Þjóðviljinn - 24.12.1965, Blaðsíða 43
91
skera eins og bregði á vatn.
Stoss forstjóri lætur prenta
800.000 miða á dag. Miðarnir
sýna spænskar meyjar, veifandi
sólfjöðrum, og marglita þrí-
hyrninga. Allt lofsyngur ilm-
vatnið Meine Aroma og líkör-
inn Bergkloster. Flutningabílar
bruna af stað, hlaðnir vöru-
miðum. Sjálfur ekur Stoss for-
stjóri úr hlaði í Mercedesbíl
sínum. Hann þekkir mátt aug-
lýsinga og gildi skærra lita.
Enda er hann einn þeirra, setn
vinnur að endurreisn Þýzka-
lands. Leipzig er verzlunar-
borg. Og Stoss forstjóri er
prýði borgarinnar.
En jafnvel í fuUkominni
borg eins og Leipzig kemur
fyrir einstaka prentvilla og ein-
staka mistök. Hvað hefst hann
að, þessi Jóhann Brager? Er
hann viðreisn Þýzkalands
nauðsynlegur? Ekki smíðar
hann Zepplínsloftför. Ekki
framleiðir hann anilínliti. Hann
er ekki einu sinn afgreiðslu-
maður í kjötbúð.
Það er helber heimska og
hégómi, sem hann dundar við.
Hann kynnir sér þjóðkvæði
ýmissa landi og ber saman.
Hann er að semja bók um
það, hvernig sömu hugmyndir
koma fram hjá mörgum þjóð-
um, hvernig hægt er að rekja
uppruna vestrænna þjóðkvæða
til Austurlanda, og Ihvernig
sömu einkenni í ljóðagerð
fylgja vissri stétt í hvaða landi
sem er. Enginn hefur not af
slíku. Svona fræði verða ekki
flutt af grammófónplötu. Ekki
er þetta skáldsaga. Ekki er
hægt að nota þetta í handbók
fyrir sölumenn, sem kynna
þýzka bíla og anilinliti, og
þurfa að vita eitthvað um
lundarfar viðskiptaþjóðanna.
Jóhann Bráger er að safna
ljóðum, sem enginn syngur
framar, og læra tungumál, sem
enginn talar. Meðal annars
rýnir hann í töfraþulur frum-
byggjanna i Niederlausitz.*
Til eru einhverjir undarlegir
menn, sem styrkja Jóhann
Brager með 110 mörkum á
mánuði. Hann lifir mest á
kartöflum og er fáorður til að
spara pappírinn. Föt hans eru
slitin. Hann er bláfátækur,
með veilu í hægra lunga, en
vinnur stöðugt. Hann veit ekk-
ert um Locarnósamninginn og
hefur ekki hugmynd um Mer-
cedesbíla. Veit ekki einu sinni,
að Þjóðverjar eru að rétta við
eftir styrjöldina. Hann vinnur
allan daginn og fer úr treyj-
unni til þess að hún slitni ekki
á olnbogunum. Á kvöldin
heimsækir hann Elsu Brecht.
Hún afgreiðir ilmvatnið Meine
Aróma. Hann segir henni ind-
verskar goðsagnir, serbnesk
* Fornt nafn á héraði i
Prússlandi.
ævintýri og fræðir hana um
arabísk áhrif á spænska ljóða-
gerð.
Um það leyti kvöldsins situr
Stoss forstjóri í danssalnum
Astóría og hlustar á Charle-
stonlögin. Hjá honurn situr
ljóshærö, nefstutt, flissandi
stúlka. Hún er ánægð, því að
hún veit, hver Stoss forstjóri
er. Úti bíður Mercedesbíllinn.
sem dyravörðurinn hefur gæt-
ur á öðru hverju. Stúlkan veit
hvað hún syngur. Stoss for-
stjóri fékk gullverðlaun á sýn-
ingunni í Köln. í fyrra græddi
hann 860.000. Það kom mynd
af honum í litprentuðu fylgi-
riti stærsta dagblaðsins í Leip-
zig hérna um daginn. Þegar
svona maður skemmtir sér,
gleðjast allir honum til sam-
lætis: Þjónarnir, kvenfólkið og
hljóðfæraleikararnir. Stoss for-
stjóri vinnu að endurreisn
Þýzkalands.
Framhald á næstu síðu.