Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.1994, Blaðsíða 14

14
FIMMTUDAGUR 3. MARS 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð i lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Góðar fréttir í bland
Stækkun Evrópusamfélagsins með aðild Norðurlanda
hefur ýmis bein og óbein áhrif á stöðu íslands í umhverf-
inu. Flest eru þau til bóta, þótt einmanalagt og raunar
nokkuð dýrt kunni að verða í Fríverzlunarsamtökunum,
ef ísland verður eitt eftir í þeim eða með Noregi einum.
Svíar og Finnar munu hafa góð áhrif á Evrópusamfé-
lagið. Þeir munu leggja lóð á vogarskálina gegn ofbeldis-
hneigðri efhahagsfrekju, sem í allt of miklum mæh ein-
kennir samskipti Evrópusamfélagsins við umheiminn,
svo og gegn miðstýringaráráttunni frá Frakklandi.
Svíar og Finnar verða að því leyti á báti með Bretum,
að þeir munu ffemur fylgja því, að Evrópusamfélagið
verði stækkað með aðild fleiri ríkja, heldur en að það
verði dýpkað með nánari miðstýringu. Það léttir okkur
aðild, þegar við teljum okkur þurfa á henni að halda.
Svíar og Finnar munu leggjast gegn efnahagslega of-
beldishneigðum vinnubrögðum á við þau, sem frönsk
stjómvöld hafa stundað að undanfómu við takmörkun
irinflutnings á fiski. Eftir inngöngu Norðurlanda verður
líklega heldur minni hætta á uppákomum af því tagi.
Þegar kemur að samningum um aðild íslands, hvenær
sem það verður, munu Svíar og Finnar stuðla að því, að
ekki verði gerðar óhóflegar kröfur í okkar garð í stíl við
þær, sem Spánverjar hafa haldið fram gegn Norðmönn-
um og hafa komið í veg fyrir samkomulag við Norðmenn.
Hvemig sem hin efnahagslegu utanríkismál íslend-
inga rekast á næstu árum, þá er ljóst, að við verðum að
halda vemdarhendi yfir auðlind hafsins. Aðild okkar að
Evrópska efnahagssvæðinu gerir okkur það kleift. Aukin
Evrópuaðild má ekki tefla þeirri stöðu í tvísýnu.
Við verðum svo um leið að átta okkur á, að sjálfir
rekum við ofbeldishneigða efhahagsstefnu gagnvart út-
löndum, alveg eins og Frakkar og Evrópusamfélagið. Við
leggjum hrikalegar hindranir í götu innflutnings á bú-
vöm. Okkur verður í auknum mæh hegnt fyrir það.
Búast má við fleiri uppákomum í stíl við frönsku inn-
fhitnmgshömlumar á íslenzkum fiski og við kanadísku
innflutningshömlurnar á íslenzkri iðnaðarvöm. Auðvelt
verður fýrir erlenda haftasinna að segja sig bara vera
að nota íslenzk vinnubrögð í utanríkisviðskiptum.
Umræður á Alþingi um búvöm benda tíl, að mikill
meirihluti íslenzkra stjómmálamanna og stjómmála-
flokka stundi stefnu Framsóknarflokksins í eindreginni
blindni og vilji gæta hagsmuna landbúnaðarins á kostnað
sjávarútvegs, iðnaðar, neytenda og skattgreiðenda.
Svo forstokkaðir em sumir ráðamenn okkar, að for-
sætisráðherra sagði beinlínis í fyrradag, að nýgert sam-
komulag í alþjóðlega fríverzlunarklúbbnum GATT skipti
okkur ekki miklu og að við gætum gefið okkur góðan
tíma til að athuga, hvort við ættum að staðfesta það.
Meðan íslenzk stjómmál em á slíkum vilhgötum geta
horfur í utanríkisviðskiptum ekki talizt góðar. Þegar
fréttimar að innan em að mestu leyti slæmar, þurfum
við þeim mun betri fréttir að utan, svo sem þær nýjustu,
að Evrópusamfélagið sé að víkka í átt til norðurs.
