Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.1988, Blaðsíða 43

LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1988.
55 ■
DV
Ferðamá]
ar, sem geta ekki státaö af góðum
brekkum heimafyrir, eru vanir aö
sækja ýmislegt til annarra landa og
áifa, voru frumkvöölar í skíðaiðkun
í þeirri mynd sem nú tíðkast, þ.e. að
fara í sérstök skíöaferðalög. Þeir fóru
í skíðaferðlög til Sviss og Austurríkis
snemma á þessari öld og það gátu
þeir í krafti fjármagnsins. Þeir sækja
enn mikið til meginlandsins. Ef skoð-
að er hversu vinsæl skíðaíþróttin er
á meðal einstakra þjóða eru það ílest-
ir Japanir sem stunda skíðaíþróttina,
fast á eftir þeim að fjölda eru Banda-
ríkjamenn og síðan Frakkar og
Vestur-Þjóðveijar. Svisslendingar og
Austurríkismenn eru „áköfustu"
skíðamennimir. í öllum álfum eru
skíðin stunduð, Indverjar renna sér
í Kashmirfjöllum, Chilehúar í Andes-
fjöllum og Líbanir á fjallstoppum við
Miðjarðarhaíiö.
Skíða-
iðnaðurinn
Skíðaiðnaðurinn er yfirgripsmikill
og gífurleg samkeppni á milli fram-
leiðenda skíðavara og skíðastaða.
Samkeppnin hefur tekiö á sig ýmsa
mynd síðustu árin. Það sem allt velt-
ur á er að sjálfsögðu snjórinn og
þegar hann hefur vantar, eins og t.d.
í Bandaríkjunum veturinn 1981-82
og hefur borið á víða nú í vetur í
Evrópu, riðlast afkoman. í stað þess
að treysta eingöngu á móður náttúru
hafa menn stuðst við hugvitið og með
nútímalegri tækni er snjór víða
framleiddur. Þá hafa menn byggt
nýja skíðastaði í 1800-2000 metra hæð
þar sem snjóleysi er sjaldgæft mjög.
Sala skíða náði hámarki um 1980.
Síðustu tvo áratugi, frá 1960-1980,
jókst sala á skíðum um 10-15% á
ári. Upp úr 1980 dró úr sölunni en
hún er aftur á uppleið. Þá hefur
tækninni fleygt það mikið fram að
skíðaútbúnaðurinn er þannig að með
góðan útbúnað slær skussi út gömul
Vikingarnir voru frumkvöðlar skíðaíþróttarinnar.
ólympíumet í íþróttinni.
Klettafjöll
og Alpar
Skíðastaðirnir, bæði í Evrópu og
Ameríku, eru ákaflega mismunandi.
í Bandaríkjunum fóru menn að
hyggja aö uppbyggingu skíöastaða
upp úr 1930 og þá á stöðum þar sem
áður höfðu verið málmnámur í fjöll-
um. Klettafjöllin eru þekktasta
skíðasvæöið vestanhafs og tvö fylki
þar fremst í flokki, Colorado og Utah.
Bandaríkjamenn hafa lagt sig í fram-
króka við að laða til sín skíðaferða-
menn og sagt er að hvað alúðlega
framkomu og kurteisi varðar hafi
þeir vinninginn fram yfir margar
Evrópuþjóðir, t.d. Frakka. Þeir sem
skíðað hafa á alpasvæðinu í Evrópu
þekkja að svæðin eru opin og hægt
mjög víða að renna sér á milh þeirra.
í Bandaríkjunum eru skíöasvæðin
aftur á móti víðast hvar girt af. Þá
ráðstöfun rekja menn til „lögfræð-
ingaþjóöfélagsins“ sem Bandaríkja-
menn lifa og hrærast í. Það er hægt
að tryggja einstaklinginn fyrir flest-
um óförum og bætur mjög háar ef
hlutirnir fara úrskeiðis. Því er
ábyrgð skíöastaðanna mikil og vam-
aðarorð starfsmannna þeirra dynja
líka í eyram við lyfturnar og víðar,
og þeir segja það bera mikinn árang-
ur og draga úr slysum.
í samanburði á milli skíðasvæða í
Klettafjöllum og Ölpunum er sagt aö
útsýnið sé stórkostiegra í Ölpunum
en sólin nái frekar að brjótast fram
úr skýjunum fyrir ofan Klettaíjöll-
inn. Þar sé einnig betri púðursnjór
en meiri snjór í Ölpunum og síður
hægt að treysta á sólargeislana þar.
