Dagblaðið Vísir - DV - 12.10.1988, Blaðsíða 34
34
MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 1988.
LífsstOl
E-númer trygging fyri r
lögmætri notkun
- samþykkt af sérfræðingum
bandalagsins hefur metið efnin með
tilliti til eiturefnafræðilegra þátta og
viðurkennt þau til notkunar í mat-
vælum.
Merking aukefna með númerum
gefur því ekki til kynna að efnin séu
varasöm. Þvert á móti bendir slík
merking til þess að efnin hafi staðist
nákvæmar rannsóknir.
Jákvæður listi sem auðveldar
neytendum aðhald
Aukefnalistinn, sem nú hefur verið
gefinn út, er svokallaður jákvæður
hsti. Það þýðir að matvæh og aðrar
neysluvörur mega einungis innihalda
þau aukefni sem tilgreind eru fyrir
viðkomandi vörutegundir.
Listanum er skipt í 17 matvæla-
flokka sem síðan er skipt í undir-
flokka og eru þeir um eitt hundrað
talsins. í hstanum koma fram númer
og heiti aukefna, auk ákvæða um
leyfilegt hámarksmagn þegar þess er
talin þörf.
Nýr aukefnahsti er byggður upp á
annan hátt en sá hsti sem verið hefur
í gildi hér á landi frá árinu 1976. Mark-
miðið er að tryggja að framleiðendur
og innflytjendur geti á auðveldan hátt
kynnt sér hvaða reglur gilda um notk-
un aukefna og það sama gildir um
eftirlitsaðOa og aðra sem vilja kynna
sér þessar reglur. .
Útgáfunni fylgir aukefnahsti í vasa-
broti sem handhægt er að hafa í vas-
anum þegar farið er að versla. Þá er
Framleiðendur og dreifingaraðilar matvæla hafa aðlögunartíma til áramóta til þess að laga vöru sína að reglum
um merkingar og innihald. DV-mynd
fljótlegt að sjá hvort E-efnið, sem Einstakhngar, sem verða að varast hstanum og hagað kaupum sínum eft-
skráð er á umbúðunum, er leyfilegt. tíltekin efni, geta þá merkt við þau í ir því. -Pá
E-efni eru löggilt og leyfileg aukefni
til notkunar í matvælum. Aukefni eru
efni sem notuð eru við framleiöslu
matvæla eða annarra neysluvara,
sem tæknileg hjálparefni eða til að
hafa áhrif á geymsluþol, ht, lykt,
bragð eða aðra eiginleika vörunnar.
Notkun aukefna hefur aukist á síð-
ustu áratugum. Eftirspurn eftir unn-
um matvælum er meiri en áður og
neytendur gera auknar kröfur varð-
andi geymsluþol, bragð og útht mat-
væla.
Efnunum er skipt í flokka eftir því
hvaða áhrif þau hafa við vinnslu eða
Neytendur
í fullunnum vörum. Dæmi um flokka
eru bindiefni, rotvamarefni, htarefni,
þráavamarefni og sætuefni.
Þegar varan er boðin th sölu eru
aukefnin að einhverju eða öllu leyti
til staðar í henni, í breyttu eða
óbreyttuformi.
E-númer þýðir samþykki
sérfræðinga
Rétt er að vekja athygli á því að
aukefnum eru gefin E-númer þegar
sérfræðinefnd á vegum Evrópu-
Heimilt er aö merkja með „sykurlaus" þegar hlutfall sykurs í vörunni er innan við 0,5%, DV-mynd
Sérstakar reglur um
merkingu gosdrykkja
og svaladrykkja
Þegar lög um aukefni í matvælum
og merkingu umbúða taka gildi eftir
áramót verður ekki heimilt að merkja
gosdrykki og aðra svaladrykki sem
ávaxtadrykki nema hlutfail hreins
safa í drykknum sé 10% eða meira.
Sama lágmarksmagn af hreinum safa
verður einnig að vera í slíkum vönun
ef umbúðir eru myndskreyttar með
ávöxtum eða berjum.
Á umbúðum skal koma fram hlut-
fall hreins safa í vörunni. Ef blanda á
vöruna fyrir neyslu skal koma fram
hlutfall hreins safa í tilbúnum drykk.
Sama ákvæði gildir um gosdrykki og
aðra svaladrykki sem innihalda aht
að 10% aldinsafa í tilbúnum drykk.
Við auglýsingar á drykkjum, sem
innihalda aldinsafa, skal þess gætt að
neytendur fái ekki rangar hugmyndir
umsamsetninguvörunnar. -Pá
Merkingar matvæla og innihald:
Aðlögunar-
tími til ára-
móta
Gefinn hefur verið út hsti yfir
leyfileg aukefni í matvælum og
neysluvörum og merkingu mnbúða.
Lög um þetta efni hafa þegar tekið
gildi en matvælaframleiðendur,
innflytjendur og dreifingaraðilar
hafa aðlögunartíma til næstu ára-
móta.
Merkingar á máli sem
kaupandinn skilur
Umbúðir skulu merktar á ís-
lensku, ensku eða Norðurlanda-
máh, öðru en finnsku, og skulu eft-
irfarandi upplýsingar koma fram:
heiti vörunnar, nafn og heimihsfang
framleiðanda eða innflytjanda,
nettóþyngd, geymsluskilyrði,
geymsluþol og innihaldslýsing.
Breyta verður umbúðamerking-
um ef umbúðir eru merktar á
tungumálum sem ekki samræmast
reglum.
Pökkunardag og síðasta söludag
skal merkja á umbúðir kæhvöru
sem hefur minna en 3 mánaða
geymsluþol. Þær vörur, sem hafa
meira en 3 mánaða geymsluþol,
skulu merktar með „best fyrir“-
merkingu.
Áríðandi að kaupandinn fái
sem fylistar upplýsingar
Umbúðamerkingar skulu vera
greinilegar, vel læsilegar og þannig
að þær séu ekki á nokkum hátt
blekkjandi fyrir kaupanda eða mót-
takanda varðandi uppruna, tegund,
samsetningu, þyngd, eðh eða áhrif
vörunnar.
Ákvæði þetta á einnig við um
myndskreytingar á umbúðum. í
auglýsingum fyrir neysluvörur og í
meðfylgjandi leiðbeiningum skal
þess jafnframt gætt að þar komi
ekki fram upplýsingar sem gætu
verið blekkjandi.
Innfluttum vörutegundum
fækkar
í dag erfjöldi neysluvara merktur
í samræmi við þessar reglur. Hitt
er ljóst að margir framleiðendur og
innflytjendur verða að gera átak í
breyttum merkingum.
Að áhti kunnugra verður reglu-
gerö þessi til þess að innfluttum
neysluvörum fækkar eitthvað. Ekki
er tahð að allir sem þurfa að breyta
merkingum geti uppfyht skhyrði
laganna. í mörgum tilfellum þarf að
sérmerkja innfluttar vörur tíl sam-
ræmis við reglur og er ekki tahð
víst að aUir geti orðið við því.
Eftirht með notkun aukefna og
merkingu umbúða er í höndum heU-
brigðiseftirhts sveitarfélaga og Holl-
ustuvemdar ríkisins. Neytendur
geta haft samband við þessa aðUa
tíl að afla nánari upplýsinga eða tíl
að koma á framfæri athugasemdum.
-Pá