Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.1983, Síða 19

Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.1983, Síða 19
DV. ÞRIÐJUDAGUR19. APRIL1983. 19 KOSNINGAFUNDUR DV KOSNINGAFUNDUR DV KOSNING AFUNDUR DV Vilmundur Gylfason: flokkanna en ekki fólksins eða hagkerf- isins. Hér ríkir ítalskt ástand Vilmundur Gylfason tók þar næst til máls. Hann réöst harkalega á flokkana fjóra er nú sitja þing og líkti ástandi mála hér á landi viö „ítalskt ástand, sem sé brask, spilling og önnur óreiöa væri þar í algleymingi, líkt og á Italíu. Einkenni umræöunnar fyrir þessar kosningar,” sagði Vilmundur, „eru að málefnaágreiningur er enginn milli flokkanna, heldur sitja þingmannsefn- in og mana hvert annaö.” Hann sagöi engan hemil vera í hagkerfinu. Af hverju? „Enginn þeirramanna semtil dæmis eru hér í kvöld, er aö bjóða sig fram til þingmennsku fyrst og fremst, heldur til aö koma sér inn í ráðuneytin, Framkvæmdastofnun ríkisins, banka- ráð ríkisbankanna, stjóm Lands- virkjunar, útvarpsráö, tryggingarráð. Þegar upp er staöiö eru þaö aðeins ör- fáir sérvitringar sem eru utan viö þetta skömmtunarkerfi.” Vilmundur kvaö Alþingi ekki hafa sett ofan vegna hláturs þingmanna við eina atkvæöagreiöslu, heldur vegna þeirrar starfsemi sem þar færi fram, sem felst meöal annars í ómerkUegri f yrh-greiöslupólitUt. „Við, sem stöndum aö Bandalagi jafnaðarmanna, viljum breyta þessu. Forsendur okkar sem myndum þaö eru aörar en þeirra sem mynda flokk- ana. Það er enginn grundvaUarmunur á Sjálfstæðisflokki og Alþýðubandalagi þegar tU kastanna kemur,” sagöi Vil- mundur. I framhaldi þessa fordæmdi hann „hina forpokuðu ríkisafskipta- stefnu í þágu fyrirtækja þar sem um er aö ræöa meh-a og minna ónýtan at- vmnurekstur.” VUmundur sagöi aö Bandalag jafn- aðarmanna legöi áherslu á að þeir sem kosnU- væru til aö setja lög geröu þaö en kæmu síðan hvergi nærri fram- kvæmd þeirra. Ríkisstjóm landsins á einnig aö vera kosin beinni kosningu fólksins sjálfs. „Aö þessu geröu,” sagði ViUnundur, „er réttlætanlegt, í þágu hinna dreiföu byggða, aö hafa kjördæmaskipanina óbreytta.” Breyt- ingar þær sem Bandalagiö boðaði í stjórnkerfinu væm forsendur þess aö unnt yrði aö ná skynsamlegri hag- stjóm. VUmundur bað fólk vinsamleg- ast aö bera þetta saman viö þaö sem flokkamir fjórir væru aö segja, eöa öllu heldur við þaö sem þeir væm ekki aö segja. Hann sagöi aö flokkunum hefði mistekist ístjórnarskrármáUnu, þaö að f jölga þingmönnum væri lausn Ölafur Jóhannesson: „Við höfum eytt um efni fram ” gæti birt tU. Þó þýddi ekki að bíöa eftir efnahagsbata, heldur yrði aö gera skil- virkar efnahagsráðstafanU- í efna- hagsmálum. Þau mál yrðu þó aldrei leyst í eitt skipti fyrU- öUu. Síðan taldi Olafur þaö upp sem gera þyrfti: ráðstafanir til hjöðnunar verö- bólgu, stöðva skuldasöfnun erlendis, draga úr viöskiptahaUa, gera skyn- samlegar breytingar á vísitölukerfinu tU að draga úr víxlverkun verölags og launa. En leiftursókn og aðrar koll- steypur ber að varast, sagði Olafur í lokræðusinnar. OEF „Þaö hefur vakið undrun margra aö hópur kvenna skuli taka sig saman og bjóða fram sérstakan kvennaUsta tU Alþingis í komandi kosnmgum,” sagöi Guörún Agnarsdóttir, sem skipar 2. sæti á Usta Samtaka um kvennaUsta í Reykjavík. Síöan vék hún að því hvers