Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.1990, Blaðsíða 4

Fréttir
Hnífstungumálið:
Austurríkis-
maðurínn
ósakhæfur og
sendur heim
31 árs gamall Austurríkismað-
ur, sem stakk norskan þyrluflug-
mann í kviðinn í Flugstöð Leifs
Eiríkssonar þann 2. október síð-
astliðinn, hetur veriö sendur til
síns heimalands. Tveir íslenskir
lögreglumenn fóru með hann
handjárnaðan til Vínarborgar á
fóstudag í síðustu viku.
Maðurinn hafði játaö á sig
verknaðinn en var úrskurðaður
í allt að 30 daga gæsluvarðhald á
meðan rannsókn málsins stóð hjá
lögreglunni á Keílavíkurflug-
velli. Einnig var farið að þeirri
kröfu rannsóknarlögreglu um aö
geðrannsókn færi fram vegna
mannsins. Eftir þá rannsókn var
maðurinn úrskuröaður ósak-
hæfur.
Ríkissaksóknari krafðist því
ekki frekari aðgeröa í málinu.
Gæsluvarðhaldið var stytt og
maðurinn sendur til Austurríkis.
Þar tóku menn frá þarlendum
lögregluyfirvöldum viö honum á
flugveilinunyí Vín á föstudag.
Heföi maðurinn talist sakhæfur
heföi mál hans að öllum líkindum
farið í gegnum íslenska réttar-
kerfið þar sem brotið var framiö
í íslenskri lögsögu.
-ÓTT
LaxáíAðaldal:
Fimmtíu ára
afmæli Laxár-
félagsins
„Við eigum von á 200 manns í
þessa afmælisveislu Laxárfélags-
ins að félagsheimilinu Ýdölum á
laugardagskvöldið og það verða
örugglega sagðar margar veiði-
sögur úr Laxá,“ sagði Orri Vig-
fússon, formaöur Laxárféiagsins,
í gærkvöidi. En Laxárfélagið
samanstendur af þreraur deild-
um veiðimanna á Húsavík, Akur-
eyri og Reykjavfk sem veiða í
Laxá í Aöaldal.
„Þetta er fyrsta stórafmælið
sem við höldum en við gerum
þetta bara tvisar á öld. Það eru
félagar í Laxárfélaginu og bænd-
ur við Laxá í Aðaldal sem munu
fjölmenna til hófsins,“ sagöi Orri.
-G.Bender
Ólafsfiarðarmúli:
Göngin ekki
opnuðfyiren
ídesember
Gylfi Kristján33on, DV, Akuieryri:
„Það er alveg ljóst aö göngin
verða ekki tekin í notkun i næsta
mánuðí eins og stefnt hefur verið
að,“ segir Oddur Sigurðsson,
staöarstjóri Vegagerðarinnar við
jarögangagerðina í Ólafsflarð-
armúla.
Nú er lokið við að klæða vegina
sem liggja að göngunum báðum
megin. Um næstu helgi hefst hins
vegar maibikunarvinna í
göngunum sjáifum. Gert er ráð
fyrir að malbikunarvinnan taki
þijár vikur.
Oddur sagði að þegar þeirri
vinnu lyki tæki viö vinna við að
sefia upp kapalstiga fyrir ljósa-
búnað í göngunum og þá væri
eftir ýmis frágangsvinna.
„Það er því alveg Ijóst aö það
verður komið fram í desember
þegar hægt veröur að hleypa
umferð í göngin og svo gæti farið
í versta falli að ekki yrði hægt
að opna göngin fyrir umferð fyrr
en eftir áramót," sagöi Oddur.
LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 1990.
DV
Alvarleg staða fiskeldis á íslandi:
Fleiri gjaldþrot í f isk-
eldi eru óumf lýjanleg
- fórum of geyst í að byggja fiskeldið upp, segir Júlíus Kristinsson
„Ég held að það séu alhr orðnir
sammála um að það hafi verið farið
óþarflega geyst í að byggja fiskeldið
hér á landi upp,“ sagði Júlíus Krist-
insson, formaður Landssambands
fiskeldis- og hafbeitarstöðva, en um
síðustu helgi fór fram mikil ráðstefna
um stöðu fiskeldisins á íslandi.
Eru menn nú sammála um að fisk-
eldi hér á landi standi á tímamótum
og kom meðal annars fram hjá Frið-
riki Sigurðssyni, fyrrverandi fram-
kvæmdastjóra landsambandsins, að
enn fleiri gjaldþrot fiskeldisfyrir-
tækja væru óumflýjanleg. Benti
Friðrik á að ástæða þess væri sú að
afíoll væru mikil í eldi stöðvanna og
veösetningahlutfall hátt.
