Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1896, Blaðsíða 59

Eimreiðin - 01.05.1896, Blaðsíða 59
139 elzta skeiðarþings (Glenfaba Skeading) allt hið sama upp á Manar-mál- lýzku (Manx). Er það keltneskt mál og náskylt írsku. Þegar hann hefur lokið þessu, ris jarl af stóli sínum og er þá leikið lagið vGod Save the Queen«, en þingmenn ganga aptur í röð til kirkju. Setjast þeir nú í kórinn og byrja umræður. Jarl setur þingið og áð,ur en tekið er til starfa, eru hin nýju lög undirskrifuð og gerð að i>Act of the Tynwald Court«. Þinghúsið sjálft er í Douglas, höfuðborginni, og þangað fara þingmenn á járnbraut samdægurs. Þingvöllur og Lögberg (Tynwald Hill) eru nær miðri Mön og rúmar 8 milur enskar frá Douglas. Norðmenn hafa kosið sjer þingstað á Mön eins vel og á Islandi, og er ekki hægt að finna stað á eynni betur hentan til þess. íslendingum mun þykja gaman að vita, hvernig sambandi Manar við Bretastjórn er varið. Hermál, flotamál, póstmál, telegrafmál og toll- mál Manar heyra Bretastjórn einni. Manarþing ræður, hvað gert er við hinn árlega tekjuafgang eyjarinnar. Samþykki jarls þarf til að bera upp frumvörp á þingi. Frumvarp afgreitt frá þingi (Bill) verður ekki löggilt (Act) fyr en fjallað hefur verið um það í Lundúnum. Jarl hefur fullt neitunarvald og beitir því, eptir ráðum Bretastjórnar, með hógværð og stillingu. Enskir lagamenn segja, að ensk lög, afgreidd á Lundúnaþingi og samþykkt af drottningu, hafi gildi á Mön, ef þingið skýtur inn »Me of Mam í laga textann, en lagamenn Manar neita því. E)7jarskeggjar þola engin lög, er þeim geðjast illa að, og hafa stundum látið kenna á því. Fyrir nokkrum árum voru lesin upp lög á lögbergi, sem sjómönn- um Manar mislíkaði. Gerðu þeir óp mikið að lögbergi og lýstu yfir, af hálfu þingheims, að aldrei mundu þeir hlýða þeim lögum, er nú voru upp lesin. Ætluðu þeir slikt vera ólög, en ekk lög. Sá jarl sjer ekki annað fært, þó herlið væri til taks, en að láta undan eyjarskeggjum, þvi þeir höfðu allir vopnazt, en herliðið sat i kvíum og gat illa vörn við komið. Þótti Englendingum þetta drengilegt bragð og íjetu lögin niður falla, eins og þeirra var von og visa. Landslag er fagurt á Mön. Helzta fjallið á eynni heitir Snaefell (Snæfell). A annað hundrað þúsund »túrista« (ferðamanna) sækja þangað og dveljast á sumrurn. Er það hin mesta auðsuppspretta fyrir eyna, enda gera þeir Manarbúar margt til að hæna ferðamenn til að dveljast þar. Gladstone gamli hefur dvalið á Mön og er haft eptir honum þar, að öll börn, sem eru fædd i sjávarsýn, sjeu bláeyg. Kemur það vel heim á Mön, þvi þau eru svarteyg upp til sveita. Walter Scott ferðaðist á Mön og er ein skáldsaga hans af eynni. Thomas Wilson biskup er Jón Arason Manar. Hann var biskup i 58 ár, ráðríkur rnaður og siðavandur, og rjeði lögum og lofum á eynni, meðan hann lifði. Hann bætti hag Manarbúa og kom á aptur lögum Guðröðar konungs, sem áður er nefnt að barðist við Njálssyni. Er Wilson talinn einn af höfuðskörungum Manar, þó hann væri harðráður og óbilgjarn. Aðalskörungur Manar á vorum dögum er Hallur Caine. Hann hefur ritað þrjár skáldsögur frá Mön, The Deemster (lögsögumaðurinn), The Bondman (bandinginn) og The Manxman (Manarbúinn). Fyrsta sagan fer fram i byrjun 18. aldar, önnur sagan i byrjun 19. aldar — nokkur hluti hennar heima á Islandi — og hin síðasta á vorum dögum, og er hún
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.