Dagblaðið Vísir - DV - 15.05.1990, Blaðsíða 13
ÞRIÐJUDAGUR 15. MAI 1990.
13
pv_______________________________________________________Lesendur
Svar við lesendabréfi um verðbólgu:
Hvorki fleipur
né óskhyggja
Utanríkisráðherra skrifar: hreina óskhyggju. til enda, er innan við 7%.
Óskar Jóhannsson sendir mér Því miður fyrir málstað Óskars Ef Óskar er í hópi þeirra mörgu
sérstaklega tóninn í DV10. mai um er þetta hvorki fleipur né ósk- sem skulda hefur hann þegar séð
leið og hann hellir sér yfir ríkis- hyggja og þvi verður hann aö finna þessstað.ívaxtagreiðslumogverð-
stjómina og ráðherra almennt. sér eitthvað annað til að viðhalda bótum, að hér eru breyttir tímar,
Það sem fór fyrir bijóstið á hon- svartsýni sinni og hatri á ríkis- enkannskierhanneinnþeirrasem
um er fullyröing mín þess efnis að stjórninni. högnuðust á vaxtaokrinu og þá er
verðbólgan sé komin í eins stafs Nýjustu mælingar sýna aö verö- skiljanlegt að honum þyki ríkis-
tölu og frásögn um að spáð sé u.þ.b. bólgan, miöað við 3ja mánaða tíma- stjórnin vond og vaxtastefna henn-
7% verðbólgu síöar á árinu sem bil, er á milli 8 og 9% og spáin um ar afleit.
hann telur hvort tveggja fleipur og verðbólgu á árinu 1990, frá upphafi
Nýju álfötin ríkis-
stjórnarinnar
í opinberum umræðum um ál-
bræðslu og raforkuverð undanfama
mánuði hafa stjómarherramir gætt
þess vendilega að nefna engar tölur
um hugsanlegt raforkuverð eða
rekstrargrundvöll.
Því er farið sem kettir í kringum
heitan graut og gefin svör svo sem:
„Ekki þykir fært að gefa beint svar
við spumingum um orkukostnað þar
sem það kynni að veikja samnings-
stöðu Landsvirkjunar í samningum
við Atlantalhópinn... “ og „Orku-
kostnaður frá einstökum virkjunum
ræöst m.a. af þeim vöxtum sem
greiða þarf af lánum sem tekin verða
vegna framkvæmdanna, rekstrar-
kostnaði virkjana auk stofnkostnað-
ar og væntanlegs markaðar fyrir
orkuna."
Virkjanafrumvarp
Nú hefur loks rofað til því að töl-
urnar er að miklu leyti að finna í
greinargerð með stjórnarfmmvarpi
um raforkuver sem samþykkt var
sem lög skömmu fyrir þinglok.
Hryggilega margt skortir þó til þess
að sú greinargerð sé fuúnægjandi
eins og vikið verður að síðar.
Af greinargerðinni má ráða að fjár-
festingar vegna 200 þúsund tonna
álbræðslu og 355 MW virkjana yrðu
um 90 milljarðar króna. Jafnframt
er gert ráð fyrir að árið 1996, þegar
álbræðslan yrði komin í fullan rekst-
ur, yrðu útflutningsverðmæti henn-
ar 20,6 milljarðar en innflutningur
10,8 milljarðar.
Taka yrði lán fyrir mestöllum fjár-
festingum (vextir og gjöld um 10% á
ári). Sé gert ráð fyrir 25 ára lánstíma
yrðu afborganir 3,6 milljarðar og
fjármagnskostnaður að jafnaði 4,5
milljarðar á ári. Þá verður að bæta
við fjármagnskostnaði vegna fram-
kvæmda áður en álbræðsla tekur til
starfa en hann gæti numið 12 mill-
jörðum, eða hálfum milljarði á ári.
Loks bætist við um einn milljarður
á ári í launakostnað. Útgjöld yrðu
því nærri 9,6 milljarðar þannig að
ekki yrði mikið eftir af 9,8 milljarða
nettó útflutningstekjum til að greiða
aðstöðugjöld, skatta og ófyrirséðan
kostnað.
Álspá
Þó er það versta eftir, tekjuforsend-
umar eru nefnilega miklu hæpnari
en þær forsendur um fjármagns-
kostnað sem ég hef gefið mér hér að
framan. Talsmenn álbræðslu gefa
sér nefnilega að álverðið hækki í 1800
USD/tonn árið 1996!
