Dagblaðið Vísir - DV - 03.04.1984, Blaðsíða 12

12
DV. ÞRIÐJUDAGUR 3. APRtL 1984.
Frjálst, óháö dagblað
Utgáfufclag: FRJÁLS FjÖLMIÐLUN HF.
Stiórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóriogútgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMULA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍOUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-ogplötugerð: HILMIR HF„ SÍDUMÚLA 12. Prentun:
Árvakur hf„ Skeifunni 19.
Áskriftarverðá mánuði 250 kr. Verð í lausasölu 22 kr.
Helgarblað25kr.
Blaðafulltrúar sérhagsmuna
Þeir, sem hafa farið í fjölmiðla með gagnrýni á kerfi
hins hefðbundna landbúnaðar kúa og kinda, eiga það
sameiginlegt að hafa engra hagsmuna að gæta. Sem
óháðir þátttakendur í opinberri umræðu telja þeir sig
vera að verja almannahagsmuni fyrir sérhagsmunum.
Hinir, sem verja kerfið, eiga það svo aftur á móti sam-
eiginlegt að vera launaðir starfsmenn þess og raunar
stjómendur þess. Þeir eru að verja atvinnu sína hjá
stofnunum kerfisins og þau völd, sem þær hafa yfir land-
búnaði og raunar þjóðfélaginu í heild.
Þetta eru formenn og framkvæmdastjórar og blaðafull-
trúar þriggja stofnana, Framleiðsluráðs landbúnaðarins,
Búnaðarfélags Islands og Stéttarsambands bænda. Þar
með eru taldir núverandi og fyrrverandi ritstjórar Freys,
þegar þeir fara í aðra fjölmiðla.
Freyr er gefinn út sameiginlega af Stéttarsambandi
bænda og Búnaðarfélagi íslands. Með Framleiðsluráði
landbúnaðarins hafa þessar stofnanir sameiginlegan
blaðafulltrúa, er kemst þó ekki einn yfir að verja hinn
þríhöfða þurs, sem rekinn er fyrir almannafé.
Til aðstoðar Agnari Guðnasyni blaðafulltrúa koma Há-
kon Sigurgrímsson, framkvæmdastjóri Stéttarsambands
bænda, Ingi Tryggvason, formaður Stéttarsambands
bænda, Jónas Jónsson, forstjóri Búnaðarfélags Islands,
og Gunnar Guðbjartsson, framkvæmdastjóri Fram-
leiðsluráðs landbúnaðarins.
Ef mikið liggur við eins og nú, þegar verja þarf fyrir-
hugaða eggjaeinokun, eru sóttir til viðbótar fyrrverandi
og núverandi ritstjórar Freys, þeir Gísli Kristjánsson og
Matthías Eggertsson. Einstaka sinnum koma svo í ljós
aðrir starfsmenn hins þríhöfða þurs.
Það, sem allir þessir menn skrifa í fjölmiðla, eru ekki
kjallaragreinar í venjulegum skilningi þess orðs. Þær eru
ekki framlag óháðs borgara til opinnar umræðu í landinu.
Þær eru skrif eins konar blaðafulltrúa til stuðnings sér-
hagsmunum vinnuveitanda hans.
Afleiðingin verður eins konar eintal hinna, sem skrifa
út frá almannahagsmunum. Þeir hlaða upp ótal rök-
semdum, sem blaðafulltrúar sérhagsmunanna geta með
engu móti svarað. Níu af hverjum tíu efnisatriðum gagn-
rýninnar er hreinlega aldrei svarað efnislega.
I staðinn finna blaðafulltrúarnir sér önnur vopn.
Algengast er, að þeir grípi til sálfræðinnar og úrskurði, að
hatur á landbúnaði sé að baki gagnrýni mánna á kerfi
hins hefðbundna landbúnaðar kúa og kinda. Hatursmenn-
irnir eru sagðir ala á úlfúð og illgimi.
Einstaka sinnum færist meira útflúr í þessa sál-
greiningu. Þá skýtur upp kenningum um, að hatur á land-
búnaði sé ýmist ættgengt og þá frá Grenjaðarstað eða
héraðsbundið og þá frá Austur-Húnavatnssýslu. Hjáfræði
af þessu tagi hafa f ærzt í aukana upp á síðkastið.
