Dagblaðið Vísir - DV - 03.11.1984, Blaðsíða 8
8
DV. LAUGARDAGUR 3. NOVEMBER1984.
Frjá!st,óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Sfiórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 686611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI
27022.
Afgreiðsla,áskriftir,smáauglýsingar,skrifstofa: ÞVERHOLTI ll.SÍMI 27022.
Símí ritstjórnar: 686611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12.
Prentun: Árvakur hf„ Skeifunni 19.
Áskriftarverð á mánuði 275 kr. Verð í lausasölu 25 kr. Helgarblað 28 kr.
Steingrímur baöst afsökunar...
Þaö fréttist úr stjórnarherbúöunum, aö Steingrímur
Hermannsson hafi beöiö Þorstein Pálsson afsökunar á
leiðaraskrifum NT eða Tímans, málgagns Framsóknar,
og sagt, aö árásum á Sjálfstæðisflokkinn þar mundi linna.
Síðan er vika, og ekki linnir.
Hér skal aðeins gripiö niður í suma í þessari röð leiö-
ara NT. Blaðið sagði 26. október í forystugrein, að spár
um framtíðina séu dökkar. Síðan sagði: „Eins og rakið
hefur verið í leiðurum NT tvo undanfarna daga, eru
ástæður þessarar þróunar sáraeinfaldar: Jarðsambands-
leysi f jármálaráðherra Sjálfstæðisflokksins og svo seinna
verðbólgufrumhlaup borgarstjóra sjálfstæðismanna í
Reykjavík. . . Hinar raunverulegu rætur þessarar þró-
unar liggja þó dýpra. Það er staðreynd, aö allar götur frá
því að Þorsteinn Pálsson varð formaður Sjálfstæðis-
flokksins, hefur vegur og gangur þessarar ríkisstjórnar
veriðániðurleið.”
Leiðaranum lýkur þannig: ,,Já, frelsishjal Eimreiðar-
hópsins, stuttbuxnadeildar íhaldsins, hefur verið þessari
þjóö ansi dýrt.”
Morgunblaðið svarar þessu í Staksteinum daginn eftir
og segir: „Er ekki nokkur vafi á því, að þessi skrif hljóta
að ýta undir skoðanir manna um það, að markmiðið, sem
Einar Karl Haraldsson lýsti í hvíslingum við
kommúnistaflokkinn í Svíþjóð, að stjórnin fari frá með
hraði, sé í nánd. . . ”
Tíminn vegur enn að sjálfstæðismönnum í þessari viku
og segir í leiðara á miðvikudag, að vegur Sjálfstæðis-
flokksins minnki, fylgið hafi hrunið af honum, og sjálf-
stæðismenn séu því greinilega mjög hlynntir áframhald-
andi stjórnarsamstarfi. Framsóknarmenn standi hins
vegar sterkt, „sem margir þeirra vilja nú notfæra sér,
því ánægjan með samstarfið við íhaldið er alls ekki
almenn á þeim bæ,” segir í þessum leiðara NT. Tvær
leiðir komi til greina. Hin fyrri sé að slíta og efna til kosn-
inga. Seinni leiðin sé að notfæra sér þessa sterku stöðu til
að koma í gegn ýmsum baráttumálum flokksins og hægja
á aðgerðum frjálshyggjumanna í Sjálfstæðisflokknum.
Þá er kvartað undan gagnrýni tveggja varaþingmanna
Sjálfstæðisflokksins á Framsóknarflokkinn og sagt, að
meðan „slíkar öfgaskoðanir” séu við lýði sé fyrri leiðin,
að slíta samstarfinu, raunhæf.
Morgunblaðið svarar þessu í leiðara í fyrradag og
segir, að helzt verði ráðið, „að í Framsóknarflokknum
megi þeir aðilar sín nokkurs”, sem kjósi að velja sér nýtt
föruneyti „á þeirri framsóknarforsendu, að landinu verði
ekki stjórnað án framsóknarráðherra, hvaö sem tautar
og raular,” segir Morgunblaðiö.
