Dagur - 18.12.1954, Page 6

6
J, ÓLABLAÐ DAGS
Á sumardaginn í’yrsta 1885, sýndu
nokkrir unglingar atriði úr Pilti og
stúlku, í þinglrúsinu í Saurbæ. Að-
g'angur seldur á 15 aura.
Á nýjársdag 1886 var sýndur
leikurinn Hallur. Einnig álfasýn-
ing mikil, bæði ljósálfar og svartálf-
ar. Og blysför all vegleg. Áhorfend-
ur 80-90.
23. apríl 1889 voru sýndir 3 sjón-
leikir í Saurbæ: Vinirnir, Jólaleifið
eftir Valdemar Briem og Velarinn.
Stóð sýningin ylir í 7 klukkustund-
ir og skemmtu menn sér vel. En þó
mun þetta hafa þótt fulllöng sýn-
ing, því að þegar leikið var aftur á
sumarduginn fyrsta, er einum leikn-
um sleppt.*) Aðgangur var seldur á
45 aura. Erfitt var um leikæfingar,
því að leikendur voru drcifðir um
þennan stóra hrepp. Einn leikand-
inn, í Vinunum, var frá næst
fremsta bæ hreppsins, Tjörnum, og
var farið eitt sinn þangað til æfinga
og gisti leikflökkurinn þar eina
nótt. Þessir leikir voru sýndir í b;ej-
ardyrunum í Snurbæ. I>;er voru
rúmar 12 álnir á lengd og 6 álnir
á breidd. Eins og eg sagði áðan voru
allstórar stofur bæði sunnan við
bæjardyrnar og norðan víð. Og
göng, 9 álna löng og 5 álna breið,
inn af dyrunum. Moldargólf var í
dyrunum. Leiksvið var haft í innri
hluta dyranna, en áhorfendasvæð-
iðað framan. Leikendur bjuggu sig
í Norðurstofú og gengu þaðan á
leiksvið, eða úr göngunum. Áhorf-
endabekkjum var slcgið upp, úr
sverum trjám, er fengin voru að
láni hjá bændúm í sveitinni. Voru
þessir bekkir traustir, en ekki
mjúkir eða fínir ásetu. Um 70
manns hafði þarna sæti.
1895 var Yfirdómarinn eftir Tóm-
as á Hróarsstöðum sýndur 10 sinn-
um, í Saurbæjardyrunum. Alltaf
fyrir fullu húsi. Komu menn langt
*) En þá varð að leika tvisvar, fullt
hús í bæði skiptin.
að. Meðal annars frá Akureyri. Jón
í Hólum lék þar með, þá á ellefta
ári. Eg kom þar einnig á leiksvið,
þá nær 4 ára.
Leikflokkurinn fór til Akureyr-
ar, og sýndi þar við góðar viðtökur.
Það er Jóni í Hólum minnisstæðast
Daniel Sigfússon.
frá þeirri för, að í hvert sínn, áður
en sýning hófst, var skotið úr kan-
ónu, svo að heyrðist um allan bæ-
inn. Voru þessi skot jafngóð til-
kynning um leikinn og auglýsingar
í blöðunum nú. Friðrik Þorgríms-
son, úrsmiður, var skotmaðurinn.
Yfirdómarinn var altur sýndur í
Saurbæ nokkrum árum síðar. í
bæði skiptin léku: Hannes Jónsson
í Hleiðargarði yfirdómarann, Sig-
fús Axfjörð Otta og Siggeir á
Stckk jarflötum Leýningsbóndann.
Þóttu þeir allir ágætir. Síðast var
leikið í Saurbæjafdyrum 1908, Dal-
bæjarprestsetrið og fleira.
Sigríður Eyjafjarðarsól var sýnd
í Hvassafelli nokkru fyrir aldamót.
Allstórt leikrit var leikið af Sölv-
dælingum rétt um aldamótin. Var
leikið í baðstofunni á Þormóðsstöð-
um, Finnastöðum og Eyvindarstöð-
um. Einnig á Stekkjarflötum. —
Fengu Sölvdælingar Siggeir á
Stckk jarflötum til að stjórna leikn-
um og leika eitt aðalhlutverkið.
Einn leikarinn er hér meðal okkar
enn í dag, Oddur Tómasson. Hann
lék prest. Siggeir bauð afa minum,
séra Jakob Gíslasyni, á sýninguna á
Stekkjarflötum. Að loknum leik,
tók afi minn í liendi Odds og Jrakk-
aði honum fyrir, hvað hann sýndi
virðulegan embættisbróður. Leikiö
var oftar en þetta, en rúmið leyfir
ekki að fara lengra út í þá sálma í
þetta sinn.
Hlutaveltur voru haldnar til
styrktar áhugamálum hreppsbúa.
Ein slík var haldin á Hrísiim 10.
nóvember 1888. Kostaði drátturinn
20 aura, ef greitt var um leið, en 25
aui'a, ef gjaldfrestur var veittur.
Dans iþótti sjálfsagður í sambandi
við sjónleiki. Einnig voru sérstakar
danssamkomur. Ekki var mikið um
hljóðfæri. Oftast var jró einföld har-
monika til að spila á. Þó kom fyrir
að ekki náðist í slíkt hljóðfæri. Var
þá gripið til þess ráðs að „tralla“
danslagið. Og á einum bæ var
„ball“ í baðstofunni og „trallað“
lyrir dansinnm alla nóttina. Og
þótti þetta með afbrigðum fjörugt
,,'ba 11 “.
Á útisamkomum var ætíð slírnt
o
og hélzt sá siður nokkuð fram vfir
aldamót.
Fyrsta samkomuhúsið, er byggt
var sérstaklega til Jaeirr hlut'a,- er
timburhús, sem reist var á Kirkju-
hólnum í Saurbæ, rétt fyrir alda-
mótin. Var Jrað kallað þingliús. Var
það einn salur, 12 sinnum 9 álnir.
Yfirsmiður var Jóhann Jóhannsson
bóndi á Möðruvöllum, faðir Jó-
hönnu Johnsen söngkonu. En Jretta
hús stóð ekki lengi, Jrví að það f'auk
í ofviðri 20. september 1900. Tók
húsið af grunni í heilu lagi og skop-
aði skeið í norðvestur, rak Jaað nið-
ur hornið, svo að enn sér Jiess
merki. Grjótveggur, tvíhlaðinn, var
austan við kirkjugarðinn. Á hann
rann húsið og setti í hann skarð, en
breytti þá um stefnu og rann út í
Lækjargil. Brotnaði þar og tvístrað-
ist út um tún og haga. En megin-
hlutinn var þó í Lækjargili eða rétt
við það.
Að sjálfsögðu var hreppsnefnd-
inni af sumum kennt um skaða
Jrennan. Því að hreppsnefndii voru