Alþýðublaðið - 24.12.1962, Side 45

Skuggsýnt er skammdegi
mögulegt vegna veðurgnýsins. Var þá fyr-
ir löngu dagsett og dimmt af nótt, og
veðurstaðan hið eina að rétta sig eftir,
þar sem Sumarliði virðist enga tilraun
hafa gert í þá átt að fylgja vörðum, held-
ur treyst á ratvísi sína. Þó, að snjókoma
væri mikil, festi liana ekki að ráði þar
uppi, vegna veðurhæðar, en frost var
nokkurt og lagði klakabrynju fyrir vit
þeirra.
Er þeir höfðu lengi þannig farið, og þá
farnir að snúa meira í veðrið en áður,
að því er Jóni fannst, kallar hann til
Sumarliða og spyr, hvort enn sé langt
eftir vestur af, en hann hrópar á móti,
að það fari nú að styttast.
Skömmu síðar fara þeir niður haila,
eða forbrekki eitt lítið. I þeim svifum
hverfur skyndilega sjónum Jóns, bæði
maður og hestur, en hann stígur við fót-
um og hyggur í fyrstu, að þeir Sumar-
liði og hestur hans hafi þar horfið fram
af brekkubrún eða snjóhengju, og séu
þeir nú komnir á hina vestri brún heið-
arinnar. Hann kallar þá og spyr, hvort
hann eigi að koma á eftir. I þann mund,
sem hatrn kallar, sér hann eins og gat í
snjónum fram undan. Með því að þetta
var í dálitlum halla, en snjórinn harður
og háll, óg veðurhæð sem fyrr greinir, þá
verður það fangaráð hans, að leggjast
flat.ur á fönnina og skríða á maganum
fram að opi því, er hann sá. Enda hafði
hann ekkert hljóð heyrt sem andsvar við
kalli sínu. A samri stund og Jón lítur
niður um snjóopið, mun eitthvað hafa
rofað til í hálofti og ský rekið frá tungl-
inu, sem þá var 6—7 nátta. Sér hann þá
tunglsglampa á sjó eða vatni, Iangt niðri.
Brá honum mjög við þá sýn, því að með
leifturhraða fór sú hugsun um vitund
hans, að hér hefði Sumarliði, ásamt hesti
sínum, gengið frani af bjargbrúnum
Núpsins.
Jafnframt var honum ljóst, að hér var
ekkert unnt að gera nema reyna að
bjarga sjálfum sér. Svo var hált á fjalls-
brúninni og veður mikið, að Jón átti
fullt í fangi með að þoka sér sama veg
til baka. Kom honum þá svipan, sem hann
bar enn í hendi, í góðar þarfir. Gerði
hann spor í snjóinn með henni, unz hann
var kominn nokkurn spöl frá slysstaðn-
um. Bar hann þá að stórum steini, og
leitaði skjóls undir honum um stund.
Þess má geta hér, að skömmu eftir
slysið komst sú saga á loft, og var höfð
fyrir satt af ýmsum, að rétt áður en
Sumarliði hrapaði, hafi hestur hans orð-
ið ramstaður og ekki fengizt úr spor-
unum, og hafi Sumarliði þá kallað til Jóns
og lagt að honum að slá í klárinn. Þetta
kveður Jón vera alrangt.
Eins og fyrr er frá skýrt, gekk Jón '
rétt á eftir hestinum, en Sumarliði við
hlið hestsins, framarlega, Sannleikurinn
er sá, að um leið og Sumarliði datt niður
um snjóhengjuna, var hesturinn kominn
nær því jafn framarlega á fjallsbrúnina,
þar sem þeir gengu samhliða, hafði hann
því ekkert ráðrúm til að stanza, þegar
liúsbóndi hans féll, og fór á höfuðið
niður allt að því jafnframt lionum.
Víkur þá sögunni aftur til Jóns, þar
sem hann tók af sér gust undir steinin-
um og hugsaöi ráð sitt. Dagur var nú
kominn að kvöldi, eða öllu lieldur nótt,
hann hafði einskis neytt, nenia kaffis, síð-
an liann fór að heiman frá sér úr Aðalvík,
daginn áður. Nú hafði hann verið á göngu
í hríðarbyl, síðustu 5—6 klukkustund-
irnar, og fann því nú eðlilega bæði til
sultar og þreytu.
Þar sem honum var leiðin ókunn, en
Sumarliði horfinn með sviplegum hætti,
þótti honum mjög övænkast sitt ráð og
ósýnt um framhald ferðarinnar.
Þó að Jón væri vel búinn, í háum
snjósokkum með íslenzka skó á fótum,
og í þykkri stormtreyju yzt fata, setti þó
strax að honum kulda, þar sem hann
hvíldi undir steininum. Fann hann fljótt,
að hann myrrdi vart lífi halda yfir nótt-
ina á bersvæði, í þvílíku veðri. Kom hon-
um þá helzt í hug að grafa sig í fönn, og
bíða svo þess að ljóst yrði af degi, næsta
morgun. Með því að hann hafði ekkert
tæki í höndum til þeirra hluta, nema
svipuna, var honum nauðugur einn kost-
ur að leita eftir mjúkum snjó, að grafa
sig í. Heldur liann nú burt frá steininum
með þetta í huga og í þá átt, sem hann
eftir vindstöðunni taldi að lægi þvert frá
brún bjargsins. Jón gekk nú alllengi í leit
að slíkum stað. Kemur hann þá að vörðu,
á göngu sinni, og með því hann vissi, ó-
ljóst þó, að heiðin átti að vera vörðuð,
bjóst hann við að þarna hefði hann rek-
izt á hinn rétta heiðarveg. Hætti hann
þá við hugmyndina um að grafa sig í
fönn, en hugðist nú freista þess að finna
fleiri vörður, og reyna með- hjálp þeirra
og vindstöðunnar að komast vestur af
fjallinu, til bæja á Snæfjallaströnd. Brá
Jón á þetta ráð, og tókst með aðgæzlu
og ærinni fyrirhöfn að fylgja vörðun-
um um stund. Hrunið var úr sumum
þeirra, en þó sáust þær allvel, þegar að
þeim kom, þar sem snjó hafði sorfið
frá þeim. Það var jafnan venja um vörð-
ur á fjallavegum, að hlaða þær á háholt-k
um og hryggjum, þar sem mest sviðraði
um, ef því varð með nokkru móti komið
við. því að skiljanlega var sú varða
gagnslaus vegvísir, sem komin var á ka£
í snjó, að mestu eða öllu leyti. Meðan
Jón var að rekja sig áfram eftir vörðun-
um, hafði hann þá sjálfsögðu gætni við,
að sleppa ekki vörðu úr augsýn fyrr en
hann sá móta fyrir hinni næstu. Þá er
hann hafði þannig farið alllanga hríð kem-
ur hann að hálfhruninni vörðu og hyggur
.. fer hann viS svo búsð út í hríðina
JÓLABÓK ALÞÝÐUBLAÐSINS 1968 45