Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.1986, Blaðsíða 10

10
MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 1986.
Utlönd
Sjónvarpslaust kvöld í
Svíþjóð að íslenskum sið?
ísland í sviðsljósi sænskra fjölmiðla í kjölfar leiðtogafundar
island og íslendingar hafa hlotið verðuga umfjöllun i sænskum fjölmiðlum í kjölfar leiðtogafundarins í Reykjavik.
Nokkuð hefur verið um fréttaflutning frá íslandi af málum er á engan hátt tengjast leiðtogafundinum en Svíum
þykja engu síður forvitnileg. íslenskri fjölmiðlun hafa verið gerð góð skil og þeirri spurningu meira að segja
opinberlega varpað fram hvort Sviar ættu ekki að feta í fótspor tveggja áratuga reynslu íslendinga með einu
sjónvarpslausu kvöldi í viku.
Gurmiaugur A. lónsson, DV, Lundi;
Allt frá því að fréttin barst um það
að Reagan og Gorbatsjov ætluðu að
hittast á íslandi í byijun mánaðarins
haíá daglega birst fréttir hér í Sví-
þjóð í einhverjum sænsku fjölmiðl-
anna frá íslandi. Engum blöðum er
um það að fletta að í þessu hefur
verið fólgin töluverð landkynning.
Flestir Svíar ættu nú til dæmis að
vita hvemig Höfði og Hótel Saga
líta út, svo oft sem myndir af þessum
byggingum hafa birst í sjónvarpi og
dagblöðum hér.
Flestir Svíar vissu áður hvað for-
seti íslands heitir. Núna ættu flestir
þeirra líka að vita hvað forsætisráð-
herrann heitir, enda Steingrímur
Hermannsson verið tíður gestur á
sjónvarpsskjánum og í öðrum fjöl-
miðlum hér undanfama daga.
Steingrímur átti til að mynda að
vera í opinberri heimsókn i Svíþjóð
dagana fyrir leiðtogafundinn, en
fékk því frestað er fréttist að von
væri svo tiginna gesta til Islands.
Er ljóst að Steingrímur kemur sem
frægari maður til Svíþjóðar er af
heimsókn hans getur orðið.
Hinu er þó ekki að leyna að nei-
kvæðir drættir hafa verið nokkuð
fyrirferðarmiklir í fréttunum frá ís-
landi, þá sérstaklega í húsnæðis-
kreppunni dagana fyrir fúndinn.
Af fyrirferðarmiklum fréttum af
því tagi voru fréttir af öngþveitinu,
fréttir er sumum hveijum virðist
hafa verið ætlað að sýna að verkef-
nið hafi reynst íslendingum alger-
lega ofviða og hafi margir orðið að
líða fyrir.
Stjörnufræðingum kastað út
Þar var sérstaklega minnst á dag-
ana fyrir fundinn þar sem ferða-
mönnum, er komið hefðu í öðrum
tilgangi en að fylgjast með leið-
togafundínum, hefði verið kastað út
af hótelum, stjömuffæðingar er
komið hefðu til að fylgjast með sól-
myrkva hefðu ekki fengið neina
þjónustu og margir hverjir ekki
komist á áfangastað fyrir vikið.
Fréttir af dýrtíð og okri hafa sömu-
leiðis verið fyrirferðarmiklar og frá
því skýrt hvernig Islendingar hafi á
allan hátt reynt að gera sér peninga
úr ævintýrinu.
Enn eitt sænsku dagblaðanna seg-
ir skömmu fyrir fundinn að okur
íslendinga kunni að draga úr þeirri
jákvæðu landkynningu sem þeir geri
sér vonir um að fundur stórveldanna
í Reykjavík veki um heim allan.
Ekki er laust við að í sumum þess-
ara frétta megi greina undiröldu
öfúndar frænda okkar yfir því að
litla ísland skyldi verða fyrir valinu
sem fundarstaður. í frétt sænska út-
varpsins var bent á að svo margir
útlendir fréttamenn, er fylgst hefðu
með leiðtogafundinum á Islandi,
hefðu. aldrei komið til Svíþóðar.
Eitt blaðið furðar sig á tali Reag-
ans um hlutlausan fundarstað og
segir að Island sé auðvitað ekki hlut-
laust, heldur náinn bandamaður
Reagans og Atlantshafsbandalags-
ins.
Má lesa milli línanna að nær hefði
verið að halda fundinn í hlutlausu
ríki, eins og til dæmis í Svíþjóð.
Nokkur huggun kann það að reyn-
ast frændum okkar Svíum að einn
háttsettur sovéskur embættismaður
sagði í sjónvarpsviðtali hér, að-
spurður hvers vegna ísland hefði
orðið fyrir valinu, að það bæri að
líta á það sem virðingarvott við
Norðurlöndin öll.
Eftir því sem nær dró fundinum
og á meðan á honum stóð jókst
umfjöllun sænskra fjölmiðla um ís-
land og fundinn til muna. í sænskum
blöðum hafa meðal annars birst
lengri greinar um fundarstaðinn ís-
land og fólk það er landið byggir.
Sænsk blöð birtu flest á forsíðu
stóra mynd af því er Reagan kom til
Keflavíkur og skelfingarsvipurinn
skín úr andliti hans frammi fyrir ís-
lensku haustveðráttunni. Spuming
er hversu mikil landkynning er fólg-
in í þeirri mynd.