Ennfremur er einokunarhneigð kerfis hins hefðbundna
landbúnaðar kúa og kinda varin með því að halda fram,
að einokun ríki hjá DV, sem birtir flestar kjallara-
greinamar. Það er eins og þeim finnist DV vera eitt í
heiminum, en ekki eitt af fimm dagblöðum og sjö fjöl-
miðlumalls.
Þegar þeir sjömenningar hafa lokið sálgreiningunni,
ættfræðinni, landafræðinni og fjölmiðlafræðinni, er yfir-
leitt rokinn úr þeim allur vindur. Sem blaðafulltrúar sér-
hagsmuna hafa þeir nefnilega fátt til vama, ef ræða á
efnislega um kerfi hins hefðbundna landbúnaðar.
Sá þríhöfða þurs er óver jandi.
Jónas Kristjánsson.
VOPNIN
KVÖDD
Vorvindar blésu hlýir og mildir á
Suöurlandi þegar líöa tók á laugar-
daginn, en við dagsglæmu var veöur
stillt í Reykjavík, eöa í
Vesturbænum. Helst svo gjarnan
fram aö fótaferöartíma er hann
gengur í slippkulda, eins og þaö
heitir í Vesturhöfninni, þar sem út-
gerðin viröist nú með kvótakerfinu,
endanlega farin aö heyra fremur
undir skáldskap en fiskveiöar, ef frá
eru taldir örfáir togarar og bátar.
Ognvekjandi er þaö satt aö segja aö
Bæjarútgerðin skuli nú t.d. vera búin
að leggja skuttogara. Ekki vegna
þess þó, að ekki hefur veriö staöið í
skilum, heldur vegna þess aö á
Samlagssvæði númer eitt mega tog-
arar ekki veiöa þorsk. Og því kýs
Búr aö leggja hluta af sínum skipum,
því þótt útgerö sé víða brösótt, og
gangi misjafnlega, þá verða
fiskiskip þó ekki gerö út á fegurö
himinsins einvöröungu. Þau veröa
aö draga afla aö landi, færa björg og
atvinnu, annars eru þau ekki til
neins. Og svo lítill þorskafli er
ætlaður Bæjarútgerðinni, að flestir
vertiöarbátar eru þegar búnir aö ná
því marki (470 tonn) — og er þó
páskahrotansjálf eftir.
Engin kreppumerki eru heldur
eins ömurleg og togari, sem búið er
að leggja. Jafnvel fjárlögin og al-
þingi mega teljast upplífgandi,
samanborið viö þann voöa.
Hin evangeliska sovéska
kirkja vill frið
Meöal mála, sem til umræðu voru
um helgina, var útskúfun þjóö-
kirkjunnar á félögum úr Varðbergi,
sem þrátt fyrir yfirklór stafar
einvöröungu af því, að Varöbergs-
menn berjast víst ekki fyrir sams-
konar friöi og Sovétríkin,miðnefndin
og þjóökirkjan. Sumsé þeim friði er
hentar Rússum.
I raun og veru er þetta merkilegt
mál, því ekki er nú vitað um neinar
aðrar kirkjudeildir, sem taka hug-
myndir hins heiöna einveldis Sovét-
ríkjanna og g jöra að sínum.
Aö vísu mun íslenska kirkjan
einkum vera sammála Sovétríkjun-
um í meðferö kjamorkuvopna, frem-
ur en í öörum trúariðkunum. En ekki
mun þaö nú ganga til lengdar, ef
kirkjan telur samstarf við
kommúnista vera þýöingarmeira, en
við sinn eigin söf nuö.
Trúarofstæki ber vissulega aö
foröast. Heimurinn væri þrátt fyrir
allt betri, ef allir gætu talast viö, og
helst lagt frá sér vopnin, eins og Jón
Vídalín, biskup, sem ungur lagöi frá
sér hergögn og hermennsku, til þess
JÓNAS
GUÐMUNDSSON
RITHÖFUNDUR
aö vinna aö þvi ríki, er nær stendur
fegurö heimsins, en miðnefndin
gjörir.
Sú viöbára, að kristnir menn, eöa
Varðbergsmenn hafi komið of seint
inn I myndina, eftir skirn og
fermingu þó, til þess aö mega hafa
skoðanir á kirkjuþingi um frið, hún
verður ekki tekin til greina, og þótt
boöin sé „aukaaöild” aö friöi
kirkjunnar og kommúnista, breytir
þaö ekki neinu, því Varðbergsmenn
skýra frá því opinberlega að í þeirri
„aðild er ekkert fólgið. Félagið
mátti ekki hafa nokkur áhrif á verk-
efni friöarmótsins, ekki hafa áhrif á
hvaða fræðilegu fyrirlestrar yröu
fluttir, né nokkuð annað í undir-
búningi” (leturbr. Varöbergs).
