Dagur - 23.12.1959, Blaðsíða 14

14
JÓLABLAÐ DAGS
SÆMUNDUR G. JOHANNESSON:
FOSSINN HORFNI
Þeir spurðu eins: „Hve á hann orku mikla?“
sem aðrir meta fáksins vöðvahnykla.
Þeir sögðu: „Fossinn verður unnt að virkja.1
Menn vildu taka lán og njóta styrkja.
1.
Lindirnar seitluðu, runnu frá hlíðum og höllum,
heiðarnar breiddu út net sín af kvíslum og lónum,
smástraumar hrísluðust niður úr fönnum á fjöllum,
fallvatnið myndaðist, áin rann hraðstíg að sjónum.
Ólgandi, sogandi, niður af hamrabrún hrundi
hraðfara vatnsbrciða, — fossinn á berginu dundi.
2.
Þar sjást hin ungu
með eld í sál.
Við mikla fossinn
fœr mærin kossinn,
og munarmál
, af mannsins tungu.
Þar kcmur grátinn
með geymda sorg
í leit að friði
i lijá fossins niði
í dauðans borg
er dvelur látinn.
Þeir fengu lán og styrki, hófust handa
og hnepptu foss í viðjar stáls og banda.
Þar aflstöð reis með ævarandi hvin
frá orkuþrungnum vélum heyrði dyn.
En væri lcyndum hljóðum gefin gát,
þá greina mátti stundum þungan grát
og stunur sárar, stundum tryllingshlátur
sem stormum vakið brim við þaralátur.
4.
Hví er ég bundinn og þrælkaður, fjötrum þjáður?
Þrælkaður, frelsinu sviptur! Konungur var ég áður.
Bergið ég molaði, ísjaka hratt ég hrönnum,
hreif þær og malaði sundur á kletta tönnmn.
Þrítugan hamar að kljúfa, það tekur tíma,
tröllorku minni það samboðin fannst mér glíma.
Kuplaður er ég og rænt mínunt fagra skrúða,
regnboga krýiuli mig sólin úr mínum úða.
Byrgður og myrkvaður, birtuna get ei litið,
bölþrungnu fjötrana vonlaust að gela slitið.
Við bergsins rætur
er brekka ein,
þar blóm sér vagga,
og dropum dagga
þau drcifa hrein
um niildar nætur.
Þar skáldið situr.
Með skýrleg rök
um hugarhcima
og himingeima
sín eflir tök
þar andinn vitur.
3.
Þar komu menn, en ei að eyða liörmum,
né yrkja ljóð, né mey að spenna örmuin, —
með mælitæki og mældu fossinn prúða,
þcir mátu lítt hans tign og fagran skrúða.
Blindaður, kúgaður, færður í járnsins fjötra,
finn ekki hamrana, standbergin Icngur nötra.
Mennirnir, þróttlausar, vesalar vamnetakindur,
viðjum mig reyrðu að þjóna sér. Fjötraður! Blindur!
„Hvað gengur að þér, barn?“
spurði liann.
Þá skýrði Lena honum frá öllu,
sem fyrir hana hafði borið um
nóttina.
„Þú liefðir ekki átt að fara ein út
í turn,“ sagði faðir hennar, en hann
var ekki reiður. „En við verðum
að hjálpa vesalings manninum í
turninum. Við skulum fara þangað
saman.“
Og nú fóru iþau, Lena og faðir
hennar, út í turninn á hverju
kvöldi, og hún strauk bringufjaðr-
irnar á uglunni. A hinni sjöundu
nótt breyttist ugian í ungan mann,
og sá var nú glaður- Strax næsta
morgun hélt hann heim til foreldra
sinna, sem höfðu syrgt hann mörg
ár og haldið hann dauðan.
Fréttir voru fljótar að berast, og
brátt sáu þorpsbúar, að þeim hafði
ekki farizt vel við úrsmiðinn sinn.
IÞcir ákváðu því að ráða bót á því,
sern hægt væri úr þessu. Einn dag
kom bæjarstjórinn í búðina til
Winders og keypti fallegasta háls-
rnenið, sem þar fannst. Þennan dýr-
grip færði hann Lenu.
„Þetta íer gjöf frá öllum þorpsbú-
um,“ sagði hann. JÞeir vilja allir,
að þér sé launað sem bezt.“
Ekki leið á löngu áður en
Winder úrsmiður hafði meira en
nóg að starfa, og allir voru nú vinir
hans og Lenu. En bezti vinurinn
hennar Lenu var auðvitað Wim.
5.
Ég horfði yfir sveit,
þegar húmað var um kvöld,
og hvert, sem augað leit,
þar var lieiðskær ljósafjöld.
Það fossinn horfni var,
er svo fagra birtu gaf.
Ilann fjötra stálsins bar,
svo að fengju menn sitt raf.
Og orkan bundna hans,
Inin varð aflgjöf snauðri þjóð.------
Og einatt sigurkrans
kostar aðra tár og blóð.
C.
RafJjós í regnbogans ljóma
glitskreyta götur og torg
í vaxandi, vinnandi borg.
Hlýtt er á fegurstu hljóma,
kórsöngvum kirkjunnar með
rafknúða orgelsins óma.