Dagblaðið Vísir - DV - 08.10.1987, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 8. OKTÓBER 1987.
15
Upphaf fósturdeyðánga
Nýfæddur samborgari. Aðstaöa á fæðingarheimilum í hinum vestræna
heimi er öll hin fullkomnasta.
I grein, sem birtist í Morgunblaðinu
12. sept., var vitnað í snöfurmannleg
ummæli læknisins Siegfrieds Emst.
Þar var andúð vestrænna nútíma-
þjóðfélaga á ýmsum „íhaldssömum"
stofnunum og verðmætum (s.s. hjú-
skapartryggð, fjölskyldu og hervöm-
um) rakin til þeirra rótar að
eftirstríðskynslóðin vilji fyrir hvem
mun fráskilja sig frá öllu þvi sem
einkenndi stjómartíð Hitlers í
Þýskalandi.
Meðal þess sem hr. Emst telur upp
sem dæmi um vestræn nútímavið
horf, sem myndast hafi sem mót-
hverfa við stefnu nasismans, era
fósturdeyðingamar. „Vegna þess að
Hitler var á móti fóstureyðingum
þykir nú sjálfsagt að láta eyða fóstri,
ásamt þeim viðauka að lifláta þrosk-
uð fóstur.“
„Óæskilegir einstaklingar?“
Hér er um sögulegan misskilning
að ræða. Nasistar vora fjarri því að
vera óflekkaðir af blóði hinna
óbomu. Þeir vora að vísu ekki á þvi
að leyfa sinni eigin þjóð að fremja
hægfara sjálfsmorð með því að opna
gáttimar fyrir „frjálsum" fóstur-
deyðingum (líkt og tíðkast nú
í Þýskalandi og Danmörku þar
sem landsmönnum fækkar ár frá
ári).
En sú afstaða kristindómsins að
allt mannlegt líf sé friðheilagt frá
getnaði til grafar var víðs fjarri hugs-
unarhætti nasismans. Ekki aðeins
vora hreinir andstæðingar Þriðja
ríksins - af hvaða þjóðemi sem var
- skoðaðir sem réttdræpir heldur
einfaldlega allir sem töldust „óæðri“
vegna kynþáttar síns eða heilbrigð-
isástands. „Óæskilegum" einstakl-
ingum var útrýmt. Það vora ekki
aðeins gyðingar og sígaunar heldur
líka þeir Þjóðveijar sem af einhveij-
um ástæðum vora taldir „vanhæf-
ir“, andlega sjúkir eða fatlaðir.
Kjallarixm
Jón Valur Jensson
guðfræðingur
Hversu margir skyldu vita að
hundrað þúsunda Þjóðveija vora
drepin af sínum eigin yfirvöldum í
því skyni að kynbæta þjóðina og það
með atfylgi lækna og sálfræðinga?
Þar á meðal vora vangefin og fótluð
böm, geðsjúklingar og jafnvel - í
sjálfu hemaðarríkinu! - uppgjafa-
hermenn sem lemstrast höfðu í fyrri
heimsstyijöldinni. Helfórin náði því
einnig til Þjóðveija og hófst reyndar
fyrst hjá þeim. Þessi „hreinsun hins
aríska kynþáttar" kostaði 275.000
manns lifið (skv. dr. Everett Koop,
landlækni Bandaríkjanna).
Kemur nú nokkrum á óvart að
þeir sem þannig fóra með sína eigin
samlanda skyldu einnig beita fóstur-
deyðingum til að „hreinsa" Evrópu
af óvelkomnum einstaklingum? í
Niimbergréttarhöldunum vora Hitl-
er og meðreiðarsveinar hans for-
dæmdir fyrir aö ýta undir dráp
hinna ófæddu.
Lítilsvirðing á lífi
Þessi verk nasismans era eins
fjarri kristindómnum eins og vestrið
er frá austrinu, eins og myrkrið frá
ljósinu. Og þó að gerólík skipulagn-
ing fósturdeyðinga blasi við í Hitl-
ers-Þýskalandi annars vegar og
nútímaþjóðfélögum hins vegar þá er
sama lítilsvirðingin á mannlegu lífi
grundvallarforsendan fyrir þessum
athöfhum hvorra tveggja. Fjölda-
dráp á hinum ófæddu verða engu
framkvæmd í krafti „lýðræðislegra"
laga eða „sjálfsákvörðunarréttar".
