Dagblaðið Vísir - DV - 19.05.1993, Qupperneq 15

MIÐVIKUDAGUR 19. MAÍ1993
15
Styrkir aðild að EB póli-
tíska stöðu íslands?
Hernaðarleg þýðing íslands á
dögum kalda stríðsins færði þjóð-
inni einstakt tækifæri á alþjóöa-
vettvangi. Aðildin að NATO og
vamarsamningurinn við Banda-
ríkin verða sjálfsagt þegar fram
líða stundir taldar höfuðástæður
þess að við gátum fært fiskveiðilög-
söguna úr 4 mílum í 200 á rúmum
tveimur áratugum í andstöðu við
voldugustu þjóðir Evrópu. Núna
þegar friðvænlegar horfir í heimin-
um minnkar áhuginn eðlilega á ís-
landi og nágrannar okkar taka
sjálfkrafa minna tillit til okkar en
áður var. Áhrif okkar á alþjóða-
vettvangi stefna í að verða svipuð
og á árunum fyrir seinni heims-
styijöldina. Þetta kemur t.d. fram
í afstöðu Bandaríkjamanna til
hvalveiða okkar þar sem þeir telja
sér nú frekar óhætt en áður að
styggja okkur út af því máli.
Út á kantinn á póli-
tíska landakortinu
Pólitískir hagsmunir bandalags-
og viðskiptaþjóða okkar á íslandi
eru í eðli sínu að breytast frá aug-
sýnilegum skammtímahagsmun-
um yfir í langtímahagsmuni sem
skipta e.t.v. máli þegar horft er
áratugi fram í tímann. Bandarísk
áhrif á íslandi hafa réyndar farið
hraðminnkandi á síðustu tveimur
áratugum. Tilflutningur á útflutn-
ingi frá Bandaríkjunum til Evrópu
og aukin félagsleg og menningarleg
tengsl við Evrópu í kjölfar við-
skipta og ferðamannastraums hafa
Kjallariim
Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmdastjóri Verslunar-
ráðs íslands
haft meiri áhrif á íslandi en við
tökum oft eftir. ísland hefur færst
fjær áhrifasvæði Bandaríkjanna og
nær áhrifasvæði Evrópu.
Félagar okkar í EFTA sækjast nú
flestir eftir aðild að Evrópubanda-
laginu. Það minnkar okkar áhrif
enn meir þar sem við vigtum meira
í samskiptum við EB sem hluti af
EFTA en einir og sér. Ef við stönd-
um ein EFTA-þjóðanna utan EB
færumst við aftur fjær áhrifasvæði
Evrópu án þess að nálgast Banda-
ríkin á ný. Við færumst í raun fjær
háðum á hinu póhtíska landakorti
og hrekjumst lengst út á kant.
Endurmat á pólitískri stöðu
Þegar slíkar breytingar gerast í
„Ef við stöndum ein EFTA-þjóðanna
utan EB færumst við aftur fjær áhrifa-
svæði Evrópu án þess að nálgast
Bandaríkin á ný.“
„Enginn ímyndar sér að ísland yrði mikil áhrifaþjóð innan Evrópubanda-
lagsins," segir höfundur í grein sinni.
kringum okkur verðum við að end-
urmeta póUtíska stöðu okkar og
huga að því hvaða viðbrögð dugi
best til að tilUt sé tekið til okkar á
alþjóðavettvangi. Við þurfum sér-
staklega að velta því fyrir okkur
hvað aðUd að Evrópubandalaginu
þýði í þessu samhengi. Enginn
ímyndar sér að ísland yrði mikU
áhrifaþjóð innan Evrópubanda-
lagsins. Við myndum fyrst og
fremst vera að sækjast eftir að
tryggja aðUd okkar og áhrif á þá
ákvarðanatöku sem snertir hags-
muni okkar mest.
Nú erum við t.d. á alþjóðavett-
vangi að vinna að viðurkenningu á
hvalveiðum okkar. Þar mætum við
óskUjanlegum fordómum bæði frá
Bandaríkjamönnum og mörgum
EB-þjóðum. En hugsum okkur
stöðu okkar sem aðUa að EB. Þá
þyrftum við fyrst að fá viðurkenn-
ingu innan bandalagsins og tækist
það gætu Bandaríkjamenn ekki
heitt okkur viðskiptaþvingunum
án þess að taka aUt Evrópubanda-
lagið fyrir í leiðinni. Þá væri póh-
tísk staða okkar tvimælalaust
sterkari.
