Dagblaðið Vísir - DV - 28.09.1988, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 28. SEPTEMBER 1988.
Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvaemdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JONAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoöarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELiAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 800 kr.
Verð i lausasölu virka daga 75 kr. - Helgarblað 90 kr.
Ný stjórn
Ný stjórn tekur við völdum í dag.
Þetta er vinstri stjórn. Hún byggir á lélegum þing-
meirihluta.
Við getum ekki búist við, að þessi ríkisstjórn endist
lengi.
Reynslan af vinstri stjórnum hefur verið slæm. Við
minnumst til dæmis vinstri stjórnarinnar 1978. Þá höfðu
Alþýðuflokkur og Alþýðubandalag unnið mikla sigra í
kosningum. En það var skammgóður vermir. Þegar setzt
•var í stólana, varð ókyrrt. Stöðugar deilur voru milli
þessara flokka. Stjórnin var sundruð frá upphafi. Líkur
eru á, að hið sama gerist nú. Þótt Steingrími Hermanns-
syni hafi tekizt að rotta þessa flokka saman um stundar-
sakir, má gera ráð fyrir, að þeir berist fljótt á banaspjót-
um. Stjórn Steingríms hefur nánast ekki þingmeiri-
hluta. Henni er komið saman á síðustu stundu til að
redda málum fyrir mánaðamót. En við getum ekki gert
ráð fyrir, að svo veik stjórn standi lengi. Helzt má bú-
ast við, að hún falli strax í vetur, þannig að kosið verði
með vorinu.
Þetta er hræðslubandalagsstjórn. í skoðanakönnun-
um hefur komið fram, að Alþýðuflokkurinn og Al-
þýðubandalagið hafa tapað fylgi. Framsókn hefur haldið
sínu. En fylgistap A-flokkanna er mikið. Það hefur ein-
mitt verið óttinn við kosningar, sem knúði þessa floljka
til að mynda stjórn. Því er þetta sannkallað hræðslu-
bandalag. Við getum ekki reiknað með, að stjórnin
standi nema örskamma hríð. Strax munu byrja deilur
milh Alþýðubandalags og Alþýðuflokks. Við sjáum nú
þegar, að ýmsir þingmenn Alþýðubandalagsins eru ekki
í raun stjórnarsinnar. Því getum við nú þegar greint
átumein í þessari stjórn. Landsmenn ættu að hafa í
huga, að kosningar gætu orðið fljótt. En kannski tekst
þessari stjórn að halda málum gangandi fram yfir mán-
aðamót. Þá er nokkuð unnið, því að ella stefndi í mikinn
vanda.
Við getum því fagnað, að stjórn hefur verið mynduð.
En við getum ekki búizt við, að hún verði farsæl. Reynsl-
an af fyrri vinstri stjórnum segir okkur, að þar logar
allt í deilum. Þeir Ólafur Ragnar Grímsson og Jón Bald-
vin Hannibalsson eiga eftir að deila hart. í raun eiga
þessir flokkar ekki samleið í ríkisstjórn. Samt skulum
við ekki hafna þeim möguleika, að þessir flokkar sam-
einist síðar í einum flokki. En bið verður á því. Fyrst
munum við greina harðar deilur milli flokkanna, sem
kristallast munu í blöðum.
Viðreisnarstjórn hefði verið vænlegri kostur. Þá
hefðu verið meiri líkur á þokkalegu samkomulagi. Við-
reisn með Sjálfstæðisflokki, Alþýðuflokki og Borgara-
flokki hefði getað rétt við sitthvað, sem aflaga hefur
farið. En bezti kosturinn hefði verið kosningar. Það
hefur margt breytzt. Því hefðu kosningar verið vænleg-
astar til að hreinsa andrúmsloftið.
Vissulega verður þó að líta á, að kosningar nú hefðu
orðiö erfiðar.
Atvinnuvegimir eru í vanda. Ekki hefði verið unnt
að bíða lengi eftir því, að staðan yrði rétt við.
