Dagblaðið Vísir - DV - 15.11.1994, Blaðsíða 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 15. NÓVEMBER 1994
Fréttir
Ríkisendurskoðun gerir flölda athugasemda við rekstur heilbrigðisráðuneytis:
Svört skýrsla um
bókhald og fjármál
- dæmi um styrktarauglýsingar sem ekki þurfti að birta
I skýrslu Ríkisendurskoðunar, sem
Guömundur Árni Stefánsson bað um
að gerð yröi um störf hans og ráðu-
neytisins, kemur fram hörð gagnrýni
á bókhald og fjárreiður starfsmanna
og yflrmanna ráðuneytisins. Þegar
farið er yfir skýrsluna má lesa hátt
á annan tug athugasemda við fjármál
ráðuneytisins. Sumar þessara at-
hugasemda hafa verið settar fram
áður án þess að nokkuð virðist hafa
verið gert til úrbóta.
Kynnið ykkur bókhaldskerfi
Ríkisendurskoðun hvetur ráðu-
neytið til að kynna sér þá möguleika
sem bókhaldskerfið býður upp á
þannig að auðveldara verði að fylgj-
ast með kostnaöi vegna einstakra
verkefna og hvort kostnaður sé í
samræmi við fjárheimildir.
Reglur um áritun reikninga
„Almennt er fyrirkomulag á áritun
og samþykki reikninga til greiðslu
ekki í nægilega föstum skorðum hjá
ráðuneytinu. Ríkisendurskoðun
leggur áherslu á að settar verði skýr-
ar reglur um áritun reikninga hjá
ráðuneytinu.“
Ekki fylgst með
ferðareikningum
„Þá er ljóst að ekki er fylgst nægi-
lega vel með því af hálfu ráðuneytis-
ins að ráðherrar og starfsmenn þess
gangi frá ferðareikningum vegna
ferða til útlanda innan tilskilins
frests. Mörg dæmi eru um að margir
mánuöir líði frá lokum ferðar þar til
uppgjöri hennar er lokið með ferða-
reikningi." Fram kemur að óupp-
gerður ferðakostnaður er orðinn 6,2
milljónir króna.
Óljós staða viðskiptamanna
„Þeim tilmælum er beint til ráðu-
Ljóst má gera að Páll Sigurðsson ráðuneytisstjóri og Guðjón Magnússon
skrifstofustjóri bera ábyrgð á mörgu þvi sem Ríkisendurskoöun gerir at-
hugasemdir við i skýrslu sinni um bókhald og fjárreiður ráðuneytisins.
neytisins að nú þegar verði staða
allra viðskiptamanna könnuð og í
framhaldi af því gerðar viðeigandi
leiðréttingarfærslur í bókhaldi og
viðkomandi aðilar endurkrafðir eftir
atvikum eða kallað eftir þeim gögn-
um sem vantar.“
Bókun sértekna í ólagi
Nokkrar athugasemdir eru gerðar
við innheimtu og bókun sértekna.
Hvorki ríkisféhirðir né ráðuneytið
hafa gætt þess að skrá hjá sér þær
kvittanir sem ráðuneytiö hefur feng-
ið frá ríkisféhirði. „Af þessari ástæðu
er erfitt að meta áreiðanleika tekju-
skráningarkerfisins," segir síðan í
skýrslunni.
Ekki færð sjóðbók
Ekki er færð sjóðbók hjá ráðuneyt-
inu og telur Ríkisendurskoðun að
taka beri slíka skráningu upp.
Óreiða í númeraröð reikninga
Bent er á óreiðu í númeraröð reikn-
inga til skjala í ríkisbókhaldi. Ríkis-
endurskoðun telur áð ráðuneytið
þurfi að gera átak í þessum málum
og gæta þess að númeraröð reikn-
inga verði í framtíðinni samfelld.
Stimpilklukku vantar
Gerð er athugasemd við það að enn
hafi stimpilklukka ekki verið sett
upp á aðalskrifstofu ráðuneytisins
eins og almennt tíðkast hjá ríkinu.
„Rökin fyrir viðveruskráningu með
stimpilklukku eru svo augljós að
óþarft er að tíunda þau hér.“
Ferðapeningar í óreiðu
Bent er á að ekki hafi verið hægt
að tilgreina erlendan ferðakostnað
nákvæmlega sökum óreiðu í frágangi
slíkra reikninga. Varðandi ferða-
kostnað innanlands er gerð athuga-
semd við að í sumum tilfellum fylgdi
farseðill ekki og stundum væri tilefni
ferðar ekki nægilega tilgreint.