Eins og William Gladstone sagði:
„Það sem er siðferöislega rangt getur
aldrei orðið pólitískt rétt.“ Fóstur-
deyðingamar í Rússlandi bolsévis-
mans, hemámsveldi nasista í
Austur-Evrópu og í lýðræðisþjóð-
félögum Vesturlanda eiga það
sameiginlegt að þar er með afger-
andi hætti snúið baki við kristnu
siðferði og órofinni arfleifð kristin-
dómsins frá 1. til 19. aldar.
Plága af pólitískum rótum
Þeir sem fastast halda í hugmynd-
ina um fósturdeyðingar sem eðlilega
og jafnvel mannúðlega lausn á hvers
kyns vandamálum ættu aö hugleiða
þessar sögulegu staðreyndir: Fóstur-
deyðingar sem þjóðfélagsleg farsótt
hófust í Rússlandi Leníns 1920, náðu
til V-Evrópu fyrir áhrif sósíalismans
og efnishyggjuhreyfinga í Sviþjóð og
öðrum löndum milli heimsstyijald-
anna, vora á sama tíma notaðar sem
stjómtæki í hemámsveldi nasism-
ans og hafa síðan magnast og breiðst
út fyrir áhrif frá þessum stefnum.
Hér fallast í faðma guðlaus kom-
múnismi, hegelsk nytjahyggja hins
nasíska „Aríaríkis" og vestræn efn-
ishyggja. Athyglisvert er að fólks-
fækkunarsamtökin Intemational
Planned Parenthood fengu upphaf-
lega drifkraft sinn úr kynþáttafor-
dómum og sóttu sér m.a. hvatningu
í „kynbótavísindi" nasismans þar
sem mælikvarðinn á lífsrétt manna
og þjóða var „samfélagslegt nota-
gildi" þeirra. Þessi samtök, EPP, vora
einhver mikivægasta áróðursmið-
stöðin til að ryöja brautina fyrir hinn
ábatasama fósturdeyðingariönað í
Bandaríkjunum.
Með þessum hreyfingum öllum -
þessari uppreisn gegn kristinni arf-
leifð, sem viðurkennir lífsgildi allra
manna - með þessum hreyfingum
hófst farsótt fósturdeyðinganna.
Hún hefur einnig náð hingað til
lands og heldur áfram að taka sinn
geigvænlega toll: hundrað ófæddra
bama á hverju ári.
Hversu lengi getur þú umborið
það, lesandi góður, að þessi mein-
semd haldi áfram að sýkja þjóðfélag-
ið og leggja sinn feigðarhramm á
ungviði okkar í blóma sínum?
Jón Valur Jensson
geðslegri fyrir þá sök aö þau séu
„Þaö sem er siðferðislega rangt getur
aldrei orðið pólitískt rétt,“ sagði Glad-
stone.
„Sláandi fannst mér að hérlendis voru
tvenns konar umferðarslys sem voru
ekki eins áberandi annars staðar.“
á ystu brún bakhliðar.
c) Fólksflutningabfla án stuðara
skal merkja á bakhhð eins og
skýrt er undir a), en 80 cm frá
jörðu.
Greinar 383/E til 383/1 eiga við önn-
ur flutningatæki og era öll tækin,
þ.m.t. tengivagnar, greinflega að-
greind. Merkingar era staölaðar af
Stöðlunarstofnun ísraels og væri því
nauðsynlegt að hafa sams konar fyr-
irkomulag hérlendis.
Samræming
Fyrirspum frá Rádet for trafiksik-
kerhedsforskning (Stofnun um
rannsókn á öryggi í umferðinni) hef-
ir verið send hingað og er því líklegt
að öll farartæki á Noröurlöndum
verði eins merkt og yrði þá akstur
Tökum á, fækkum umferðarslysum
Það munu bráðlega veröa 35 ár frá
því að ég fór að fylgjast með um-
ferðarslysum á íslandi. Nokkra fyrr
hafði ég athugað farsóttir fyrir Sam-
einuðu þjóðimar.