Því verður ekki unnt að segja, að ekki hefði átt að
mynda stjórn nú. Við máttum ekki við því að bíða lengi.
En við getum heldur ekki vonast til, að þessi stjórn
standi nema fram á veturinn.
Þá hlýtur hún að falla.
Við gefum henni bara nokkra mánuði.
Haukur Helgason
„Náttúruverndarráð er ekki reiðubúið, fyrir hönd almennings í landinu, að lýsa þvi yfir að sauðkindin eigi
að ráða gróðurfari og framtið birkiskógarins," segir meðal annars i greininni.
Friðland íVatnsfirði
á Barðaströnd
í DV 31. ágúst síöastliðinn fjallar
Ragnar Guömundsson, bóndi á
Brjánslæk, um samskipti sín viö
Náttúruverndarráð og íleira er
varðar friölandiö í Vatnsfirði.
Náttúruverndarráð ætlar sér
ekki að fara út í viðræður við Ragn-
ar Guðmundsson á síðum fjölmiöla
en vegna ýmissa ummæla í grein
hans er ástæða til að benda al-
menningi á nokkur atriði.
Friðlýsing
Þær forsendur sem lágu að baki
frifdýsingu Vatnsfjarðar 1975 voru
þær að í Vatnsfirði væri enn nolck-
uð mikið eftir af þeim birkiskógi
og kjarri sem í upphafi landnáms
kiæddi landið „frá fjöru til fjalls“
og að auki væri svæðið vel fallið
til útivistar. Gróðurvernd, og þá
fyrst og fremst verndun skógarins,
hefur síðan verið efst á blaði í
umfjöllun Náttúruverndarráðs um
þetta landsvæði.
í reglum sem settar voru um
friðlandiö er ákvæöi sem segir aö
beit búfjár sé heimil svo sem veriö
hafl en heimilt sé að takmarka beit
á einstökum svæðum ef nauðsyn
beri til, svo sem vegna skógvernd-
ar, og voru þær settar með fullu
samþykki ábúenda.
Á ánmum 1965-1975 voru um
400-600 vetrarfóðraöar kindur á
Brjánslæk og Seftjörn (þeim tveim-
ur býlum sem hér eiga hlut aö
máli) en 1981 voru þær orðnar tæp-
lega 1000 (997) þrátt fyrir áður-
nefndar reglur, auk þess sem fé frá
öðrum bæjum hefur aðgang aö
svæðinu, enda voru þá mjög greini-
leg merki ofbeitar í Vatnsfirði.
Gróðurvernd
í kjölfar þess að fé á Barðaströnd
var skorið niður vegna riöuveiki
hófust fyrir alvöru umræður um
að friða skóginn í Vatnsfirði fyrir
beit. Á þeim tveimur árum sem
fjárlaust var varð veruleg breyting
á undirgróðri skógarins en lengri
tíma þurfti til þess að hún sæist á
skóginum sjálfum.
í skýrslu Rannsóknastofnunar
landbúnaðarins um rannsóknir á
gróðri í Vatnsfirði 1986 segir aö til
þess að koma í veg fyrir frekari
skemmdir á skóglendinu verði aö
friða það fyrir allri beit, a.m.k.
meðan skógurinn er að endurnýj-
ast og vaxa upp í þá hæð aö sumar-
beit valdi ekki skaða. Reynsía hér-
lendis bendi til þess að friðun verði
aö vara 15-25 ár.
Land það sem hér um ræðir er í
ríkiseign og í umsjá landbúnaöar-
ráðuneytisins. Því þótti mönnum
ekki óeðlilegt að landbúnaðarráöu-
neytið vildi aöstoða við vemdun
birkiskógarins í Vatnsfirði, nú á
tímum samdráttar í hefðbundnum
búskap og mikillar umræðu um
KjaUarinn
Þóroddur
Þóroddsson
framkvæmdastjóri
gróðurvernd og skógrækt. Land-
græðsla rikisins, Skógrækt ríkisins
og Náttúruvemdarráð lögðust því
á eitt í þessu máh. Lagt var til við
landbúnaðaráðherra að annað-
hvort yrði svæðið girt eða keyptur
yrði fullvirðisréttur í sauðfé við-
komandi bænda er eiga mest af því
fé er gengur í friðlandinu, þ.e. á
Brjánslæk, Seftjöm og Fossá. Því
miður hafa menn ekki haft erindi
sem erfiði í þessu efni, þó aðeins
hafi þokað í rétta átt.
