Dagblaðið Vísir - DV - 10.09.1988, Blaðsíða 31

LAUGARDAGUR 10. SÉPTEMBER 1988.
31
aðferðir hinir nota
- segir Gísli Konráósson hjá ÚA sem lætur senn af störfum vegna aldurs
ykkar Vilhelms veriö?
„Stjómin hefur aldrei gert viö
okkur verkefnasamning. Viö skipt-
um hins vegar með okkur störfum
þannig aö Vilhelm hefur séð um
þaö sem snýr aö útgerðinni en ég
um þaö sem snýr aö vinnslunni' í
landi. Við höfum síðan gengiö hvor
í annars störf eftir því sem ástæöa
hefur veriö til og samyinnan hefur
ávallt veriö mjög góö. Á þaö við um
báöa framkvæmdastj órana sem
með mér hafa unnið.“
Akureyrarbær á yfir
70% hlutafjár
Útgeröarfélag Akureyringa hf.
var stofnað árið 1945 og aðalhvat-
inn aö stofnun þess var mikiö at-
vinnuleysi í bænum. Nýsköpunar-
stjórnin, sem þá sat viö völd, var
að kaupa togara til landsins og
menn sáu sér leik á boröi að fá eitt
af þeim skipum til Akureyrar. Með-
an á erfiðleikatímabili félagsins
stóö lagði Akureyrarbær fram íjár-
magn til styrktar félaginu í nokkur
ár og það fé varð síðar hlutafé bæj-
arins. í dag er Akureyrarbær lang-
stærsti eigandi hlutafjár, á rúmlega
70% þéss, en hluthafar eru alls um
750 talsins. Starfsmenn félagsins
eru í dag um 450.
Gjaldþrot blasti við
Eins og fram kom hér að framan
blasti gjaldþrot við er Gísli kom að
félaginu á sínum tíma. í dag er ÚA
hins vegar mjög stöndugt fyrirtæki
og með best reknu fyrirtækjum á
sínu sviði hér á landi. Skipastólhnn
hefur vaxið og í dag á félagið 6 tog-
ára, þar af einn frystitogara. Þá
hefur frystihúsið verið stækkaö
ny ög mikið og mikið byggt yfir aðra
þætti vinnslunnar.
144 milljón króna hagnaöur
Á síðasta ári var hagnaður félags-
ins til ráðstöfunar eftir skatta um
144 milljónir króna. Greiddur var
5% arður til hluthafa og 12,5 millj-
ónir króna sem uppbót til starfs-
manna. En hvernig stendur á þvi
að ÚA getur sýnt shka aikomu á
sama tíma og flest fyrirtæki á þessu
sviði berjast í bökkum og mörg
verða gjaldþrota?
„Ég veit ekki hvaða aðferðir hinir
nota. Hins vegar þakka ég gott
gengi okkar mikið því að við höfum
haft mjög gott og traust starfsfólk
hér aha tíð. Þá vegur þaö einnig
þungt að við erum bæði með veiðar
og vinnslu og þessir þættir styðja
hvor annan. Þetta skilar sér betur
en þar sem útgerðin er óskyld
vinnslunni.
Árið í fyrra var mjög hagstætt
fyrir vinnsluna og stærri frystihús-
in áttu að geta sýnt góöa útkomu
ef þau voru vel nýtt. Hér hjá okkur
heyrir til undantekninga ef vumu-
dagur fehur niður og það hefur
verið stanslaus vinna. Við nýtum
aUan okkar afla. Ef hann er ekki
frystur þá fer hann í salt eða
skreið.“
Engar siglingar
- Þaö hefur vakið athygli að skip
félagsins sigla aldrei með afla sinn.
Hvað veldur því?
„Viö höfum haft í huga hvað lá
að baki stofnun þessa fyrirtækis,
að skapa hér atvinnu í landi. Fyrir-
tækiö hefur orðið kröftugur þáttur
í atvinnulífi bæjarins. Viö höldum
okkur við það aö það sé farsæUa
fyrir okkur aö vinna aflann heima
en að sigla með hann óunninn til
útlanda og það hefúr ekki verið
gert í mörg ár.
Við höfum ekki orðið fyrir nein-
um þrýstingi vegna þessa. Þó kom
í Ijós þegar gámaútflutningurinn
hófst að okkar sjómenn sátu ekki
við sama borð og aðrir og svar okk-
ar við því var að hækka kaup
þeirra sem svaraði tfl þess að 10%
aflans hefðu verið flutt út í gámum.
Þetta samkomulag hefur staðið
óbreytt síðan.“
Gisli Konraðsson

Nýr tónn
Það fór ekki hjá því að menn
hrykkju við er Gísli lét hafa það
eftir sér í fjölmiðlum fyrir skömmu
að vinnslan stæði mjög höllum fæti
því að yflrleitt hefur sá tónn ekki
heyrst úr herbúðum Útgerðarfé-
lags Akureyringa. Er ástandið
n\jög slæmt í dag?
„Astandið í dag er þannig að
vinnslan stendur tvímælalaust
ekki undir sér því að verðlækkanir
erlendis hafa verið miklar. Að vísu
hefur dollarinn hækkað, en það
dregur úr tapinu, en mestur hluti
okkar afurða er seldur fyrir doll-
ara. Það hafa reyndar áöur komið
slæmir tímar fyrir vinnsluna en
ekki sambærilegir viö það sem hef-
ur verið að gerast að undanfömu.
