Dagblaðið Vísir - DV - 28.02.1989, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 28. FEBRÚAR 1989.
15
„Verndaðir"
vinnustaðir
Menn hafa það í flimtingum í
Bandaríkjunum að ef glæpir væru
ríkisreknir þá myndu þeir borga
sig.
,Hvað eiga veitingamenn við þeg-
ar þeir tala um „gráa“ markaðinn?
- Nei, þeir eiga ekki við þjóðþrifa-
fyrirtækin Fjárfestingarfélagið og
Kaupþing. Þeir eiga við félags-
heimilin og einkasahna.
Ólögleg
atvinnustarfsemi
í áraraðir er Samband veitinga-
og gistihúsa (SVG) búið að benda á
þá umfangsmiklu og ólöglegu veit-
ingastarfsemi sem þar fer fram. En
eins og bent var á í bréfi til fjár-
málaráðherra 18. okt. sl. hafa
„ráðamenn alltaf viðurkennt
vandamálið, en enginn hefur kom-
ið umbótum í verk“. Dómsmála-
ráðherra lét þó gera könnun tvær
helgar í röð, árið 1984, þar sem í
ljós kom að þriðjungur staðanna
var leyfislaus! Mikill vafi leikur á
að þessir staðir, og einnig þeir sem
leyfi hafa, skih þeim sköttum og
uppfylli þær skyldur sem þeim ber.
En það er ljós punktur í þessu
máh sem öðrum. Lögreglustjóri
innheimtir nefnilega sérstakt eftir-
htsgjald vegna vínveitingahúsa.
Það eina sem „klikkar" er það að
gjaldið er lagt á staðina sem hafa
leyfi!
En tómlæti hins opinbera nær
lengra. Ef hlutur launþega í iðgjaldi
til lífeyrissjóðs er ekki dreginn af
honum aðhefst RLR ekkert þó ljóst
megi vera að viðkomandi launa-
greiðandi hafi með höndum at-
vinnustarfsemi, greiði laun en skili
ekki iðgjöldum.
Og enn æsist leikurinn. Engar
tryggingar þarf að setja þó fyrir-
tæki sjái um að innheimta sölu-
Kjallaiinn
Friðrik Eysteinsson
rekstrarhagfræðingur
skatt og önnur opinber gjöld fyrir
ríki og bæ. Söluskattur og launa-
tengd gjöld ein sér eru yfir !4 af
veltu margra fyrirtækja þannig að
freistingin er mikil og með sífellt
þyngri álögum og slöku eftirhti
verður sú freisting væntanlega
sterkari og sterkari. Líkurnar á að
nást eru líka svipaðar og á því að
Ólafur Ragnar verði annar kven-
forseti lýðveldisins! Það er líka
leikur einn að stofna hlutafélag og
annaö hlutafélag daginn eftir ef
fyrra hlutafélagið fer á hausinn
o.s.frv. og láta þessi opinberu gjöld
„gufa upp“. Tollstjóri gerir svo illt
verra, eins og fram hefur komið í
fjölmiðlum, með því að loka ekki
hjá þeim fyrirtækjum sem til van-
skila stofna þó um þau sé vitað! Þau
geta því haldið áfram að innheimta
skatta „fyrir ríkið“. Þetta hlýtur
að jaðra við „verndaða" glæpa-
starfsemi!
„Vernduð"
eignaupptaka
Iðgjaldagreiðslur í lífeyrissjóði
eru svokahaðar forgangskröfur við
gjaldþrotaskipti og njóta ríkis-
ábyrgðar. Þetta ghdir þó einungis
um þau iðgjöld sem féllu til síðustu
18 mánuðina fyrir upphaf gjald-
þrotaskipta. Þau vanskii, sem eru
eldri en 18 mánaða, teljast til al-
mennra krafna og eru miklu minni
hkur á því að eitthvað haflst upp í
þær kröfur. Og hér bregst „kerfið"
hka því innheimtuferihinn á ís-
landi er oft bæði langur og torveld-
ur sbr. Hótel Örk. Líkurnar á und-
anskoti eigna aukast og þar með
að htið fáist upp í kröfur. Til við-
bótar má svo ekki gleyma því að
þessi fyrirtæki halda niðri arðsem-
inni í viðkomandi atvinnugrein og
þar með launum sjóðsfélaga því
arðsemiskröfur eigenda þeirra geta
verið öðruvísi en annarra og mið-
ast við að blóðmjólka fyrirtækið á
stuttum tíma. Þetta er í raun
„vernduð" eignaupptaka bæði
gagnvart sjóðsfélögum, lánar-
drottnum og samkeppnisaðilum.