Hins vegar er ekki laust við að
fréttir sænskra fjölmiðla um ísland
hafi orðið jákvæðari um ísland er
nær fundinum dró og á meðan á
honum stóð og skilmerkilega skýrt
frá því að íslendingum hafi tekist
frábærlega að leysa öll þau vanda-
mál er fylgja því að halda svona
stóra fundi, með árangursríkri yfir-
vegun og rósemd sinni.
Aukinn fréttaflutningur frá ís-
landi
Þegar hafa birst í Svíþjóð ýmsar
fréttir frá íslandi er ekki tengjast
leiðtogafundinum á neinn hátt og
búast má við mörgum slíkum á næs-
tunni. Enda vita þeir það er fengist
hafa við fréttamennsku að blaða-
mönnum, er sendir eru langa vega-
lengd til að fylgjast með einstökum
viðburði, er gjaman uppálagt að
snapa upp sitthvað fréttnæmt í leið-
inni til að nota ferðina sem best.
Af slíkum fréttum má nefna fféttir
af góðum árangri íslendinga í bar-
áttunni við erkióvinn sinn, verð-
bólguna. Einnig hafa borist hingað
fréttir af íslenskum sjónvarpsmálum,
að íslendingar hafi nú með tilkomu
nýrrar sjónvarpsstöðvar misst sitt
fræga sjónvarpslausa kvöld. Má í
því sambandi geta þess að í nýlegum
umræðuþætti í sænska sjónvarpinu
um sjónvarpsmál lagði einn þátttak-
endanna það til að Svíar tækju upp
eitt sjónvarpslaust kvöld í viku
hverri, að hætti íslendinga.
Konur í iðnvæddum löndum
Freista gæfunnar
sem eigin
atvinnurekendur
Konur koma nú í auknum mæli
út á atvinnumarkaðinn í hinum iðn-
vædda heimi á meðan þeim karl-
mönnum fjölgar sem stilla sér upp í
raðir atvinnulausra. Frá árinu 1978
hafa konur fengið um 70 prósent
allra nýrra starfa í Bandaríkjunum
samkvæmt tölum frá Efnahags- og
framfarastofnuninni í París.
í Bretlandi, Frakklandi, Japan og
Vestur-Þýskalandi - þar sem ekki
hefúr tekist að skapa eins mörg ný
störf og í Bandaríkjunum hefúr
þátttaka kvenna í atvinnulífinu
aukist um 7 prósent en þátttaka
karla minnkað um 1 prósent.
Mikið er um að ekki sé um fullt
starf að ræða, það er oft illa borgað
og innan þröngs ramma verslunar-
og þjónustustarfa. Nýjar rannsóknir
gefa þó til kynna að konur séu fam-
ar að freista gæfunnar sem eigin
atvinnurekendur. Líklegt þykir að
þær eigi einnig eftir að hasla sér
völl í ríkara mæli á sviði viðskipta
og læknavísinda.
Það sem aðallega liggur að baki
fjölgun kvenna í atvinnulífinu er
aukið mikilvægi alls kyns þjónustu,
svo sem banka, trygginga, tengsla
við almenning og ferðamála á meðan
verksmiðjustörfúm fækkar hlutfalls-
lega. Auknar kröfur um hlutavinnu
hafa líka átt sinn þátt í fjölguninni
og hafa mörg fyrirtæki komið til
móts við þarfir kvenna. Er það líka
sérstaklega mikilvægt vegna hinnar
öm þróunar á tæknisviðinu. Fjar-
vera, þó ekki sé nema í skamman
tíma, gerir það að verkum að sú
kunnátta, sem fyrir hendi er, verður
fljótt úrelt.
Reynsla í þjónustustörfum hefur
einnig verið stökkpallur þeirra
kvenna sem stofnað hafa eigin fyrir-
tæki. Samkvæmt skýrslu Efhahags-
og framfarastofnunarinnar, sem birt
var í þessum mánuði, er ljóst að
þeim konum fjölgar sem stunda eigin
atvinnurekstur, þó sva að karlmenn
séu enn í meirihluta. Mest hefur
fjölgunin verið í Bandaríkjunum,
Konum fer Qölgandi í atvinnulífinu í hinum iðnvæddu löndum á meðan fleiri og fleiri karlar flykkjast í raðir atvinnu-
lausra.
heíúr konum þeim, er reka eigin fyr-
irtæki, fjölgaö um 76 prósent á
síðastliðnum áratug en karlmönnum
um 10 prósent.
Að sögn Roberts Goffee, lektors
við verslunarskóla í London, eru
aðallega tvær ástæður til þess að
konur fara út í eigin atvinnurekst-
ur. Önnur ástæðan er aukin eftir-
spum á sviði þjónustu, þar sem oft
þarf lítið stofúfé. Hin er brostnar
framavonir, aðallega innan nýrra
vaxandi þjónustustarfa, 'svo sem al-
menningstengsla, viðskipta og
tölvuþjónustu. Á ámnum eftir seinni
heimsstyrjöldina hafa konur bundið
meiri vonir við starfsframa en áður
og fyrirtækin, aðallega þau stærri,
hafa ekki breyst nógu hratt til þess
að mæta þessu nýja viðhorfi kvenna.