Dagblaðið Vísir - DV - 02.08.1985, Blaðsíða 18

18
DV. FÖSTUDAGUR 2. AGUST1985.
—viðtal við Einar
Benediktsson, sendiherra
íLundúnum,
um landkynningu,
morðhótun, Cabo Verde,
lögregluvernd o. fl.
Einar Benediktsson sendiherra veit
allt um hvaö er aö vera islendingur í
útlöndum. Alveg frá þvx Í950, er hann
hélt til náms í Bandaríkjunum, hefur
hann að mestu haft aösetur erlendis.
Arin 1960—'64 og ;68—70^ eru þar
aðeins undanskilin er hann* vann hjá
ráðuneyti efnahagsmála og seinna í
viðskiptamálaráðuneytinu. En svo réð
hann sig til starfa hjá utanríkis-
þjónustunni og hélt út áriö 1964 og þar
hefur hann veriö að mestu leyti síöan.
Einar er nú sendiherra Islendinga í
Englandi og þaö var á skrifstofu hans í
Lundúnum sem þetta viötal fór fram.
Undirritaöur haföi lengi velt því
fyrir sér aö taka viðtal viö Einar Bene-
diktsson en þaö sem geröi útslagiö
voru fréttir sem bárust til Lundúna af
ræöu sem Einar hélt á aðalfundi vinnu-
veitendasambandsins í aprílmánuöi sl.
1 þessari ræöu, sem vakti mikla
athygli, kom Einar inn á margar
athyglisveröar hugmyndir og eru
meðal þeirra hugmynd um sendiráö í
Japan og svokallað Iceland House í
Lundúnum.
Því var það aö undirritaöur smellti
sér inn í bókabúö og festi kaup á 160
síöna skrifblokk og penna. Síöan var
haldiö aö 1 Eaton Terrace þar sem
sendiherrann beiö í bjartri og
rúmgóöri skrifstofunni. Japan og
Islendingahús voru ekki einu málin
sem voru rædd. Þaö var komið víöa
ar.nars staöar viö og fer viötalið hér á
eftir.
Sendiráð í Japan
Fyrst var talaö um Japan og
sendiherrann hefur oröiö: „Ástæían
fyrir því aö ég minntist á hugsanlegt
sendiráö Japan í ræðunni er aö ég tel
Japani vera leiðandi þjóö í hátækni og
þá er ég aö tala um hinar svokölluöu
5tu kynslóðartölvur. Ef Islendingar
munu í framtíðinni reyna aö hasla sér
völl á þessu sviöi þá stæðum við
vonandi betur aö vígi meö sendiráð í
Japan til aö tenbgjast þessari þróun
betur.
„Hin ástæðan er varöar.di fisk-
markað Japana en þjóðin e: mesta
fiskneysluþjóö veraldar.
Hingaö til hefur markaöur-
inn samt verið mjög lokaöur og Japan-
ir hafa aö mestu leyti séö sér fyrir sín-
um fiski sjálfir. Aö undanfömu hefur
þó veriö aö myndast pressa á þá aö
slaka á innflutningsreglum sínum. Þaö
er einmitt þá sem sendiráð á staönuxn
kæmi að góöum notum. Meö starfsemi
á staönum stæöum viö mun betur aö
vígi þegar Japanir rýmka reglumar.
Eg verð að taka fram að svona hug-
mynd getur aldrei komiö til fram-
kvæmda nema fjármagnið sé fyrir
hendi og ég geri mér fulikomlega grein
fyrir aö þetta væri mikiö í ráðist fyrir
litlaþjóð.”
En hvemig er það, myndi Einar
Benediktsson langa til að veröa fyrsti
sendiherra Islendinga í Japan?
„Eg vil auðvitaö aö það komi fram
aö ég hef ekki sett þessa hugmynd
fram til aö koma sjálfum mér á fram-
færi, segir hann. Meira veröur ekki um
svör.
„Landkynning í
smærri borgum"
Ahugi Einars á aö xynna island og
tslendinga hefur ekki fariö fram hjá
neinum sem til þekkir. Nægir aö fara
aftur í nóvember sl. er nokkur íslensk
fyrirtæki kynntu framleiöslu sína og
landiö sem ferðamannaland fyrir Bret-
um. Fariö var meö kynninguna frá
Edinborg til London og komiö við i
Birmingham. Það er samdóma álit
þeirra sem stóöu aö kynningunni aö
hún hafi tekist vel í Edinborg og
Birmingham en verr hafi gengið í
Lundúnum.
„Jú, sjáöu, þaö er min reynsla að
þaö sé betra að ná til f jölmiöla í þess-
um minni borgum,” segir Einar, að-
spuröur um ástæðuna. „Eg hef
reynslu af þessu, frá tveimur sl. áriun í
Eretiandi, og einnig frá Frakklandi, er
viö vorum með kynningu í París, Lyon,
Grenoble og Boulogne. Fjölmiðlarnir í
stórborgunum eru jafnan uppteknir af
heims- og landsmálum og mjög erfitt
að ná athygli þeirra meö eitthvað eins
og landkynningu.
