Dagblaðið Vísir - DV - 18.02.1987, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 18. FEBRÚAR 1987.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÖSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 500 kr.
Verð i lausasölu virka daga 50 kr. - Helgarblað 60 kr.
Hæstiréttur í ham
Hingað til hefur hér á landi það fyrst og fremst verið
framkvæmdavaldið, sem hefur abbast upp á önnur vald-
svið þjóðfélagsins. Minna hefur farið fyrir dómsvaldinu,
sem til skamms tíma var minnsti bróðirinn í þrenningu
framkvæmdavalds, löggjafarvalds og dómsvalds.
Nú eru teikn á lofti um, að þetta sé að breytast. For-
seti Hæstaréttar hefur leyft forsætisráðherra að flytja
Alþingi skilaboð dómforsetans um, hvernig ekki sé rétt
að fara þar með þingmál, sem spunnizt hafa af brott-
rekstri fræðslustjórans á Norðurlandi eystra.
Frá því er forsætisráðherra flutti Alþingi skilaboð
forseta Hæstaréttar hefur hinn síðarnefndi haft bæði
tíma og tækifæri til að leiðrétta ráðherrann. Þegar þetta
er ritað, hafði hann enn ekki notfært sér það, svo að
líta verður á skilaboðin sem rétt flutt á Alþingi.
Þessi uppákoma forseta Hæstaréttar var að vísu ekki
framin í nafni Hæstaréttar sem slíks og það raunar sér-
staklega tekið fram. Hins vegar er athyglisvert, að
forseti réttarins skuli telja það í verkahring sínum að
gefa út óbeint álit sitt á meðferð mála á Alþingi.
Forsætisráðherra flutti Alþingi skilaboð forseta
Hæstaréttar, þegar Alþingi var að ræða frávísunartil-
lögu, það er að segja tillögu um, hvort ræða skyldi eða
ekki skyldi ræða frumvarp um, að Hæstiréttur tilnefndi
menn í nefnd til að rannsaka svokallað Sturlumál.
Nú má það öllum vera ljóst, nema ef til vill forseta
Hæstaréttar, að honum eða Hæstarétti kemur ekkert
við, hvort Alþingi ákveður að ræða eða ræða ekki ein-
hver frumvörp, sem þar koma fram. Það er að sjálfsögðu
Alþingi sjálft, sem ákveður slíkt hjálparlaust.
Sjálfsagt er, að Alþingi verjist afskiptasemi forseta
Hæstaréttar og samþykki að ræða málið. Hitt er svo
allt annað mál, hvort niðurstaða þeirrar umræðu verð-
ur, hvort biðja eigi eða ekki eigi að biðja Hæstarétt um
að tilnefna menn í rannsóknarnefnd Sturlumálsins.
Ef málið endar á, að Hæstiréttur fær frá Alþingi er-
indi, sem hann telur sig ekki hafa aðstæður til að sinna
af formlegum ástæðum, á hann loks þá að svara því,
að hann geti ekki skipað nefnd í mál, sem kunni að
koma til kasta réttarins eftir venjulegri dómsmálaleið.
Hins vegar er sérkennilegt, að forseti Hæstaréttar
skuli leyfa, að hafðar séu eftir sér yfirlýsingar um, hvort
eðlilegt sé eða vafasamt, að á Alþingi sé lagt fram frum-
varp um að biðja réttinn um að taka að sér algengt
verkefni, það er að skipa menn í enn eina nefndina.
Merkilegra er þó, að þetta skuli vera innskot í málið
á því stigi, er Alþingi er ekki að gera annað en að ræða
tillögu um, hvort það sjálft eigi að ræða þetta frumvarp
eða ekki. Formlega séð var Alþingi ekki einu sinni far-
ið að ræða efnislega um frumvarpið sjálft.
Allra dularfyllst er þó, að afskipti forseta Hæstarétt-
ar skuli berast í óáþreifanlegum og óstaðfestum sím-
tölum manna í milli, í þessu tilviki hans og forsætisráð-
herra. Hingað til hefur rétturinn lítt notað símatæknina
sem miðil dóma og annarra yfirlýsinga sinna.
Ef til vill er forseti Hæstaréttar að tileinka sér hin
skjótvirku vinnubrögð, sem forsætisráðherra hefur
hvatt til, að tekin verði upp í kerfinu. Ef til vill hefur
hann smitazt af menntaráðherrum og borgarstjórum,
sem hvassast hafa gengið á þann hátt til verka.
Hvað sem því líður, er öruggt, að Alþingi getur
hvorki tekið mark á símaskilaboðum forseta Hæstarétt-
ar, né neitað sér um að ræða Sturlufrumvarpið.
Jónas Kristjánsson
Rauður dregill
og nýr flokkur
í þessum mánuði hafa borist af
landsbyggðinni tvenn pólitísk tíð-
indi sem eru algjörar andstæður en
rekja má þó til sömu orsakar. Annað
tilvikið er frásagnir um að heilt
byggðarlag á Vestfjörðum ætli að
láta atkvæði sín fara í súginn með
því að taka ekki þátt í komandi
kosningum. Hitt tilvikið er sú frétt
að eftir langvarandi umræður fólks
af landsbyggðinni hefur það komist
að þeirri niðurstöðu að það sé and-
stætt hagsmunum landsbyggðarinn-
ar að kjósa þá pólitísku flokka sem
hafa stjórnað landinu sl. tvö kjör-
tímabil. En þetta fólk ætlar ekki að
sitja heima í kosningunum eins og
KjaUaiinn
Birgir Dýrfjörð
rafvirki
jafnskefjalaust af landsbyggðinni á
höfuðborgarsvæðið eins og á tímum
tveggja síðustu ríkisstjórna og aldrei
jafnlítið eftir skilið hjá þeim er auð-
inn hafa skapað og aldrei jafnlitlu
skilað til baka.