Vilhjálmur Egilsson
Smekklaus skrif gegn smábátum
í ritstjórnargrein í DV frá 16.
apríl sl. kemst Ellert B. Schram
m.a. svo að orði:
„Smábátaeigendur verða að taka
þátt í verndun þorskstofnsins sem
aðrir. Þeir eiga ekki síður framtíð
atvinnu sinnar og afkomu undir
þvi að okkur takist að byggja stofn-
inn upp að nýju.“
Þessi fóðurlegi tónn ritstjórans
kemur í framhaldi af ásökunum í
garð smábátaeigenda um að þeir
eigi drýgstan þátt í því að þorskafli
stefni í að fara 40 þúsund tonn fram
úr þeim 205 þúsund tonna heUdar-
afla (aUs fiskiskipaflotans) sem
ákveðinn var fyrir yfirstandandi
fiskveiðiár. Talnaloftfimleikar rit-
stjórans eru í meira lagi ósvífnir
því hann hirðir ekki um að nefna
27 þúsund tonna kvóta sem er
flutningur á milli ára og er þar að
auki að stórum hluta togarakvóti.
Auk þess má reikna með að stór
hluti hans flytjist yfir á næsta fisk-
veiðiár og svo koU af kolli. Ritstjór-
inn grípur það einnig úr lausu lofti
KjaUaiinn
Daníel Sigurðsson
smábátaeigandi
og véltæknifræðingur
að línubátar eigi þama sök á. Þvert
á móti reiknar sjávarútvegsráðu-
neytið ekki meö því að hnuveiðin
fari fram úr áætlunum og það þrátt
fyrir línutvöföldunarfyrirkomu-
lagið.
Vistvænn veiðiskapur
Skv. upplýsingum sjávarútvegs-
ráðuneytisins stefnir heildarþorsk-
afli krókaleyfisbáta fyrir yfirstand-
andi fiskveiðiár í um 20 þúsund
tonn sem er heldur minna magn
en árið á undan. Skylt er að taka
fram að vegna ákvæða í núgildandi
fiskveiöilögum kemur meirihlut-
inn, 15 til 16 þúsund tonn, fram sem
umframmagn. Því er í mesta lagi
hægt að tala um 16 þúsund tonna
umframníagn (flutningur á milh
ára ekki meðtalinn) en ekki 40 þús-
und tonn eins og Ehert nefnir í
greininni. Ristjórinn talar um að
það sé einkum af tilfmningalegum
ástæðum og stuðningi við sjálfs-
bjargarviðleitnina þegar hanskinn
er tekinn upp fyrir smábátaveiðar.
Hann hirðir ekki um að nefna meg-
inrökin sem eru: Einn arðbærasti
útgerðarmátinn (skv. nýlegri út-
tekt sjávarútvegstofnunar Háskól-
ans), vistvænn veiðiskapur og síð-
ast en ekki síst besta hráefnið.
Enda segist Jón Ásbjömsson stór-
fiskverkandi, í nýlegri grein í Mb.,
eingöngu nota krókafisk því tog-
arafiskur sé „ekki hæfur fyrir
kröfuharðasta markaðinn, aðeins
sem annars flokks fiskur".
Hin villuleiðandi talna- og rök-
semdafærsla ritstjóra DV þjónar
þeim tilgangi einum að fita for-
svarsmenn kvótakerfisins á fjós-
bitanum.
Blekið er varla þomað á grein
Eherts þegar aðalgúrú stórútgerð-
arinnar, Kristján Ragnarsson,
kemur fram í sjónvarpsfréttum og
rífur hár sitt og skegg yfir hagnað-
artölum smábátaúgerðarinnar.
Ritstjórnargrein Ellerts er í
skötuhki og í niðurlaginu kemst
ristjórinn svo að orði:
„Ennfremur er því haldið fram
að afli sé færður á smábáta sem
komi á land með togurum. Gatið í
kerfinu leiðir þannig til svika og
undanbragða.“
Kvóti á alla
Þegar hér er komið sögu treystir
ristjórinn sér ekki til að nefna
heimildir. Smekklaus skrif af þessu
tagi dæma sig sjálf. Ég vona að all-
ir háta- og skipaeigendur geti með
góðri samvisku vísað þessum ásök-
unum á bug og tekið undir það með
mér að hér sé hún Gróa á Leiti á
ferðinni með atvinnuróg.