Blöð minni borganna eru hins vegar
með fréttir úr sínum bæjum og okkur
gekk mjög vel aö fá inni hjá þeim, í
borgum eins og Edinborg, Manchester
(1983) og í þessum smærri, frönsku
borgum. I Edinborg og Manchester
kom ég m.a. fram í útvarpi og í
Birmingham var kynningin kynnt í
sjónvarpsþætti, sem var sendur út um
alitEngland.
Samstaða
framleiðenda
Ég held aö það sé mikilvægt að ís-
lenskir framieiöendur standi saman
þegar veriö er aö kynna vörur og
ferðamál á erlendum markaði. Þá á ég
ekki bara við fisk og uliarframleiðslu.
Samhliða þessu finnst mér aö einnig
ætti að kynna íslenska list, eins og gert
var í kynningunni í fyrra. Eg er á
þeirri skoöun aö islensk list eigi erindi
á erlendan markað og held aö þaö hafi
komiö berlega í ljós í Edinborg, þar
sem við vorum meö íslenska lista-
viku.”
Iceland House
„Þegar talað er um samstööu ís-
lenskra framleiöenda þá tengist
hugmyndin aö Iceland House því máli.
Hún er byggö á svipuðum húsum, sem
flest bresku samveldislöndin og önnur
lönd hafa hér í London. I þeim hafa út-
flytjendur landanna aöstöðu til að
reka sína starfsemi og gerir það stöðu
þeirra í samkeppninni viö aöra mjög
sterka.
„Hugmyndin aö Iceland House opn-
ar svo einnig þann möguleika að hafa
þarna aöstöðu fyrir innflytjendur, sem
margir hverjir þurfa að reka sína
starfsemi frá hótelherbergjum. Enn
frekari möguleikar á nýtingu slíks
húss eru aö halda sýningar á
islenskum iistaverkum, sýna kvik-
myndir og halda tónleika. Svo má ekki
gleyma þeim Islendingum sem
búsettir eru í Englandi en þeir gætu
haldiö sín mannamót á slikum stað. Eg
vil þá sérstaklega nefna þaö fólk sem
er af íslenskum ættum en er aö missa
tengsl sín viö þjóöina. Eg tel mikilvægt
að við rækjum skyldur okkar gagnvart
þessu fólki og kynnum því menningu
okkar.
„Það veröur auövitað aö taka fram
hér, aö eins og meö sendiráöiö í Japan,
þá er ekkert hægt aö gera nema viö
ráöum viö fjárhagslegu hliöina á mál-
inu.”
Lýðveldið
Grænhöfði
Áður en Einar Benediktsson kom til
Ixxndon til aö gegna sendiherraemb-
ætti Islendinga var hann sendiherra í
París. Þá ehis og nú var hann sendi-
herra í fleiri en einu landi, og þurfti
hann aö fara í tíðar sendiferðir til
Spánar og Portúgals, en þaö voru ein-
mitt þau riki sem Einar annaðist.
Seinna bættist Grænhöfðaeyjar á list-
ann og undirritaöur spuröist fyrir um
hvernig það hefði komið til.
Hann byrjaöi á því aö segja aö hann
kynni txetur viö aö kalla þennan eyja-
klasa Cabo Verde, sem væri nafnið á
rikinu eftir að þaö hlaut sjálfstæði frá
Portúgölum. Svo byrjaöi hann að segja
frá hvernig kom til aö hann gerðist
sendiherra Islands á Cabo Verde
(Grænhöföa) og upphaf þess máls
reyndist vera byrjunin aö þeim sam-
skiptum ríkjanna sem fólk þekkir í
dag.
„Þegar ég var í París hringdi í mig
maður sem kynnti sig sem sendiherra
Cabo Verde í Lissabon. Hann sagðist
vera staddur í París og baö um viðtal.
Ég veitti honum það seinna um daginn,
en á meðan þurfti ég aö fletta upp í
handbók til aö sjá hvaö og hvar þetta
Cabo Verde væri, því sannast sagna
haf öi ég óljósa hugmynd um þaö.
Ég sá í þessu riti aö Cabo Verde er
eyjaklasi undan strönd Senegal í V-
Afríku. Svo kom þessi maður, Corsino
Fortes, sem síöar varö sendiherra á
Islandi. Hann skýrði frá þvi að forseti
lands síns, Aristides Pereira, heföi
frétt af okkar þjóð, nyrst í Atlantshafi,
sem heföi byggt upp velmegunarþjóð-
félag á fiskveiöum einum saman. Nú
haföi ekki rignt á Cabo Verde í næstum
áratug og urðu íbúarnir því að treysta
á f iskveiðar til aö komast af.
Þarna var þessi maður sem sagt
kominn til aö biöja um aöstoö frá Is-
lendingum í einhverri mynd til að auka
fiskveiöiþekkingu þjóöar sinnar.
Fannst það
fráleitt
Eg verö að viöurkenna aö þetta
fannst mér í fyrstu fráleitt því aö viö
Islendingar höföum aldrei fengist við
beina þróimaraðstoö, þó að við hefðum
veitt aöstoð í samvinnu við hin Norður-