Barlómurinn er því ekki ástæðu-
laus.“
- Emð þið framkvæmdastjórarnir
mjög harðir yfirmenn, veitiö mikið
aöhald og eruð grimmir?
„Að sjálfsögðu gætum viö þess
að aðhald sé viðhaft við reksturinn
en ég fullyrði að við emm engir
harðstjórar. Viö leggjum á það
áherslu að hafa gott samband við
starfsfólkið og þaö á greiða leið til
okkar með sín vandamál er varða
vinnuna. Það er meira og minna á
hverjum degi sem fólk leitar til
okkar með slík mál.“
Vinnudegi iýkur senn
Vinnudegi Gísla lýkur senn en
hvað tekur þá við hjá honum. Kvíð-
ir hann því að sitja aðgerðalaus?
„Nei, varla. Konan mín gaf mér
tölvu í afmæhsgjöf þegar ég varð
sjötugur og ég hyggst nota hana
mikið, t.d. við ættfræðigrúsk sem
ég hef mikinn áhuga á og ég hef
heyrt að það séu til góð forrit fyrir
_ ættfræði sem gaman verður að
* skoða. Þá hef ég áhuga á að dunda
mér við smíöar og það væri einnig
gaman að ferðast og sjá sig um í
heiminum. Ég held að mér muni
örugglega ekki leiöast þótt ég muni
örugglega sakna útgerðarfélags-
ins.“
Eftirmaðurinn
Margir sýndu því áhuga að setj-
ast í stól Gísla þegar hann stendur
upp úr framkvæmdastjórastóln-
um. Hefur hann einhverja skoðun
á því máh og þvi hver verður eftir-
maður hans?
„Ég vil gjaman koma inn á þetta.
Það vita flestir að ég er framsókn-
armaður og kom til félagsins frá
KEA. Annar framkvæmdastjóri
var síðan ráðinn við hlið mér að
tilstuðlan sjálfstæðismanna sem
vildu fá hér mótvægi. Ég tel að
þetta hafi reynst vel allan þennan
tíma og hér hefur ekki verið neinn
póhtískur órói. Við framkvæmda-
stjóramir höfum lagt á það áherslu
að starfa þannig saman að aldrei
hafi komið neinn póhtískur htur á
fyrirtækið. Nú óttast ég að þessi
hefö verði rofin og það boðar ekk-
ert gott að mínu mati.
Fyrir mig er þetta mikið alvöru-
mál. Ef báðir framkvæmdastjórar
fyrirtækisins og stjórnarformaður
einnig veröa allir úr sama stjórn-
málaflokki fær fyrirtækið á sig
ákveðinn póhtískan ht og þá verð-
ur fjandinn laus.
Framkvæmdastjórarnir eiga að
vera tveir og ekki af sama væng
stjórnmálanna þannig að bæði
minnihluti og meirihluti í bæjar-
stjórn eigi fuhtrúa hér í fram-
kvæmdastjórastól hveiju sinni.
Reynslan hefur sýnt að þetta gefst
vel og hvers vegna á þá aö vera að
breyta því?“
Gylfi Kristjánssan, DV, Akuxeyii
Þegar rætt er um vel rekin fyrir-
tæki í útgerð og vinnslu sjávarafla
er oft vitnað til Útgerðarfélags Ak-
ureyringa hf. en sem dæmi um
góðan rekstur þess fyrirtækis má
nefna að ÚA skilaði hagnaöi á síð-
asta ári sem nam talsvert á annað
hundrað mihjónum króna. En hver
er galdurinn? TU að forvitnast um
það og ýmislegt fleira ræddi DV við
Gísla Konráðsson en hann hefur
verið annar framkvæmdastjóra fé-
lagsins í áratugi en lætur senn af
störfum vegna aldurs.
Komfrá KEA
Gísh er frá Hafralæk í Aðaldal
en flutti til Akureyrar 13 ára að
aldri ásamt foreldrum sínum. Eftir
að hafa lokið stúdentsprófi frá
Menntaskólanum á Akureyri hóf
Gísh störf hjá Kaupfélagi Eyfirð-
inga, nánar tiltekið hjá Útgerðarfé-
lagi KEA hf„ og þar var hann þar
til hann réðst tíl ÚA í febrúar 1958.
„TUdrögin að því voru þau að um
þessar mundir átti félagið í miklum
íjárhagserfiðleikum og svo var
komið að menn veltu stöðunni al-
varlega fyrir sér. Félagið var svo
gott sem gjaldþrota en niðurstaðan
var sú að ákveöið var að reyna að
reisa það við. Akureyrarbær tók á
sig flárhagslega ábyrgð á rekstrin-
um og ég var ráðinn af bænum sem
fuUtrúi hans við hhð Guðmundar
Guðmundssonar framkvæmda-
stjóra. Guðmundur hætti svo
nokkru síðar og ég varð þá fram-
kvæmdastjóri félagsins. Á árinu
1958 var svo Andrés Pétursson
einnig ráðinn framkvæmdastjóri
og síðan hefur félagið haft tvo
framkvæmdastjóra. Andrés lét af
þessu starfi 6 árum síðar og þá kom
VUhelm Þorsteinsson í hans stað.
Við höfum svo verið í forsvari fyrir
félagið síðan.“
- Hvemig hefur verkaskipting