Dagblaðið Vísir - DV - 12.10.1988, Side 4

4
MIÐV1KUDA<3UR 12. OKTÓBERi 1988:/
Fréttir
Uppboð hafín hjá bændrnn vegna gjaldþrots Kaupfélags Svalbarðseyrar:
„Sé ekki til sólar
eins og málin standa“
Eiture&ið PCB:
Líklega víða
kringum land
„Ástæöan íýrir því að við raiui'
sökuðum þessi svæöl á Austflörö-
um var sú aö viö vissura aö raf-
þéttum hatöi veriö fleygt á ösku-
hauga þar. Þaðan lentu þeir siöan
út í sjó og þar meö var eiturefnið
PCB koraiö á þetta hafsvæöi, Við
teijura alar iíkiegt að svoua þétt-
um hafi verið hent í haflö víðar
umhverfls iandiö og höfum óskað
eftir flárvetttngu til aö rannsaka
það. Þeirri belöni okkar hefur
ekki verið svaraö enn,“ sagöi
Birgír Þðröarson hjá Hollustu-
vemd ríkisins í samtali við DV.
Hann sagöi aö eiturefhiö PCB
eyddist aldrei á þetra svæöum
sem það næði að menga en deyfð-
ist með árunum. Birgir sagöist
tefla nflög nauösynlegt aö rann-
saka fleiri svæði umhverfis
landið þar sem tefla má líklegt
aö rafþéttum heföi verið hent í
hafið.
Nú er unnið að því að skrá alla
rafþétta af þessari gerö sera eftir
eru í landinu og þeim er safnað
saman þegar þeir eru teknir úr
umferð. Síöan eru þeir fluttir tfl
Bretlands þar sem ákveöin fyrir-
tæki hafa sérhæft sig í aö eyða
þeim.
Eiturefhið PCB er ekki notað
lengur í rafþétta þannig aö það
eru aðeins gamlir þéttar sem
mengunarhætta stafar af en sem
fyrr segir er nú fylgst vel með því
þegar þeir eru teknir úr notkun
og þeim komið úr landi. -S.dór
Fallþunginn
heldur minni
Regfaa Ihararewen, DV, SeJfosá:
Ég áttí nýlega tal við Baldvin
Arnason, Hjötmatsraann hjá Slát-
urfélaginu Höfin á Selfossi. Fall-
þungi er heldur rainni en í fyrra-
haust, þó jafnari og flokkast vel.
Miklar endurbætur voru gerðar
á sláturhúsinu f sumar og loka-
spretturinn verður teklnn af fifll-
ura krafti strax eftir kindaslátrun
sera lýkur 26. október. Þaö á aö
gera sláturhúsiö fyrsta flokks.
Gylfi Kristjánsson, DV, Akureyri;
„Þótt þaö sé í eðli manns að búast
við aö málin muni bjargast þegar
svona illa er komið, þá verð ég aö
segja eins og er að ég sé ekki til sólar
eins og málin standa í dag,“ segir
Tryggvi Stefánsson, bóndi að Hall-
gilsstöðum í Fnjóskadal, en hann var
einn stjórnarmanna Kaupfélags
Svalbaröseyrar sem gekkst í flár-
hagslega ábyrgð fyrir kaupfélagið á
sínum tíma.
Fimm hændur gengu í persónuleg-
ar flárhagsábyrgðir fyrir félagið og
Ægir Már Kárasan, DV, Suðumesjum;
„Við settum allt nýtt um borð og
stækkuöum bátinn um 30 tonn svo
hann er núna 186 tonn,“ sagði Guð-
mundur Axelsson, eigandi Skaga-
er það varð gjaldþrota var gengið aö
bændunum vegna ábyrgða þeirra.
Er þar um að ræða allt að 50 milljón-
ir króna með vöxtum og öllum kostn-
aði sem hlaðist hefur utan á.