Júlíus sagði að það mætti vel vera
að fleiri gjaldþrot ættu eftir að eiga
sér stað - um það hefði hann hins
vegar engar upplýsingar. Hann sagði
að einnig mætti kenna um óheppni
því um leið og fiskeldið heíði verið
að byggjast upp hér á landi hefði
orðið hrun á mörkuðum erlendis.
- En sérð þú möguleika á því að at-
vinnugreinin sjálf, þeir menn sem
eru í fiskeldi, geti lagt til nýtt fiár-
magn til að bæta stöðu fyrirtækj-
anna?
„í sumum tilfeUum gæti ef til viU
meira komið frá hluthöfum en í öðr-
um tilfellum þarf kannski greiðslu-
frest á langtímalán. Ég er að vona
að það sé hægt að leysa mörg mál-
anna á þann hátt og ekki þurfi að
koma nýtt fé á annan máta,“ sagði
Júhus en hann er jafnframt for-
mennskunni framkvæmdastjóri Silf-
urlax.
Heildarskuldir 6-8 milljarðar
Júlíus sagði að erfitt væri að meta
heildarskuldir fiskeldis á íslandi en
menn hefðu rætt um að 6 til 8 millj-
arðar króna hefðu farið í fiskeldið.
Júlíus sagðist skilja það svo að bak
við þessa upphæð væru fiárfestingar,
afurðalán og eigið fé og reyndar ahir
þeir fiármunir sem í fiskeldið væru
farnir. Júlíus sagði að ekki væri
hægt að líta á þetta sem glatað fé því
aö í fiskeldinu væri ákaflega mikh
fiárfesting sem mætti nýta í framtíð-
inni.
- En hefðum viö átt að einbeita okk-
ur'að ákveðnum tegundum fiskeldis?
„Ég get ekki séð að það sé ein eldis-
leiö sem eigi meiri rétt á sér en önn-
ur. Þetta eru svo mismunandi að-
stæður. Sumstaðar viröist kvíaeldið
ganga þokkalega, hafbeitin gengur
betur á öðrum stöðum og strandeldið
gengur betur á enn öörum stöðum.
Aðstæður hér á íslandi eru svo fiöl-
breytilegar og miklu fjölbreytilegri
en í Noregi og Skotlandi. Því koma
miklu fleiri léiðir til áhta. Ég hefði
kannski viljað sjá meiri þróun í nýt-
ingu jarðhitans. Mér finnst aö það
hafi verið alltof lítið gert til að ná
hagkvæmri nýtingu á honum. Við
eigum að gera meira í því að nýta
hann,“ sagði Júlíus.
- Á fiskeldið einhverja framtíð fyrir
sér?
„Fiskeldið býr ekki við neina styrki
eða slíkt og við höfum engan áhuga
á því. Það versta sem fyrir fiskeldið
gæti komið er að komast inn í eitt-
hvað svipað og landbúnaðurinn býr
við. Það verður að athugast að fyrir-
tækin komast langt með að standa
sig við þessar erfiðu aðstæður sem
hér eru. Það er kannski býsna mark-
vert fyrir þetta ungan iðnað. Þá
verða menn að athuga að mikil af-
kastaaukning hefur átt sér stað inn-
an fiskeldisins og því höfum við
miklu betri möguleika á að ná hag-
kvæmum rekstri," sagði Júlíus.
-SMJ
Stefnt er að því að setja upp brennisteinsverksmiöju við Nesjavelli.
DV-mynd GVA
Brermisteinsmengun frá Nesjavöllum:
Stefnum að
brennisteins-
verksmiðju
- segir forstj óri Hitaveitu Reykj avíkur
„Við höfum látið kanna möguleika
á að hreinsa brennisteininn frá og
þá kom í ljós að það getur veriö hag-
kvæmt að vinna hann. Það mun þó
ekki vera hagkvæmt að reisa verk-
smiðju fyrr en þriðji áfangi Nesja-
vahavirkjunar verður tekinn í notk-
un,“ sagöi Gunnar Kristinsson, for-
stjóri Hitaveitu Reykjavíkur, þegar
hann var spurður um fyrirætlanir
þeirra hitaveitumanna um að
hreinsa brennistein frá gufuafls-
virkjuninni á Nesjavöhum.