Allir tíölþjóðasamningar, sem víkka fríverzlun án þess
að efla miðstýringu, hafa góð áhrif á viðskiptaandrúms-
loftíð á svæðinu og jaðarsvæðum þéss. Aðhd Svía og
Finna að Evrópusamfélaginu er sigur ff amfaraafla gegn
afturhaldi á borð við það, sem ræður Alþingi íslendinga.
Meðan góðar fréttir berast í bland við slæmar er ekki
úthokað, að við getum áfram lifað góðu lífi á að selja
vöm og þjónustu th þeirra, sem beztu verði vhja kaupa.
Jónas Krisljánsson
Undanfama daga hefur þjóðin
fylgst með ólátum utanríkisráð-
herra í fjölmiðlum. Hann hefur
haft í hótunum við Alþingi og þá
sérstaklega Sjálfstæðisflokkinn og
hótaö stjómarslitum ef ekki yrði
farið eftir kenjum hans varðandi
búvörulög. Og nú hefur hann kúg-
að íhaldið eins og venjulega þegar
um landbúnaðarmál er að raeða.
Margoft hefur það komið fyrir að
stjómarfrumvörp hafa tekið breyt-
ingum á Alþingi og hluti stjómar-
Uðs hefur ásamt stjórnarandstöðu
breytt stjórnarfrumvörpum án
þess að til stjómarslita hafi komiö.
Ég nefni t.d. miklar breytingar á
útvarpslögum sem gerðar vom að
tillögu Kristínar Kvaran, þáver-
andi stjórnarandstöðuþingmanns.
Lögskýringar Hæstaréttar
Meirihluti Hæstaréttar lagði ann-
an skilning í búvörulög en Alþingi
og því þurfti að breyta þeim. Ríkis-
stjómin streðaði í margar vikur viö
að semja breytingartillögur og þeg-
ar þær komu fyrir Alþmgi var ljóst
að þær vom ekki í boðlegum bún-
ingi.
Framvarpinu var vísaö til land-
búnaðarnefndar og bar henni
skylda til að lagfæra það. Nefndin
naut aðstoðar hinna færustu lög-
fræðinga, sem Jón Baldvin kallaði
mjög ómaklega „verktaka" í lítils-
virðingarskyni. Nefndin lagfærði
frumvarpið og ljóst er að í þeim
búningi, sem það var um tima,
nýtur það fylgis þorra alþingis-
manna.
Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra. - „... með ólátum og
hótunum tekst honum líklega að hindra að vilji löggjafarþingsins nái
fram að ganga," segir Páll m.a. i greininni.
Búvörudeilan:
Kúga kratar enn?
Geðbrigði kenjakrakka
Jón Baldvin lét eins og kenjakrakki
og með ólátum og hótunum tekst
honum líklega að hindra að vilji
löggjafarþingsinS nái fram að
ganga. í þingræðisskipulagi eins og
því sem gildir á íslandi gengur ekki
aö sjötti partur þingmanna geti
hindrað svo stóraukinn meirihluta
Alþingis við lagasetningu. Það
gengur ekki að meirihluti Alþingis
láti lítinn minnihluta „terrorisera"
sig.
Mismunur tolla og
verðjöfnunargjalda
Kra+ar fundu frumvarpinu eink-
um tvennt til foráttu. í fyrsta lagi
var þar gert ráö fyrir að landbún-
aðarráðherra hefði forræði til aö
ákveða verðjöfnunargjöld á þá
vöruflokka er tilheyra ráðuneyti
hans, ekki íjármálaráðherra. Fjár-
málaráöherra hefur forræði tolla-
mála og á að hafa það. Fjármála-
ráðherra á að hafa yfirumsjón með
tekjuöflun ríkissjóðs.