„Þaö sem hefur verið að gerast er
að það hefur farið fram fyrsta uppboð
hjá mér og Inga Þór Ingimarssyni á
Neðri-Dálksstöðum. Annaö uppboð á
síðan að fara fram í næsta mánuði
og þaö þriðja og síðasta á Þorláks-
messu,“ sagði Tryggvi, en ábyrgðir
þær, sem hann tók á sig ásamt öðr-
um, nema 5-10 milljónum króna og
upphæðin hjá Inga Þór er hærri.
rastar KE 70 sem kom til Keflavíkur
um helgina frá Noregi eftir að hafa
verið flóra mánuði í dráttarbraut þar
ytra vegna gagngerðra breytinga.
„Breytingamar kostuöu 90 milijón-
ir króna enda var ekkert til sparaö
Hinir bændumir þrír fengu upp-
boðinu frestað vegna þess að þeir
véfengdu réttmæti flámáms sem gert
var í búum þeirra. „Ég mat stöðuna
hins vegar þannig að það að fá frest
vegna þessa væri einungis til þess
að annað flárnám færi fram og það
væri einungis verið að fresta mál-
inu,“ sagði Tryggvi.
Hann sagði að bændumir hefðu
fengið tilboð frá Sambandi íslenskra
samvinnufélaga um lausn málsins.
„í framhaldi af því skrifuðum viö
Sambandinu og báðum um viðræður
en þær hafa ekkert leitt af sér enn
að gera bátinn sem best úr garði.“
Skagaröstin mun halda á sfldveiöar
innan skamms. Skipstjóri er Halldór
Brynjólfsson.
sem komið er.“
Tryggvi sagöist hafa orðiö var við
að þetta mál gæti haft víðtæk eftir-
köst. Farið væri að bera á því að
menn veigruðu sér við að gangast í
persónuábyrgðir fyrir félög og fyrir-
tæki eins og mjög algengt hefði verið
í þjóðfélaginu og margt kynxú aö
breytast hjá fyrirtækjum víða um
land ef þetta mál bændanna, sem
skrifuðu upp á fyrir Kaupfélag Sval-
barðseyrar, yrði tfl þess að menn
myndu halda að sér höndum í þeim
efnum.
Long John Silvers:
Kaupir ekki
fisk af
lceland
Seafood
„Á þessari stundu get ég heldur
lítið sagt annað en að við höfum
enn engan samning gert við Long
John Sflvers það sem af er þess-
um síðasta ársflórðungi og sam-
kvæmt fréttum frá Bandaríkjun-
um ætlar fyrirtækið ekki að
kaupa meiri fisk í bráð vegna
hvalveiða íslendinga," sagöi Sig-
urður Markússon, framkvæmda-
stjóri sjávarafurðardeildar Sam-
bandsins, í samtali við DV.
Sigurður sagðist að sjálfsögðu
taka fullt mark á skýringum
Long John Silvers. Hann sagðist
áður hafa sagt og hann væri enn
sömu skoðunar að ef hágsmunir
rekast á hljóti hinir meiri hags-
munir að ráða. -S.dór
Skagaröstin KE 70 i Keflavikurhöfn eftir breytingarnar. DV-mynd Ægir Már
Breytt í Noregi fyrir 90 milljónir
í dag mælir Dagfari
Missum
af milljarðatapi
Enn er beðiö efdr því hvort þeir
Ólafur Ragnar og Jón Sigurðsson
taki ákvöröun um að smíða togara
fyrir Marokkómenn. Eins og öllum
er kunnugt er skipasmíðastöð ein
ákveðin í að ráöast í þaö stórverk-
efni að smíða slatta af togurum fyr-
ir aöila í Marokkó. Hins vegar er
með öllu óvíst hvort þeir aöilar
ætla að gera þá út sjálfír eða selja
þá tfl annarra. Slíkt er vitaskuld
aukaatriöi. Aðalatriðið er þaö að
þama höfum við fengiö tflboð vun
skipasmíöar sem veitir flölda
manns atvinnu og skipasmíða-
stöðvar eru nú einu sinni byggöar
í þeim tilgangi að byggja skip. Að
vísu eiga þeir þama í Marokkó
enga peninga tfl aö borga þessa
smíði og því síður hafa þeir mögu-
leika á að útvega lán tii að borga
framkvæmdina. En eftir einhverj-
um dularfúllum leiðum höfðu þeir
komist á snoðir um að á íslandi
keyptu menn skip án þess aö eiga
krónu í vasanum, geröu þau út með
stórtapi og græddu á öllu saman.