Fyrir atbeina þessara þriggja
flokka er því víða snautt um tóftir
á landsbyggðinni í dag.
Við þetta má svo bæta að aldrei
hefur verið jafherfitt fyrir sveitar-
stjórnarmenn og athafhafólk af
landsbyggðinni að ná til valdhafa
með erindi sín eins og tvö síðustu
stjómartímabil.
Heyrnarsljóir og sjóndaprir
Með líkingu lýst má segja að mörg
hundmð metrar af rauðum dregli
séu milli stjómvalda og landsbyggð-
ar og þegar við bætist að þeir sem
stjórnarmegin dregilsins standa
virðast bæði heymarsljóir og
sjóndaprir þá er ekki að undra þótt
fólk vilji komast hjá að kjósa þá aft-
ur en stofhi frekar nýjan flokk.
Ég vék að því að aldrei hefði fjár-
magn verið sogað jafnskefjalaust til
höfuðborgarinnar og sl. tvö stjómar-
tímabil. Yfír90% af útflutningsverð-
mæti sjávarafurða 1986 eða um 28
miiljarða er aflað utan höfuðborgar-
innar. T.d. var útflutningsverðmæti
þess sem framleitt var og skipað út
á Siglufirði 1986 rúmar þúsund millj-
ónir en bryggjan, sem þessum
verðmætum er skipað út frá, er að
grotna niður.
„Með líkingu lýst má segja að mörg hundr-
uð metrar af rauðum dregli séu á milli
stjórnvalda og landsbyggðar...“
En viti menn, svo miklum peningum
var ekki hægt að skila til baka -
einum þúsundasta, það var of mikið,
en 400 þúsund mörðu þeir þó út og
það er ástæða til að vekja athygli á
því að sú upphæð nær ekki einu
sinni að vera einn hundraðasti part-
ur af þeii-ri upphæð sem rekstur
námslánasjóðs fór fram úr spam-
aðaráætlun Sverris Hermannssonar.
Nýlendustefna
Þessi frásögn af sendinefndinni frá
Siglufirði er því miður ekkert eins-
dæmi. Hún er sorglegur samnefhari
fyrir samskipti landsbyggðarfólks
við stjómvöld sl. ár.
Hún er samnefhari fyrir þá ný-
lendustefhu sem síðustu tvær ríkis-
stjómir hafa iðkað gagnvart
landsbyggðinni, ríkisstjórnir Fram-
sóknar, Alþýðubandalags og Sjálf-
stæðisflokksins.
Það er því aldeilis rökrétt að sem
pólitískt millistig stofni vonsviknir
og langþreyttir kjósendur þessara
flokka nýjan valkost í næstu kosn-
ingum - stofni nýjan flokk.
Því ekki Alþýðuflokkinn?
Þó ég sé í framboði fyrir Alþýðu-
flokkinn í komandi kosningum á
þessi væntanlegi pólitíski lands-
byggðarflokkur alla samúð mína.
Það mun koma í Ijós að hann á
skoðanalega samstöðu með Alþýðu-
flokknum og stuðningsmenn þessa
nýja flokks munu leggja okkur lið
til að ná fram sameiginlegum mark-
miðum okkar.
Væntanlegir kjósendur Alþýðu-
flokksins þurfa ekki á þessum nýja
flokki að halda sem valkosti í kosn-
ingum og síst þegar hann tekur upp
markmið okkar.
En við skiljum mjög vel að þótt
',Y' v.
„ Það er því aldeilis rökrétt að sem pólitískt millistig stofni vonsviknir og langþreyttir kjósendur þessara flokka
nýjan valkost í næstu kosningum,- stofni nýjan flokk.“
Súgfirðingar heldur stofna nýjan
stjómmálaflokk til að geta kosið.
Á þessu hörmungartímabili fyrir
landsbyggðina eiga alla sök Fram-
sóknarflokkurinn (allan tímann),
Sjálfstæðisflokkur og Alþýðubanda-
lag og óhætt er að fullyrða að höfnun
fólks á þessum stjómmálaflokkum
sé rökrétt afleiðing af háttalagi
þeirra á þessu tímabili.
Aldrei hefur fjármagn verið sogað
Leitað náðarinnar
Sendinefnd frá Siglufirði fór marg-
ar ferðir síðasta ár upp eftir öllum
rauða dreglinum og hallaði sér að
veggjum á stóllausum biðgangi fjár-
veitingavaldsins. Þessar ferðir vom
í þeim tilgangi að leita náðarinnar
og ná til baka heim í hérað örlitlu
af þeim tekjum sem Siglfirðingar
lögðu í þjóðarbúið á árinu - ekki
miklu - kannski einum þúsundasta
parti af upphæðinni, bara til að
lappa upp á útskipunarbryggjuna.
þetta fólk taki upp og berjist fyrir
markmiðum Alþýðflokksins í dag þá
er nauðsynlegt fyrir marga að gera
það undir merkjum nýs flokks því
það getur verið tilfinningalega örð-
ugt að ganga milliliðalaust til liðs
við gamlan pólitískan keppinaut
þrátt fyrir að skoðanir falli saman.
Ég trúi þó að margir muni stíga
skrefið til fulls og kjósa Alþýðu-
flokkinn strax í næstu kosningum.
Hinir em svo velkomnir í áföngum.
Birgir Dvrflörð.