Á ferðum mínum, í sambandi við
vinnu mína, hafði ég tækifæri tfl að
athuga máhð og era hér nokkrir
punktar. Sláandi fannst mér að hér-
lendis vora tvenns konar umferðar-
slys sem vora ekki eins áberandi
annars staðar.
D Aftanákeyrsla.
fi) Ekið út af vegum.
Hvað er gert erlendis
til að fækka þessum slysum?
I) Ég sá að í ísrael era bifreiðar
sýnilegar að nóttu til í 140-150 mfjar-
lægð. Þetta er nauðsynlegt, enda
standa allir bflar úti á götum og götu-
lýsing er htil enda rafmagn framleitt
með ohu.
1961 var gefin út umferðarreglu-
gerð og era öh farartæki nú með
endurskinsmerki - endurskinsborða
að aftan. í stuttu máh era reglumar:
gr. 383/A. Vörabifreiðar með heild-
arþunga yfir 3,5 t. skal merkja á
afturhlið með endurskinsflötum
30x60 cm. Era þeir málaðir með
randamunstri, í hvítu og rauðu,
breidd randa 10 cm, og 45° haha, og
era rendur til skiptis rauðar og hvít-
ar og endurkasta ljósi. Hafi vörabfl-
ar ekki lokaða yfirbyggingu (pahbfl-
ar) skal merkja aftast á ramma
yfirbyggingar með rauðri endur-
skinsmerkingu á eftirfarandi hátt:
Breidd málningarranda skal ekki
vera minni en 5 cm, fjarlægð randa
frá neðri kanti skal ekki vera minni
en 40 cm. Þessar rendur með rauðri
endurskinsmálningu, lóðrétt, skulu
vera á ramma yfirbyggingar að aft-
an.
(Mig langar til að benda á að þrír
vinir mínir fórust í þremur slysum
vegna þess að þeir óku á smábfl sín-
um undir pah kyrrstæðs pahbfls og
hættuminni. Eins og sagt er að ofan
era merkingar fyrir pahbfla þegar í
notkun í London og sums staöar í
Kahfomíu.
fi) Á ferðum mínu á Nýja Sjálandi
fyrir nokkrum árum tók ég eftir að
vegir utan borganna vora mjög vel
gerðir hvað öryggi varðar. Ytri brún
akbrautar er greinilega máluð á
sama hátt og miðlínan, sem aðgrein-
ir akstursstefnu. Hins vegar er þar
fyrir utan h.u.b. einn metri af stein-
steypu, og þar fyrir utan röð steina,
um 1 m á hæð og era um 20 cm
málaðir með endurskinsmálningu.
Bil milh steina er svo mjótt að eng-
inn bfll gat farið út af. Nýja Sjáland
er mjög svipað og ísland, eldflalla-
land, jöklaland og brekkur hvar-
vetna. Eiríka A. Friðriksdóttir
hálshjuggust. Á Grensásdeild Borg-
arspítalans hitti ég fjölda manna sem
vora lamaðir. Held ég að slík slys
væra ekki eins mörg hefðu pahbflar
verið merktfr; ég hef séð merkta
pahbfla í London og lesið um merk-
ingar í Kalifomíu.)
Gr. 383/B Smærri flutningabfl-
ar verði merktir á svipaðan
hátt.
Gr. 383/C Leigubifreiðir og aðra
fólksbfla skal merkja á hom aftur-
stuöara með rauðum 5 cm breiðum
og 40 cm löngum endurskinsborðum
sem byija á báðum endum aftur-
stuðara.
Gr. 383/D Öryggismerkingar fólks-
flutningabfla (rútur, strætisvagnar),
sem era með afturstuðara, skal
merkja:
a) Tværrendur,a.m.k.lOcmbreið-
ar og a.m.k. 80 cm langar, skal
setja á báða enda stuðara. A.m.k.
30 cm merkingar verða að vera
sýnilegar aftan frá.
b) Rönd, a.m.k. 5 cm breiða og a.m.
k. 40 cm langa, skal setja lóðrétt
Aftanákeyrsla. Arangur merkingaleysis.
KjáUarinn
Eiríka A.
Friðriksdóttir
hagfræðingur