Menn hljóta að gera sér grein
fyrir því hvernig samkeppnisstaða
þeirra, sem gjalda keisaranum það
sem keisarans er, versnar með sí-
vaxandi álögum sem einungis
leggjast á þeirra vörur og þjónustu.
Þetta er jafnslæmt fyrir þá eins og
hátt og hækkandi raungengi væri
fyrir samkeppnisstöðu útflutnings-
og samkeppnisgreina. En ráða-
menn sjá bara loðdýr!
Pólitískt siðleysi
Það má líka segja að styrkirnir,
sem ríkisstjómin hefur verið að
deha út til hinna ýmsu hagsmuna-
hópa, séu ekkert annað en „vernd-
aður“ þjófnaður. Hvernig er ann-
ars hægt að útskýra það að þjóðin
þarf að greiða 500 milljónir með
loðdýrum? Besta röksemdafærsl-
an, sem ég hef heyrt hingað til, er
að j)etta sé vonlaus atvinnugrein!!!
Ég vh nú snúa mér aftur að fyrir-
sögninni á þessari grein, þ.e.
„verndaðir" vinnustaðir. Ég hef
nefnt dæmi um það sem ég kallaöi
„verndaða glæpastarfsemi“,
„verndaða" eignaupptöku og
„verndaðan" þjófnað. Með „vernd-
uðum“ vinnustöðum á ég við fyrir-
tæki, lögleg og ólögleg, sem komast
upp með skattsvik og lögbrot vegna
aðgerðaleysis „kerfisins", seina-
gangs og pólitísks siðleysis og eru
þannig vernduð fyrir samkeppni
við löglega rekin fyrirtæki. Og í
stað þess að skattpína sömu fyrir-
tækin meira og meira og fækka
þeim þannig og lækka með því
skatttekjurnar í framtíðinni væri
íjármálaráðherra nær að snúa sér
að því að bæta innheimtuna á þeim
sköttum sem fyrir eru, fækka þeim
og lækka þá duglega í leiðinni! Og
fehdu niður þá vitlausustu fyrst.
Friðrik Eysteinsson
„Hvernig er annars hægt aö útskýra
það aö þjóðin þarf að greiða 500 milljón-
ir með loðdýrum? Besta röksemda-
færslan, sem ég hef heyrt hingað til,
er að þetta sé vonlaus atvinnugrein!!!“
Hve lengi brennur Róm?
í haust var spurt: Brennur Róm?
Allir landsmenn vita hver spurði.
Ef Róm brann í haust brennur hún
ekki síöur í dag.
Forsætisráðherra hefir sýnt vhja
í þá átt að slökkva eldana en tak-
markaðan mátt; en hver hefur ekki
takmarkaðan mátt? Það er verra
að hann hefur takmarkaða stað-
festu. Hann sýndi vhja í haust þeg-
ar hann vildi stöðva hvalveiðar.
Hann skorti staðfestu þegar hann
lét varaformann sinn þagga niður
í sér, heimkominn af Hornafirði.
Fiskveiðistefna Halldórs Ás-
grímssonar brennir Róm og hval-
veiðistefna sömu persónu brennir
einnig Róm. Fyrst fiskveiðistefnan:
Reginmunur
Það er engum sagt fyrirfram hvað
hann megi veiða mikinn fisk. Sj<j>-
mönnum er aðeins sagt hvaö þeir
megi landa miklum afla. Á þessu
tvennu er reginmunur. Því játa ah-
ir sjómenn persónulega að þeir álíti
að um eða tæplega 40% ahs afla sé
aftur fleygt í sjóinn af ýmsum
ástæðum - ekki bara smáfiski.
Kannski þeir hafi sagt það öllum
nema sjávarútvegsráðherra. Hvað
um það - maðurinn hefur ekki ver-
ið illa gefinn, hann veit t.a.m. mun
á brúttó og nettó. Það er stefnan
sem hann stendur fyrir sem er
ábyrg fyrir þessum ósköpum. Það
hefur hann vitað lengi, a.m.k. átt
að vita.
Svo þennan eld verður Stein-
grímur Hermannsson að slökkva.
Takist það ekki á annan máta verð-
KjaUarinn
Skúli Magnússon
jógakennari
ur hann að láta sjávarútvegsráð-
herrann víkja.
Þá ver sami ráðherra hvalveiði-
stefnuna. Hún er af öllum ástæðum
röng og hefur alltaf verið röng. En
flestir íslendingar eru ekki menn
th að skilja nema sum þeirra raka
- þau efnahagslegu. Þau skiljast nú
án skýringa. Reikningurinn er þeg-
ar upp á 1 'Á milljarð, auk atvinnu-
leysis, auk stöðvaðra fyrirtækja til
viðbótar við öll gjaldþrotin, auk
þeirrar byggðaröskunar sem af
mun hljótast og er næg fyrir. Og
reikningurinn hækkar dag hvern.
