Dagblaðið Vísir - DV - 23.05.1984, Blaðsíða 8

s'
DV.'MIÐVIKUDAGURÍ3: MM19847
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Atlantshafið
breikkar um
1,5 cm á árí
Gervihnattamælingar styðia landrekskenninguna
Geimvísindamenn í Bandaríkjun-
um telja sig hafa staöfest landreks-
kenninguna og að lönd jaröar séu á
stöðugri hreyfingu. Þannig iíöi risa-
álfurnar undurhægt um hnöttinn.
David Smith hjá Geimrannsókna-
stofnun Bandarikjanna (NASA),
virtur visindamaður i þessum efn-
um, segir aö Evrópa og Noröur-
Ameríka viröist fjarlægjast hvor
aöra og Atlantshafið breikka. Hawaii
og Suöur-Ameríka viröast nálgast
hvor aöra og Vestur-Kalifornía gæti
einhvern timann í framtíöinni endað
meöal Kyrrahafseyja.
Hundruð milljón ára
hreyfing
I viötali viö fréttamenn Reuters
segir David Smith aö þetta landrek
sé eilíf hreyfing, sem spanni hundruð
milljónir ára og sé ómælanleg öllum
nema þeim sem ráöi yfir háþróaö-
astri tækni.
Landrekskenningin hefur veriö
vísindamönnum umræöuefni í ára-
tugi en þaö er fyrst núna aö einhverj-
ar mælingar eru lagðar fram henni
til stuönings. NASA styöst þar viö
gervihnattatækni.
Mælingamar viröast styöja kenn-
ingar þeirra sem hafa haldiö því
fram að heimsálfurnar séu heljar-
miklir 32 km þykkir kekkir sem fljóti
í bráö jarðskorpunnar. Viröist sú
kenning standast sem byggir á því aö
álfumar, eins og menn þekkja þær í
dag, hafi verið eitt risaland fyrir um
300 milljón árum en molnað niður og
molarnir tekiö aö fjarlægjast hver
annan fyrir um 180 milljón árum.
En samkvæmt því sem þeir segja
núna hjá NASA hafa þessir „molar”
ekki stöövast þar sem þeir eru stadd-
ir á hnettinum núna. Þar sem fólk er
á ferli í dag, er landið undir fótum
þess einnig á feröinni — burtséö frá
snúningi jarðar.
Atlantshafið
breikkar
Samkvæmt mælingum NASA
breikkar Atlantshafiö um 1,5 cm á
ári. Biliö milli Hawaii og Suður-
Ameríku minnkar um 5 cm á ári, en
milli Astralíu og Noröur-Ameríku
breikkar þaö um rúman sentímetra
á ári. Noröur- og Suöur-Kalifomía
mætast á leið hvort í sína átt og
nudda hlutamir 6,5 cm hvor af
öömm í leiðinni ár hvert. Hluti af
Kalifomíu, vestan San Andreas-
sprungunnar, gæti endað sem eyja í
Kyrrahafinu.
Flestir hinna frægu jarðskjálfta-
kippa Kaliforníu eru raktir til
landreksins.
Abendingar um landrekiö höföu
jarðfræðingar áöur fundiö í björgum,
sem jaröskjálftai höföu ýtt niöur í
jöröina en virtust hafa færst veru-
lega til í leguplássi sínu þótt engar
hræringar heföu átt sér staö þar eftir
þaö. Landrekskenningin þótti einnig
studd af því aö heimsálfur, sem
þúsundir km skildu á milli, áttu
sama plöntu- og dýralíf.
Samkvæmt landrekskenningunni fljóta álfurnar í bráö jarðskorpunnar og rekur
undurhægt um hnöttinn. Samkvæmt gervihnattamælingum breikkar því Atiants-
hafiö um 1,5 cm á ári.
Lasergeisla
mælingar
NASA, sem hóf mælingar sínar og
tilraunir í byr jun áttunda áratugar-
ins, notar lasergeislabyssur til aö
senda öflugan geisla frá völdum staö
á jöröu niöri upp í spegla í gervi-
hnetti 6.000 km úti í geimnum. Geisl-
inn endurkastast til sama staðar og
fjarlægöir eru mæidar með því aö
mæla tímann sem geislinn er á leið-
inni.