Eins og komið hefur fram í DV
hefur Júlíus Sólnes umhverfisráð-
herra bent á að brennisteinsmagn frá
Nesjavallavirkjun sé jafnmikið og frá
væntanlegu álveri á Keihsnesi. Taldi
hann eðhlegt að skoða möguleika á
að hreinsa brennisteininn frá.
Gunnar sagði að vissulega hefðu
slíkir möguleikar verið skoðaðir.
Hann sagði að brennisteinn félh út í
afrennshsvatni og frá útgufun frá
verksmiðjunni. Tvær holur blása
núna gufu og þaðan berst brenni-
steinsmengunin nú.
Það væri ekki fyrr en 1995-97 sem
möguleikar sköpuðust á aö setja upp
slíka verksmiðju en þá er ætlunin
að taka þriðja áfanga Nesjavalla-
virkjunar í notkun. Gunnar sagði aö
slík verksmiðja yrði varla nein
gróðalind en það væri skhyrði að
hún gæti staðið undir sér. Þangað til
yrðu líklega ekki gerðar neitt sér-
stakar ráðstafanir.
Þá vísaði Gunnar frá öllum hug-
myndum um að Nesjavahavirkjun
hefði á einhvern hátt spillt Þingvaíla-
vatni en nokkrir bændur þar á svæð-
inu hafa nefnt slíkt.
-SMJ
Könnun Verðlagsstofhunar á varahlutum:
Mikill munur á verði umboða og verslana
- viöskiptavinir móögast ef við bjóðum þeim ódýrustu vörurnar, segir Ari Jónsson hjá Glóbusi hf.
Vísitölufiölskyldan greiðir rúm-
lega 380 þúsund krónur á ári fyrir
að eiga og reka bíl segir í frétt frá
Verðlagsstofnun. Hluti þessa kostn-
aðar er vegna varahlutakaupa. Þrátt
fyrir að framfærsluvísitalan hafi ein-
imgis hækkað um 12% á undanfomu
ári hefur verð á varahlutum hækkað
um 18%. Þetta telur Verðlagsstofnun
mikla hækkun, sérstaklega í ljósi
þess aö vísitala fyrir nýjan bh, bens-
ín og varahluti hefur aöeins hækkað
um 7%.
í könnun Verðlagsstofnunar, sem
fram fór í september, var verð vara-
hluta í varahlutaverslunum, bif-
reiðaumboðum og öðmm verslunum
borið saman. Ekki var lagt mat á
hvort gæðamunur væri á varahlut-
um frá mismunandi framleiðendum.
Kannað var verö á um 300 varahlut-
um í 20 tegundir bifreiða af árgerð
1986. Könnunin tók til 13 varahluta-
veslana og bifreiöaumboða auk 11
annarra verslana.
Meginniðurstaða könnunarinnar
er að mjög mikih verðmunur er á
mörgum varahiutum eftir verslun-
um. Einkum reyndist verðið í bif-
reiðaumboðunum hærra en í öðram
verslunum þó einnig væm dæmi um
það gagnstæöa. Af um 300 varahlut-
um vom 138 hlutir með meira en
100% verömun á hæsta og lægsta
verði. Hæsta verð 11 varahluta var
meira en 400% hærra en lægsta verð
sömu hluta.
í flestum tilfella reyndist th dæmis
Glóbus hf. vera með hæsta verö á
varahlutum í Saab 900, en fyrirtækið
hefur umboð fyrir þær bifreiöar.
Púströr í þá tegund bifreiða kostar
um 37 þúsund hjá Glóbusi en einung-
is 10 þúsund í Bílanausti. Þá kostar
kveikjuhamar í Citroen 96 krónur
hjá Blossa en sex sinnum meira í
Glóbusi, eða 595 krónur.
Þegar DV bar þennan verðmun
undir Ara Jónsson, dehdarsfióra í
Glóbusi, kvaðst hann ekki vera svo
undrandi á þessum mun því gæða-
munurinn væri það mikill á þessum
vörum. Þeim væri hins vegar kapps-
mál að bjóða viðskiptavinum sínum
upp á sem lægst verð.
„Við bjóðum til dæmis viöskipta-
vinum okkar upp á bæði ódýr púst-
rör, sömu gerðar og Bílanaust selur,
og dýrari púströr frá Saab-verk-
smiðjunum. Þó verðmunurinn sé
mikhl segir það ekkert um gæðin.
Meðan ódým púströrin endast ef til
vill einungis í eitt ár geta þau dýrari
endst í mörg ár. Sumir viðskiptavin-
ir okkar verða hreinlega móðgaðir
ef við bjóðum þeim ódým vömmar.
Þeir vilja einungis það besta í sína
góöubíla." -kaa