Þjóðviljinn - 24.12.1961, Blaðsíða 25

•*? lt I
inn í bergið, og var þar mikið rúip
og víðara, er innar kom.
I klettaskoru úti fyrir hellisdyr-
um var tréstigi upp bjargvegginn.
Hann var geysihár og brattur, en stöð-
ugur og traustur. Samt fannst mér
öruggara að horfa ekki mikið niður,
þegar ofariega kom í stigann, Síðan
tók við hver st'ginn af öðrum, en
enginn eins hár og sá fyrsti. En milli
þeirra voru tröppur höggnar í berg-
ið. Víða mátti sjá gróp í klettunum
eftir bjálka, sem þar höfðu verið
festir. Þar sem ekki var e.'ns bnatt,
voru plankar lagðir í stað stiga.
Þannig komst ég hærra og hærra,
og leiðin var miklu lengri og klett-
arnir hærri en hæst var að ímynda
sér fyrirfram. Því ofar sem kom því
örðugri varð le ðin. Og loks, er .ég
kom á efstu brún, gapti á móti mér
víð giá, sem náði niður í gegnum
alla kletta, og var sá barmur nokkru
hærri, sem fjær var. Yfir gjána lágu
plankar, og var nokkur halli á. Þetta
var síðasti og ískyggilegasti áfanginn,
en þegar yf.r gjána kom, var tindi
fjallsins náð. Hér voru flatar klappir,
gróðurlausar að mestu, og nokkur
kræklótt og veðurbarin furutré. Allt
fjallið var sundurskorið af gjám.
Ennþá mátti sjá nokkrar leifar af
hinum forna ræningjakastala. Bar þar
mest á ferhyrndu húsi, og voru tvenn-
ar dyr á. Stóðu þar enn allmiklir
múrar. Skammt þaðan hefur staðið
önnur bygging minni, og álengdar sá
ég djúpa þró, höggna í klöppina, en
þangað varð ekki komizt, því gjá var
á milli og engir plankar yfir.
Ég gekk inn í húsið með tvennum
dyrunum og sá þar óvænta sjón. í
einu horni hússins var ferhyrnt op í
gólf'nu. dálítið aflangt, höggvið í
fast berg. Þegar ég leit þangað niður,
sá ég að holt var undir, og lagði þang-
að inn nokkra birtu. Hlaut sú vist-
arvera, sem undir var, því að hafa
einhvern inngang annan. Eftir all-
mikla leit kom ég á klettastall nokkru
neðar og fann þar dyr, höggnar í
berg:ð. Þangað gekk ég inn og kom
nú í ,rúmgott hús, og var á einn
gluggur, ferhyrndur. Úr þessum helli
lá op það, sem fyrr var nefnt, upp í
gegnum klettinn og líktist skorsteini,
en þó nokkru víðara. Mátti þar sjá
upp í heiðan himininn. Veggir á hí-
býlum þessum voru sléttir, en loft
flatt. Bekkir voru höggnir allt um-
kringis, og mátti hvarvetna siá meit-
ilför á veggjum og lofti. Öll þessi
vistarvera var regluleg sem hlaðið
hús, þótt hún væri úr föstu bergi.
Þegar ég kom upp á klettinn aft-
ur, var sól að ganga til v;ðar. Ég
dvaldi nokkra stund í hinu mannlausa
ræningjabæli til að virða fyrir mér
umhverfið. Héðan sást víða um, en
þó hvergi til mannaþyggða. Til suð-
urs tóku við hærrj fjöll, og var að-
eins þröngt skarð á milli, en í norðri
og austri yoru óteljandi skógarásar
og klettaborgir, sem blánuðu út í
fjarska. Á sumum klettunum stóðu
kastalar til forna, en ekki sjást leifar
þeirra tilsýndar. Nú er þessi byggð
algjörlega eydd og ^yfirgefin. Hér legg-
ur aldrei reyk, til lofts frþ byggðu
bóli, og hingað berst aldrei hljómur
vígðra klukkna.
, Ennþá var sólskin á hæstu klettum,
en djúpur skuggi hafði lagzt yfir
greniskóginn. Kvak fuglanna hljóðn-
aðir og þögnin var alger.
■ . Svo hvarf ég aftur niður í skugg-
ann.
Það var byrjað að rökkva, er ég
kom að hárri fjallshlíð. Var þar efst
Kamrabelti, og ég ’ fann engan götu-
troðning, er lá þangað upp. Lagði ég
:því . á bráttartn ■ um vegléysur. Hlíðin
varð þ.ví-hnattari, sem ofár kom, og
það -var .'Skxeipt í :spori af þurru laufi.
Mér tókst að finna klauf í hamrana.
Voru þar hvarvetna bergsnas;r og trjá-
rætur, svo fá mátti örugga handfestu
og fótfestu, þótt gæta yrði mestu var-
úðar vegna skóhálku. Loks komst ég
upp heilu og höldnu og gekk um stund
meðfram bjargbrúninni. Kom ég þá
að stað, þar sem mjó bergsnös skagaði
fram úr hömrunum, en fremst á henni
stóð lítið hús, áttstrent. Stóð það
jafnhátt brúninni, og var þangað greið
leið, en hengiflug til beggja handa.