Ein ályktunin, sem dregin er af
landrekskenningunni, er aö eftir
nokkur hundruð milljón ár komi
heimsálfurnar saman aftur í eitt
allsherjar landflæmi, áöur en þær
hefjirápiö aönýju.
NÝKOMNIR
KVEIMSKÓR
Tegund 1.
Stærðir: 36-42.
Litur: Ijósbrúnn.
Verð kr. 475,-
Tegund2.
Stærðir: 36 -42.
Litur: blór.
Verðkr.420,-
Tegund 3.
Stærðir: 36—42.
Litur: beige.
Verð kr. 475,-
Danskirvagn-
stjórarí verk-
falliílOdaga
Kaupmannahafnarlögreglan segist
hafa handtekiö átján verkamenn sem í
trássi viö lög hafi sett upp hindranir á
jámbrautarstöðvum og bílvegum í
samúðarskyni við tíu daga gamalt
verkfall strætisvagnstjóra.
Verkfallið, sem sprottið er upp úr
innanfélagsdeilum stéttarfélags vagn-
stjóranna, hefur breiöst út og kemur
niöur á mörgum sviöum í samgöngum
Danmerkur. Meira aö segja flug-
ferðum.
Poul Schliiter forsætisráöherra
hefur lýst yfir í útvarpsviðtali aö
stjórnin ætli sér ekki aö grípa inn í
verkfallið.
Tegund 4.
Stærðir: 36-42.
Litur: beige.
Verð kr. 365,-
Tegund 137.
Stærðir: 36-41.
Litur: svartur og hvitur.
Verð kr. 869,-
Tegund 145.
Stærðir: 36-41.
Litur: hvitur.
Verð kr. 869,-
Tegund 133.
Stærðir: 36 - 42.
Litur: hvítur.
Verð kr. 798,-
Tegund 135.
Stærðir: 36 — 42.
Litur: hvitur.
Verð kr. 657,-
Tegund. 134.
Stærðir: 36 — 42.
Litur: hvitur.
Verð kr. 994,-
Póstsendum
Laugavegi 1 — Sími 1-65-84
Morðinginn
orðinn presfur
Maöur, sem afplánaði níu ára
fangelsi fyrir aö hafa drepiö móöur
sína, hefur fengiö leyfi til þess aö
gerast prestur skosku kirkj unnar.
James Nelson (39 ára) segist
hafa fengiö köllun til þess aö boöa
guðsorö og í þriggja stunda yfir-
heyrslu hjá kirkjunnar yfirvaldi í
gær sagöist hann hafa iörast síns
illvirkis og iðrast enn í dag.
Mál hans hefur vakiö miklar
deilur í Skotlandi og safnaðarráðið,
þar sem hann haföi veriö skipaöur
aöstoðárprestur, hefur hafnað
honum.
Umskurður sner
ist í stórslys
Hæstiréttur í London dæmdi
múhameðskum dreng 10.000 sterlings-
punda skaðabætur fyrir þaö að
munaðarspjótiö haföi verið skoriö af
honum í aðgerð sem fór úrhendis
þegar átti aö umskera hann.
Drengurinn er aöeins fimm ára.
Aögerðin hafði verið viö sérstaka
hátíðarathöfn, sem breyttist í mikiö
blóðbaö og óhljóö viöstaddra, þegar
hnífur læknisins varö óheppilega aö-
gangsfrekur.
En mjög fljótt var brugðið viö og
limurinn saumaður aftur á drenginn á
næstu slysavarðstofu. Fékk rétturinn
aö vita sérfróöra álit um aö drengurinn
mundi halda aliri hæfni til ástarleikja
þegar hann fengi aldur og þroska til.
Við hinu þótti samt hætt, aö þessi
reynsla gæti orkað á hann sálarlega og
fyrir þaö dæmdust honum bæturnar en
foreldrum hans voru dæmd 7 þúsund
sterlingspund í bætur fyrir taugaáfall-
iö.