Af skrifum ristjórans mætti
halda að þessi meintu svik og und-
anbrögð væru svo stórfelld að smá-
fiskadrápið á togurunum hyrfi í
skuggann því hann lýkur „saka-
málasögunni" með því að segja að
th að loka „gatinu“ verði allar veið-
ar að gangast undir sama jarðar-
men. M.ö.o. það verði að setja kvóta
á aha.
Að síðustu skora ég á ritstjórann
að leggjast fremur á ár með þeim
sem stunda vistvænar veiðar í stað
þess að róa undir með þeim sem
skerða vhja þeirra hlut.
Daníel Sigurðsson
„Hin villuleiðandi talna- og röksemda-
færsla ritstjóra DV þjónar þeim til-
gangi einum að fita forsvarsmenn
kvótakerfisins á fjósbitanum.“
breytingarhjáHSI
Fækka í fimm í
sfjórninni
Við erum
núna með
sambands-
stjórn sem í
er 21 maður.
Ég \11 annað-
hvort leggja
hana niður í
núverandi
mynd eða Jón Ásgeirsson,
gera ein- formaóur HSÍ.
hverjar
breytingar og þá er ég að tala um
að fækka þá þeim fundum nefnd-
ai*innar. Þannig aö í staðimr fyrir
að hún komi saman sex sinnum
á ári mætti fara niður í tvo fundi
á ári. í öðru lagi erum viö með
framkvæmdastjórn sem í eru níu
manns.Égvilfækkaí henni.helst
niður í fimm. Þeír tjórir, sem eru
þarna í viðbót, eru formenn öög-
urra stórra nefnda, það eru
landshðsnefndirnar báðar, móta-
nefndin og dómaranefndin. Ég
held að það sé ekki rétt fyrir-
komulag aö hafa formenn þess-
ara stóru nefnda í framkvæmda-
stjórn. Það er bara vegna þess að
formenn þessara nefnda eru hver
um sig talsmaður sinnar nefndar
þannig að þaö verða gjarnan
hagsmunaárekstrar. Ég vil auka
sjálfstæði og vægi nethdanna
þannig aö það verði umræða inn-
an nefndanna og það verði oftar
um að ræða ákvarðanatöku þar.
Þá vh ég leggja meiri áherslu á
formannafundi. Ég held að það
sé meira vit að halda formanna-
fundi frekar en samhandsstjórn-
arfundi vegna þess að á for-
mannafundurium eru mennirnir
sem eru með fingurinn á púlsin-
um.
ÁsmurKlur Á$-
mundsson, f.v. for-
maóurhandkndeild-
ar UBK,
' '' M-■ 3Lmam;
mmni irioiir
Thlöguhni; t|
um að leggja
niður sam-
handsstjórn-
ina er ég ekki
fylgjandi og
mér fyndist
ókosturinn
við það fólg-
inn í að það
yrðu minni
hkur á að
friöur ríkti um framkvæmda-
stjórn. í núverandi lögum sam-
bandsins eru ákvæði um þaö að
framkvæmdastjórn komi saman
se>: sinnum á ári. Menn hafa ver-
ið óánægðir með þessa fundi,
hvað þeir hafa veriö hla undir-
búnir. Þess vegna lel ég miklu
frekar aö það eigi að breyta
ákvæðunum í lögunum um það
hvað skuli halda þessa ftrndi oft
að lágmarki. Ég vil halda þessa
ftmdi tíl dæmis eftir HSÍ-þíng, þar
sem sarabandsstjórn afgreiddi
eitthvað af tihögum fram-
kvæmdastjórnar um skipan í
nefndir. Síöan mætti halda fund
á miöju ári og ræða meðal annars
um forrn leiksins og marka sölu;
á handboltanum hér á landi og
síðan gæti þriðji fundurinn verið
skömmu fyrir HSÍ-þing um ýmis
þau mál sem stjórn og aðrir vilja
leggja fyrir þingið. Það er nauð-
synlegt að velja framkvæmda-
stjórn á aht öörum forsendum
heldm' en sambandsstjórnina. í
sambandssíjórn eiga að vera'
menn sem hafa mikla reynslu í
hreyfingunni og geta haft auga
meö því sem þeir eru að gera án
þess þó að þurfa að legs'a alltof
mikið á sig við það. I fram-
kvæmdastjóm eiga svo að vera
menn sem eru thbúnir til vinna
hart og ryöjanýjum hugmyndum
braut. -GH