Breyttir búskaparhættir
í umræðum viðkomandi aðila um
breytta búskaparhætti hefur Nátt-
úruverndarráð lagt megináherslu
á friðun skóglendisins. Staðhættir
í Vatnsfirði eru þannig að ekki er
auðvelt að girða svæðið af og því
hefur áhersla verið lögð á fækkun
sauðfjár. Ljóst er að án girðinga
verður svæðið þó ekki algjörlega
fjárlaust.
Ábúandi á Seftjörn hefur breytt
sínum búskap og býr nú við kýr
og á fiskeldisstöð sem er innan frið-
landsins.
Varðandi Bijánslæk hefur verið
rætt um byggingu orlofshúsa og
fiskeldisstöðvar fyrir botni Vatns-
fjarðar þar sem mest umferð og
viðdvöl ferðamanna er. í framhaldi
af þeim hugmyndum taldi Náttúru-
vemdarráð eðlilegt að sumar-
hús/veiðihús á vegum Brjánslækj-
arbónda væru öll á einu skipulögðu
svæði og gerði því kröfu um að
einkabústaður, sem er inni í daln-
um, yrði fluttur svo stærra svæði
innan friðlandsins væri án mann-
virkja. Þaö hús var reist vegna
þjóðhátiðar Vestfirðinga í Vatnsdal
1974 en ekki fjarlægt að henni lok-
inni eins og alhr höfðu gert ráð
fyrir, nema kannski Brjánslækjar-
bóndi.
Útivistarmál
Aðbúnaður á tjaldsvæðum í
Vatnsfiröi er þannig að ekki eru
tekin gjöld fyrir afnot þeirra.
Starfsmaður Alþýöusambands
Vestfjarða hefur haft umsjón með
tjaldsvæðum mörg undanfarin ár,
hirt um kamra og msl en Alþýðu-
sambandið á og rekur orlofshús í
Vatnsfirði. Á því starfi hefur engin
breyting orðiö og er ómaklega veg-
iö að þessum starfsmanni í grein
Ragnars. Fulltrúar Náttúruvernd-
arráðs hafa komið í Vatnsfjörð
nokkmm sinnum í sumar og hafa
ekki bent á að ástand þar væri
nokkuð í líkingu við það sem Ragn-
ar lýsir né hafa borist um það
ábendingar frá ferðamönnum.
Víst er aö ýmis búnaður er að
ganga úr sér á svæðinu en eins og
fjárhag Náttúruverndarráös er
háttað verður að nýta búnað og
mannvirki í lengstu lög. Þótt komin
væru vatnssalemi og aukin gæsla
á svæðinu yrði það þó áfram „alls-
herjarútikamar" sauðkindarinnar,
nema sauðkindinni verði úthýst
þaðan.
Lokaorð
Það er eindregin von Náttúru-
verndarráðs aö aflétt verði því beit-
arálagi sem er á skóginum í Vatns-
firði, a.m.k. um tíma, annars stend-
ur svæðið ekki undir nafni sem
friðland. Náttúruverndarráö er
ekki reiðubúið, fyrir hönd almenn-
ings í landinu, að lýsa því yfir að
sauðkindin eigi að ráða gróðurfari
og framtíö birkiskógarins á hinu
sérstæða og vinsæla útivistarsvæði
í Vatnsfirði.
F.h. Náttúruverndarráðs,
Þóroddur Þóroddsson.
„í skýrslu Rannsóknastofnunar land-
búnaðarins um rannsóknir á gróðri í
Vatnsfirði 1986 segir að til þess að koma
1 veg fyrir frekari skemmdir á skóg-
lendinu verði að friða það fyrir allri
beit.“