Brekkurnar í Klettafiöllum eru sagð-
ar „minna krefiandi" en í Ölpunum
en það er þá sjálfsagt tekið mið af
getu þeirra bestu.
Vegna þess að dýrt hefur verið að
stunda skíðaíþróttina hefur hún ver-
ið „snobbíþrótt" þótt mikið hafi verið
reynt til að byggja þannig upp á
ýmsum skíöastöðum með leiguíbúö-
um og herbergjum í stórum íbúða-
blokkum til að draga úr kostnaði
ásamt fleiri ráöstöfunum. Reyndar
hafa þeir skíöastaðir allt annaö yfir-
bragö sem ekki hefur fallið í smekk
fiöldans og mikið hefur verið gert til
að breyta. Fólk, sem sækir í Alpana,
virðist líka sækjast eftir rómantísku
andrúmlofti, litlum þorpum, með
smærri húsum og þröngum götum.
Góðir staðir
og þeir bestu
En skíðastaöirnir sjálfir eru mis-
dýrir og „fínir". í Bandaríkjunum er
Aspen í Colorado talinn ákaflega
„fínn“ staður og aðstaðan eftir því,
Vail, einnig í Colorado, er í sama
klassa og einkum sóttur af fólki úr
Qármálaheiminum í kringum Wall
Street. Vail er byggður upp í líkingu
við austurrískt fiallaþorp. Deer Val-
ley í Utah er oft líkt við St.Moritz í
Sviss. Þar er þjónustan eins og best
verður kosið, „þér er snýtt ef þú bið-
ur um það“, segja staðarmenn og
bjóöa upp á sérstaka herbergisþjóna
fyrir hvern einstakhng eöa fiöl-
skyldu.
I Evrópu eru nokkrir staðir sem
þykja bera af öðrum. í Sviss ber
hæst staðina St.Moritz, Gstaad, Zer-
matt og Crans-Montana. í Austurríki
eru það staðirnir Kitzbuhel, St.Anton
og Lech. í Frakklandi Megéve og
Courchevel og á Ítalíu er það Cortina
d’Ampezzo í Dolomitafiöhunum. Á
milli St.Moritz og Gstaad í Sviss rík-
ir mikil samkeppni, St.Moritz er
staður kóngafólks og þar er allt
stærra og fleiri fimm stjörnu hótel,
en í Gstaad er afslappaðra og vina-
legra andrúmloft og allt minna í
sniðum og eldra. Þangað sækir sér-
staklega fólk í skemmtiiðnaðinum. Á
þessum stöðum báðum eru starfandi
mjög þekktir og gamlir skíðaklúbbar
og er töluverður rígur á milh þeirra
um hvor sé betri eða „finni".
Peningar
og snjór
Fjjþldi skíðamanna um aUan heim
er áætiaður um fiörutíu og fimm
miUjónir manna eins og sagt var frá
hér í upphafi greinarinnar. Það hefur
blásið byrlega fyrir framleiðendum
því aukning hefur verið á sölu und-
anfarin þrjú ár, en eftir áfóll á
fjármagnsmörkuðum heimsins er
ekki búist við mikilh söluaukningu
í ár. Af sömu ástæðum er talið að
mjög dragi úr aðsókn á skíöastaðina
á þessari vertíð. Aðalannatímamir
eru í kringum jól og áramót og svo
aftur um páskana, bæði í Ameríku
og Evrópu. Sem kunnugt er af frétt-
um setti snjóleysið í Evrópu víða
strik í veruna hjá stórum hópum en
nægur snjór er á skíðasvæðunum í
Ameríku. -ÞG
TIL HAMINGJU MEÐ
AFMÆLIÐ - ÁSTRALÍA
24 daga afmælisveisla
I tilefni af 200 ára afmæli Ástralíu og opnun heimssýningarinnar í Brisbane efnum
við til sérstakrar hópferðar til Ástralíu. Ferðast verður vítt og breitt um landið og
skoðað það markverðasta sem þar er að finna.
Sydney - Alice Springs - Ayers Rock - Cairns - Hamiltoneyjar - Brisbane.
Aðeins lúxushótel - fjöldi skoðunarferða innifalinn.
Fararstjórinn, Sigurður Ásgeirsson, er búinn að fara til Ástralíu og sjá um að allur
aðbúnaður sé fyrsta flokks.
snnn
FERDASKRIFSTOFAN
ALLRA
VAL
Suðurgötu 7. sími 624040