Dagur - 18.12.1954, Qupperneq 19

JÓLABLAÐ DAGS
19
þykkt næi' því einróma. Og á kjör-
fundinum kusu nær allir Saui'bæ-
ingar Stefán. Var liann þá af sum-
um kallaður þingmaður Saurbæj-
ai'hrepps. ■ Stefán átti því vinum að
fagna í Saurbæ, þó nokkrir af fyrri
fylgismönnum lians færu frá lion-
um yfir til Hannesai'. Hann deildi
nokkuð á Hannes og taldi honum
ekki fara höfðinglega, að koma til
þess að reyna að bola samflokks-
manni sínum fiá þingmennsku.
Drengilegra hefði verið og lýst
meiri foringja, ef liann hefði barizt
til sigurs við pólitískan andstæðing
í sínu eigin kjördæmi. Og taldi illt
að lxann skyldi verða svo hræddur,
þótt liann félii þar síðast fyrir „litl-
um prestlingi", að hann þyrði ekki
að mæta honum heima í sínu ís-
fiizka ríki. En „litli prestlingur-
inn“ var séra Sigurður Stefánsson í
Vigur, harðsnúinn Valtýjngui', og
síðar talinn með mestu þingskör-
ungum landsins. Áttu þeir um þetta
og fleira allmiklar orðasennur og
lannst mörgum Hannes fara verr
út úr viðskiptunum, því að illa gat
lxann borið af sér það ámæli að
hann væri kominn til að vega að
sínum samheija að ástæðulausu.
Fjórði fi'ambjóðandinn var Guð-
mundur Finnbogason, er seinna
vaið landsbókavörður. Ekki var
hann jafn glæsilegur á velli og hinir
þrímenningarnir. En hann var
ágætur ræðumaður og óx ásmegin
er deilur hörðnuðu, en þó alltaf
liinn prúðmannlegasti. Hann var
Valtýingur, studdur til kosningar
af þeim. Áttust þeir við allsnarpar
deilur, Hannes og Guðmundur, og
sýndu báðir mikla vígfimi í vopna-
burðinum.
Fundur þessi var mjög fjölsóttur
og var jiéttskipað í húsinu. Nokkrir
hreppsbændur tóku til máls. Gætti
allmikilla æsinga í ræðum manna
og stóð fundurinn í mai'ga klukku-
tíma. Eftir að lramboðsfundir voru
haldnir í kjördæminu, þótti jrað
sýnt að Klemens var viss og engin
von fyrir Guðmund, og var jjetta
að vísu vitað áður, en mjög þótti
nú tvísýnt um, hvor jjeirra, Stefán
eða Hannes, næði í annað sætið.
Varð nú aðalbaráttan rnilli jxeirra
Hannesar og Stefáns og fylgismanna
Stejún i Fagraskógi.
þeirra. Hannes var studdur af flest-
um fyrii'miinnum Heimastjói'nar-
manna í kjöidæminu. Voru í þeim
hópi „konsúllinn“ frændi hans og
Eggert Laxdal, verzlunarstjóri á
Akureyri. Blaðið Stefnir tók ein-
dregna afstöðu mcð Hannesi. Stefán
studdu allmargir Heimastjórnar-
menn, og Valtýingar með blaðið
Noi'ðuiland til sóknar og varnar,
en þar réð ríkjum snilldarpenni
Einárs H jörleifssonar.
Harðnaði nú bardaginn mikið
eftir fundinn. Kosningarétt höfðu
}>á allir bændur, og lausamenn jjeir’
er mest tíunduðu. Allir embættis-
menn og verzlunarstjórar, svo og
iðnaðarmenn og sjómenn, jxeir efn-
aðri. Engin kona liafði kosninga-
í'étt. Ekki höfðu Jxeir heldur kosn-
ingarétt, er stóðu í hreppsskuld, Jxó
ibændur væru. Kosið var í heyranda
hljóði. Var því liægt að fylgjast
með, hvernig hyer einstakur kausL^
Áttu nú margir fátækir menn og-
skuldugir óhægt um að kjósa öðru-
vísi en lánardrottnarnir vildu. I’ví
að svo hart var gengið fram, að ekki
voru hótanir sparaðar, og sagt var, t
að fé liafi verið borið á einstaka',
menn til fylgis. ,j
Set eg hér eina sögu til gamans,,
er sýnir nokkuð, hvernig barizt varni
bak við tjöldin. Bóndi einn, lítilj, .
fyrir sér og ekki gálaður talinn, en,
Jjó nokkuð á lofti, ha'fði lofað ein-
um mikilvirtum manni úr öðrum
flokknum að kjósa eins og .hann
vildi, liafði hann um það mörg orð
að Jje'tta loforð skyldi hann halda,
hvað sem á gengi, en ef hann sviki
Jjað, mæt'ti sá, er hann gaf loforðið,
hengja hann án dóms og laga.
En nú frétti einn fyrirliði úr hin-
um ilokknum þetta loforð. Fór
'hann Jxá lieim til bónda og lofaði
að gefa honum góða dúnsæng í
hjónarúmið, ef hann kysi eins og
hann vildi. En dúnsæng höfðu þau
hjón aldiæi eignast. Kona bónda,
sem var í rauninni bæði bóndinn og
húsfieyjan á heimilinu, vildi um-
fram allt eignast sængina, og varð
því bóndi að lofa að kjósa þvert á
móti því, er hann hafði áður lofað.
Var hann nú kominn á milli tveggja
elda. Skapmikil kona hans á aðia
hlið, en hengingarólin hins vegar.
Hörðnuðu nti enn átökin um
bónda Jxennan á milli flokkanna.
Og svo fóru leikar að karl Jxorði
ekki á kjörfund, en sat lieima og
kaus ens>an. En ekki átti hann mik-
. . , f; i. i i
illi blíðu að fas;na hjá konu sinni
.■ >u /i
næstu vikurnar. Kjörfundur vaj^
haldinn á Akuieyri fyrir allt kjöi-
dæmið'og þangað urðu Jjví allir að
koma, er nota vildu kosningarétt
sinn. Ekki man eg hvaða dag var
kosið, en liygg að jxað hafi verið
snennna í júní. Allir kjóscndur úr
Saurbæjai'hreþpi, er ferðafærir^
■