Húskríli þetta var reist úr höggnum
steinum og þak úr brenndum leirflög-
um. Dyr voru á þeirri hlið, sem vissi
>að fjallinu, og engin hurð í né dyra-
karmur, en glusgagöt á öllum hl ðum
öðrum. Yfir dyrum var steintafla,
múruð í vegginn, með áletrun á
látínumáli, sem skýrði frá því, að
hús þetta hefði verið reist til minn-
ingar um björgun úr lífsháska í þess-
um hömrum árið 1558. — Það ár var
keisarj kosinn í Frankfurt. Þá réði
fyrir Saxlandi Ágústus kjörfursti, og
fór hann til keisarakjörsins. Að lokn-
um veizluhöldum reið hann heim á
leið um Bæheim. En sem hann kom
aftur inn yf.'r landamæri ríkis s;ns
og í sína eigin veiðiskóga, bjóst hann
á dýraveiðar. Sá hann þá hvítan hjört
í skóginum og reið eftir honum. Elti
hann dýrið lengi og varð viðsk.la við
fylgdarlið sitt. Loks bar dýrið að
klettahlíð og leitaði í björgin. Steig þá
veiðimaðurinn af hestj sínum og elti
hjörtinn fótgangandi, en hann rann
á einstigi, sem ekki var breiðara en
ein alin. Komst hann þannig á stall í
hömrunum. en var nú í sjálfþeldu.
Maður’nn hlióp á eftir út á einstigið,
en nú snéri dýrið á móti honum og
bjóst til árásar. Kjörfurstinn var
öllum öðrum fremri að riddaralegum
íþróttum. Tók hann nú byssu sína,
miðaði á hjörtinn og ávarpaði and-
stæðing sinn með þessum orðum:
Annaðhvort h.'tti ég þig, eða þú drep-
ur mig. Síðan skaut hann á dýrið.
Hjörturinn hljóp upp, en missti jafn-
vægið og féll ofan fyrir hamrana.
Til minningar um þennan atburð
Hópur riddara þeysir framhjá og skógurinn kveður við af hundgá og hljóm
veiðih orna.
var húskofinn reistur á fjallsbrún-
inn', og voru horn hjartarins fest yf-
ir dyrum. En við rætur bjargsins,
þar sem dýrið fannst, var skjaldar-
merki kjörfurstans höggvið í klettinn,
og stendur það enn í dag.
Ég gekk inn í húsið og leit út um
opin gluggagötin. Þaðan var víð út-
Loks bar dýrið að klettahlíð og leitaði i björgin.
sýn yf.'r rökkvaða skóga, og sást
hvergi ljósglæta svo langt sem augað
eygði.
Ég hafði skímu á leiðinni ofan fjall-
ið, en nú skreið ég fremur ven gekk.
En niðri í skóginum var náttmyrkur
og enginn götuslóði að styðjast við.
Ósjaldan kemur það fyrir, að þeir
sem eru á ferð í svartnætti í þessum
héruðum, heyra jódyn og glym í reið-
tygjum. Hópur riddara þeysir fram-
bjá, og skógurinn kveður við af hund-
gá og hljóm veiðihorna. Þegar slíkt
birtist, vita allir, hver er á feijð. Það
er Þiðrekur konungur af Bern, sem
enn í dag ríður á veiðar með köppum
sínum um skóga Saxlands, þegar
myrkt er af nótt.
Loksins kom ég á glöggan stíg.
Gata í skógi er eins og þröng gjár
skógurinn kolsvartur til beggja handa.
en e.f létt er loft, má jafnan sjá mjóa
rönd af næturhimni yfir götunni. Og
þessi ljósrák á himni vísar veginn ör-
ugglega eins og þráður Ariadne út
úr völundarhúsinu.
Það er einmanalegt, jafnvel dálítið-
óhugnanlegt, að vera einn á ferð í
myrkri í eyð;skógi. En það er fremur
ótti við lifendur en hina dauðu, sem
*
hvíslar veikri rödd úti í myrkrinu,
svo lágt, að varla heyrist, nema hlust-
að sé eftir. %
Það dimmir meir og meir. Ljós-
þráðurinn á himni óskýrist, og allt
er svart og hljótt. Ekkert heyrist til-
villidýra, og hvergi skrjáfar í grein-
um. Úglan þegir, og Þ.ðrekur konung-
ur fer ekki á veiðar í nótt. En skóg-
urinn þrumir yfir sínum leyndardóm-
um og geymir minningar um hvitan
hjört, sem féll 'með þeim atburðum.
að menjar þess sjást enn í dag, um
60 ræningja, sem hengdir voru i ein-
um hóp, og hellaborg á ókleifu fjalli.
sem staðið hefur auð í fimm hundruð
ár. — Og vegfarandinn, sem reikar
,um hinn auða skóg, finnur ennþá
ilm þeirra tíma, þegar ævmtýrið var
véruleiki og veruleíkinn ævintýr.
JÓLABLÁÐ ÞJÓÐVILJANS — - (25