vegna konumar heföu ekki fundiö skoðunum sinum farveg rnnan annarra flokka. Reynsla kvenna og verömætamat er annað en karla. Þær hafa staöið utan Guörún Agnarsdóttlr: „Reynsla kvenna og verðmstamat er annað en karla.” viö valdakerf iö og ekki tekið þátt í mót- un þessa samfélags. En aUU- eiga sinn vitjunartUna og þeir sem þekkja sinn vitjunartíma breyta stundum rás sög- unnar. „Viökvennalistakonureramaö leyta viöurkenningar á sjálfum okkur og reynslu kvenna. Viö vUjum aö sam- eiginlegt verömætamat og reynsla kvenna veröi metiötUjafnsviö reynslu og verömætamatkarla semstefnumót- andi afl í samfélaginu. ’ ’ En konur vUja vera metnar á sínum eigrn forsendum á viö karla en þær hafna jafnrétti sem gerir ráö fyrir aö þær verði eins og karlar. „Þaö er ljóst aö konur eiga ekki greiða leiö rnn á Alþingi Islendinga í gegnum stjórnmálaflokkana. Astæðumar til þess eru eflaust marg- ar. Ein gæti verið sú að stjómmála- flokkamU- eru gamalgrónar valda- stofnanirkarla. ÞarrUtja hefðbundnar baráttuaöferðir og leikreglur sem höföa ekki til flestra kvenna. . . .Við teljum aö það sem konur hafi til þjóð- mála aö leggja verði hvað verðmætast þegar þær taka á málum upp á eigin spýtur, ekki sem eftirhermur karla.” Kvennalistinn viU eiga frumkvæðiaö og fylgja eftU- lögum sem varða konur sérstaklega. Guörún nefndi í því sam- bandi lög um fæðingarorlof, almanna- tryggingar, fuUoröinsfræöslu, fóstur- eyömgar og lífeyrissjóð fyrir aUa Aö lokum sagöi ViUnundur: ,,Ég held að hvernig sem litiö er á máUö, þá er ljóst, aö flokkarnir fjórir eru sigur- vegarar kosninganna. Viö vitum hvaö gerist, viö vitum aö hér breytist ekki nokkur skapaöur hlutur. Eg hef í þess- ari framsöguræðu mrnni lýst þeim for- sendum sem viö leggjum til grand- vallar. Ef hér eiga aö verða breytmg- ar, þá veröa þessi sjónarmið aö ná fram. Meö ykkar hjálp verður þaö hægt.” -PÁ <C VUmundur Gylfason: „Málefnaágrem- ingur er enginn mUli flokkanna, heldur sitja þingmannsefnin og mana hvert annað.” landsmenn. En konur era helmingur þjóöarUmar. ÖU þjóðmál era því kvennamál og varöa konur. Kvennalistinn viU draga úr miöstýr- ingu í samfélaginu sem leiöir tU þess aö flestir verða áhrifalausir um skipan samfélagsins. Markmiöiö eru smáar og sjálfstæðar einingar þar sem hver og einn hefur tækifæri tU aö hafa bein áhrif á gang mála í nánasta umhverfi sínu. „Viö kvennalistakonur eram ekki af Pallas Aþenu-gerðinni,” sagöiGuörún, „og stökkvum því ekki alvitrar og al- vopnaöar fram á vettvangmn meö töfralausnir í vasanum. Þó er þaö svo aö þjóðfélagið er í raun aöems stækkuö mynd af heimUinu. Þaö er rekiö af sömu þörf og á svipaöan hátt og heUnUiö.” Þar sem konum hefur verið treyst til aö reka heimilin ætti þeim því aö vera treystandi til aö reka þjóöfé-^ lagiö. Kvennalistinn viU því starfa eins og hin hagsýna húsmóðir sem eyðir ekki meiru en hún aflar og Ufir á eigrn framleiöslu eftir fremsta megni. ,,Á þessari einföldu en sjálfsögðu stað- reynd byggjum viö stefnu okkar í efna- hagsmálum,” sagðiGuðrún. Konum ber skylda til aö spoma viö því geigvænlega vígbúnaöarkapp- hlaupi sem nú ógnar öUu lífi. Kvenna- listinn viU því berjast fyrir afnámi allra hemaöarbandalaga, aö kjam- orkuvopn verði aldrei leyfö á Islandi, að íslensk efnahagslögsaga verði friöuð fyrir kjarnorkuvopnum