verkfærakassanum
er startsveif. Samt voruð þér að enda við
að segja mér, að rafstartari væri í bifreið-
inni, og að auki sögðuð þér, að í bifreiðinnl
bilaði aldrei neitt. Ef það er sannlcikur
til hvers er þá þessi sveif?
Herra minn, sagði sölumaðurinn. Þér
hafið sjálfsagt tekið eftir því, þegar þér
baðið yður, að lítil kringlótt merki eru
sínn hvors vegar á brjósti yðar. Þessi
merki er ætluð til notkunar, ef svo sér-
staklega ólíklega vildi til, að þér eign-
uðust barn. Vegna álíka -ólíklegra atvika,
teljum við það skyldu okkar að láta start-
sveif íylgja bifreiðum okkar.
Því dæmist rétt vera
í íslenzkum lögum er engin almenn regla um fébótaábyrgð á skaða-
verkum barna. í lögum um lögreglusamþykktir fyrir kaupstaðina er svo-
hljóðandí ákvæði: „Ef kenna má yfirsjón, er barn innan 14 ára drýgir,
skorti á hæfilegri umsjón foreldra eða annarra, sem börnum ganga í for-
eldrastað, þá skal refsa þeim fyrir yfirsjónina."
Ef refsiskilyrði samkvæmt þessu lagaákvæði er fyrir hendi, má full-
yrða, að foreldrar eða forráðamenn barna geta orðið bótaskyld. Vera má,
aS bótaábyrgð í þessum tilfellum sé ekki bundin refsiskilyrðum. Dómsmál
út af skaðaverkum barna hér á landl eru fágæt, og verður ekkert sagt
með vissu um þau efni. Þó má ætla, að foreldrar verði almennt ekki hóta-
skyld vegna yfirsjóna barna, sem náð hafa 14 ára aldri.
Um yngri börn getur skaðabótaábyrgð komið til greina, einkum ef
rekja má yfirsjónir barnsins til skorts á góðu uppeldi eða nægUegri um-
sjón.
Eins og málin gegn Jóni Jónssyni liggja fyrir, virðist mér eðlUegt að
gera hann ábyrgan á skaðaverki Fjalars, en ekki á atferli Frosta.
Niðurstaða: JÓN JÓNSSON SKAL SÝKN VERA AF KRÖFUM BORG
ARSTJÓRANS, EN GJALDA BETU BRANÐSDÓTTUR PELSVERÐIÐ.
J. P. E.
JÓLABÓK ALPÍafUBLABfiíiiS 1362 ]