Einn starfsmaður með
helming dagpeninga
Ríflega helmingur dagpeninga inn-
anlands er vegna eins starfsmanns í
ráðuneytinu, þess sem annast eftirht
meö fasteignum ráðuneytisins og
viðhaldi þeirra. Til septemberloka í
ár námu þessar greiðslur tæplega 300
þúsundum króna.
Verkefni ekki aðgreind
í bókhaldi
Kostnaður vegna sérfræðiþjónustu
og kynningarstarfsemi hefur aukist
verulega milli ára, að mati Ríkisend-
urskoðunar. „Ekki er með auðveld-
um hætti hægt að greina nákvæm-
lega hvar kostnaðurinn liggur þar
sem einstökum verkefnum er ekki
haldið aðgreindum í bókhaldi."
Mikið um auglýsingastyrki
Fram kemur í skýrslunni að tals-
vert er um auglýsingastyrki til blaða
ýmissa félagasamtaka, svo og flokks-
póhtískra blaða. Ekki var ætlast til
að sumar auglýsinganna yrðu birtar.
Ríkisendurskoðun telur þaö ekki
hlutverk aðalskrifstofu ráðuneyta að
stunda styrktarstarfsemi af þessu ‘
tagi.
Verslið við Hreyfil
Að lokum ítrekar Ríkisendurskoð-
un fyrri ábendingar til ráðuneytisins
um að þaö beini öhum viðskiptum
sínum til þeirra leigubifreiðastöðvar
sem Ríkiskaup hefur gert afsláttar-
samning við. Er þar átt við Hreyfil.
Sigurður Þórðarson:
„Þær athugasemdir sem fram
koma í þessari skýrslu, og lúta
að frágangi bókhaldsgagna og því
að reglum um fiármál ríkisins sé
j ekki fylgt,: eru í stórum dráttum
þær sömu og Ríkisendurskoöun
hefur iðulega gert á undanförn-
um árum við bókhald og fiárreið-
ur þeirra stofnana, sem hún end-
urskoðar."
Þetta kemur fram í skýrslu Rík-
isendurskoðunar um heilbrigðis-
ráðuneytið. Af þessu má skilja að
opinberar stofnanir fari illa eftir
þeim tilmælum sem Ríkisendur-
skoðun hefur sett fram í skýrsl-
um sínum. Enda leggur Ríkisend-
urskoðun til að skýrar reglur
verði settar núþegar um bókhaid
og fiárreiöur fyrir starfsmenn
opinberra stofnana og komið
verði á nauðsynlegri þjálfun.
„Við höfum á undanförnum
árum verið að kvarta yfir því að
ýmislegt væri ekki í nógu góðu
horfi. Yfirleitt hefur verið brugð-
ist viðþessu og langtum meiri agi
virðist vera kominn á í kerfinu.
Við viljum þó ekki kenna starfs-
mönnunum eingöngu um aga-
leysi heldur snýr þetta einkum
að þeim sem hafa haft með leið-
beininga- og fræðslustarf að gera.
Þetta kerfi þarf að byggjast mikið
á skriflegum reglum því að menn
eru ekki að fara þarna með eigin
fiármuni,“ segir Sigurður Þórð-
arson rikisendurskoðandi.
Sigurður segir þyngstu athuga-
semdirnar við bóhald og fjárreið-
ur heilbrigðisráðuneytis eiga við
tekjuskráninguna.
„Þar er aðallega um að ræöa
að yfirstjórnin hefur ekki tekið
málin nógu föstum tökum. Varð-
andi gjaidahhðina erum við eink-
um að segja aö kostnaðarefdrlit
þurfi að vera betra varðandi árit-
anir reikninga og annað. Nýta
þarf bókhaldið betur sem stjórn-
unartæki," segir Sigurður.
I dag mælir Dagfari
Af hverju hætti Guðmundur?
Dagfari Qahaði í gær um það góð-
verk Guðmundar Áma Stefánsson-
ar að láta af störfum sem ráðherra.
Samviska þjóðarinnar krafðist
þess og samstarfsmenn hans í Al-
þýðflokknum voru farnir á taugum
og Guðmundur lét það loks eftir
þeim að segja af sér. Hann gerði
þetta fyrst og fremst fyrir Alþýðu-
flokkinn að segja af sér, vegna þess
að Alþýðuflokknum finnst það
óþægilegt að varaformaður flokks-
ins sé ráðherra og sifji undir sví-
virðilegum en ómaklegum árásum.
Guðmundur Árni var með afsögn
sinni að reyna að lappa upp á ásýnd
flokksins og sína eigin ímynd með
því að hætta í ríkisstjóminni.