og um- ferö kjarnorkuknúinna farartækja. KvennaUstmn vUl draga úr umsvifum erlends hers í landinu og minnka áhrif hans á íslenskt efnahagsUf. „Við viljum aö rödd Islands hljómi í þágu friðar,” sagöi Guörún i lok ræöu srnnar. ÓEF Jön Baldvin Hannibalsson: „Sérstaða Alþýðuflokksins í þessum kosningum að hann ber ekki ábyrgð á óförum þjóð- félagsins.” Guðrún Agnarsdóttir: Skylda að sporna við víg- búnaðarkapphlaupinu Svavar Gestsson: Segjum leiftursóknar öf lum stríð á hendur Svavar Gestsson lagði í upphafi máls sms áherslu á, aö rödd Islands á alþjóðavettvangi stuöU að friöi. „Und- ir þaö tekur Alþýöubandalagiö og hef- ur eitt íslenskra stjómmálaflokka beitt sér fyrir friöarstefnu í utanríkismál- um. Þaö er hins vegar útilokaö að ís- lensk rödd hljómi til friöar á alþjóða- vettvangi ööruvísi en aö viö rekum bandaríska herinn úr landinu. Þaö er ernnig ljóst aö það er útilokað aö berj- ast fyrir friöi með raunhæfum hætti ööruvísi en aö taka afstööu í her- stöövarmáhnu. Sá sem ekki gerir þaö er aö dæma sig úr leik í utanríkispóli- tískriumræðu.” Svavar sagöi aö Alþýöubandalagið vildi reka þjóöarbúiö eins og hin hag- sýna húsmóðir og spuröi meö hvaöa hætti hún myndi umgangast heildsala semkæmi innáheUnilisitt. Hannsvar- aöi því á þá leið, að tæpast fengi hann sama viðurgjöming og börnin. „Lyft- um viö hagsmunum heildsalans eöa barnsms? Sá sem ekki tekur afstöðu í þessari deilu, tekur ekki afstööu í ís- lenskum stjórnmálum,” sagði Svavar. Þessu næst rakti Svavar tiUögu Alþýöubandalagsins, samstarfsgrand- völlur — verjum Island gegn atvinnu- leysi. Sagði hann baráttuna gegn at- vinnuleysinu eitt helsta mál kosning- anna. „Viö bendum á leiöir í því efni, með hvaöa hætti unnt er aö tryggja at- vinnu í landmu. Við segjum stríö á hendur þeim leiftursóknarkenningum sem vilja ráðast gegn verðbólgunni meö því aö höggva á tengsl verölags og launa. Væri þeim fylgt, yröi lífskjörum alþýöunnar stefnt niöur í kreppuna, inn í vítahring sjálfheldunnar og myrk- ursins, þangað ætlum við ekki aö fara.” Svavar lagöi áherslu á, að tU þess aö taka afstööu í þessu máli yröu menn aö hafa pólitískan þrótt og sá sem geröi þaö ekki væri aö setja sig til hliðar í kosningabaráttunni. Einnig kvaö hann nauðsynlegt aö til aö auka félagslegan jöfnuö yröu menn aö benda á hvernig ná ætti fjármunum til þeirra hluta. „Viö leggjum á þaö áherslu aö þeir fjármunir verði sóttir til milliliöanna. Við heitum á alla landsmenn til stuðnings í baráttu til aö Svavar Gestsson: „Útilokað að íslensk rödd hljómi til friöar á alþjóðavett- vangi ööru vísi en aö viö rekum banda- riska herinn úr landinu.” tryggja m.a. hagkvæmari innflutn- ingsverslun.” Svavar sagöi aö nauðsynlegar efna- hags- og atvinnumálaráðstafanir yrðu aö byggjast á skynsamlegri stefnu fé- lagslegrar auðlindanýtingar. Hann nefndi einnig áhersluþætti Alþýðu- bandalagsins, svo sem endurskipu- lagningu stjórnkerfisins sem stuðlaö gæti aö stórfelldum sparnaði hjá rík- inu. „Viðsegjum: þaðer útilokaöaöná árangri í baráttunni gegn veröbólg-. unni nema allir séu með. Á því byggist uppgjörsstefnaAlþýöubandalagsins.” I kosningabaráttunni kvaö Svavar annars vegar tekist á um sundurliöað- ar tillögur flokksins í öllum veiga- mestu málum og hins vegar leiftur- sóknarstefnu