Eimreiðin - 01.05.1896, Síða 6

86
inn og takmarkið — eða, rjettara sagt, hann var orðinn að fjalli,
sem skyggði á allt annað.
I málefnum sýslu sinnar og sveitar hafði Sigvaldi tekið mikinn
þátt. Hann var með efnuðustu bændunum í sýslunni, og fáir
rjeðu þar jafn-miklu og hann, af því er alþýða manna átti yfir að
ráða. Og með öðrum dugnaðar- og framkvæmdarmönnum hafði
honum tekizt að fá því framgengt, að aldrei skyldi neitt vera gert
af því, er aðrir ætluðust til, að menn gerðu sameiginlega — og
þar af leiðandi engu eytt til þess.
Hann sýndi staka framtakssemi í því, að vinna móti eyðslunni,
taldi sjaldnast eptir sjer að fara langar ferðir, til þess að bollaleggja
með heldri bændunum, hvernig sporna skyldi móti hinu og öðru,
sem öðrum mönnum ljek hugur á að fá í framkvæmd, og til þess
að telja'um fyrir hinum lítilsigldari. Og þegar hann var kominn
inn til þeirra með stóra, höttótta höfuðið, snjóhvítan skallann og
ennið, en dökkmórautt niðurandlitið, háu, loðnu augnabrýrnar, og
úlfgráa, síúfna hárkragann aptur frá eyrunum, þá fjekk hann venju-
lega talið þá á sitt mál. Ekki svo að skilja, að hann hefði veru-
lega sannfært þá —• röksemdaleiðsla hans var ekki sem ljósust og
ekki vel sannfærandi — heldur buguðust þeir af alvörunni, dugnað-
inum og ákefðinni í þessum gamla, efnaða manni, sem aldrei ljet
nokkurn bilbug á sjer finna í neinu, sem hann hjelt fram, og þeim
þótti svona einhvern veginn vissara, að vera þeim megin, sem hann
var; enda hafði hann opt gert þeim einhvern greiða.
»Hvað eigum við t. d. að gera, karl minn, með alla þessa
skóla og umgangskennara og gufuskip og verzlunarfjelög og stór-
brýr, og allan þennan óvanda, sem verið er að troða upp á okkur?«
sagði hann opt. »Það er bara til að eyða og spenna, karl minn.
Kannske þú haldir, að forfeður okkar hafi haft ógrynni af skólum
og umgangskennara og gufuskip og verzlunarfjelög og stórbrýr?
Ekki alveg. En það voru piltar, sem kunnu að búa, karl minn.
Við skulum fara að öllu skynsamlega.«
Það bar við, að honum var svarað því, að þegar nokkuð
hefði verulega á bjátað fyrir forfeðrum vorum, þá hefðu menn
hrunið niður unnvörpum, og 'það væri eiginlega ekki sem bezt
meðmæli með fyrirkomulaginu hjá þeim. Ekki væri óhugsandi,
að svo hefði farið einmitt af því, að engu hefði verið eytt til þess,
að búa alþýðu manna undir að taka móti hörmungunum og hjálpa
henni til að standast þær.