Þjóðviljinn - 24.12.1961, Blaðsíða 23
MAGNÚS JÓHANNSSON frá Hafnarnesi:
Á LEIÐ í VERID
TciUning cftir Ragnar Lár
Við lögðum af stað í janúarmorguns-
árinu köldu og mistruðu.. Bryggju-
f Ijósin urpu sæinn daufum ljósgormum
t og úti í drífunni blés hvalur kuldalega.
’ Hann hafði verið þarna undanfarið í
ufsanum, en nú var orðið fátt til fanga.
Þorpið var myrkt og tómlátt utan
ljós í nokkrum gluggum, dauf í mugg-
! unni. Konurnar sem fylgt höfðu mönn-
! um sínum til skips, uppdúaðar og rauð-
1 nefjaðar í frostinu, hurfu álútar í fjúk-
| ið.
Sleppa!
r Vélin breytir um gang, það skröltir
í stýriskeðjum og skrúfan þeytir löðri.
Það djarfar fyrir degi í austrinu,
kóldum degi gegnum 'kólgubakka.
í Fjöllin beggja vegna fjarðarins eru
f nálæg og hrikaleg í hálfmyrkum
! morgninum.
Við erum átta á, sjómennirnir sex,
landformaðurinn og ég einn af beitu-
f skörfunum, hinir komnir í verið fyrir
1 nokkrum dögum.
f Það liggur við maður öfundi þá.
r Veðrið er fremur óyndislegt, norð-
vestanbelgingur með éljahreyting ann-
að veifið, andnesin hélugrá í fölrl birt-
unni.
Ferðinni er heitið t'il San<jgerðis.
í" Vélstjórinn kemur upp um gat á stýr-
! ishúsgólfinu, þrekinn og herðibreiður.
f Það leikur hýr glampi í augum hans
! í daufri glætu kompássins og hann
■ leikur við hvern sinn fingur þrátt fyr-
' ir vaxandi velting.
! Kallinn er niðri að kalla.
r Það eru fleiri bátar á leið í verið og
r gott að hafa við þá samband.
! Annars er spáin vægari og niður-
r gangur í norðanáttinni.
Það hefur dagað ef dögun skyldi
! kalla.
Það sést aðeins rönd af landinu
kóigugráu frammí tær og dimman ligg-
! ur eins og mara í loftinu.
r Báturinn lætur illa að stjórn, rúss-
ar sitt á hvað eins og drukkinn næt-
urhrafn og strikið er ekki alltaf uppá
gráðu.
Vélstjórinn tekur við.
Hann er vanari þessu stýri og bátur-
inn verður strax mýkri og auðsveipari
r undan stjórn hans.
' Ég fer fram í.
Kokkurinn er kominn á stjá. Hann
hefur kaffi og vínarbrauð á boðstól-
um.
' Það er bölvaður veltingur og maginn
^ annað slagið uppi í hálsi á manni.
r Helvítis læti eru þetta, segi ég og er
r ekki ginkeyptur í vínarbrauðið.
Veltingur, segir hann. Þetta er blíða.
, Sér er nú hver blíðan, segi ég og
( kingi
f erf Þó ekki sjóveikur, segir hann.
p Alvahur sjómaðurinn. Þetta er bara
bfæluskratti.
1 Meira kaffi?
^ 1 Eri lystin er ekki fnargra fiska virði,
f enda þarf ég upp í kappann og færi
í fómir.
• Það er hörkufrost og sílar á stögum
! og böndum.
Við höfum skotið Papey aftur fyrir
f og Lónsfjöllin eru á stjór hvít frammí
f Sjói
Kallinn kemur niður.
Það er blessað leiðið, segir hann, tek-
ur snússdós upp hjá sér, skóflar í vör-
ina.
Blessaður farðu í koju, segir. hann.
Það er auður bás afturí.
Ég geri eins og fyrir mig er lagt.
Hvernig hafði mig' dreymt? Kven-
fólk?
Ég segi eins og satt var, mig hafði
ekki órað fyrir neinu.
Hann segir það sé hábölvað að
dreyma sumt kvenfólk, annars fari það
eftir náfni draumkonu manns. Hann
S JL' V i,
í- mm
iœ
*' '
v -______
X >>xj ;> ív
Veltingsins gætir minna í káhettunni
og bulluslögin og ventlabankið er svæf-
andi.
Glas!
Það er annar meistari sem stendur í
káhettustiganum.
Hvar erum við?
Hrollaugseyjar, segir hann. Blíða.
Ég fer upp.
Myrkrið hefur skollið á.
Sjóndeildarhringurinn er þröngur,
hvergi ljós eða landsýn.
Stýrsi er á vakt.
Hann er berhöfðaður og strákslegur
í kompásljósinu.
Hann stýrir með annarri hendi og
strikinu skakkar ekki um hárbreidd.