Þaö er auövitað skiljanlegt aö
miðnefndin vilji ekki hafa
Varöbergsmenn meö, þegar semja
skal hentug, opinber „friöarávörp”
meö þjóökirkju Islendinga. Hitt er
öröugra aö skilja, þegar stofnun,
sem vinnur fyrir eilífðina, eins og
kirkjan gjörir, skuli bera viö tíma-
skorti.
Róttækir vinstrimenn og Samtök
hemámsandstæðinga eru sjálfsagt
góð og vel meinandi félög. En þótt
þessi félög standi nú nær æðstu
stjórn kirkjunnar en ómerkilegri
félög, sem aðeins hafa þjóöina meö
sér, þá ber kirkjunni samt aö gæta
stillingar. Og ef til vill ætti hún t.d.
aö taka pólsku kirkjuna meira sér til
fyrirmyndar en réttan frið. Það er
út af fyrir sig gott aö kirkjan og
Sovétríkin eru sammála um þaö
hvar friður eigi aö vera; hafi sömu
eldflaugastefnu, ef svo má orða þaö.
En ef hinir rauðu kardínálar íslensku
kirkjunnar eiga áfram aö ráöa
ferðinni, meö sama hætti og nú er
gjört er hætt viö að sá byr sem nú er í
seglum, breytist í storm.
Af flugi
Flest opinber tiðindi, er okkur ber-
ast nú um stundir eru ótíðindi.
Peningaleysi viröist alstaöar blasa
viö, ef undanskiliö er aö Landsvirkj-
un gat nú afskrifað um 500 milljónir
króna, sem er gott fyrir landiö og
Reykjavíkurborg, sem eiga þessa
virk jun svo aö seg ja til helminga, því
maður óttaðist aö ríkið myndi steypa
þessu orkubúi okkar endanlega í
skuldafen landsins. Viö framsóknar-
menn gerum okkur fyllilega grein
fyrir því að það er ekki auðvelt aö
stjórna Islandi fyrir eigið fé lands-
manna, eða án þess að bæta lífs-
kjörin meö aöstoð erlendra lána, er
veitir meira svigrúm til niöur-
greiöslna og útflutningsbóta.
Ekki ætlum viö okkur það hér, að
fara aö amast viö öllum tillögum er
fram hafa komið um niöurskurð i
ýmsum málaflokkum. En hinu er
ekki að leyna, aö manni finnst þaö
skjóta skökku viö, þegar valdhafar
segja þaö opinberlega, að þeir vilji
ekki axla þá ábyrgð, er því fylgir,
eöa kann að fylgja, aö fara ekki aö
ráöum fiskifræðinga í einu og öllu
varöandi þorsk. Um lífiö í sjónum er
aö tefla. Það kemur manni því
spanskt fyrir sjónir, er maður les
þaö, að ætlunin sé aö fresta þyrlu-
kaupum Landhelgisgæslunnar,
kaupum á þyriu í staö þeirrar er
fórst á Jökulfjörðum í vetur. Aö
íslenskir ráöherrar vilji axla þá á-
byrgö frekar, aö ekki sé unnt að
koma nauðstöddum til hjálpar, sjó-
mönnum og öörum. Það kallar
maður mikinn kjark.
Flug, ækki síst björgunarflug á
þyrlum, er flókin og erfið grein á
Islandi, þar sem allra veöra er von.
Landiö fjöllótt, og staðbundna
þekkingu má oftar en hitt, leggja að
jöfnu við sjálfa fluglistina.
Þeim mun lengur, sem þaö verður
dregiö, aö Landhelgisgæslan fái
stóra þyrlu til björgunarflugs, glat-
ast nefnilega meira af þeirri reynslu,
sem þegar er þar fyrir hendi, og þaö
ermikillskaði.
Viö getum hugleitt þaö, hversu
mikla áhættu ráöamenn eigi að taka,
er þeir takmarka sókn í fiskistofna,
en helst vildi maöur ekki þurfa aö
horfa til alþingis, ef þaö hindrar
þyrlukaupin og illa fer. Þeir alþingis-
menn sem þaö gjöra, þeir hafa ekki
horft í vonaraugu.
Jónas Guðmundsson,
rithöfundur.