Stöðugt hefur því verið haldið fram
af seinheppnum mönnum að þann
storm í tebolla, sem á íslandi teng-
ist nafni grænfriðunga, muni
lægja. Þá vakna menn upp við
vondan draum. Upplýst er í útvarpi
að á mig minnir (getur verið mis-
minni) þriggja ára bih tvöfaldist
veldi þessara manna. Og þeir héldu
að storminn mundi lægja. Hann
mun aldrei lægja.
Einn maður ábyrgur
Skynsamir íslendingar hafa nú
komið auga á þá staðreynd að við
reyndar eigum (eða ættum að eiga
samleið) með grænfriðungum. Þeir
berjist jú fyrir hreinum höfum og
við gætum átt samvinnu við þá í
því efni - og VERÐUM að gera það
ef ekki á iha að fara. Sjávarútvegs-
ráðherra sér hins vegar um það að
þeir hafa öðrum hnöppum að
hneppa þessa stundina.
Af hvalveiðistefnunni hefur því
hlotist markaðshrun á íslenskum
afurðum og mun hljótast aukin
mengun Norður-Atlantshafsins.
Fyrir öllu þessu er einn maður sér
í lagi og persónulega ábyrgur
vegna embættis síns: Halldór Ás-
grímsson.
Enginn maður mun nokkru sinni
standa undir annarri eins ábyrgð.
Það eru heimspekileg öá: heim-
spekileg) rök fyrir því að hætta
hvalveiðum. Það finnast eiimig sið-
ferðileg og náttúrufræöileg rök fyr-
ir því að hætta hvalveiðum í eitt
skipti fyrir öh. En þau skulu ekki
rakin að sinni: það hefði engan til-
gang.
En sá tími kann að vera nær en
nokkurn mann uggir að sjávarút-
vegsráðherrann standi einn uppi á
gjaldþrota flæðiskeri með stirðnað-
an þijóskusvip, j veröld sem er
stjórnað af grænfriðungum. Og
vera kann að Kristján Loftsson
styðji sig við einn heimsendan
gáminn.
Stattu þig, Steingrímur
Fyrir margt löngu ræddu fram-
sóknarmenn í stjórnarandstöðu
um móðuharðindi af mannavöld-
um. Var þeim gefinn spádómsandi?
Nú eru þau harðindi skohin yfir.
Og þeir eldar, sem þá geisuðu,
heíðu nægt th að brenna margar
Rómaborgir.
Það er nú verkefni formanns
þessa sama Framsóknarflokks að
stöðva þessi móðuharðindi og
slökkva þessa elda sem forverar
hans óttuðust. Og sú ábyrgð er
mikil. Þess vegna: Stattu þig, Stein-
grímur.
í þessum rituðum orðum er sjáv-
arútvegsráðherrann í útvarpinu:
Hann ætiar að fara að ræða málin
í ríkisstjórninni. Hversu oft hefur
hann ætlað það? Og með hvað ár-
angri? Þá ætlar hann að styðja þau
fyrirtæki sem hafa stöðvast vegna
hans eigin hvalveiðistefnu. í fyrsta
lagi: til hvers? Th þess að halda
áfram að vera óstarfrækt „ekki
gjaldþrota" fyrirtæki á pappírnum
handa atvinnulausum „lands-
byggðarmönnum"? Og með
hverju? Úr eigin vösum? Eða af síð-
asta eyri ekkjunnar?
Sem endurskoðandi veit Hahdór
að stöðvuð fyrirtæki verða ekki
reist við af gjaldþrota fyrirtækjum.
Sem fyrrverandi homfirskur veiði-
maður veit sami Hahdór aö mönn-
um af sökkvandi lífbátum verður
ekki öhum bjargað í eina skipsbát-
inn. það endar með því að síðasti
skipsbáturinn fer sömu leiðina. Af
hverj u talar maðurinn af öngvu viti?
Og það á nú einu sinni enn að
fara að ræða málin í ríkisstjóm-
inni.
Vonandi mætir forsætisráðherr-
ann með einhver betri hjálpartæki
en fiðluna.
Og vonandi mætir sjávarútvegs-
ráðherrann ekki með eldfærin að
kveikja fleiri elda í hinni þegar
brennandi Róm.
Skúli Magnússon
„Fyrir margt löngu ræddu framsókn-
armenn í stjórnarandstöðu um móðu-
harðindi af mannavöldum. Var þeim
gefinn spádómsandi? Nú eru þau harð-
indi skollin yfir.“