Undarlegasta forsendan í þessum skrifum er sú, sem
Tíminn gefur sér, að Framsóknarflokkurinn standi
sterkt. Niðurstöður allra skoðanakannana eru, að fylgi
Framsóknarflokksins sé langt undir því, sem hann fékk í
kosningunum í fyrra. Þetta hefur hvolfzt í höfðum Tíma-
manna. Allt annað sem segir í leiðurum NT er-dregið af
þessari röngu forsendu. Hinu gætu málgögn stjórnarinn-
ar velt fyrir sér, að stjórnarstefnan er hrunin með kjara-
samningunum og verðbólgunni, sem fylgir. Hafinn er
„undirgangur í hluta Framsóknarflokksins”. Þótt ekki
þurfi að taka þann undirgang alvarlega sem slíkan, blasir
sú spurning við, hvort þetta sé upphafið að endi þessarar
ríkisstjórnar. Ekki er unnt að hjara áfram við núverandi
stöðu, heldur þarf afgerandi aðgerðir eigi stjórnin að
endurvinna traust almennings. Haukur Helgason.
DV
Prófraun
þjódarsálarinnar
— Eg hamstra ekki. Mér finnst
beinlínis ógeöslegt að horfa upp á
fólk, hlaupandi milii sjoppanna, eins
og hysterískar hænur, betlandi
tóbak. Eg skal segja þér þaö aö ég
horföi á hann Sigurö hér hinumegin,
alveg aö rifna úr monti, af því hann
komst yfir tvo pakka af Kent
Lights. Þetta er maður sem reykir
rúmlega tvo pakka af Camel á dag!
Eg neita aö láta hafa mig út í svona
nokkuð, þaö er fyrir neðan mína
viröingu!
Þessi viömælandi minn er maöur
viö þaö aö komast á miðjan aldur,
ævinlega vel til hafður, og meö netta
litla ístru, einmitt af þeirri vídd sem
hæfir ungum kaupsýslumanni á upp-
leiö, ungum kaupsýslumanni sem
hefur náö sér í nokkur umboö, tvö
Úr ritvélinni
Ólafur B. Guðnason
hugsanlegar nikótínuppsprettur. —
Þaö er til tóbak á Hellu, hvíslaöi ein-
hver einn daginn, og vonarglampa
brá fyrir í augum tekinna reykinga-
manna. Daginn eftir voru tóbaks-
landamærin komin austur í Vík og
norður yfir Holtavöröuheiði. Og þá
fóru menn allt í einu aö tala um
hugsanlegan bensínskort og þá
örvæntu margir reykingamenn, fóru
heim og grétu undir sæng.
En þegar erfiöleikar dynja yfir
skiptist mannfólkiö í tvo flokka. Ann-
ar flokkurinn lætur erfiöleikana
buga sig. Hinn flokkurinn ber höfuöiö
hátt og leitar úrræöa. Þeir sem til-
heyrðu fyrri flokknum sýndu einnig í
flestum tilfellum ógeðfelld skapgerö-
areinkenni. Þeir mættu í kaffi, meö
aðeins eina sígarettu, til þess aö
þeirra „góö”, og ætlar aö komast
yfir fleiri. Þegar umboöunum hefur
fjölgað nokkuö og ístran víkkaö fer
hann að trimma eitthvaö, en það
veröur trimm við hæfi, hann mun
hlaupa í glansandi jogginggalla, og
fara tvisvar á ári til Skotlands, og
spila golfíSt. Andrew’s.
Þessi ágæti kunningí minn lét þessi
orö falla í upphafi annarrar viku
verkfalls. Þegar ég hitti hann aftur
þrem dögum áöur en verkfallinu
lauk japlaði hann á munntóbaki og
mátti varla vera aö því aö rabba viö
mig því allur hans tími fór í þaö aö
finna hentuga felustaði þar sem hann
gat spýtt. Hann haföi grennst óskap-
lega, aumingja maðurinn.