Ég gef honum sígarettu til þess hann
stýri lengur, enda er unun að sjá hann
svona öruggan og leikandi.
hafði einu sinni sem oftar dreymt konu
sem hét Björg.
Fullur bátur.
Það fer vel á með okkur og ég veit
það er gott að vera með honum svona
kátum og strákslegum og berhöfðuðum
við stýrir.
Hann hafði fína stráka í fyrra.
Kaldir strákar, sém kunnu að taka
lífinu létt.
En blautir voru þeir.
Eftir mestu hrotuna var einn þeirra
svo sárhentur að hann heimtaði nagl-
bít til að klæða sig úr sokkunum.
Fínir strákar.
Við skiptumst á að stýra og reykja
og mér finnst ég nýkominn á vakt þeg-
ar hann segir glas.
Ræstu kallinn og Ara.
Það hefur birt í loíti og Ingólfshöíði
mílu framundan.
Kallinn er vaknaður þegar ég kem
niður og óþarft að segja glas enda fer
hann upp.
Og áfram ber báturinn okkur med
myrkri ströndinni, áfram.
Vélin slær’* taktbundið og reglulega
og það er ekki neinn veltingur lengur.
Það er ljós í káhettunni þegar ég
vakna.
Sigurjón annar vélstjóri situr á koju-
stokknum og gælir við eitthvað seni
glitrar á í ljósinu.
Síld.
Já, segir hann. Við fengum hana inn
á dekk með einni skvettunni. Það var
líkt og sturtað úr háf að sjá í ljósinu
Við gómuðum nokki’ar.
Þetta er hafsíld feit og væn og þegar
hann strýkur kvið hennar, -spýtist úr
henni hrognið.
Það væri bezt að fara á síld, segir
hann. Það kakklóðar hér alstaðar.
Núna, segi ég. Núna.
Já, núna, segir hann. Því ekki veiða
síld á veturna eins og sumrin.
Er glas?
Nei, haltu bai’a áfram að sofa.
Hann heldur á.fram að gæla við síld-
ina, kjassa hana og tala vel um hana
á kojustokknum.
Ég get ekki sofið lengur, fer upp.
Við erum fyrir miðri Meðallands-
bugtinni.
Það stirnir á sæinn og ljós bænda-
býlanna eru strjál og einmana í blárri
nóttinni.
Dýpra af okkur er samfelld ljósaröst
fyrir hafinu.
Tjallinn í ýsunni, segja þeir. Helvít-
is tjallinn.
Djöfuls tjallinn, segi ég og minntist
þess þegar þeir seltu á okkur sjóð-
heitan smúlinn suður við Geirfugl. Þeir
ætluðu yfir línuna okkar og við skip-
uðum þeim að hífa.
Við urðum að forða okkur.
í grárri birtunni rísa Eyjarnar úr
sæ, fyrst eins og heygaltar, síðan þver-
hníptar með morgunsól á brúnu mó-
bergi.
Hér kannast maður við sig. Hér hef-
ur maður sopið bæði súrt og sætt.
En alltaf töfra þær mann.
Og- hve oft hefur maður ekki sagt
um lokin, jafnvel steytt hnefa að brúnu
móberginu, fullur og ófullur:
Hingað fer ég ekki aftur. Þetta hel-
vítis kríusker.
En hvað hefur gerzt?
Tíu vertíðir hef ég komið hingað-
aftur, utan þessarar.
Um hádegisbilið eru eyjarnar forút
og aftur eins og heygaltar í lögun og
stefnan norðvestur.
Það slær grænu á jökulinn og sær-
inn er undarlega kyrr og dökkur.
Hann spáir austan með kvöldinu.
Ég minnist margra nátta á þessum
miðum, margra ömurlegra baujuvakta
þegar sígarettupakkinn gekk upp á
tveim tímum og öll lög upprauluð og
ekkert annað en bíða eftir klukkunni
og birtunni. Og í morgunsárið þurfti
maður oft upp á stýrishús til að1
skyggnast eftir baujunni.
Þá er allt svo grátt og samlitt og
svikult augunum, jafnvel einmana mái*
getur villt manni sýn.
Við sjáum enga báta, utan éina
trillu, borðlága og eflaust fiskaða, enda
sjómannaverkfall fyrir dyrum og eyja-
skeggjar miklir baráttumenn og sker-
ið þeirra bezta mjólkurkýr þjóðarhús-
ins. öin ufifj ■(•) , i.. .f> ; luaa .t .-.
Þéir vélfá þörski trillukarlarnir um
leið og við skjótumst framhjá þeim
og eyjarnar hverfa í kvöldið.
Klukkan níu um kvöldið rénnum
við inn úr sundinu, leggjumst að lít-
illi trébryggju ög beituskarfarnir heilsa
okkur glaðklakkalegir og sparibúnir.
JÖLABLAÐ ÞJÓÐVILJANS — (23