Þama á Islandi væm alls kyns
sjóðir og ábyrgðir sem sæju til þess
að útgeröarmenn öfluðu vel jafiit á
fiskimiöum sem sjóðamiðum, auk
þess sem dorgað væri í bönkum
þess á milli. Þeir í Marokkó þökk-
uðu Allah fyrir þessa vitrun og
snem sér þegar tfl skipasmiða á
íslandi sem urðu ekki síður glaðir
því nú er fiskiskipafloti íslendinga
orðinn svo stór að helmingur hans
nægði tfl að draga þessi kóð úr sjó
sem Halldór hefur ákveðið. Skipa-
smiöir snem sér því þegar til ráð-
herra og báöu um þrjú tfl flögur
hundmð milljónir til að hægt væri
að skrifa undir viö Marokkómenn
því það kostar sitt að standa í svo-
leiðis undirskriftum. Kostar langar
ferðir og ýmsa útreikninga sem
ekki fást gerðir á neinu Dagsbrún-
arkaupi. Svona í leiðinni báðu
skipasmiðir svo ríkissflómina aö
skrifa upp á víxil vegna smíðanna.
Upphæðin væri ekki nema um þús-
und milljónir og það væra hverf-
andi líkur á aö þessi víxill yrði af-
sagður. En auðvitað væri alltaf
nokkur áhætta sem fylgdi útgerð
hvar sem er í heiminum. Svo höfðu
þeir skipasmiðir frétt að Sverrir
Hermannsson ætti ekki sæti í
sflóm norræna flárfestingabank-
ans og því væri góð von um að þar
mætti slá nokkur hundruð mifljón-
ir. Þetta væri tflboð sem ekki væri
hægt að hafna. En það verður ekki
á skammsýni ráöherra logið. Þeir
höfðu allt á homum sér. Sögöu
Marokkómenn lélega flármála-
menn. Þeir kynnu ekkert með pen-
inga aö fara heldur slægju lán hvar
sem von væri um peninga en bor-
guðu svo ekki neitt. íslendingar
færa allt öðmvísi að. Þeir slægju
lán villt og galiö út um aflar jarðir.
En þeir gerðu meira en það því
þeir tækju alltaf ný lán tfl að greiða
afborganir af eldri lánum og væm
því með skilvísustu þjóðum í heimi.
Og ef svo færi að Marokkómenn
borguðu okkur ekki togarana þá
þyrftum viö aö kaupa af þeim döðl-
ur og gráfíkjur í 700 ár aö minnsta
kosti og ekki væri nokkur von aö
þjóðin gæti torgað þeim ósköpum.
Svona em nú viðtökumar sem
stórhuga menn á íslandi fá þegar
þeir vilja efla hag lands og þjóðar.
Nei, þess í stað er best að halda sig
við refinn og laxinn þar sem þær
búgreinar henta okkur best. Skipa-
smíöar eru engin búgrein og þeir
þama fyrir sunnan sól og austan
mána geta snúið sér eitthvað annað
með drauma sína um togaraútgerö.
Það bendir því allt til þess að tog-
arasmíðin mikla verði að engu
vegna þvermóðsku nokkurra
manna sem hvorki tilheyra Hjálp-
ræðishemum né Thorvaldsens-
félaginu. Annars era menn nú að
hreiðra um sig í ráðherrastólum
og meðan svo er þá er borin von
til þess að þeir fari að leiöa hugann
að svo framandlegum málum sem
smíði skipa fyrir villimenn úti í
heimi. Það væri kannski ráð fyrir
skipasmiði að snúa sér tfl Hjálp-
ræðishersins og kanna hvort þar
leyndist nokkur afgangur frá jóla-
pottunum frá í fyrra. Þó ekki væri
nema sem dygöi til að smíða einn
árabát fyrir þá í Marokkó og kanna
hvort þeir gætu borgaö skektuna.
Dagfari