En í raun og vem hafði Guð-
mundur enga ástæðu til að segja
af sér. Það heyröi landslýður þegar
Guðmundur flutti afsagnarræð-
una. Hann hafði ekkert brotið af
sér. Það hafði ekki fallið neinn
blettur á hans oröstír. Þar var
hvergi kusk að sjá á hans hvíta
flibba. Guðmundur var og er sak-
laus eins og tandurhreint engla-
barn.
Hér heima á íslandi hefur enginn
ráðherra sagt af sér sjálfviljugur.
Þeir hafa aldrei þurft að játa á sig
nein mistök og aldrei hafa þeir ver-
ið staffíragri en einmitt þegar
bornar eru þá sakir. Þá grípa þeir
til vama, íslensku ráðherrarnir, og
standa fastir fyrir. Aldrei verður
heldur fylgiþeirra meira heldur en
eimitt þegar þeir vísa ásökunum á
bug um þær athafnir sem þeir hafa
drýgt. Eftir því sem ráðherrar hafa
verið hortugri og harðsvíraðri í
misnotkun á völdum sínum og
samviskulausari í fyrirgreiðslu-
pólitíkinni, því sterkari hafa þeir
orðið pólitískt. Og oftast hafa þeir
verið verðlaunaðir fyrir ófor-
skömmuheitin í næstu kosningum.
Svo þegar loksins það gerist að
ráðherra segir af sér fyrir engar
sakir og í gustukaskyni gagnvart
þeim sem hafa verið að krefiast
þess aö hann segði af sér, þá kemur
í Ijós að kjósendur kunna engan
veginn að meta þetta framtak!
Kjósendur eru jafnvel þeirrar
skoðunar að Guðmundur sé að við-
urkenna einhver mistök og játa á
sig sök með því að segja af sér! Það
eina sem gerist á eftir er að það htla
sem eftir er af fylgi Alþýðuflokks-
ins hrynur endanlega. Alþýðu-
flokkurinn þurrkast út!
Hvílík ósanngirni. Laun heims-
ins era ekkert nema vanþakklæti.
Á nú að fara nudda Alþýðuflokkn-
um upp úr því aö hann sé siðlaus
flokkur, loksins þegar einn af ráð-
herrum flokksins segir af sér vegna
krafna frá almenningi og án þess
að hann hafi gert flugu mein? Eiga
Guðmundur Ami og Alþýðuflokk-
urinn að gjalda fyrir það að vera
saklausari og siðavandari heldur
en aðrir stjórnmálamenn og flokk-
ar?
Það er ekki hægt að draga nema
eina ályktun af þessum viðbrögð-
um. Hún er sú að þjóðin vilji að
stjórnmálamenn og ráðherrar séu
siðspilltir. Þjóöin vill að ráðherrar
láti það ekki á sig fá þótt þeim verði
á í messunni, þótt þeir fremji ein-
hver axarsköft og misgjörðir. Þá
eiga þeir bara að standa fastir fyrir
og harðir í horn að taka. Þjóðin lét
að vísu illa í Guðmundi Ama, en
hún meinti ekkert með því og ætl-
aðist aldrei til að Guðmunduyr
Árni tæki mark á því. Mistök Guð-
mundar Árna era að viðurkenna
ekki mistökin en segja samt af sér.
Guðmundur átti aö játa á sig mis-
tökin en sitja sem fastast. Þá hefði
hann styrkt sig í sessi. Þá hefði
Alþýðuflokknum vaxið ásmegin.
Þetta er lærdómurinn og reynsl-
an sem leiðir til þeirrar niðurstöðu
að mál Guðmundar Árna var frá
upphafi á misskilningi byggt.
Framvegis eiga ráðherrar að haga
sér nákvæmlega eins og þeim sýn-
ist og bregðast nákvæmlega öfugt
við og Guðmundur Árni hefur gert.
Þeir eiga ekki að halda fram sak-
leysi sínu og þeir eiga ekki að segja
af sér þótt þjóðin sé að nafninu til
að krefiast þess.
Nú situr Guðmundur greyið Árni
uppi með það blásaklaus að hafa
gerst sekur um mistök eftir að hafa
hafnað því og nú situr Guðmundur
Ámi uppi án ráðherrastóls þegar
það hefði verið sterkast fyrir að
hann sifia í ráðherrastólnum. Og
Alþýðuflokkurinn tapar öllu sínu
fylgi á því að vera siðprúðasti
flokkurinn.
Dagfari
rmTÍTTIITTTITTTíH
rr
ff li
M 3 j
r-tr hti