Brestur menn minni, eða féll ekki
álverð niður fyrir 1000 USD/tonn um
tíma? Er ekki álverð nú hærra en að
jafnaði undanfarin 10 ár? í greinar-
gerð með stjórnarfrumvarpinu mið-
ast forsendur um álverð „... við nýja
spá James F. King sem unnin er fyr-
ir Landsvirkjun í janúar 1990. Þessi
spá miðast við verð á London-mark-
KjaHarinn
Ólafur S. Andrésson
starfar að rannsóknum við
Cornell háskóla
aði (e. London Metal Exchange). „Ég
leyfi mér að slá fram enn nýrri spá
sem miðast við allan heiminn, nefni-
lega þeirri að draga muni úr eftir-
spurn eftir áli næstu ár vegna sam-
dráttar í hergagnaframleiðslu og
vegna aukinnar endumýtingar en
orkuþörf við endurbræðslu áls er
vart nema 5% af því sem þarf til
vinnslu úr súráli. Auk þess má búast
við hækkuðu olíuverði, en það leiðir
væntanlega bæði af sér minnkandi
eftirspurn eftir áli og aukna eftir-
spurn eftir raforku, líkt og varð í „ol-
íukreppunni" forðum.
Ef vel er að gáð er spá James F.
King eins og eftir pöntun. Ef við
reiknum dæmið með núverandi
heimsmarkaðsverði, 1700 USD/tonn
fáum við milljarð í mínus og um leið
og álverð hrapar í 1000 USD/tonn,
þarf að borga 9 milljarða á ári með
fyrirtækinu! Skyldu álverseigendur
vera tilbúnir aö stunda slíka góð-
gerðarstarfsemi eða verður tapinu
skuldbreytt með aukinni skatt-
heimtu um ókomin ár eins og hverj-
um öðrum fjárlagahalla?
Landspjöll
í fyrrnefndri greinargerð sérfræð-
inga ríkisstjórnarinnar er mikið látið
með margfeldisáhrif vegna bygging-
ar álbræðslu. En þar er nánast ekk-
ert að finna um umhverfisáhrif ál-
bræðslu, virkjana og línulagna. Ekki
er hægt að skilja að Náttúruverndar-
ráð leggist gegn því að stærstu og
merkilegustu gróðurvinjum hálend-
isins verði sökkt undir miðlunarlón,
mannvirkjum dritað um verndar-
svæði Mývatns og Laxár eöa að há-
spennulínur skeri sundur víðáttur
óbyggðanna. Og hverju er svo sem
við að búast þegar einn helsti forkólf-
ur stóriðju er orðinn umhverfisráð-
herra? Þaö hlýtur aö vera hverjum
hugsandi manni áhyggjuefni hvílík
skemmdarverk er ráðgert að vinna á
náttúru landsins í nafni framfara.
Peningum væri sannarlega betur
varið til eflingar ferðamálum, skóg-
rækt og náttúruvemd.
Ólafur S. Andrésson
„Um leið og álverð hrapar í 1000 US-
D/tonn þarf að borga 9 milljarða á ári
með fyrirtækinu!“
Álverð í New York 1971-90.-Verð í ðandaríkjadölum miðað viö eitttonn.
LIT-RIT HF.
Ljósritun í litum á pappír og glærur.
Minnkun - stækkun, stærst A3.
Skipholti 29, s. 62-62-29
Lagerstörf
Vana lagermenn vantar strax til starfa. Lágmarksaldur
30 ár, reglusemi og stundvísi áskilin.
Tilboð sendist DV, merkt „Fatnaður" fyrir 19. maí n.k.
Bæjarstjórinn á Eskifirði
Starf bæjarstjórans á Eskifirði er laust til umsóknar.
Umsóknarfrestur er til 15. júní n.k. Umsóknum ber
að skila skriflega á skrifstofu Eskifjarðarkaupstaðar,
Strandgötu 49, Eskifirði.
Bæjarstjórinn á Eskifirði.
Forstöðumaður leikskólans
á Eskifirði
Starf forstöðumanns leikskólans Melbæjar á Eskifirði
er laust til umsóknar. Umsóknum ber að skila skrif-
lega á skrifstofu Eskifjarðarkaupstaðar, Strandgötu
49, Eskifirði.
Bæjarstjórinn á Eskifirði.
_ekKi
&5i
hepP0
19. leikvika -12. maí 1990
Vinningsröðin: XX1 -XX2-121 -222
HVER VANN ?
1.279.185- kr.
0 voru meö 12 rétta - og fær hver: 0 - kr. á röö.
0 voru meö 11 rétta - og fær hver: 0 - kr. á röð.
12voru meö 10 rétta - og fær hver: 18.934-kr.áröö.
Þrefaldursprengipottur
HÚSEIGENDAÞJÓNUSTAN:
Ertu farinn að huga að viðhaldi?
Þarftu nýjar hurðir, glugga eða innréttingar?
Er húsið haldið steypuskemmdum?
Hvað með þakið eða svalirnar?
Áttu í vandræðum með flatt þak?
Leki?
Vantarþig trésmið, múrara, málara, blikksmið?
■ Við hjá húseigendaþjónustunni höfum áralanga
reynslu í viðhaldi og nýsmíði.
■ Látið fagmenn vinna verkin og annast þau fyrir ykkur.
■ Húseigendaþjónustan S. Sigurðsson hf., Skemmuvegi
34, 200 Kóp.
Sigurður Sigurgeirsson byggingameistari, s. 670780.