Menn hafa mikið talaö um þaö
hversu mikiö áfall þetta verkfall hafi
verið fyrir þjóöarbúiö, hversu mikl-
um tekjum verkfallsmenn og aörir
hafi tapað vegna þess og þar fram
eftir götunum. Mér skilst á tölfróö-
um mönnum að verkfallsmenn muni
ekki ná aö vinna upp tekjutapið fyrr
en einhvem tímann á næstu öld og þá
aðeins ef þeir vinna bullandi nætur-
vinnu. Eflaust er þetta allt saman
rétt og satt. En ég held aö þeir sem
svona tala hafi ekki gert sér grein
fyrir hinum raunverulega ávinningi
þjóðarinnar allrar af þessu verkfalli.
Staðreyndin er sú aö verkfalliö var
prófraun fyrir þjóðarsálina. Ég held
að hinum tölfróöu væri nær aö beita
reikningskúnstum sínum til þess aö
komast að því hvaða einkunn þjóöar-
sálin fékk í þessu mikla prófi. Um-
deilanlegar prósentutölur um hagn-
aö og tap, verðbólgu, gengisfellingu
og þess háttar koma engum aö gagni
nema hagfræöingum, sem nota þær
til þess aö blekkja stjórnmálamenn,
sem reyna síðan aö nota þær til þess
aö blekkja almenning sem hlustar
ekki á þá en býr sér til sínar eigin
blekkingar.
I verkfallinu reyndi á þolrifin í
Islendingum, og ég verö að segja
eins og er aö þó margir hafi reynst
hafa ákaflega brothætt þolrif kom
líka í Ijós aö þau vora furöu veiga-
mikil í öörum.
Þaö kom í ljós aö Islendingar þoldu
sambandsleysi viö umheiminn, (og
sambandsleysi viö aöra íslendinga)
furöu vel. Enginn heyrðist kvarta
yfir dagblaðaleysi, (sem er aö vísu
slæmt fyrir blaöamenn). Nokkrir
kvörtuöu undan sjónvarpsleysi, ívið
fleiri undan útvarpsleysi. En
almennt virtust landsmenn taka fjöl-
miðlaleysinu mjög vel.
Þá var ekki aö sjá aö bömin sökn-
uöu skólans. Nú hafa heyrst raddir
um aö gera þurfi ráðstafanir til þess
aö bæta börnunum upp kennslumiss-
inn. Eg ætla ekki aö blanda mér í þá
umræðu, en vil þó benda á aö enn
hafa bömin ekki verið spurö hvort
þau vilji fá „skaðann” bættan.
En mest reyndi á reykingamenn.
Daglega heyröust menn ræða um
veröa ekki þvingaðir til höföings-
skapar. Þeir fóru aö reykja sígarett-
ur í skúmaskotum og kúptu lófann
yfir glóðina til þess aö fela fjársjóö-
inn.
Aftur á móti fundust þeir einstak-
lingar, furöu margir reyndar, sem
sýndu viljaþrek og höfðingslund í
erfiöleikunum. Til voru þeir sem
drógu upp sígarettupakka og vindla
og buöu aöframkomnum meðbræðrum
sínum, eins og ekkert væri sjálfsagö-
ara. Slíkt fólk á frátekið pláss í para-
dís, (ef paradís er til) þegar dóms-
dagur rennur upp (ef dómsdagur
rennurupp).
Nokkrir reykingamenn létu bugast
og hættu aö reykja þegar á verkfall-
inu stóö. Viö hinir áfellumst þá aö
sjálfsögöu ekki en undrumst ístöðu-
leysi þeirra og ósjálfstæöi. Þaö er
okkur óskiljanlegt aö nokkur maöur
láti aðra ákveöa fyrir sig hvenær
hann hættir að reykja. Mér er reynd-
ar óskiljanlegt hvers vegna fólk yfir-
leitt hættir aö reykja, eins og þaö er
gott. En ég veit að jafnvel meöal
reykingamanna er ég þar í minni-
hlutahópi, slíkur er máttur áróðurs-
vélar bindindismanna.
En reynsla okkar tóbaksnautnar-
manna í verkfallinu var einstök.
Sjaldan hefur mannskepnan verið
prófuö svo harkalega og þó sumir
hafi fallið á prófinu, getum við glatt
hjörtu okkar með því aö benda á þá
sem stóöust meö glans. Félagsvit-
undin efldist við þessi átök.