Tölvumál - 01.10.1996, Síða 12

Október 1996
skrift sáralítið? Markmið með
skrift yrði þá eingöngu að nem-
endur skrifuðu læsilega skrift í
stað t.d. tengdrar ítalíuskriftar.
Eins og þessar spurningar bera
með sér þá var viðfangsefnið að
átta sig á því hvaða áhrif notkun
ritvinnsluforrita getur haft á ríkj-
andi hefðir í námi og kennslu. Um-
ræðan varð sjóðheit á köflum því
þarna var um margar heilagar kýr
að ræða sem eru svo rótgrónar í
vitund bókmenntaþjóðarinnar að
sá sem varpar fram efasemdum er
allt að því landráðamaður. I slíkum
umræðum kemur margt upp á
yfirborðið og er undirritaður þess
fullviss að það er ekki tæknin sjálf
sem er stærsta hindrunin í tölvu-
notkun í grunnskóla heldur
kennsluhættimir og þær hugmynd-
ir sem þeir byggja á. Þau viðhorf
hafa komið upp og verið fyrir-
ferðarmikil í umræðunni að tölvan
sé aðeins truflun á „eðlilegu skóla-
starfi“. Þar sem einn kennari sér
mikla möguleika tölvunnar er sýn
annars sú að það hefði aðeins
truflandi áhrif. Þá er mjög mikil-
vægt að fá viðhorfin upp á yfir-
borðið, í umræðuna, og glíma við
þau í sameiningu. „Allt er betra en
þögnin“. Og sem betur fer opnast
augun smám saman fyrir því að
tölvur eru aðeins kærkomin tæki
brúkleg á ýmsa lund í grunnskóla
líkt og mörg önnur tæki, svo sem
myndbandstæki.
Allt frá árinu 1992 hafði verið
tölva til nota á bókasafni skólans.
Við þá tölvu var keypt módem og
skólinn tengdist íslenska Mennta-
netinu. Strax hófu 3 kennarar til-
raunir með samskiptaverkefni með
góðum árangri. Þessar tilraunir
fóru ekki leynt og komu að sjálf-
sögðu inn í myndina þannig að
aðrir kennarar gátu fylgst með
nýjum möguleikum.
Fyrsta opinbera plaggið um
stefnu skólans í tölvumálum leit
dagsins ljós um þetta leyti.
Þar kom skýrt fram að „tölvu-
uppeldi“, eins og við köllum það,
hæfist strax í 1. bekk og ábyrgð á
því skyldi hvfla á herðum almennra
bekkjarkennara og faggreina-
kennara.
Stefnt skyldi að því að koma
upp vel útbúinni tölvustofu með
einni tölvu fyrir hverja tvo nem-
endur bekkjardeildar. Tölvustofan
skyldi vera opin öllum og kennarar
gætu bókað tíma. Kveðið var á um
að bjóða skyldi upp á tölvuval í
efstu bekkjum þar sem nemendur
gætu aukið þekkingu sína t.d. í rit-
vinnsluforritum, töflureiknum og
samskiptum um Intemetið. Einnig
sagði í þessari stefnuyfirlýsingu:
„A öllum skólastigum verði lögð
áhersla á fjölbreytta og „lifandi
tölvunotkun“ þar sem nemendur
kynntust möguleikum tölvunnar í
námi, t.d. með notkun ritvinnslu og
tölvusamskiptum“.
Ný sóknarfæri
í um það bil tvo vetur var eina
tölvunotkunin í skólanum í neðstu
bekkjunum fyrir utan þetta sam-
skiptabrölt í gegnum Intemetið og
einstaka ofurhuga sem höfðu kjark
í tölvustofuna. Hafinn var undir-
búningur að tölvukaupum fyrir
mið- og efstastigið. Mikil umræða
fór að sjálfsögðu fram í kennara-
hópnum um væntanleg tækjakaup
og kennarahópurinn var algjörlega
á einu máli um hvaða tölvutegund
kaupa skyldi. Hér ætla ég ekki að
rekja þá þrautagöngu sem þetta
mál fékk í bæjarpólitíkinni í Borg-
arnesi en í október á síðasta ári
bakkaði flutningabíll upp að
skólanum og inn voru bornar 10
Macintosh margmiðlunartölvur af
nýjustu gerð.
Um leið og listinn, þar sem
kennarar panta tíma í tölvustofu,
var kominn upp fylltist hann. Það
sem eftir lifði vetrar var tölvu-
stofan svo umsetin að skólastjórinn
lenti í mestu vandræðum með að
finna tíma fyrir ræstingafólk til að
þrífa stofuna.
Og hvað gera svo kennarar við
svona glæsilegar græjur. Þetta er
að nokkru leiti eins og að byrja upp
á nýtt. Möguleikarnir virðast
óendanlegir og voru gerðar ýmsar
tilraunir með þennan nýja tækja-
búnað.
Alls kyns geisladiskar stútfullir
af upplýsingum voru nýttir til
ritgerðasmíða t.d. í samfélagsfræði
og náttúrufræðum. Leitað var upp-
lýsinga á Internetinu, t.d. var
heimasíða Geimferðastofnunar
Bandarfkjanna hópi nemenda sem
gullnáma í verkefnavinnu í
íslensku. Upplýsingar á heima-
síðum um Bítlana og bítlaæðið
voru leitaðar uppi til að bera það
tímabil saman við hippatímabilið
í ritgerð í samfélagsfræðum.
Myndmenntakennarinn sá sér
leik á borði með þrívíddarmarkmið
í myndmennt og gerði skemmtilega
tilraun með öflugt þrívíddarforrit.
Kennsluforrit í ensku voru töluvert
notuð í fyrra ásamt því að ensku-
nemar slógu inn texta og fóru í
gegnum hann með leiðréttingar-
búnaði.
Þessa reynslu höfum við verið
að melta með okkur og þykir sýnt
að tilraunastarfseminni verði hald-
ið áfram í vetur af fullum krafti.
Nú í skólabyrjun er þegar vitað að
samskiptaverkefni á Internetinu
verða aukin. Myndmenntin ætlar
að virkja myndbandatæknina í
gegnum tölvurnar til að ná inn
Frh. á nœstu síðu
Börn eiga oft erfitt með að átta sig á því að heimurinn hafi ekki alltaf verið eins og hann er núna, hvað
varðar þægindi og tækni. Kemur það glöggt fram í svari nemanda eins sem svaraði spurningunni um það
hvaða aðferðum Árni Magnússon hefði beitt til þess að eignast handrit á þá leið að „ ... sum fékk hann
gefins, en önnur ljósritaði hann.“
12 - Tölvumál