Eimreiðin - 01.05.1896, Page 2
82
orðið, lá stálgrá hjelubreiða yfir jörðinni, og hún varð ekki að
vatni fyr en komið var fram undir dagmál. Dagarnir voru hreinir,
hlýir og sólauðgir. En samt sem áður fjekk eltingin kolbrand af
þessum næturkalsa, og vallgresið átti nóg með að geta haldið heils-
unni.
Um rjettaleytið spilltist veðrið til fulls og alls, svo að varla
var hundi út sigandi dag eptir dag og viku eptir viku — sífelldar
krapa-slettings-hríðar. Bleytan lá eins og límkennd skán utan á
mönnum og skepnum, sem úti þurftu að vera, hlussaðist eins og
hrákar á gluggarúðurnar og bæjaþilin, sat, með sinni alkunnu
drottnunargirni, um hverja einustu smugu — og þær voru margar
— seitlaði þar inn með hægð og í makindum, en með stökustu
kostgæfni, lagði undir sig veggina eins og kóngsríki, og sendi svo
herskara af votum, köldum ódaunsögnum inn í vitin og dapurleik
inn í sálirnar, til þess að geta lagt mennina undir sig líka. Ekki
var ljósið til að ónáða hana eða hepta sigurför hennar. Islendingar
hafa langoptast byrgt það svo vel úti, sem þeir hafa treyst sjer til.
Og það var gert jafn-rækilega á Hóli eins og annars staðar.
Það var fremur leiðinlegt á Hóli. Ollum fannst það, en þó
einkum Margrjeti, einkadóttur bóndans þar og jafnframt ráðskonu
hans, því að hann var ekkjumaður — alveg ótrúlega leiðinlegt.
Henni hafði aldrei þótt heimilið skemmtilegt, frá því að hún fyrst
mundi eptir sjer, en þó aldrei jafn-leiðinlegt og nú. Hún hafði
líka verið tvo undanfarna vetur á kvennaskólanum í Reykjavík,
og henni hafði þótt skemmtilegt í höfuðstaðnum. Pví meira fann
hún nú til þess, hve óyndislegt var heima hjá henni.
Fyrst var nú bærinn sjáifur ekki sem bezt fallinn til að ljetta
skapið: Stórar bæjardyr, niðurgrafnar, sífullar af skrani, og þangað
rann bleytan af hlaðinu, einkum í leysingum, svo að allstórt stöðu-
vatn var þar með köflum. Stofa og skáli, sitt til hvorrar handar,
út úr bæjardyrunum og kolsvartir, stuttir gangar gegnum veggina
inn í þau herbergi. Göngin löng og dimm. Búr og eldhús, sitt
til hvorrar handar, út úr miðjum göngunum. Innst í þeirn her-
bergi á báðar hliðar og upp úr innri endanum á þeim örmjór
stigi upp í baðstofuna, lága og dimma. Eina herbergið i bænum,
sem var viðunanlegt, var stofan, og svefnherbergi inn úr henni.
En þar var naumast nokkurn tíma litið inn, nema þegar gestir
voru komnir. Stofan var ekki fyrir heimafólk, ekki einu sinni
fyrir heimasætuna.