Eðli verðjöfnunargjalda er það
að varðveita samkeppnisstöðu inn-
lendrar framleiðslu gagnvart er-
lendri, ekki að afla tekna í ríkis-
sjóð. Þetta er gmndvallarmunur
tolla og verðj öfnunargj alda.
Þvi er sjálfsagt að ákvörðun verð-
jöfnunargjalda sé hjá fagráðuneyti
enda em verðjöfnimargjöld á bú-
vömr á forræði landbúnaðarráðu-
neyta í nágrannlöndum okkar. Með
KjaUarmn
Páll Pétursson
alþingismaður
sama hætti er eölilegt að verðjöfn-
unargjöld á iðnaöarvömr séu á for-
ræði iðnaðarráðuneytis.
Heimsendir um áramót
Annað meginágreiningsefni
kratanna viö Alþingi er að þeir
vilja ekki láta lögin gilda nema til
næstu áramóta þegar Gatt-samn-
ingurinn gengur í gildi. Nú verður
ekki heimsendir þegar Gatt tekur
gildi og því er brýnt bæði fyrir
framleiðendur og innflytjendur að
það hggi ljóst fyrir með góðum fyr-
irvara hvemig skipulagi verði hátt-
að í framtíðinni.
Það er fásinna að hugsa sér að
sjöttungi alþingismanna haldist
uppi að knésetja alla hina. Illa er
komið fyrir Alþingi ef það lætur
svo htinn minnihluta kúga sig.
Páll Pétursson
„Það er fásinna að hugsa sér að sjött-
ungi alþingismanna haldist uppi að
knésetja alla hina. Illa er komið fyrir
Alþingi að það lætur svo lítinn minni-
hluta kúga sig.“
Skoðanir annarra
Neytendavakning
„Hinn almenni kjósandi á íslandi gerir sér ahtof
htla grein fyrir hagsmunum sínum. Þannig er neyt-
endavakningin fyrst nú að hefjast á íslandi, meðan
neytendahreyfingin er margra áratuga gömul í ná-
grannalöndunum. Sérhagsmunapóhtík flokkanna
hefur viht um fyrir almenningi, haldiö upplýsingum
niðri, svínað á mannréttindi almennings og búið fólki
gerviheim í lokuöu landi hafta og banna undir gunn-
fánum þjóðemisstefnu, sjálfstæðis og nauðsyn
vemdarstefnu fyrir íslenska framleiðslu.“
Úr forystugrein Alþbl. 1. mars.
Fyrirsláttur
„Allir, sem hlusta á Jón og Davíð þessa síðustu
daga, gera sér þaö ljóst að búvörulögin era einungis
fyrirsláttur, enginn vhji er a.m.k. frá Jóns hendi th
að bjarga þessu (stjómar) samstarfi. Ég býst viö því
að það hrylli margan kratann við því að bíða fram
á næsta vor og þurfa aö láta dæma sig af verkum
þessarar ríkisstjómar. ... Ég hélt að ég ætti ekki
eftir að vorkenna Davíð Oddssyni, en ég verð að við-
urkenna að þaö hefur vottað fyrir því síðustu dag-
ana, en honum var kannski nær. Eg vh ekki trúa
þvi að íslendingar láti blekkja sig aftur og aftur.“
Gunnar Hilmarsson í Tímanum 1. mars.
Verndarstefna
„Hótanir um gagnaðgerðir hljóma hjáróma þegar
htið er á vægi íslands í utanríkisviðskiptum Frakk-
lands. Frakkar hafa látið hótanir Bandaríkjamanna
sem vind um eyrun þjóta. Aðgerðum íslenskra
stjórnvalda em því nokkur takmörk sett. Án EES-
samningsins hefði ekki verið á annað að treysta en
velvhja Frakka. Ekki hef ég reynt Frakka að öðm
en því að bera th okkar góðan hug. En jákvætt hug-
arfar th fjarlægrar þjóðar fer fyrir htið þegar innan-
ríkisvandi brennur á stjómvöldum."
Jón Baldvin Hannibalss. utanríkisráðh. í Mbl. 2.-3.