Sjálfstæöisflokksins, sem hann reyndi aö fela nú. „Hann vill fela sitt rétta eðli en undir sauðargænmni grillir hvarvetna í úlfshárin. Rakti Svavar mörg dæmi staðhæfingu þess- ari til stuönings. „Enginn í komandi þingflokki Sjálfstæöisflokksins mun hafa kjark, þrótt eöa þor til að snúast gegn leiftursóknaröflunum eftir að Gunnar Thoroddsen er genginn þar út af vettvangi.” -PÁ Jón Baldvin Hannibalsson: Þjóðin er sokkin í erlendar skuldir Jón Baldvin Hannibalsson var síö- astur framsögumanna. Hann hóf mál sitt á því aö segja aö nú væri gengið til kosninga í suðuramerískri veröbólgu og rifjaöi í því samhengi upp þá sögu frá Ríó de Janeiro að kjósendur þar hefðu eitt sinn fyrir nokkram árum gripið til þess í magnlausri bræöi sinni að kjósa vinsælasta flóöhest dýra- garðsins á þing. „Nelló er númer eitt, sögöu þeir. Ef marka má skoðana- kannanir ætla ótrúlega margir kjós- endur að fara aö dæmi þeirra í Ríó og kjósa Nelló,” sagði Jón Baldvin og viö gall mikill hlátur. „Sérstaöa Alþýðuflokksins í þessum kosningum aö hann ber ekki ábyrgö á óföram þjóöfélagsins undir stjóm þessara manna. Sérstaða hans er sú í þessum kosningum aö hann hefur lagt fram á Alþingi, Uð fyrir Uö, tiUögur um aöra stefnu í efnahagsmálum, atvinnu- málum, stjórnkerfismálum. Við höfum flutt tiUögur um afléttingu á fjárpynd SlS-kerfisins, um aö koma vitinu fyrir Steingrím Hermannsson, svo hann hætti að kaupa togara. Við viljum aö hætt veröi að ausa fé í gjörgæslufyrir- tæki, Framkvæmdastofnun veröi lögö niður og stjómmálamenn veröi reknir út úr sjóðakerfinu. Jón Baldvin tíund- aði einnig heUdarlöggjöf í húsnæðis- málum, sem hann sagði aö hefðitryggt Byggingasjóði ríkisins örugga tekju- stofna, húsbyggjendum 45% lánshlut- faU í stað 12% nú, aö greiöslubyröi færi ekki yfir 20% af launakostnaði. „Heföi leið Alþýöuflokksins veriö farin væri verðbólgan minni, þjóöar- framleiðsla meiri og hagur þjóöarinn- ar betri.” Þaö ófremdarástand er nú ríkti kvaö Jón Baldvin hafa skapast vegna þess aö kjósendur brugðust 1979, þegar Alþýöuflokkurinn sagöi aö aUt væri að fara noröur og niöur. Hann tók hvern flokkinn fyrir af öðr- um og ásakaði forystumenn þeirra um að hafa algerlega gengiö á bak oröa sinna og skilað af sér 100% verðbólgu. „Þetta er dauöadómur yfir íslensku at- vinnulífi, afkomu íslenskra heimila. Erlendur iðnaöur er hér inni á gafU, þjóöin er sokkin í erlendar skuldir og lífskjör næstu kynslóðar eru veösett er- lendum lánardrottnum. Ég lái þeim það ekki, félaga og kommissar Svavari Gestssyni og Guðmundi jaka Dags- brúnarformanni þó þeir séu svoUtiö beygðir og þori ekki aö mæta einvígis- áskorun um að koma tU fundar og verja geröir sínar.” Jón Baldvin varpaöi þeirri spurn- ingu fram hvort VUmundur Gylfason heföi farið með tómt fleipur síðastliðin átta ár, er hann hefði hamrað á því aö Alþýðuflokkurinn væri ekki hluti af samtryggingarkerfi flokkanna eöa varðhundur þröngra sérhagsmuna. „Þetta sagði hann þá, var hann aö ljúga aö ykkur þá eöa núna, er hann syngur sama sönginn um Bandalag jafnaðarmanna?” Lausnir Vilmundar kallaöi Jón Baldvin platlausnir. I lok ræðu sinnar sagði Jón Baldvin aö nýjar leiðir í islenskum stjómmál- um veröi ekki famar nema Alþýðu- flokkurinn haldi sínum hlut. -PÁ

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.